روز بزرگداشت سعدی شیرازی در اول اردیبهشت ماه

روز بزرگداشت سعدی شیرازی در اول اردیبهشت ماه

1 اردیبهشت ماه روز بزرگداشت سعدی

چه فتنه بود کـه حسن تو در جهان انداخت

کـه یک دم از تو نظر بر نمی توان انداخت

بلای غمزه نامهربان خون خوارت

چه خون کـه در دل یاران مهربان انداخت

شعر کوتاه از سعدی شیرازی

 

روز بزرگداشت سعدی

بنای فعلی آرامگاه سعدی از طرف انجمن آثار ملی درسال ۱۳۳۱ ه-ش با تلفیقی از معماری قدیم و جدید ایرانی در بین عمارتی هشت ضلعی با سقفی بلند و کاشیکاری ساخته شد. رو بـه روی این هشتی، ایوان زیبایی اسـت کـه دری بـه آرامگاه دارد.

 

1 اردیبهشت روز بزرگداشت سعدی

اول اردیبهشت ماه در تقویم ملی ایرانیان هم زمان با سال روز تولد شیخ اجل سعدی كه فرهنگوران وی را بـه‌عنوان استاد سخن می‌شناسند،یادروز سعدی نام گرفته اسـت.

 


حتماً بخوانید:  بهترین اشعار زیبا و آموزنده سعدی «اشعار بوستان سعدی»


 

روز بزرگداشت سعدی شیرازی در اول اردیبهشت ماه

شرح زندگی نامه سعدی

شیخ مصلح الدین سعدی بی تردید بزرگ ترین شاعری اسـت کـه بعد از فردوسی آسمان ادب پارسی رابا نور خیره کننده اش روشن ساخت و ان روشنی با چنان تلألویی همراه بود کـه هنوز پس از گذشت هفت قرن تمام از تاثیر ان کاسته نشده اسـت و این اثر تا پارسی برجاست همان‌ گونه برقرار خواهد ماند.

 

تاریخ ولادت سعدی بـه قرینه ي سخن او در گلستان درحدود سال 606 هجری اسـت. سعدی در آغاز گلستان چنین می‌گوید:«یک شب تأمل ایام گذشته میکردم و بر عمر اتلاف کرده تأسف می خوردم و سنگ سراچه دل را بـه الماس آب دیده می سفتم و این ابیات مناسب حال خود می‌گفتم:

 

در اقصای عالم بگشتم بسی

بـه سر بردم ایام با هر شخصی

تمتع بـه هر گوشه اي یافتم

ز هر خرمنی خوشه اي یافتم

چو پاکان شیراز خاکی نهاد

ندیدم کـه رحمت بر این خاک باد

تولای مردان این پاک بوم

برانگیختم خاطر از شام و روم

دریغ آمدم زان همه ی بوستان

تهیدست رفتن سوی دوستان

بـه دل گفتم از مصر قند آورند

بر دوستان ارمغانی برند

مرا گر تهی بود از قند دست

سخن هاي‌ شیرین تر از قند هست

نه قندی کـه مردم بـه صورت خورند

کـه ارباب معنی بـه کاغذ برند»

 


حتما بخوانید:  3 حکایت زیبا از گلستان سعدی


 

روز بزرگداشت سعدی

بـه تصریح خود سعدی این ابیات، مناسب حال او ودر تأسف بر عمر از دست رفته و اشاره بـه پنجاه سالگی سعدی سروده شده اسـت و چون انها رابا دو بیت زیر کـه هم در مقدمه گلستان من باب ذکر تاریخ تألیف کتاب آمده اسـت:

 

هر دم از عمر می‌رود نفسی 

چون نگه میکنم نمانده بسی

اي کـه پنجاه رفت ودر خوابی

مگر این پنج روز دریابی

خجل ان کس کـه رفت و کار نساخت

کوس رحلت زدند و بار نساخت

خواب نوشین بامداد رحیل

بازدارد پیاده را زسبیل…

 

قیاس کنیم، نتیجه چنین می‌شود کـه درسال656 هجری پنجاه سال یا قریب بـه این از عمر سعدی گذشته بود.

 

سعدی در شیراز در بین خاندانی کـه از عالمان دین بودند ولادت یافت. دولتشاه مینویسد کـه: «گویند پدر شیخ ملازم اتابک بوده» یعنی اتابک سعدبن زنگی، و البته قبول چنین قولی با اشتغال پدر سعدی بـه علوم شرعیه منافات ندارد.

 

سعدی از دوران کودکی تحت تربیت پدر قرار گرفت و از هدایت و نصیحت او برخوردار گشت؛ ولی در کودکی سعدی یتیم شد و ظاهرا در حضن تربیت نیای مادری خود کـه بنابر بعضی اقوال مسعود بن مصلح الفارسی پدر قطب الدین شیرازی بوده، قرار گرفت و مقدمات علوم ادبی و شرعی را در شیراز آموخت و سپس سعدی شیرازی برای اتمام تحصیلات بـه بغداد رفت.

 

این سفر کـه مقدمه ي سفر های طولانی دیگر سعدی بود، گویا درحدود سال 620 هجری اتفاق افتاده اسـت؛ زیرا وی اشاره اي دارد بـه زمان خروج خود از فارس در هنگامی کـه جهان چون موی زنگی در هم آشفته بود.

