رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه که سال ها اسـت در قدرت باقیمانده اسـت را بیشتر بشناسید .
در این مقاله با بیوگرافی رجب طیب اردوغان رئیس جمهور جنجالی و نامدار کشور ترکیه را مرور میکنیم. این روزها نام رجب طیب اردوغان در تمام رسانه ها شنیده میشود، او مسئول آغاز جنگ و آوارگی صدها نفر از کردهای سوریه اسـت.
البته ترکیه از این عمل دفاع کرده و نام این جنگ را پاکسازی تروریست ها از مرزهای جنوبی خود میداند. در ادامه به طور کامل با رجب طیب اردوغان آشنا میشویم.
اردوغان متولد هفتم اسفند هزار و سی صد و سی دو میباشد
رجب طیب اردوغان ۲۶ فوریه سال ۱۹۵۴ که مصادف با یکی از روزهای ماه رجب بود در محله کاسیم پاشای استانبول در یک خانواده فقیر و متدین به دنیا آمد. او را به همین دلیل رجب نامیدند و طیب نیز نام پدربزرگ مرحوم شده اش بود. خانواده او از اجداد گرجی ساکن در ترکیه هستند و پدرش در کودکی از ریزه به استانبول آمده بود.
او به غیر از رجب ۳ فرزند دیگر هم داشت که باید برای مخارج آن ها به سختی کار میکرد. به همین دلیل پسرهای خانواده برای مخارج تحصیل خود گاهی دستفروشی میکردند.
رجب طیب، تحصیلات دبیرستانی خود را در مدرسه مذهبی امام هاتیب به پایان رساند و سپس وارد مدرسه عالی علوم اقتصادی و اداری شد که بعدها بنام دانشگاه مارمارای تغییر نام داد.
او فارغالتحصیل علوم اقتصادی از این دانشگاه اسـت. اردوغان به فوتبال علاقمند اسـت و در دهه 70 یک بازیکن نیمه حرفه ای بود ولی فوتبال را کنار گذاشت تا به سیاست بپیوندد.
در سال ۱۹۷۶ به عنوان نماینده جوانان منطقه کاسیم پاشا به جنبش نجم الدین اربکان که بعدها مرشد سیاسی او شد پیوست و سال بعد هم یکی از نمایندگان جوانان این حزب در استانبول و همزمان در یک شرکت حمل و نقل مشغول به کار شد.
اربکان هم چند سال بعد سمت رئیس دولت اسلامی در ترکیه را به عهده گرفت. در سال ۱۹۷۷؛ امینه گولباران را در کنفرانسی حزبی در آنکارا ملاقات کرد و یکسال بعد با او ازدواج کرد. حالا ان ها ۲ دختر و ۲ پسر دارند. کودتای نظامی که در سپتامبر ۱۹۸۰ رخ داد،اردوغان را تا سال ۱۹۸۳ زمانی که اربکان حزب رفاه را تشکیل داد از عرصه سیاسی دور کرد.
بنابراین او در سال ۱۹۸۲ به سربازی رفت و بعد از برگشت در سال ۱۹۸۵ مسئول این حزب در استانبول شد. در سال ۱۹۹۱ برای نمایندگی مجلس تلاش کرد که به نتیجه نرسید. در ۲۷ مارس ۱۹۹۴ به عنوان شهردار استانبول انتخاب شد.
انتخاب نخستین شهردار اسلامگرا نهادهای سکولار ترکیه را به شدت شوکه کرد اما اردوغان ثابت کرد که مدیری شایسته و کارآمد اسـت و به علت مدیریت موثر خود محبوبیت زیادی به دست آورد.
وی در برابر اعتراضات برای ساختن یک مسجد در میدان اصلی شهر تسلیم شد اما فروش مشروبات الکلی را در کافههای متعلق به شهرداری ممنوع کرد. در سیستم حمل و نقل استانبول تحولی بزرگ به وجود آورد و لجنزار خلیج شاخ طلایی را به منطقه ای توریستی تبدیل کرد. همچنین در نظام اداری شهرداری هم خدمات مفیدی ارائه داد. سیستم گردآوری زباله را مدرن کرد و آلودگی هوای استانبول را از بین برد.
