12 شهریور به مناسبت روز ملی مبارزه با استعمار + زندگینامه رئیس علی دلواری
12 شهریورماه به مناسبت روز ملی مبارزه با استعمار انگلیس «سال روز شهادت رئیس علی دلواری»
انگلیس پدر پیر استعمار جهان میباشد؛ انگلستان همیشه به دنبال استعمار ایران بوده است تا منابع ایران رابه چنگ بزند و ایران را مستعمره خود کند. افرادی قهرمان و دلاور از خاک ایران همیشه دفاع کرده اند و نگذاشته اند بیگانه هاي مانند انگلیس ایران را مستعمره کامل خود کنند.
رئیس علی دلواری از جمله دلاوران مبارزه با انگلیسی هاي استعمار گر بود. او جانش را برای دفاع از میهن و ملت خود فدا کرد. امروز ما ایرانیان به داشتن چنین قهرمانانی میهن پرست افتخار کنیم.
تلاش هاي رئیس علی دلواری برای رهایی ایران از استعمار و ستم انگلیس بی نظیر بوده است.
12 شهریور ماه شهادت رئیس علی دلواری قهرمان ملی ایران
در روز 12 شهریور سال 1294 رئیسعلی دلواری فرمانده نیروهای مقاومت تنگستان در برابر نیروهای انگلیسی به شهادت رسید بهمین دلیل سال روز کشته شدن ایشان در تقویم به نام روز ملی مبارزه با استعمار انگلیس نامگذاری شده است.
12 شهریور در تقویم با نام روز ملی مبازره با استعمار خارجی ثبت شده است، روزی که یادآور رشادت‌ها و دلیری‌هاي مردم ایران در حفظ کیان و آب و خاک مرز و بوم‌شان است، اما شاید خیلی از ما ندانیم این روز به چه مناسبت با این عنوان نام گرفته است.
حال آنکه کودکان و نوجوانان ما با پخش سریال‌هاي ساخت شرق آسیا در رسانه ملی با قهرمانان کره‌اي و چینی همانند جومونگ، تسو و… آشنایی کامل دارند، جای بسی تاسف است که دلاورمردان سرزمین‌مان ایران را نشناخته و ندانند روز ملی مبارزه با استعمار به چه دلیل نامگذاری شده و حتی با نام رئیس علی دلواری بیگانه باشند.
زندگینامه رئیس علی دلواری
روستای دلوار بندر کوچکی است در پنجاه کیلومتری بوشهر که مرکز یکی از بخشهای ساحلی شهرستان تنگستان است. واژه دلوار به معنای ” دلاور ” است که گاه ” دلبار” هم گفته می شود .
شغل مردم دلوار اغلب ماهیگیری و سفر به شیخ نشینهاست. موقعیت دلوار بگونه اي است که کشتیهای بزرگ می‌توانند در ساحل ان پهلو بگیرند و بهمین لحاظ در مقاطعی از تاریخ ایران نامی از ان ذکر شده است .
بندر دلوار که جمعیت ان حدود ۷۰۰ نفر بوده است، بزرگ ترین نقش را در دفاع از خاک ایران درسال ۱۹۱۴ م.« ۱۳۳۳ ه.ق» در مقابل حمله دوم قوای انگلیس داشته است.
رئیس علی فرزند رییس محمد درسال ۱۲۶۱ ش در دهستانی از توابع بوشهر بدنیا آمد. او در عصر مشروطیت ؛ جوانی ۲۴ ساله ؛ بلند همت، شجاع، در صدق و صفا کم مانند ودر حب میهن و به اميد خدا ؛ ضرب المثل بود. اگر چه سواد و معلومات کافی نداشت ؛ اما پاکی و سرشت و صفات حمیده او زبانزد اطرافیان بود. رییسعلی بعد از این‌که قوای اشغالگر انگلیس بوشهر رابه تصرف خود درآوردند، با شجاعتی وصفناپذیر به مقابله با تجاوزگران پرداخت و شکستهاي سنگینی بر آنان وارد کرد.
رئیسعلی بعد از این‌که قوای انگلیس بوشهر رابه تصرف خود درآوردند، به مقابله با تجاوزگران پرداخت و شکستهاي سنگینی بر آنان وارد کرد.
پس از اشغال بوشهر در رمضان سال ۱۳۳۳ ق، نیروهای انگلیسی قصد تصرف دلوار را میکنند. محلی که پیش از ان؛ چند بار سربازان انگلیسی به آنجا یورش برده و هر بار طعم تلخ شکست را چشیده بودند.
