بهترین فیلم های بروس لی بـه مناسبت زادروز او : بروس لي، نامی کـه بـه عنوان یکی از اساطیر سینما شناخته میشود، یکی از مشهور ترین و معتبرترین بازیگران آسیایی در تاریخ سینما اسـت. او نه تنها بـه عنوان یکی از بزرگ ترین مربیان و مبارزان جهان شناخته می شود، بلکه نقشهاي باورنکردنی در صنعت فیلم ایفا کرده اسـت. ما دراین قسمت از مجله تفریحی تالاب برای شـما همراهان عزیز لیستی از بهترین فیلم هاي بروس لي را منتشر کرده ایم.
بروس لي زاده 27 نوامبر 1940 – درگذشت 20 ژوئیه 1973» استاد هنرهای رزمی چینی، بازیگر فیلمهاي اکشن، استاد فلسفه، نظریهپرداز و بنیانگذار روش رزمی جیت کان دو «جیت بـه معنای دفاع و کان بـه معنای حمله و دو در واقع هماهنگکننده بین دفاع و حمله» یکی از مدرنترین سبکهاي کونگ فو یا ووشو اهل آمریکا و هنگ کنگ بود.
بسیاری وی را یکی از تأثیرگذارترین انسانهاي قرن بیستم و یک نماد در فرهنگ عامه می دانند. از وی بـه عنوان بزرگ ترین رزمی کار تاریخ یاد میشود. او همچنین پدر دو بازیگر بـه نامهاي براندون لي و شانون لي بود.
بروس لي، در محله چینیهاي سانفرانسیسکو در کالیفرنیا بـه دنیا آمد اما در هنگ کنگ بزرگ شد ودر 18 سالگی دوباره برای تحصیل در دانشگاه بـه سانفرانسیسکو بازگشت.
فیلمهاي رزمی کـه او در سینمای هالیوودی و سینمای هنگ کنگ بازی کرد موجب ارتقای سطح فیلم هاي رزمی هنگ کنگ شده و تحسین عامه را برانگیخت و موجی از علاقهمندی بـه فیلمهاي هنرهای رزمی چینی «ووشو» را در جهان غرب بـه وجود آورد. کارگردانی و جو فیلمهاي او هم بر روی هنرهای رزمی و هم بر روی فیلمهاي رزمی چه در هنگ کنگ و چه در بقیه جهان تأثیر گذاشت.
بروس لي، بـه یک چهره نمادین، تبدیل شد بـه خصوص برای چینیها، زیرا در فیلمهایش بـه عنوان افتخار ملی برای چین و ملیگرایی چینی ظاهر شد.
مطالب مشابه: بیوگرافی و زندگینامه بروسلی + تصاویر
بروس لي از 13 سالگی، شاگرد ییپ من استاد وینگ چون کونگ فو شد. پس از ورود بـه آمریکا آموزش هنر رزمی خود با نام جان فن کونگفو را آغاز کرد. او هرچند در وینگ چون آموزش دیده بود اما بـه پیروی از یک سبک اعتقاد نداشت و معتقد بـه استفاده از بهترین تکنیکها از سبکهاي مختلف رزمی بود.
ازآن جایی کـه بـه مطالعهٔ فراوان در خصوص انواع سبکهاي رزمی میپرداخت ازآن رو با تمامی سبکهاي مبارزهٔ غربی و شرقی آشنایی کامل داشت. «اگر انسانی با چهار دست و چهار پا بـه دنیا آمد میتوان گفت کـه ضربات بـه شکل پیچیدهاي قابل تولید اسـت، لذا تا زمانی کـه اینگونه نشده فنون کاربردی و اساسی بـه همین شکل خواهد بود» و بروس این هنر رزمی رابا نام «جیت کان دو» و بدون پیشوند و پسوند نامگذاری کرد.
بهترین فیلم هاي بروس لي یکی از دلایل محبوبیت این اسطوره بزرگ اسـت. بروس لي یک بازیگر افسانهاي بود کـه ژانر رزمی را متحول کرد.
اژدها وارد می شود؛ همین یک جمله خیلی راحت شـما را یاد بروس لي خواهد انداخت و بـه احتمال زیاد نقشآفرینی شگفتانگیز او دراین فیلم رزمی را جلوی چشمان شـما خواهد آورد. همان طور کـه احتمالا قبل از رسیدن بـه رتبه نخست میتوانست حدس زد، فیلم اژدها وارد میشود در رتبه نخست بهترین فیلم هاي بروس لي قرار میگیرد کـه نه تنها بهترین فیلم این بازیگر کـه بـه نظر بسیاری از اهالی سینما و خود ما بهترین فیلم رزمی تاریخ سینما نیز قلمداد می شود.