او توانست این شهر زیبا را به یکی از اصلیترین مقاصد گردشگری دنیا و پایتخت فرهنگی اروپا تبدیل کند. وی در سال ۱۹۹۸ به دلیل خواندن شعری، به جرم اشاعه نفرت مذهبی به ۱۰ ماه زندان محبوس شد.
متعاقب این محکومیت، اردوغان از شهرداری استعفاء داد و روانهء زندان شد. اما پس از چهار ماه آزاد و به جامعه برگشت. در ژوئیه ۲۰۰۱ دادگاه قانون اساسی به او اجازه داد به سیاست بازگردد.
بنابراین در اگوست ۲۰۰۱ حزب عدالت و توسعه را با کمک دوستان قدیمی تاسیس کرد و ریاست ان را به عهده گرفت. حزب عدالت و توسعه در انتخابات پارلمانی نوامبر ۲۰۰۲ پیروز شد و اکثریت کرسیهای مجلس را به دست آورد اما اردوغان نتوانست سمت نخست وزیری را به عهده بگیرد زیرا شورای عالی انتخابات دو ماه قبل از آن عدم صلاحیت انتخاب او را به دلیل داشتن محکومیت اعلام کرده بود.
به همین علت وی از عبدالله گل خواست این سمت را به عهده بگیرد تا امکان انتخاب او فراهم شود. وی با اصلاحاتی که پارلمان تحت نظارت حزب عدالت و توسعه تصویب کرد، توانست در ۱۱ مارس ۲۰۰۳؛ بیست و هفتمین نخست وزیر ترکیه شود.
با تغییر قانون در پارلمان، رجب طیب اروغان، نخستین رییس جمهوری ترکیه اسـت که در سال ۲۰۱۴ توسط رای مستقیم مردم انتخاب شد و به عنوان ریاست قوه مجریه حضور خود را در سیاست تداوم بخشید.
اگرچه بسیاری از مردم ممکن اسـت وی را سیاستمداری خودرای بدانند و با سیاست های او در قبال کردها و مهاجران و همچنین قوانین اقتصادی او مخالف باشند اما اردوغان در ژوئن سال ۲۰۱۸ برای بار دوم به ریاست جمهوری ترکیه انتخاب شد.
اگرچه رای ۵۲ درصدی او در این انتخابات، و همچنین انتخاب شدن شهرداران کلانشهرهای ترکیه از حزب مخالف اردوغان توسط مردم، میتواند زنگ خطری باشد برای شنیدن صدای مخالفانش.
رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه، یکی از شناخته شده ترین چهره های سیاسی جهان، در سالهای اخیر بخاطر رفتارهای خشن و رادیکالش به عنوان یک رهبر و جنگ طلبی همواره در حال افزایشش در عرصه جهانی مورد توجه قرار گرفته اسـت. در ادامه این مطلب میخواهیم شما را با واقعیاتی ناخوشایند در مورد رییس جمهور ترکیه آشنا کنیم.
برخی وی را همانند روسیه به استفاد از سلاح های شیمایی متهم میکنند
مدتی قبل بود که رسانهها و دولتهای غربی بشار اسد، رییس جمهور سوریه، را به استفاده از سلاحهای شیمیایی در مناطق تحت نظارت معارضان متهم کردند. جامعه بینالمللی حتی از احتمال انجام چنین حملاتی نیز برآشفت و همین ادعا بود که باعث شد ایالات متحده به تسلیح نظامی و کمک به عده ای از گروههای معارض دولت سوریه بپردازد.
