معایب و فواید خواندنی استفاده از لامپ های کم مصرف
معایب و فواید استفاده از لامپ کم مصرف
لامپ هاي کم مصرف یکی از موفقیت هاي صنعتی و علمی در تجارت هست یعنی با وجود این لامپ ها قیمت برق هم به شدت کمتر شده هست .
همانگونه که شما هم احتمالاً میدانید، یکی از مهمترین خطرات لامپ‌هاي کم‌مصرف در زمان شکستن آن‌ها ایجاد میشود. به گزارش تالاب از آنجایی که لامپ‌هاي کم‌مصرف حاوی جیوه میباشند در نتیجه اگر به هر علت بشکنند، جیوه داخل آن‌ها به هوای اطراف وارد میشود.
جیوه، فلز مایع سمی هست که در ترمومترها، باتری‌هاي الکتریکی و لامپ‌هاي کم‌مصرف بکار برده میشود. مسمومیت با جیوه که از آن با نام هیدرارژیریا «Hydrargyriasis» یاد میشود، در اصل یک نوع مسمومیت فلزی هست که به واسطه قرار گرفتن در معرض جیوه یا ترکیبات آن بوجود می آید.
جیوه فلز سنگینی هست که می تواند به چندین شکل مختلف وجود داشته باشد. همۀ این اشکال به استثنای جیوه مایع ابتدایی سمی میباشند و مقادیر ناچیز آن‌ها «کمتر از یک گرم» میتواند مرگبار باشد.
جیوه مهم ترین تاثیری که بر بدن می گذارد، این هست که باعث بسته شدن رگ‌هاي خونی می شود و همین مساله مشکلات و تبعات آتی مسمومیت را به وجود خواهد آورد.
اگر مسمومیت جیوه شما را نگران کرده هست، باید به این نکته هم دقت داشته باشید که لامپ‌هاي کم‌مصرف در زمان ساخت روشنایی مشکلی از نظر مسمومیت جیوه ایجاد نمیکنند بلکه مشکل زمانی هست
که مقادیر ناچیزی از این جیوه بتواند بصورت بخار از درون لامپ خارج شود که این امر هم زمانی اتفاق می‌افتد که لامپ بشکند.
گزارش‌ها حاکی از آن هست که هر لامپ کم‌مصرف در صورت شکستگی، ۶ برابر بیش‌تر از سطح مجاز آلودگی ساخت می کند. اما آیا این بدان معناست که شما باید همین امروز لامپ‌هاي کم‌مصرف را دور بریزید؟
لامپ‌های کم‌مصرف و معجزه مصرف کمتر انرژی
یک واقعیت غیرقابل انکار در مورد لامپ‌هاي کم‌مصرف این هست که آن‌ها در مصرف انرژی به راستی خارق‌العاده عمل میکنند.
بر اساس داده‌هاي دپارتمان انرژی کشور آمریکا، اگر هر شهروند تنها یک لامپ خانه‌‌اش را از پرمصرف به کم‌مصرف تغییر دهد، معادل این هست که جلوی انتشار گازهای گلخانه‌اي را درست به اندازه خروجی ۸۰۰ هزار خودرو گرفته باشد.
از طرف دیگر بعضی این استدلال را هم مطرح می کنند که لامپ‌هاي قدیمی خیلی بیش‌تر از لامپ‌هاي کم‌مصرف، جیوه سمی را به محیط‌زیست وارد میکنند چرا که نیروگاه‌هاي ذغال‌سنگی که برای ساخت این نوع لامپ‌ها انرژی ساخت می کنند، بزرگ‌ترین منبع ساخت آلودگی جیوه در روی کره زمین میباشند.
علت اصلی شهرت لامپ‌هاي کم‌مصرف از نام آن‌ها پیدا هست: مصرف کمتر که در حدود یک‌چهارم یعنی ۲۵ درصد انرژی در مقایسه با لامپ‌هاي پرمصرف تخمین زده شده هست.
آیا لامپ‌های کم‌مصرف می‌توانند باعث سرطان پوست شوند؟
اما جدای از صرفه‌جویی در مصرف انرژی، مساله سلامت مصرف‌کنندگان نیز فاکتور بسیار مهمی هست. موسسه علوم ایالات متحده ایالات امریکا «U.S. National Science Foundation» به تازگی نتیجه تحقیقات‌اش در این اساس را در مجله فتوشیمی و فتوبیولوژی منتشر ساخته هست.
