باران کوثری بازیگر، طراح صحنه، طراح لباس و منشی صحنه ایرانی هست.
گفتگو باران کوثری , باران کوثری بازیگر سینما معتقد هست هر بازیگری خارج از وظایف
هنری اش باید به جامعه و شرایطی که در پیرامونش وجود دارد دقت کند و مطالبه گر باشد.
کوثریاعتقاد دارد او و هم نسلانش در مسائل اجتماعی
و شرایطی که در سالهای قبل وجود داشته هست به اندازه کافی مشارکت داشته اند.
باران کوثری را به علت حضور در نقش هاي گوناگون در سینما می شناسیم. اما او به مسائل
اجتماعی نیز دقت ویژه اي دارد. کوثری بر این باور هست
مطالبه گری یک بازیگر در حفظ او در خاطرات نیز نقش به سزایی خواهد داشت.
باران کوثری در این گفتگو به اهمیت موضوعات اجتماعی و وظیفه یک بازیگر نسبت به آن اشاره کرده هست.
باران کوثری را بعنوان بازیگری می شناسیم که به موضوعات اجتماعی اهمیت ویژه اي
میدهد. چند نفری از بازیگران ما میباشند که در ابتدای دهه هشتاد وارد
سینما شدند و این کنشگری اجتماعی را در سالهای جدید به خوبی از خود نشان داده اند.گفتگو باران کوثری
این نگاه اعتراض آمیز به اوضاع موجود از کجا نشات میگیرد؟
قسمتی از این موضوع و نگاه ما به جامعه و نسلی که در آن بزرگ شدیم مربوط میشود.
نوجوانی ما در زمان ریاست جمهوری آقای خاتمی بود. شرایط آن زمان تاثیر زیادی روی ما داشت. میتوانم
به جرات بگویم آن سال ها بچه هاي هم سن و سال من همۀ روزنامه خوان بودند.
آن زمان روزنامه هاي جامعه، طوس مورد اقبال قرار میگرفت که اغلب هم تعطیل می شدند و با اسم
دیگری دوباره شروع به کار میکردند.
مطالعه و مطالبه گری در نوجوانی ما تبدیل به یک پز
شده بود. اگر آن زمان دیدگاه اجتماعی مناسبی نسبت
به شرایط موجود نداشتیم ناخوداگاه از هم نسل هایمان عقب می ماندیم.
بسیاری معتقد بودند در زمان اصلاحات ما جامعه آرامی داشتیم و مطالبه گری وجود نداشت.
اما تمام واکنشهایی که در آن هشت سال توسط مردم به وجود آمد بذرش در دولت اصلاحات گذاشته شد.
جدا از این مسائل خانواده هم تاثیر زیادی روی ما می گذاشت.
تمام فعالیتهایم را اجتماعی میبینم و روی آن اسم سیاسی نمیگذارم. حتی معتقدم فعالیت هاي
انتخاباتی هم کاملا اجتماعی هست. اگر مطالبه گری و چیزهایی
که ما میخواهیم امری سیاسی هست عیبی ندارد پس من یک ادم سیاسی هستم؛ در صورتی که تمام
این فعالیت ها مطالبات اجتماعی هست که هر فردی ناخوداگاه به آن دقت میکند.
اگر در کودکی کفش جدیدی می خریدم حتما می بایست کفش قبلیم را به کسی می دادم. باید یادم می
بود کسانی میباشند که توانایی انجام یک سری از کارها را ندارند.گفتگو باران کوثری
یا باید کتاب هایي می خواندم که آن زمان برای من کمی مشکل بود. اما وقتی میدیدم که پدرم تا این
حد از کتاب خواندن من شاد میشود استقبال میکردم. تربیت
خانوادگی تاثیر زیادی در رفتار انسانها دارد. گاهی اگر درمورد موضوعی واکنش نشان ندهم
دچار عذاب وجدان میشوم.
دیدنی هست گلشیفته فراهانی، ترانه علیدوستی و خود شما نیز شباهت هاي زیادی به
هم دارید. این نوع نگاه باعث شده که برای مردم جایگاه خاصی داشته باشید و نوع نگرش
و شرایطی که برای هر کدام از شماها به وجود آمد مورد دقت قرار گرفته هست.