اگرچه هیچگاه ثابت نشد که بشار اسد از سلاحهای شیمایی علیه مردم سوریه استفاده کرده اسـت، اما برخی کشورهای غربی هنوز وی را در این امر مقصر میدانند. با این وجود وی تنها رهبری در خاورمیانه نیست که در سالهای اخیر به انجام چنین کاری متهم میشود. رجب طیب اردوغان سالهاست که از هر فرصتی برای حمله به کردها استفاده کرده و همه ی ي جهانیان نیز از این موضوع آگاهند.
اگرچه وی در گذشته به نحوی سعی کرد با کردهای کشورش گفتگو کند، اما همواره از عنوان «تروریست» برای این اقلیت بزرگ از مردم کشورش استفاده کرده اسـت. او بسیاری از این اقلیت را دستگیر کرده و در حالیکه در ظاهر ادعا میکند دوست انهاست از هیچ تلاشی برای محروم کردن انها از حقوقشان و قدرتی که دارند فروگذار نکرده اسـت، نمونه ان روسای احزاب و نمایندگان کرد که با اتهاماتی به زندان انداخته شدهاند.
طرفداران او بارها در داخل ایالات متحده حملاتی را انجام دادهاند
رابطه اردوغان با دنیای غرب یک رابطه عجیب و نامأنوس اسـت. از یک طرف، او اتحادهای استراتژیک بسیاری با کشورهای غربی دارد و از طرف دیگر از اینکه همین کشورهای غربی او را به خاطر مسائلی مانند حقوق بشر، دموکراسی و نسلکشی کردها مورد انتقاد قرار میدهند چندان راضی نیست. او بارها برای ملاقات و صحبت با دونالد ترامپ به ایالات متحده سفر کرده و در ابتدا به نظر میرسید که رابطه خوبی با ترامپ دارد.
اما وی هر بار از طرفداران و حتی در یک مورد از محافظان خود خواست که به معترضانی که به شکل صلحآمیز و در خاک ایالات متحده به سیاستهای او و سفرش به ایالات متحده اعتراض کرده بودند حمله کنند. بسیاری از این ترک تبارها در ایالات متحده به دادگاه کشانده شده و محکوم شدهاند و همانگونه که همیشه انتظار می رود، اردوغان نیز به طور کلی سیستم قضایی ایالات متحده را به بدترین شکل ممکن مورد نقد قرار داده اسـت.
او میـــخواهد یک چهره سیاسی که در ایالات متحده پناه گرفته را به خاک خود منتقل کند
اردوغان به عنوان رهبری شناخته میشود که به هر قیمت و وسیلهای سعی در ساکت کردن رقبا و مخالفان خود دارد. در چشم او کسی که به طور کامل با او همراهی و موافقت نداشته باشد به طور پیشفرض مخالف و معاند محسوب میشود. اردوغان بارها پاسپورتهای افراد را باطل کرده تا انها را مجبور به بازگشت به کشور و تنبیه انها نماید.
در عده ای از موارد نیز خانوادههای آنان را تهدید کرده تا بدین ترتیب این افراد را به بازگشت به ترکیه مجبور سازد. تنها دلیل این امر این بوده که این افراد از سیاستهای رهبر کشورشان انتقاد کردهاند. هر کسی که از لحاظ قانونی در سیاست ترکیه دست داشته و مخالف اردوغان باشد بدترین دشمن او محسوب شده و باید به هر قیمتی از بین برود.
بدترین کابوس اردوغان مردی بنام فتحالله گولن، یک رهبر دینی اسـت که در گذشته از دوستان و شرکای سیاسی اردوغان بوده و پس از اختلاف با وی و فرار از کشور اکنون در پنسیلوانیا زندگی میکند. علیرغم زندگی در ایالات متحده، گولن هنوز هم نفوذ بسیاری در ترکیه دارد و به همین دلیل اردوغان سخت تلاش دارد دولت ایالات متحده را مجبور سازد که او را به ترکیه مسترد نماید.