این تحقیقات که به طور متمرکز بر روی شکاف‌هاي پوشش سطحی از جنس فسفر لامپ‌هاي کم‌مصرف انجام شده، نشانگر این واقعیت هست که این شکاف‌ها اجازه میدهند امواج ماورای بنفش «UV» که توسط پوشش سطحی از جنس فسفر جذب شده و به نور مرئی تبدیل شده، از این لامپ‌ها تا اندازه‌اي به بیرون ساطع شود.
محققان دانشگاه استونی بروک «Stoney Brook University» چند سال هست که اثبات کرده‌اند بر روی پوشش سطحی از جنس فسفر این لامپ‌ها شکاف‌هایي وجود دارد و این مساله که آیا شکاف‌هاي مذکور می تواند باعث خروج تشعشعات «UVC» و «UVA» شود، تا مدت‌ها محل مناقشه اساسی میان طرفداران و مخالفان بود.
تحقیقات موسسه علوم کشور آمریکا توانسته این مساله را اثبات کند که خروج امواج از لامپ‌ها ممکن و شدنی هست و این امر به علت قابلیت سوزاندن سلول‌هاي پوست انسان و تحریک به تشکیل ملانوما «نوعی سرطان که از ناحیه سلول‌هاي حاوی رنگدانه یا همان ملانوسیت‌ها توسعه می‌یابد» نگران‌کننده می‌باشد. لازم به ذکر هست که تحقیقاتی نمونه نیز در این اساس در اروپا انجام شده و نتایج آن نیز نمونه بوده هست.
پژوهشگران در عین حال چگونگی خروج و انتشار اشعه «UV» توسط لامپ‌هاي کم‌مصرف و تاثیر آن بر سلول‌هاي تولیدکننده کلاژن و کراتین و ترکیبات کلیدی پوست انسان را مورد مطالعه قرار داده‌اند.
آن‌ها در وهله اولیه تاثیر نور مصنوعی را بر پوست‌هاي فاقد هرگونه مواد آرایشی مورد بررسی قرار دادند. در مرحله بعد آن‌ها تاثیرات پوستی راکه در معرض تیتانیوم دی‌اکسین قرار گرفته «یک ترکیب معمولی در محصولات مراقبت شخصی» بررسی کردند.
سپس آزمایش‌ها را در مورد لامپ‌هاي پرمصرف با همان شدت نور تکرار کردند.
پزشک میریام ریفایلوویچ «Dr. Miriam Rifailovich» سرپرست این تحقیقات می گوید:
«مطالعات ما نشان داد که پاسخ سلول‌هاي سالم پوست به اشعه «UV» منتشرشده با آسیب ناشی از تشعشعات «UV» کاملاً سازگاری دارد.
زمانی که پوست پیش از قرار گرفتن در معرض تشعشعات «UV»، دوز کم‌تری از ذرات نانو تیتانیوم دی‌اکسین را هم دریافت می کند، میزان آسیب به سلول‌ها چند برابر می شود.
مساله اینجاست که لامپ‌هاي پرمصرف به هیچ‌وجه حتی با وجود یا عدم وجود ذرات نانو تیتانیوم دی‌اکسین هم بر سلول‌هاي پوست اثر نمیگذارند اما تاثیرپذیری سلول‌ها از لامپ‌هاي کم‌مصرف واقعیت دارد.»
پزشک ریفایلوویچ در کنفرانس بهداشت صنعتی ایالات امریکا که سال قبل برگزار شد به این نکته اشاره کرد که اگر هر فرد حدود ۸ ساعت زیر نور لامپ کم‌مصرف بنشیند، چیزی در حدود ۱۰۰۰ برابر بیش‌تر از انچه که بدنش بتواند تحمل کند، اشعه «UV» دریافت کرده هست.
آیا لامپ‌های کم‌مصرف می‌توانند بر بینایی ما تاثیر بگذارند؟
در مطلب‌اي که هلن والز «Hellen L. Walls» و همکارانش در سال ۲۰۱۱ در مجله بهداشت عمومی «NCBI: National Center for Biotechnology Information» چاپ کردند، به این مساله اشاره شده که افزایش مصرف لامپ‌هاي فلورسنت به عنوان یک راهکار برای کاهش تغییرات اقلیمی احتمال دارد
که منجر به افزایش مریضی‌هاي چشمی شود. این پژوهشگران به این نکته اشاره کرده‌اند که لامپ‌هاي فلورسنت ممکن هست مریضی‌هاي چشمی که به طور مشخص با امواج ماورای بنفش در ارتباط میباشند را تا مرز ۱۲ درصد افزایش دهند.