این واکنش ها و موقعیتی که امروز دارید چگونه شکل گرفت؟
مایلم درمورد ترانه این موضوع را بازگو کنم که او به غیر از این که یک مادر مجسمه ساز درجه یک دارد
پدرش آقای علیدوستی هم به شدت هنرمند هست و ما در زمان کودکی
فیلم و موسیقی هاي زیادی را از او قرض میگرفتیم و لذت می بردیم.
اگر غرور نباشد باید بگویم که
نسل ما خیلی ویژه بود. به علت خانواده و تربیتی که داشتیم
و رفاقتی که در دوران نوجوانی بین ما شکل گرفته بود؛ موضع گیریهای مشترکی داشتیم.
چیزی که به نظرم در نسلهای مشترک بازیگران کمتر دیده می شد. به این موضوع پایبند بودیم
و اعتقاد داشتیم کسی نمیتواند جای فرد دیگری را بگیرد. برای
بازی در فیلمهای گوناگون با هم تعامل داشتیم. اگر یکی از ما نمی توانستیم، نفر دیگری را برای بازی
در آن نقش توصیه می دادیم.شاد می شدیم شخص
دیگری نقش مورد نظر را بازی کند. رقابت سالمی با هم داشتیم. عموما هم نسبت به مسائل
گوناگون موضع گیری داشتیم و وا کنش نشان می دادیم.گفتگو باران کوثری
این واکنش ها یا موضع گیریها در کشور های دیگر و به خصوص سینمای هالیوود هم دیده میشود.
برای مثال تظاهرات ضد ترامپ را دیدیم که تعداد زیادی از هنرمندان
در آن شرکت داشتند. ناخوداگاه چنین حرکاتی باعث میشود که یک هنرمند نسبت به اوضاع
موجود و جامعه اي که در آن زندگی میکند احساس مسئولیت کند.
حتما. بازیگری شغلی هست که بالا و پایین دارد.اگر امسال سال من نبود قطعا سال بعد اتفاقات
خوبی رخ میدهد یا به تصویر. تکنیک و حرفه یک بازیگر روز
به روز باید بهتر شود و بازیگری که فکر کند کامل هست قطعا پایان دوران حرفه اي اش را میگذارند.
مشابه هاي زیادی از بازیگرانی داریم که آمده اند یک بازی بی نظیر از خودشان نشان داده اند و دیگر
سالهاست حضور ندارند. گاهی با خودم میگویم که
چرا فلانی نیست یا چرا تا این حد معمولی بازی میکند. در سطح بین المللی بازیگرانی فوق
العاده ماندند که به موضوعات اجتماعی و سیاسی اطرافشان بیش
از همۀ دقت کردند.
برای مثال مارلون براندو یا رابرت دنیرو چرا ماندگار میشوند؟ نوع نگاه و دید
آن ها به موضوعات روزمره شان باعث شد که بازیگران درجه یک باقی بمانند. یا در ایران
شما نمیتوانید سیمین معتمد آریا را حذف کنید. حتی اگر سال ها فیلم بازی نکند. همین همین حالا اگر برویم
در خیابان و از مردم بپرسیم که بازیگر مورد علاقه شان
چه کسی هست حتما به معتمد آریا اشاره خواهند کرد. مردم موضع گیریهای هنرمندان
در مواقع خاص را هیچ وقت فراموش نمیکنند.
مردم علی کریمی و ناصر حجازی را هیچ وقت فراموش نمیکنند.
کمی درمورد فیلمهای جشنواره و آن فیلمهایی که بیرون ماندند صحبت کنیم. همانگونه که
همۀ میدانیم فیلم آقای عیاری بیرون ماند. قطعا تجربه
توقیف فیلم را بعنوان بازیگر و به این لحاظ که ارتباط نزدیکی با شخصی مانند رخشان بنی
اعتماد دارید درک میکنید.گفتگو باران کوثری
به خوبی این شرایط را درک میکنم. فیلم «قصه ها» مشابه خوبی بود تا متوجه شوم توقیف
یک فیلم تا چه حد دردناک هست.عموما فیلمهای که مادر من
تا به امروز ساخته هست درگیر سانسور شده اند. به یاد ندارم که فیلمی را مادرم ساخته باشد و به
راحتی پخش شده باشد. به شخصه بسیاری مواقع در معرض
سانسور قرار گرفته ام. یک زمان بود که به پدرم میگفتیم فیلمهایی که تهیه میکند را باید
ببریم و بگذاریم داخل انباری چون مجوز نمیگرفت.