با این وجود اردوغان هنوز در این زمینه موفق نبوده اسـت، زیرا دولت ترکیه هنوز دلیل قانع کنندهای مبنی بر انجام جنایت یا خلافی از طرف گولن به دولت ایالات متحده ارائه نداده اسـت. پس از ماجرای پربحث و حدیث کودتای نظامی در سال ۲۰۱۶؛ اردوغان با متهم کردن گولن به دست داشتن در این اقدام بار دیگر سعی کرد او را به ترکیه بازگرداند که بار دیگر ناموفق ماند.
او بخاطر تنفر از تعدادی کرد به شورشیان سوریه کمک کرده بخشی از قلمرو این گروه را اشغال کنند
ترکیه تحت حاکمیت اردوغان باعث دردسرهای و کشمکشهای زیادی در همسایه خود، سوریه، نیز شده اسـت. او در حال کمک به گروههایی از مخالفان دولت سوریه اسـت که عده ای از لحاظ ایدئولوژی و مرام جنگی بدتر از گروه تروریستی گروه تروریستی داعش هستند و در مواردی حتی از انشعابات این گروه هستند. او تنها یک هدف در ذهن خود دارد و برای رسیدن به این هدف هر وسیلهای برای او قابل قبول جلوه میکند.
اردوغان به شدت از کردها متنفر بوده و میخواهد از شر انها خلاص شود و بدین ترتیب از هر بهانهای برای حمله به انها استفاده میکند. حتی در شرایطی که کردهای سوریه در قلمرو کشور خودشان در حال تشکیل کشور یا ساخت شهرهایشان هستند نیز اردوغان خشمگین شده و این مناطق را از زمین و هوا مورد حمله قرار میدهد.
او چند ماه پیش به گروهی از نیروهای معاند با عنوان «ارتش آزاد سوریه» کمک کرد که شهر کردنشین عفرین در سوریه را اشغال کنند. در طی اشغال این شهر، بسیاری از مردم غیرنظامی عفرین هنگام فرار از شهر مورد حمله توپخانه ارتش ترکیه قرار گرفتند. اشغال عفرین برای اردوغان یک پیروزی بزرگ در برابر شیطان جلوه میکرد. او کردها و هر کسی که به این گروه نزدیک باشد را تروریست دانسته و از آنها جلوهای غیرانسانی ارائه میدهد.
بسیاری کودتای سال ۲۰۱۶ را نقشه ای از طرف اردوغان میدانند
در جولای ۲۰۱۶؛ در ترکیه کودتایی رخ داد که شکست خورد. تانکها به خیابانها آمده و پیش از اتمام ماجرا بیش از ۲۰۰ نفر کشته شدند. دستکم در ظاهر، این کودتا برای ساقط کردن دولت اردوغان و دستگیری و قتل او طراحی شده بود. اردوغان این کودتا را نقشه فتحالله گولن «که از اواسط دهه ۱۹۹۰ در ایالات متحده زندگی میکند» و طرفداران او در ارتش کشور دانسته.
هر چند گولن این اتهامات را رد کرده و اعلام کرد که این نقشه خود اردوغان برای بدست گرفتن کامل قدرت در کشور و باز شدن راه برای تنبیه مخالفان و رقبای سیاسی او بوده اسـت. اگرچه نمیتوان درستی این ادعا را تایید یا تکذیب کرد، اما گولن استدلال میکند که کودتاهای نظامی متعدد پیشین در ترکیه همواره به خوبی برنامهریزی و اجرا شده بودند.
اردوغان پتانسیل دستیابی با سلاح های هسته ای را دارد
در جریان کودتا بسیاری از دستیابی دیکتاتوری بنام اردوغان یا یک دولت جدید بیثبات به سلاحهای هستهای موجود در کشور هراسان شدند. دلیل این ترس این بود که بخشی از پایگاه هوایی اینجرلیک ترکیه که در اختیار نیروی هوایی ایالات متحده، بریتانیا و برخی کشورهای دیگر اسـت و در جنوب ترکیه قرار دارد مملو از سلاحهای هستهای اسـت.