رییسعلی همراه با یاران خود، علیه اشغالگران وارد نبرد شده و نیروهای متجاوز راکه قریب به پنج هزار نفر بودند، تار و مار میکند. قیام مردم تنگستان بر روی هم هفت سال به طول انجامید ودر این مدت، دلیران تنگستان، دو هدف عمده را دنبال میکردند:
پاسداری از بوشهر، دشتستان و تنگستان بعنوان منطقه سکونت خود و جلوگیري از نفوذ قوای بیگانه به درون سرزمین ایران و دفاع از استقلال میهن. با کودتای ضد انقلابی لیاخوف روسی علیه مشروطه‌خواهان در هزار و سیصدو بیست و شش هجری قمری و بمباران مجلس شورای ملی و استقرار دیکتاتوری محمدعلی شاه قاجار، رئیس علی به همراه سیدمرتضی علم‌الهدی اهرمی به مبارزه علیه استبداد صغیر پرداخت.
درسال هزار وسیصد و بیست و هفت هجری قمری با کمک تفنگچی تنگستانی، بوشهر را از عناصر مستبد وابسته به دربار محمدعلی شاه پاک کرد و اداره گمرک و انتظامات و دیگر ادارات را تسخیر کرد. اینکار دلیران تنگستان بر انگلیسیها که اداره گمرک را در اجاره داشتند گران آمد وآنان برای تضعیف مشروطه‌خواهان و استمرار سلطه بر حیات اقتصادی و سیاسی جنوب ایران به جنگ با دلیران تنگستانی پرداختند ودر این راه از دیگر خوانین جنوب ایران یاری جستند.
جنگ میان رئیس علی و دلیران تنگستان از یک سو و انگلیسیها و خوانین متحد آنان از سوی دیگر بطور پیاپی و پراکنده تا شوال هزار و سیصد و سی و سه ه.ق ادامه یافت و انگلیسیها نتوانستند بر رئیس علی و یارانش تفوق یابند.
تا این‌که در گیرودار حمله انگلیسیها به بوشهر در شب بیست و سه شوال هزار و سیصد وسی‌وسه ه.ق «سوم سپتامبر هزار و نهصد و پانزده میلادی» هنگامیکه رئیسعلی در محلی به نام «تنگک صفر» قصد شبیخون به قوای انگلیسیها را داشت، از پشت مورد هدف گلوله یکی از همراهان خائن قرار گرفت ودر دم به شهادت رسید.
مبارزات رئیس علی دلواری برگ زرین دیگری در تاریخ مقاومت دلیر مردان ایران در مبارزه با استعمار است رییسعلی دلواری این آزاده دلاور، سرانجام در حین مبارزه با دشمنان اسلام و ایران در دوازدهم شهریور ۱۲۹۴ ش برابر با ۲۳ شوال ۱۳۳۳ ق در ۳۳ سالگی، از پشت مورد هدف گلوله فرد خائنی قرار گرفت و به شهادت رسید
رئیس علی دلواري و نهضت مشروطیت
دلواری با همراهی دیگر مشروطه‌خواهان، بوشهر را از حاکمیت استبداد قاجاریه خارج کرد. رئیسعلی در دوران دیکتاتوری محمدعلی شاه قاجار علیه حکومت وی در جنوب دست به اسلحه برد ودر سال ۱۲۸۷ هجری شمسی به تقاضای ملاعلی تنگستانی و سیدمرتضی مجتهد اهرمی که مخالف استبداد محمدعلی شاه قاجار بودند، بوشهر را از سلطه عمال شاه قاجار آزاد کرد و حدود ۹ ماه شهر را در بازرسی داشت.
با تصرف گمرک بوشهر که در اجاره انگلیسیها بود، نیروهای این کشور به دخالت نظامی در منطقه پرداختند و جنگ و گریزی آغاز شد که تا سال‌هاي جنگ اول جهانی ادامه یافت.
در کشاکش جنگ؛ با وقوع انقلاب بلشویکی و خروج نظامیان روسی از ایران، انگلیسیها تعرضات خود رابه سمت شمال گسترش دادند. در همین حال تنگستانی‌ها نیز به حملات خود علیه انگلیسیها شدت بخشیدند.
