10 روش برای کاهش درد شکم و نفخ و گاز معده
چگونگی پیشگیری از گاز، درد و نفخ
اگر دچار شکم درد و نفخ معده یا گاز معده زیاد شده اید این مقاله را بخوانید و بـه توصیه هاي گفته شده عمل کنید تا التیام پیدا کنید.
بـه گزارش گروه سلامت تالاب بـه نقل از “پریونشن”؛ زمانی کـه میکروب هاي روده کربوهیدرات هاي غذا را تخمیر میکنند، گاز تولید میکنند کـه در نهایت از روده عبور کرده و ازبدن دفع میشود. هوایی کـه هنگام غذا خوردن، صحبت کردن و تنفس بلعیده میشود نیز طبق معمول از طریق دهان دفع میشود.
زمانی کـه گاز بیش از حد آرام از دستگاه گوارش عبور میکند یا انباشتگی ان بیش از حد زیاد اسـت، این شرایط میتواند بـه بروز نفخ شکم منجر شود.
گاز طبق معمول مضر نیست اما اگر نفخ پایدار باشد باید برای بررسی شرایط بـه دکتر مراجعه کرد، بـه ویژه اگر با علائم دیگر مانند درد شدید شکم، اسهال، یبوست، استفراغ، کاهش وزن، یا سوزش سردل مکرر همراهی میشود کـه همگی نشانه اي از شرایطی بـه نام سندرم روده تحریک پذیر یا بیماری سلیاک میتوانند باشند.
علت گاز معده چیست؟
1- مصرف مواد غذایی مشکل‌ساز را محدود کنید
درصورت فقدان آنزیم هاي خاص در روده کوچک، برخی مواد غذایی میتوانند بدون این‌که تجزیه شوند راهی روده بزرگ شده و یک مهمانی بزرگ برای باکتری هاي تولید کننده گاز شکل بگیرد. اگر اغلب با تولید بیش از حد گاز مواجه هستید، مصرف مواد غذایی مشکل‌ساز مانند لوبیاها، نخود فرنگی، کلم، پیاز، بروکلی، گل کلم، آلو و همچنین شیر را محدود کنید. همچنین، آرام‌تر غذا بخورید تا هوای کمتری بلعیده شود. این بـه کاهش باد گلو کمک میکند و از ورود یک‌باره مقادیر زیاد غذا بـه روده ها و تولید گاز پیشگیری میکند.
2- عمیق‌تر نفس بکشید
مدیتیشن یا تمرینات تنفس عمیق بـه جای نفس هاي کوتاه کـه هوا را بـه سمت مری هدایت میکند، امکان ورود ان بـه اعماق ریه ها را فراهم میکند. همچنین، تنفس عمیق بـه کاهش استرس و اضطراب کمک میکند کـه هردو با افزایش حساسیت بـه گاز پیوند خورده اند. روده بزرگ و مغز ارتباط نزدیکی با یک دیگر دارند، از این رو، آرامش مغز بـه تنظیم سیستم عصبی خودمختار در دستگاه گوارش کمک میکند کـه میتواند بـه تولید گاز کمتر منتج شود.
3- تمرینات کگل را انجام دهید
تقویت عضلات کف لگن میتواند بـه پیشگیری از دفع گاز در زمان و مکان نامناسب کمک کند. شـما می‌توانید این عضلات را همانند زمانی کـه قصد دارید ادرار خودرا نگه دارید برای سه ثانیه منقبض کرده، سپس برای سه ثانیه انها را شل کرده و اینکار را چند بار تکرار کنید.
4- یک ژورنال غذایی آماده کنید
در شرایطی کـه برخی مواد غذایی شناخته شده وجود دارند کـه موجب بروز مشکلات گوارشی در انسان میشوند، هر فردی میتواند حساسیت هاي متفاوتی داشته باشد. از این رو، کنترل و ثبت غذا هاي مصرفی برای شناسایی موارد مشکل‌ساز اقدام خوبی خواهد بود.
5- تحرک بیشتری داشته باشید
ورزش بـه عبور سریع‌تر غذا از دستگاه گوارش، کاهش خطر یبوست، نفخ و گاز کمک میکند. همچنین، ورزش بـه ترشح اندورفین کمک میکند کـه استرس را کاهش داده و بـه سیستم عصبی در تنظیم شرایط روده کمک میکند. حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی در سه تا پنج روز هفته را مدنظر قرار دهید.
6- مصرف گلوتن را کاهش دهید
گلوتن بیش از حد در رژیم غذایی میتواند موجب مشکلات گوارشی برای افراد بسیاری شود. حتی اگر بـه بیماری سلیاک مبتلا نباشید، مصرف گلوتن کمتر درصورت ابتلا بـه عدم تحمل گلوتن در گندم، چاودار و جو اغلب بـه التیام علائم گاز بیش از حد منتج میشود.
علت بوی بد گاز معده
1- باکتری های ساکن روده
طی روند گوارش، باکتری هاي روده ترکیبات حاوی گوگرد، مانند سولفید هیدروژن تولید میکنند کـه موجب بوی بد گاز تشکیل شده در دستگاه گوارش میشود. غذاهایی کـه مصرف می‌کنید میتواند بر جمیعت باکتری هاي ساکن روده شـما تاثیر گذار باشد و این میتواند شرایط باد شکم را تحت تاثیر قرار دهد. برخی افراد دارای نوعی خاصی از جمعیت باکتریایی هستند کـه موجب تولید گاز بیشتر و بدبوتر میشود.
