چه حرکاتی باعث باطل شدن نماز میشوند ؟
معرفی حرکاتی که باعث باطل شدن نماز میشوند ؟
انواع حرکاتی که نماز را باطل میکنند در ادامه میشناسیم .
به گزارش تالاب پس از شناختن خدا، باید اعمالی راکه مثل نماز و روزه نشانه بندگی و فرمان برداری هست به جا آوریم. خداوند متعال می فرماید: «ما سلککم فی سقر قالوا لم نک من المصلین» «مدثر/آیه 42و 43، «وقتی از دوزخیان می پرسند: چه چیز شما را جهنمی کرد؟ میگویند: علتش آن بود که ما در جهان نماز نمی خواندیم». پیغمبر «صلی الله علیه و آله» فرمود: نماز، ستون دین هست که اگر قبول درگاه خداوند عالم شود، عبادت هاي دیگر هم قبول میشود و اگر قبول نشود، عبادت هاي دیگر هم قبول نمیگردد «کافی 19:2، ح5 و 3: 268، ح4».
و همانگونه که اگر کسی شبانه روزی پنج مرتبه در نهر آبی شست و شو کند، چرک در بدنش نمی‌ماند، نمازهای پنج گانه هم انسان را از گناهان پاک میکند و باید دانست کسی که نماز میخواند ولی به آن اهمیت نمیدهد، مثل کسی هست که نماز نمیخواند. خداوند در قرآن مجید می فرماید: «فویل للمصلین الذین هم عن صلاتهم ساهون»، «ماعون/آیه 5». «وای بر نمازگزارانی که از یاد خدا غفلت میکنند».
ما در این مطلب به پروژه چند پرسش و پاسخ در مورد نماز میپردازیم:
سوال: رفتن و برگشتن برای باز کردن درب خانه از طریق در بازکن، با رعایت قطع کردن اذکار نماز و حفظجهت قبله در حین رفتن و برگشتن به محل نماز، چه حکمی دارد؟
مراجع تقلید، درمورد حرکت هاي ضمن نماز میگویند، در صورتى که فعل کثیر «فعل کثیر عبارتست از کارى که انسان با انجام آن عرفاً از صورت نمازگزار بودن، خارج مى شود [مثل پریدن، جست و خیز کردن و یا این که نمازگزار مرتب سر را بجنباند و …]؛ محمدى خراسانى، على، شرح تبصرة المتعلمین، ج 1، ص 131» نباشد، جایز هست و نماز را باطل نمیکند. «موسوى گلپایگانى، سید محمد رضا، مجمع المسائل، ج 4، ص 112، م 225 و 308» لذا اگر اینکار، فعل کثیر شمرده شود، مثل این که چند متر جا به جایی داشته باشد، نماز باطل هست اما اگر آیفون نزدیک باشد که با حرکتی کوچک بتوان در را باز کرد ودر رسم به آن «راه رفتن» نگویند، اشکال ندارد.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سوال، چنین هست:
حضرت آیة الله العظمی خامنه اي «مد ظله العالی»:
در فرض سوال نماز باطل هست.
حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی «مد ظله العالی»:
چنانچه صدق راه رفتن کند و صورت نماز به هم بخورد نماز باطل هست.
حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی«مد ظله العالی»:
در فرض سوال چنانچه مستلزم حرکت کثیر باشد، سبب قطع نماز هست.
حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی «مد ظله العالی»:
اگر فعل کثیر قلمداد شود مثل این که چند متر جا به جایی داشته باشید، نماز باطل هست اما اگر درب باز کن نزدیک باشد که با قدمی بتوانید در را باز کنید اشکال ندارد.
سوال: لطفا مبطلات نماز را برشمارید.
دوازده چیز نماز را باطل مى کند که انها را مبطلات نماز مى گویند.
1. از بین رفتن یکى از شروط در میان نماز.
2. بروز چیزهایى در میان نماز که وضو یا غسل را باطل مى کند.
3. روى هم گذاشتن دست ها در میان نماز.
4. گفتن «آمین» بعد از سوره حمد.
5. انحراف از قبله در میان نماز.
6. گفتن کلمه اى در میان نماز.
7. خنده با صدا و ترجیع و مثل آن.
8. گریه عمدى و با صدا براى امور جهان.
9. انجام کارى که حالت نماز رابه هم مى زند.
10. خوردن و آشامیدن.
11. شک در رکعت هاى نماز دو و سه رکعتى یا شک در دو رکعت اول نمازهاى چهار رکعتى.
12. کاستن و افزودن رکنى از نماز و نیز به صورت عمد از غیر رکن. «توضیح المسائل مراجع، ص 247-250، بی جا، 1426 ق»
سوال: آیا گریه کردن در نماز اشکال دارد؟
جواب: اگر از خوف خدا باشد اشکالی ندارد ولی در غیر این صورت نماز را باطل میکند. «توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, ص650»
سوال: اگر انسان در حالت نماز سر خودرا برگرداند و سهواً باشد نمازش باطل هست؟
جواب: اگر فقط سر خودرا سهواً مقدار کمي از قبله برگرداند نماز او باطل نمی‌شود و اگر سر رابه طرف راست یا چپ قبله برگرداند احتیاط واجب آن هست که نماز را دوباره بخواند. «توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1131»
سوال: آیا افزون کردن مطالبی به نماز، نماز را باطل میکند؟
جواب: اگر چیزی که جزء نماز نیست وارد نماز کنیم نماز باطل میشود. مگر این که دعا و یاد باشد که به نیت قربت گفتن آن اشکال ندارد. «ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1263»
سوال: اهل تسنن که با دست بسته نماز می‌خوانند، آیا نمازشان باطل هست این حرکت از چه زمانی رواج یافته هست؟ آیا پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ در این مورد حدیثی و یا گفتاری داشته اند که میشود مثلاً با دستان بسته نماز خواند؟
جواب: به نظر فقهای شیعه اینگونه نماز خواندن جایز نیست و اینکار از دوران خلیفه دوم متعارف شده هست ودر دوران پیامبر و خلیفه اول هم متعارف نبوده هست گفته شده هست وقتی خلیفه دوم رفتار ایرانیان را در مقابل پادشاهان دید که دست ها را روی هم قرار میدهند روش انها را پسندید و دستور داد که مسلمین در نماز چنین عمل نمایند. بطور کلی به نظر شیعه هر قول و فعلی که از طریق غیر معصوم به عبادت افزوده یا کم شود مبطل عبادت هست. «توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, ص638»