بیش از ۵۰ بمب هیدروژنی B-۶۱ متعلق به کشورهای عضو ناتو در این پایگاه نگهداری میشود. در جریان کودتا این پایگاه به شدت تحت مراقبت قرار گفت. در روزهای اخیر و با بالا گرفتن تنش میان ایالات متحده و ترکیه و حمله نیروهای تحت حمایت اردوغان به مناطق کردنشین سوریه، خبرهایی از تصمیم ایالات متحده برای خارج کردن این زرادخانه از این کشور شنیده میشود.
شاید اردوغان به دیکتاتور مادامالعمر ترکیه تبدیل شود
اگرچه در گذشت ترکیه کشوری با چندین حزب سیاسی و محدودیتهایی برای دوران حضور در رأس قدرت بود، اما اردوغان همه ی ي کار کرده که برای همیشه در قدرت بماند.
با قوی شدن حزبش، انها شعاری را شکل دادهاند به این معنی: «یک حزب» یا «حکومت یک نفر». طرفداران اردوغان بر این باورند که تنها حزب او باید وجود داشته باشد.
اردوغان خود اعضای حزب را نصب کرده و به عنوان رییس جمهور انتصاب تمامی وزرا و قضات نیز در نظارت او قرار دارد. بدین ترتیب بدون اینکه ارگانی بر روی او نظارت داشته باشد تمامی قدرت در ترکیه را در دست دارد و ظاهراً تنها مرگ اسـت که میتواند به زمامداری او پایان دهد. در سال ۲۰۱۷ رفراندومی در ترکیه برگزار شد که به اردوغان اجازه میداد تا سال ۲۰۲۹ و در صورت پیروز شدن در انتخابات همچنان در رأس قدرت باقی بماند.
بدین ترتیب وی که قدرت کامل سیاسی را در اختیار دارد و به دیگر احزاب اجازه فعالیت یا شانسی برای برنده شدن در انتخابات نمی دهد، دستکم تا یک دهه آینده قدرت مطلق کشورش خواهد بود.
همچنین این رفراندوم قدرتی بیسابقه و فراتر از وضعیت اضطراری در اختیار او به عنوان رییس جمهور قرار داد. عواقب این رفراندوم حتی پس از کنار رفتن اردوغان از قدرت نیز گریبانگیر ترکیه خوهد بود.
اردوغان نسبت به تعدادی کردِ ساکن ترکیه با بیرحمی تمام عمل کرده اسـت
اردوغان ادعا کرده که تنها از «تروریستهای» کرد متنفر بوده و این باور که میـــخواهد تمام کردهای کشورش را دستگیر و نابود یا دستکم حقوق انها را محدود سازد را رد کرده اسـت. اما در عمل اتفاق دیگری در حال رخ دادن اسـت. پس از کودتای نافرجام، اردوغان بارها اعلام کرد که گولن عامل این ماجرا بوده اسـت.
اما مدت کوتاهی پس از کودتا، وی از قدرتی که از طریق اعلام حالت فوقالعاده بدست آورده بود برای سرکوب کردهای ترکیه و دستگیری انها در تعداد فراوان استفاده کرد. با این وجود بسیاری از سیاستمداران کرد ادعا میکنند که اردوغان از قبل به انها اعلان جنگ داده بود.
در سال ۲۰۱۵؛ یکسال پیش از کودتا، یکی از احزاب کرد موفق شد آرای کافی برای حضور در پارلمان را بدست آورد که خطر بزرگی برای اردوغان و حزب او محسوب می شد. در مقابل حزب اردوغان موفق نشد اکثریت آرا را برای تشکیل دولت مستقل بدست آورد. پس از کودتای نافرجام ترکیه، بیش از ۳.۰۰۰ سیاستمدار کرد دستگیر و همراه با تمامی شهرداران شهرهای عمدتاً کردنشین این کشور به زندان انداخته شدهاند.