به گفته این محققان و بر اساس آمارهایی که اعلام کرده‌اند، افزایش ۳۰۰۰ مورد آب مروارید و ۷۵۰۰ مورد زائده موسوم به ناخنک «Pterygia» راکه سالانه در استرالیا گزارش میشود، می‌توان با این مساله در ارتباط دانست. این محققان در انتهای مطلب خود به کنترل هر چه جدی‌تر بر ساخت این نوع لامپ‌ها تاکید کرده‌اند.
لامپ‌های کم‌مصرف چگونه می‌توانند تاثیرگذار باشند؟
مدت زمان قرار گرفتن در معرض نور لامپ‌هاي کم‌مصرف و سوسو زدن آن‌ها از جمله فاکتورهایی هست که بر میزان تاثیرگذاری آن‌ها بر بدن ما نقش دارد. لامپ‌هاي کم‌مصرفی که سوسو می زنند میتواند بر افرادی که نسبت به نور حساس میباشند، تاثیرگذار باشند.
سوسو زدن لامپ‌هاي کم‌مصرف و فلورسنت میتواند برای کسانی که به مریضی‌هایي مثل اوتیسم، صرع، جذام، سندروم خستگی مزمن، مریضی لایم مبتلا میباشند و یا مشکل سرگیجه دارند؛ دردسرآفرین باشد.
سازمان بهداشت کشور انگلستان بر اساس تحقیقاتی که در اساس لامپ‌هاي فلورسنت فشرده «CFLs» انجام داده، پیشنهاد میکند که بیش‌تر از یک ساعت در روز در فاصله کمتر از ۳۰ سانتی‌متری این لامپ‌ها نباشید این واقعیت را در نظر داشته باشید که همۀ اشکال لامپ‌هاي کم‌مصرف لزوماً مشکل‌زا نیستند اما قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور آن‌ها بالاخص زمانی که فاصله ایمن را با آن‌ها رعایت نکنید، میتواند تاثیری نمونه انچه که از امواج ماورای بنفش خورشید انتظار داریم را بر پوست بدن ما ایجاد کند.
احتیاط‌ها را جدی بگیرید
همانگونه که اشاره شد، امکان تاثیرگذاری لامپ‌هاي کم‌مصرف بر بدن انسان وجود دارد لذا در صورتی که شما هم جزو مصرف‌کنندگان این محصولات هستید، حتماً باید دقت داشته باشید که ساعت‌هایي که در معرض نور آن‌ها قرار می گیرید، محدود و مشخص باشد.
نکته بسیار مهم‌تر درمورد لامپ‌هاي کم‌مصرف، آسیب‌هاي ناشی از شکستگی آن‌هاست. اگر به هر علت لامپ کم‌مصرفی شکست، سریع کودکان و بالاخص زنان باردار را از اطاق خارج کنید. بهتر که تا چند روز کسی وارد آن اتاق نشود.
بهرهگیری از ماسک و دستکش برای جمع‌آوری تکه‌هاي لامپ‌هاي شکسته ضروری هست. دستگاه تهویه مطبوع را نیز سریعاً خاموش کرده و پنجره‌ها را باز کنید. پوست شما و حتی ریه‌هایتان به هیچ‌وجه نباید با لامپ شکسته تماس پیدا کند.
کاغذهای مقوایی و یک کیسه پلاستیک جهت برداشتن قطعات کفایت می کند. به خاطر داشته باشید که بهرهگیری از جاروبرقی برای جمع‌آوری قطعات شکسته لامپ‌هاي کم‌مصرف، ۱۰۰ درصد ممنوع هست.
پیشنهاد می شود که بقایای لامپ را نیز تحت هیچ شرایطی به سطل آشغال نیندازید و آن را هم در خانه نگاه ندارید، مراکز و غرفه‌هاي بازیافت برترین مکان جهت تحویل دادن بقایای لامپ‌هاي کم‌مصرف شکسته میباشند، پس لطفاً به مسوولیت شهروندی خود عمل کنید.
منبع:digikala.com