در آغاز جنگ جهانی اول درسال ۱۹۱۴ قوای روس از شمال و نیروهای انگلستان از جنوب، ایران را در دسترس هجوم قرار دادند و کشتی‌هاي جنگی انگلستان در مقابل بوشهر لنگر انداختند و نیروهای اشغالگر در ۱۷ مرداد ۱۲۹۴ به‌صورت تدریجی قصد اشغال بوشهر و نواحی ساحلی اطراف را داشتند.
یک روز پس از اشغال بوشهر، چهارده نفر از ساکنین ان علیه اشغالگران اعتراض کردند، ولی چون اهل جدال و اسلحه نبودند دستگیر و به هندوستان تبعید شدند.
انگلیسیها تلاش زیادی کردند تا رئیسعلی رابا پول بخرند و مبلغ ۴۰ هزار پوند به او پیشنهاد دادند، اما علی‌رغم همه ی این تلاش‌ها رئیسعلی بدون توجه به آن گونه پیشنهاد‌ها، در نامه‌ها و تلگراف‌هاي متعدد به تهران، شیراز، بوشهر، کربلا و نجف به دولتمردان سیاسی و مجتهدین مبارز، نارضایتی خودرا از حضور انگلیس در منطقه اعلام می کرد و مکررا از این عالمان یعنی آیت‌الله سیدعبدالحسین لاری، سیدعبدالله مجتهدی بلادی بوشهری و آیت‌الله شیخ محمدحسین برازجانی برای جهاد و قیام علیه قوای انگلیس کسب تکلیف می کرد که سرانجام مرحوم شیخ محمدحسین برازجانی، صورتی از حکم جهاد راکه مراجع شیعه از نجف اشرف ارسال کرده بودند به ضمیمه حکم خود مبنی بر وجوب جهاد با کفار انگلیسی و پیش گیری از رخنه ان‌ها به بنادر جنوب، لزوم همکاری خوانین این مناطق و بسیج مردم مسلمان برای رفتن به میدان جنگ را صادر می کند. موضوعی که باعث می شود رئیسعلی در نامه‌اي مفصل از شیخ تقدیر کند.
وی در بخشی از نامه می‌آورد که: «همین قدر خاطرجمعی از حضرت مستطاب‌عالی دارم که روز مضایق از خط بیرون نمی روید و جان را ناقابل میدانید، نه مانند اشخاص آسان‌طلب و تنبل، این دنیای فانی را هیچ نمی‌شمارید…» وی دراین نامه کسانی راکه در دفاع از بوشهر کوتاهی می کنند مانند کسانی میداند که امام حسین «ع» را یاری نکردند. به دنبال اعلان جهاد از طرف علما و مجتهدین، رئیسعلی و دیگر مبارزان تنگستانی و دشتی شروع به حمله به قوای انگلیسی مستقر در بوشهر کردند.
هم زمان با این تحولات، نیروهای امنیتی بریتانیا دریک اقدام بی‌سابقه و غیرقانونی، کنسول کشور آلمان در بوشهر رابه همراه دو تن از ماموران یک شرکت تجاری کشور آلمان به اتهام جاسوسی علیه انگلیس بازداشت و به هندوستان تبعید کردند.
این عمل نقض آشکار بی‌طرفی و حتی استقلال ایران بودو بهمین دلیل نیز خشم علما، مردم، خوانین ودر رأس همه ی رئیسعلی را برانگیخت و وی را واداشت تا بر شدت مبارزه علیه انگلستان بیفزاید.
رئیسعلی همراه دوستش خالو حسین دشتی در اوایل ماه رمضان ۱۳۳۳هجری قمری، در عمارت حاج سیدمحمدرضا کازرونی، پس از مذاکراتی با وی آمادگی خودرا برای دفاع از بوشهر و پیشگیری از پیشروی نیروهای انگلیسی اعلام کردند ودر یورش‌هاي شبانه ضربات و تلفات موثری بر انگلیسیها وارد آوردند.
در یکی از این شبیخون‌ها، که در ۲۱ تیر ۱۲۹۴ برابر با دوم رمضان ۱۳۳۳ هجری قمری رخ داد، رئیسعلی دو تن از افسران بلندپایه انگلیسی رابه همراه یازده نفر سرباز هندی از پای درآورد و نیروهای رئیسعلی بدون تلفات برگشتند.