گرچه «عصبانی نیستم» هم فیلم بسیار خوبی در کارنامه کاری من بود که متاسفانه مردم
نتوانستند آن را ببینند. چیزی که آزارم میدهد این هست که برای
همۀ ما توقیف و سانسور یک امر عادی شده در صورتی که این ویروس، حذف کردن و کنار گذاشته
شدن باعث میشود که سینما ضربه بخورد.
به راحتی از کنار توقیف و مسائلی شبیه به این عبور میکنیم.
سرمایه و زمان ما در این شرایط از بین میرود.
ما درمورد چه کسانی صحبت میکنیم. درمورد بیضایی بزرگ میگوییم که سالهاست فیلم
نساخته یا آقای تقوایی و مادر خود من که دیگر انگیزه اي برای تولید فیلم ندارد و ترجیح میدهد
همان کار مستند را دنبال کند یا خود آقای عیاری که سال ها فیلم نساختند.گفتگو باران کوثری
دقیقا. نیمه دوم دهه شصت یا اوایل دهه هفتاد را نگاه کنید که چه فیلمهای خوبی به نمایش
گذاشته می شد. تمام این کارگردان ها آن سال ها فیلمهای خوبی
می ساختند و کار میکردند. دوران وزارت فرهنگ آقای خاتمی پویایی سینمای کشور ایران بود. سئوال من
این هست که جواب عمر افراد و کاری که انجام میدهند
را چه کسی میدهد؟ ما همۀ وقت نگران کارهایی که تا به امروز به وقوع پیوسته هستیم.
باران کوثری سی و یک ساله هست و برای بازی در فیلم «خون بازی»و «کوچه بی نام»
دو بار سیمرغ کسب کرده هست. شاید اگر امروز در فیلمی
حضور پیدا کند و درخشان باشد چیز جدیدی برای داوران جشنواره نباشد. برعکس بازیگران و فیلم
سازان جوان میباشند که جشنواره نگاه ویژه اي به انها دارد. یعنی
زمانی که از یک حدی در بازیگری و فیلم سازی عبور کنید کسب جایزه سخت تر میشود.گفتگو باران کوثری
عموما نگاه جشنواره را در سالهای جدید به جوانان فیلم اولی مساعد تر نمیبینید؟
چرا اینجور نگاه نمیکنی که ما جوانانی داریم که به حدی درجه یک
میباشند که باید جایزه بگیرند و برنده باشند. من این موضوع را میگذارم به حساب هوشمندی
بچه هایي که به تازگی وارد سینما شده اند.
منظورم این هست که دیگر سخت به امثال باران کوثری سیمرغ میدهند؟
من این سختی را خیلی دوست دارم. گرچه کارگردانان جوان را تشویق میکنم. اما نقدی هم دارم.
هم اکنون به علت فراگیر شدن مدیا و امکانات هر شخصی حتی با یک گوشی تلفن همراه هم میتواند فیلم
بسازد. شاید آن چیزی که می سازد از لحاظ تکنیکی درست باشد اما
دغدغه مند نیست. اما نباید دچار این توهم شوند که کارگردانان خوبی میباشند. ناخوداگاه زمانی که شما
با یک کارگردانان نسل قبل کار کنید میبینید
که تسلط و تبحر ویژه اي در فیلم سازی دارند. حالا همۀ دقت ها به تکنیک هست. کارگردانان
جوان باید دقت داشته باشند که فیلمسازی فقط تکنیک نیست
بلکه فیلمنامه، دقت به قصه فیلم و شخصیت پردازی از موارد بسیار مهم میباشند. تلفن هاي
زیادی به من میشود و توصیه بازی میدهند
اما میگویند که ما دورخوانی نداریم و در لحظه قصد داریم فیلم بسازیم! که من این موضوع
را باورم نمیشود. یعنی راجع به شخصیت نباید حرف بزنیم.
امکانات باعث شده کهپچنین تصوراتی شکل بگیرد. به همین علت «سد معبر» برای من ارزش دارد
چون محسن قرایی تسلط زیادی روی شخصیت ها داشت.اصرار به
تمرین داشت و فضا و دغدغه اي که برای ساختن این فیلم داشت گاهی از تکنیک هم برایش
مهم تر بود. این جنس از فیلم سازی را اکثر می پسندم.گفتگو باران کوثری