این فیلم درسال 1973 میلادی بـه تهیهکنندگی ریموند چو توسط استودیو Concord Production Inc با بودجهاي 900 هزار دلاری تولید و فروش اعجابانگیز 400 میلیون دلاری را در گیشهها تجربه کرد.
داستان فیلم درباره شخصیت لي با بازی بروس لي جریان دارد. شخصیتی کـه وظیفه انجام یک مأموریت مهم را برعهده می گیرد ودر این مأموریت باید با یک باند بزرگ مواد مخدر بـه مبارزه بپردازد. او در جریان این مأموریت بـهطور اتفاقی با عامل قتل خواهر خود روبرو می شود و همین موضوع پیچش داستانی مهمی را در فیلم شکل میدهد و بـه داستان اصلی آن بدل می شود. اگر هنوز فیلم اژدها وارد می شود را تماشا نکردهاید و از فیلمهاي رزمی خوشتان می آید حتماً تماشای آنرا در الویت قرار دهید.
فیلمهاي بروس لي خشم اژدها، «راه اژدها» و «اژدها وارد می شود» یک سهگانهي معرکه هستند کـه پشت سر هم ساخته شدند و بروس لي را بـه اوج شهرت رساندند. دراین فیلمها آن قهرمان داستان «رییس بزرگ» حالا راهش را پیدا کرده و میداند کـه باید در کدام سو بایستد.
از سوی دیگر در هنرهای رزمی هم چنان توانا شده کـه هیچ کس جلودارش نیست و نمیتواند با او برابری کند. این یکی کـه رسما سکانسی مفصل دارد کـه این موضوع را بـه ما ثابت می کند؛ سکانسی کـه جناب بروس لي وارد باشگاهی ژاپنی می شود و از پس تمام رزمی کاران نگون بخت آن جا برمیآید.
در اینجا داستان با یک انتقامگیری آغاز میشود اما فیلم قرار نیست بـه یک موضوع انتقامگیری ساده و فردی بپردازد. در ذیل مطلب فیلم «راه اژدها» بـه این موضوع اشاره شد کـه چینیها آثار مختلفی با محوریت انتقام از ژاپنیها ساختهاند.
در عمدهي این فیلم بـه موضع اشغال کشورشان توسط ارتش ژاپن در نیمهي ابتدایی قرن بیستم اشاره دارند و پیدا شدن سر و کلهي یک قهرمان، برای آنها معنایی فراتر از یک قهرمان سینمایی دارد. اما اگر این فیلم چنین ویژگی داشت قطعا هیچگاه نمیتوانست تا بـه امروز دوام بیاورد و این همه ی جذاب باشد؛ چرا کـه شامل مرور زمان می شد. پس این جذابیت بـه وجود چیزهای دیگری بازمیگردد.
اول اینکه بازی بروس لي در اینجا پختهتر از دیگر فیلمهاي او اسـت و حتی از فیلم اول فهرست هم چشمگیرتر اسـت. نکتهي دوم بـه شخصیتپردازی خوب سازندگان بازمیگردد. در اینجا شخصیتهایي چندوجهی وجود دارند کـه در کمتر فیلم بروس لي قابل رویت هستند.
اما مهمترین نکته حتماً بـه طراحی سکانسهاي نبردی بازمیگردد کـه قطعا تمام نقطه قوتش را از هنرنمایی قهرمانش میگیرد. ضمن اینکه کارگردان هم آنقدر عاقل اسـت تا دوربینش را درست بکارد و اجازه دهد کـه تماشاگر از توانایی بازیگرش بر پرده لذت ببرد.
اگر در «رییس بزرگ» این مسالهي اخلاقی زیر پا گذاشتن قول بـه مادر بود، در اینجا مساله فراتر رفتن از دستورات استاد در بین اسـت؛ موضوعی کـه برای یک رزمیکار چینی نه تنها امری خوشایند نیست، بلکه شاید امری غیر مقدس هم شمرده شود.