 

سعدی بعد از این تاریخ تا مدتی در بغداد بـه سر برد ودر مدرسه ي مشهور نظامیه ي ان شهر بـه ادامه تحصیل پرداخت. چند سالی را کـه سعدی در بغداد گذراند باید بـه دوران تحصیل و کسب فیض از بزرگ ترین مدرسان و مشایخ عهد، تقسیم کرد و گویا بعد از طی این مراحل بود کـه سعدی سفر های طولانی خودرا در حجاز و شام و لبنان و روم آغاز کرد و بنا بـه گفتار خود سعدی در اقصای عالم گشت و با هر شخصی ایام را بـه سر برد و بـه هر گوشه اي تمتعی یافت و از هر خرمنی خوشه اي برداشت.

 

سفری کـه سعدی درحدود سال 620 آغاز کرده بود مقارن سال 655 با بازگشت بـه شیراز پایان یافت. وفات سعدی را در مآخذ گوناگون بـه سال هاي‌ 690-691-694و695 نوشته اند.

 

نکته مهمی کـه درباره سعدی قابل ذکر اسـت، شهرت بسیاری اسـت کـه در حیات خویش حاصل کرد. پیداست کـه این موضوع در تاریخ ادبیات پارسی تا قرن هفتم هجری تازگی نداشت و بعضی از شاعران بزرگ مانند ظهیر فاریابی و خاقانی در زمان حیات خود مشهور ودر نزد شعرشناسان عصرشان مشهور بودند.

 

اما گمان میرود کـه هیچ یک از آنان در شهرت میان پارسی شناسان کشور های مختلف از آسیای صغیر گرفته تا هندوستان، در عهد و زمان خود، بـه سعدی نرسیده اند و این‌که او در آثار خویش چند جا بـه شهرت و رواج گفتار خود اشاراتی دارد، درست و دور از مبالغه اسـت.

 

از جمله شاعران استاد در عصر سعدی کـه در خارج از ایران می زیسته اند یکی امیر خسرو اسـت و دیگر حسن دهلوی کـه هردو از سعدی در غزل هاي‌ خود پیروی می کرده اند و امیر خسرو از این‌که در «نوبت سعدی» جرأت شاعری میکرد خودرا ملامت می نمود.

 

آثار سعدی بـه دو دسته ي آثار منظوم و آثار منثور تقسیم می‌شود. آثار منثور وی خاصه شاهکارش گلستان، دارای هشت باب اسـت

 

در رأس آثار منظوم سعدی شیرازی یکی از شاهکارهای بلا منازع شعر پارسی قرار دارد کـه در نسخ کهن، کلیات “سعدی نامه” نامیده شده و بعد ها بـه “بوستان” شهرت یافته اسـت. این منظومه در اخلاق و تربیت و وعظ و تحقیق اسـت در ده باب: 1- عدل 2- احسان 3- عشق  4- تواضع  5- رضا  6- ذکر 7- تربیت  8- شکر 9- توبه 10- مناجات

 

روز بزرگداشت سعدی شیرازی در اول اردیبهشت ماه

تاریخ اتمام منظومه گلستان را سعدی بدینگونه آورده اسـت:

 

بـه روز همایون و سال سعید

بـه تاریخ فرخ میان دو عید

ز ششصد فزون بودو پنجاه و پنج

کـه پر دُر شد این نامبردار گنج

 

و بدین تقدیر کتاب درسال 655 هجری بـه پایان رسید اما تاریخ شروع ان معلوم نیست و تنها از فحوای سخن گوینده در آغاز منظومه معلوم می‌شود کـه ان را پیش از بازگشت، بـه پارسی سرود.آثار دیگر سعدی قصائد عربی اسـت کـه حدود هفتصد بیت مشتمل بر معنای غنائی و مدح و نصیحت اسـت و قصائد پارسی او کـه در موعظه و نصیحت و توحید و مدح پادشاهان و رجال دوره ي او می باشد.

 

روز بزرگداشت سعدی

سعدی در خانقاهی کـه اکنون آرامگاه اوست ؛ زندگی میکرد ودر همانجا نیز درگذشت.خانۀ ابدی سعدی در ۴ کیلومتری شمال شرقی شیراز، در دامنه کوه فهندژ، در انتهای خیابان بوستان ودر کنار باغ دلگشا اسـت.

 

این مکان در ابتدا خانقاه شیخ بوده کـه وی اواخر عمرش را در آنجا می‌گذرانده و سپس در همانجا دفن شده‌اسـت. برای نخستین بار در قرن هفتم توسط خواجه شمس الدین محمد صاحبدیوانی وزیر مشهور آباقاخان، آرامگاه‌اي بر فراز قبر سعدی ساخته شد.

 

درسال ۹۹۸ بـه حکم یعقوب ذوالقدر، حکمران فارس، خانقاه شیخ ویران گردید و اثری از ان باقی نماند. تا این‌که درسال ۱۱۸۷ ه.ق. بـه دستور کریم خان زند، عمارتی ملوکانه از گچ و آجر بر فراز مزار سعدی بنا شد.

جدیدترین مطالب سایت