2- غذاهای سرشار از گوگرد
غذا هاي سرشار از گوگرد میتوانند بویی شبیه بـه تخم مرغ فاسد بـه باد شکم ببخشند. سبزی هاي چلیپایی مانند بروکلی؛ جوانه هاي بروکسل، گل کلم، و کلم اغلب مقصران اصلی محسوب میشوند. از دیگر غذا هاي سرشار از گوگرد میتوان بـه سیر، پیاز، حبوبات، پنیر چدار، میوه هاي خشک شده، و مغزدانه ها اشاره کرد. حتی پروتئین هاي حیوانی مانند تخم مرغ، گوشت قرمز و ماهی نیز حاوی گوگرد زیاد هستند و ممکن اسـت مشکل‌ساز شوند.
3- عدم تحمل لاکتوز
برخی افراد شیر، بستنی، و پنیر را مقصر بوی بد باد شکم خود می‌دانند. عدم تحمل لاکتوز کـه قند طبیعی موجود در محصولات لبنی اسـت، بـه واسطه سطوح کم آنزیم لاکتاز در بدن کـه وظیفه گوارش لاکتوز را بر عهده دارد، رخ میدهد.
در افراد مبتلا بـه عدم تحمل لاکتوز، این قند بدون این‌که جذب شود از روده کوچک عبور کرده و وارد روده بزرگ میشود، جایی کـه تریلیون ها باکتری یک مهمانی کوچک را ترتیب میدهند! نتیجه این شرایط باد بوی بد شکم اسـت زیرا شیر و برخی انواع پنیر حاوی سطوح بالای گوگرد نیز هستند.
همچنین، افراد میتوانند در گوارش قندهای دیگر از جمله ساکارز و فروکتوز نیز ناتوان باشند کـه این شرایط نیز بـه تولید باد شکم بدبو منجر میشود.
4- رافینوز
لوبیاها سرشار از پروتئین، آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها و موادمعدنی هستند. اما آن ها از شهرت بدی برای تولید باد شکم بدبو نیز برخوردار هستند.
لوبیاها حاوی الیگوساکاریدهای خانواده رافینوز «RFOs» هستند کـه این گروه از قندها را حداقل میتوان مسئول نفخ و گاز تولید شده پس از خوردن یک وعده لوبیا دانست. این شرایط درباره عدس، حبوبات و سبزی هاي چلیپایی نیز صادق اسـت. دستگاه گوارش انسان فاقد آنزیم مورد نیاز برای شکستن و گوارش این قندها اسـت.
خیس کردن لوبیاهای خشک در آب میتواند بدون از بین بردن ارزش تغذیه اي این ماده غذایی بـه حذف الیگوساکاریدهای خانواده رافینوز کمک کند. مصرف یک محصول کمک کننده بـه گوارش مبتنی بر یک آنزیم نیز میتواند بـه تسکین علائم کمک کند.
5- الکل قندها
الکل قندهایی مانند سوربیتول و زایلیتول در نوشیدنی هاي رژیمی، آبنبات هاي بدون شکر و برخی آدامس ها یافت میشوند و میتوانند موجب بوی بد باد شکم شوند. این شیرین کننده ها توسط بدن بـه خوبی جذب نمی‌شوند، از این رو، راهی روده بزرگ شده و میتوانند موجب تولید گازی بدبو شوند.
6- داروها
برخی داروهای تجویزی، ویتامین ها و مکمل ها میتوانند در تولید باد شکم بدبو نقش داشته باشند.
دلیل تولید باد شکم بدبو بـه واسطه داروی مصرفی متفاوت اسـت و میزان گاز تولیدی نیز از فردی بـه فرد دیگر متفاوت اسـت.
افرادی کـه داروی کاهش وزن ارلیستات را مصرف میکنند، بـه طور معمول افزایش تولید گاز را تجربه میکنند. مکمل هاي آهن نیز بـه واسطه تولید گاز و نفخ شناخته شده هستند. مکمل هاي حاوی فیبر نیز میتوانند موجب تولید گاز بـه عنوان یک محصول جانبی شوند. داروی متفورمین کـه برای درمان دیابت استفاده میشود نیز میتواند موجب افزایش تولید گاز شود.
افزون بر این، داروهای درمان دیابت بـه نام مهارکننده هاي آلفا-گلوکوزیداز کـه سرعت جذب کربوهیدرات ها را کند میکنند نیز میتوانند تولید گاز را افزایش دهند.
7- عفونت یا بیماری
باد شکم بدبو بـه طور معمول مساله اي نگران کننده نیست. اما اگر همراه با ان نشانه ها و علائم دیگری نیز وجود دارند باید برای بررسی دقیق شرایط بـه دکتر مراجعه کنید.
درصورت مواجهه با تب، کاهش وزن ناخواسته، مدفوع خون آلود، یا اسهال پایدار همراه با باد شکم بدبو یا اگر سابقه بیماری التهابی روده یا سرطان روده بزرگ دارید با دکتر خود دراین زمینه صحبت کنید. هر گونه تغییر در شرایط اجابت مزاج یا شکم دردی کـه پس از دفع گاز یا مدفوع از بین نمی‌رود نیز میتواند نشانه اي از بروز مشکل باشد.
انسداد روده، بیماری التهابی روده مانند کولیت مجروح و بیماری کرون، سرطان روده بزرگ، بیماری سلیاک «یک واکنش خودایمنی بـه گلوتن»؛ و کلوستریدیوم دیفیسیل «یک عفونت باکتریایی کـه موجب اسهال میشود» میتوانند از دلایل بروز این شرایط باشند.
منبع: asriran.com