او این افراد را به دست داشتن در کودتا متهم میکند در حالی که فتحالله گولن که اردوغان وی را عامل اصلی کودتان میداند هیچ رابطه خوبی با کردها نداشته و بدین ترتیب همکاری بین این دو نمیتوانسته شکل بگیرد. اردوغان حتی مصونیت نمایندگان کرد را لغو کرده و صلاحالدین دمیرتاش، رهبر مشهور بزرگترین حزب کردی این کشور و نماینده مجلس را به اتهام توهین به رییس جمهور و کمک به تروریستها به زندان انداخته اسـت.
اردوغان خود را با پادشاهان امپراطوری عثمانی مقایسه میکند
اردوغان رهبری اسـت که شیفته قدرت مطلق اسـت و همین موضوع او را به ورطه اظهارنظرهای عجیب و غریب کشانده اسـت. تنفر او نسبت به کردها و به طور کلی مخالفان سیاسیاش باعث شده که وارد کشمکش و درگیری با کشورهای غربی شود هر چند نه از لحاظ اقتصادی و نه نظامی توانایی رویارویی با انها را ندارد.
اگرچه با خروج نیروهای ایالات متحده از سوریه در روزهای اخیر و پشت کردن او به نیروهای کرد سوریه که در جنگ با گروه تروریستی گروه تروریستی داعش همپیمان او بودند از خطر رویارویی نیروهای ترکیه و نیروهای آمریکایی به میزان زیادی کاسته شده، اما در گذشتهای نه چندان دور احتمال چنین رویارویی در حمله به عفرین و قصد اردوغان برای تصرف شهر منبج وجود داشت.
او ایالات متحده را تهدید کرده که با «سیلی عثمانی» مواجه خواهد شد. در گذشته نیز بارها وی صبحتهای مشابهی در مورد ضرب شست نشان دادن به کشورهای غربی داشته، اما بعدها که با عواقب شدیدی مواجه شد در عمل از این کشورها دلجویی کرده اسـت، اتفاقی که در ماجرای ساقط کردن یک هواپیمای روسی بر فراز سوریه رخ داد.
اردوغان آزادی بیان، اعتراضات مدنی و رسانههای ترکیه را سرکوب میکند
همانطور که گفته شد، اردوغان از کودتای ۲۰۱۶ به عنوان ابزاری برای تثبیت حاکمیت تمامیتخواهانه خود تا حد ممکن استفاده کرده و تا حدود زیادی نیز در این امر موفق بوده اسـت. اول از همه ی ي او توانست پارلمان را متقاعد به اعلام وضعیت اضطراری نماید که قدرت او را به اندازه یک دیکتاتور بالا میبرد. بعد از آن بود که دستگیریهای گسترده در دولت و ارتش این کشور به بهانه دست داشتن انها در کودتا آغاز شد.
او همچنین در این مدت بیش از ۱۳۰ رسانه مستقل را بسته و تنها در روزهای اول بیش از ۱۰۰ روزنامهنگار را دستگیر کرد. بسیاری این دستگیریها را به کودتا بیارتباط دانسته و تلاشی برای خفه کردن ارگانهای رسانهای مخالف یا مستقل دانستهاند به طوریكه اکنون تقریباً تمامی رسانههای فعال کشور همراستا با سیاستهای دولت او خبرپراکنی میکنند.
اردوغان تاکنون صدها استاد دانشگاه و هزاران کارمند را به اتهام دست داشتن در کودتا از کار اخراج کرده و در کل بیش از ۱۰۰.۰۰۰ نفر را دستگیر کرده اسـت. دموکراسی در ترکیه به سرعت در حال نزول اسـت به طوری که مسالمتآمیزترین اعتراضها نیز با واکنش خشن و شدید نیروهای تحت رهبری او مواجه میشود.
باید دید با سیاست های اردوغان در ترکیه این کشور در سال های آینده چه رتبه ای در اقتصاد و قدرت جهانی خواهد داشت و همانگونه که در این سالها پیشرفتی خوبی کرده است ادامه خواهد داشت.