این پیروزی بیش از آنکه اهمیت نظامی داشته باشد، اهمیت سیاسی روانی داشت. این اقدام وحشت مردم از انگلیس را کم کرد و سبب شد ابهت این دشمن پرآوازه در اذهان شکسته شود. این اقدام رئیسعلی برای دولت بریتانیا غیر قابل تحمل بودو سبب شد سرفرماندهی نیروهای انگلیسی در شرق، نیروهای آماده اعزام به بغداد راکه تعدادشان دو هزار نفر بود، جهت مقابله و حمله به پایگاه رئیسعلی «روستای دلوار»؛ به بوشهر فراخواند.
رئیسعلی که پیشاپیش از حمله به دلوار آگاهی داشت، بلافاصله در اقدامی تاکتیکی به تخلیه دلوار پرداخت و به سمت کوه‌هاي اطراف منطقه‌اي مشهور به «کلات بوجیر» عقب‌نشینی کرد. سربازان انگلیسی و هندی هنگامی وارد دلوار شدند که تقریباً روستا خالی از سکنه بود. بهمین جهت خشمگینانه شروع به گلوله‌باران خانه ها مسکونی خالی و قطع نخل‌هاي دلوار کردند.
رئیس علی در همان شب با ۴۰۰ نفر از نیروهای خود به قوای انگلیسی شبیخون زدند و ۶۰ نفر از نیروهای متجاوز از جمله یک ژنرال بلندپایه را از پای درآوردند و همین امر سبب پیروزی وی دراین جنگ شد. پس از این جنگ رئیسعلی دلواری بر حملات شبانه خود به بوشهر و پادگان انگلیسیها افزود و با همفکری دیگر خوانین منطقه طرح حمله سراسری به بوشهر و آزادسازی ان را پی‌ریزی کرد.
کشته شدن رئیس علی دلواری
جنگ میان دلیران تنگستان به رهبری رئیس علی دلواری از یک سو و نیروهای بریتانیا و خوانین متحد آنان از سوی دیگر بطور پیاپی و پراکنده تا شهریور ۱۲۹۴ خورشیدی ادامه یافت و انگلیسیها نتوانستند بر رئیسعلی و یارانش برتری یابند.
رئیسعلی در محلی به نام «تنگک صفر» هنگام شبیخون به قوای بریتانیا توسط فردی نفوذی و اجیر شده به نام غلامحسین تنگکی، از پشت سر هدف گلوله قرار گرفت ودر سن ۳۳ سالگی کشته شد. تاریخ شبیخون مذکور و کشته شدن رئیسعلی دلواری در همه ی منابع، شب ۲۳ شوال ۱۳۳۳ قمری برابر با ۳ سپتامبر ۱۹۱۵ میلادی نقل شده‌است، که برابر با ۱۱ شهریور ۱۲۹۴ خورشیدی و می تواند با ۱۲ شهریور تقویم خورشیدی برجی رایج آنزمان برابر بوده باشد.
مدفن و بزرگداشت رئیس علی دلواری
پیکر رئیسعلی ابتدا در نزدیکی حرم امامزاده‌اي درروستای «کله بند» به خاک سپرده شد. اما به موجب وصیت خود رئیسعلی، وی را در جوار حرم علی بن ابی‌طالب در وادی‌السلام دفن کردند.
در ایران با مصوبه شورای عالی انقلاب روز ۱۲ شهریور بعنوان سال روز کشته شدن رئیسعلی دلوری از سال ۸۹ به نام «روز مبارزه با استعمار انگلیس» نامگذاری شده‌است.
رئیسعلی وقتی كه ستم انگلیسیها رابه مردم بحرین میدید، می گفت اگر صد تفنچگی داشتم، بحرین را آزاد می‌كردم، وي شخصیتی بود كه در مروت، ادب و شجاعت بی‌نظیر و مدیری لایق مقید به اصول دین بشمار می‌آمد شجاعتش را حتی دشمنانش می‌ستودند، تیرش هیچگاه به خطا نمی‌رفت و به چابكی و مهارت و صف‌آرایی در برابر دشمن زبانزد شده بود.
با شروع نهضت مشروطیت، رئیس علی در حالی‌که ۲۴ سال بیشتر نداشت از جمله پیشگامان مشروطه‌خواه در جنوب ایران شد و همکاری نزدیکی با محافل انقلابی و عناصر مشروطه‌طلب در بوشهر، تنگستان و دشتی آغاز کرد.
یاد و خاطره رئیس علی دلواری همیشه در بین ما ایرانیان جاویدان است.