فیلم با بودجهي 100 هزار دلاری ساخته شد و بـه فروشی عظیم دست یافت. شهرتش هم آنقدر زیاد شد کـه هنوز اینجا و آن جا اکرانهاي جمع و جوری دارد و کسانی برایش بلیط می خرند. ضمن اینکه نام اصلی فیلم «مشت خشم» یا «ارتباط چینی» اسـت اما در ایران با نام «خشم اژدها» شناخته میشود. در بین فیلمهاي بروس لي دوبله فارسی، «خشم اژدها» یکی از بهترین دوبلهها را دارد.
«درسال 1908؛ شن ذن بـه شانگهای بازمیگردد تا با نامزد خود ازدواج کند. دراین میان او متوجه می شود کـه استادش بنا بـه دلایل نامعلومی مرده اسـت. ظاهرا یک بیماری باعث مرگ استاد شده اما شن ذن این موضوع را باور ندارد و فکر میکند کـه این موضوع ارتباطی با فردی بـه نام سوزوکی دارد کـه استاد ژاپنی کاراته در آن نزدیکی اسـت. مشکل اینجا اسـت کـه ژاپنیها قدرت بسیاری دارند و اهالی شانگهای ازآنها دوری می کنند. اما شن ذن چنین قصدی ندارد …»
در ادامه فیلمهایي کـه بروس لي در آنها نقش یک یتیم را ایفا میکند در رتبه دوم بهترین فیلمهاي او نیز یکیدیگر از همان فیلمها قرار گرفته اسـت. فیلم The Orphan علاوهبر اینکه یکی از بهترین فیلم هاي جذاب بروسلی بـهشمار می رود یکی از بهترین نقشآفرینیهاي او نیز تلقی میشود کـه در 20 سالگی با نقش آفرینی دراین فیلم توانست تحسین بسیاری از منتقدین سینمایی را بـهدست آورد. همچنین تیم بازیگری این فیلم را در بسیاری از فیلمهاي دیگر بروس لي نیز دیدهایم کـه همین موضوع اتمسفر بین آنها را جذابتر میکند.
داستان فیلم درباره شخصیتی با نام هو سی کی جریان دارد کـه پس از جنگ ژاپن و چین همسر و دخترش را از دست می دهد و پس از مدتی مدیریت یک یتیمخانه را برعهده میگیرد ودر آن مکان با شخصیت سم با نقشآفرینی بروس لي آشنا می شود.
سم قصد داشت تا از یک مرد ثروتمند دزدی کند ولی هو مانع اینکار شد و نقشه سم را نقش بر آب کرد. رابطه سم و هو و ماجراهایی کـه برای این دو نفر پیش می آید داستان اصلی این فیلم سینمایی را شکل میدهند. اگر از سایر فیلمهاي بروسلي در نقش یک پسر یتیم خوشتان آمده اسـت این فیلم نیز شـما را ناامید نخواهد کرد.
احتمالا با نام فیلیپ مارلو آشنایی دارید. این شخصیت را ریموند چندلر را در مجموعه رمانهایي پلیسی خلق کرد کـه برخی آنها را بهترین رمانهاي سیاه یا نوآر تاریخ می دانند.
فیلیپ مارلو یک کارآگاه خصوصی تودار، سر در گریبان، رکگو، زیرک و البته بسیار بدشانس بود کـه در ابتدای هر رمان پروندهاي بـه ظاهر ساده را میپذیرفت اما ناگهان خودرا در پیچ و تاب یک عملیات جنایی گسترده می دید کـه عموما یک سرش یک گردن کلفت ثروتمند حضور دارد و سر دیگرش زنی اغواگر کـه از همان لحظهي اول پای فیلیپ مارلو را بـه ماجرا باز کرده اسـت.
دراین فیلم نقش اصلی را بر عهده ندارد و نقش فیلیپ مارلو را جیمز گارنر بـه شکل معرکهاي بازی کرده اسـت. اگر این فهرست هدف خاصی نداشت و قرار نبود کـه بهترین فیلمهاي بروس لي را انتخاب کنیم، با کمال میل حاضر بودم کـه آنرا در صدر فهرست بنشانم.
تا بـه همین جا هم حتماً متوجه شدهاید کـه اصلا با فیلمی رزمی کـه با حال و هوای آشنای آثار بروس لي همخوان اسـت، سر و کار نداریم. در اینجا اثری جنایی و معمایی حضور دارد کـه یک سرش کارآگاهی با بازی معرکهي جیمز گارنر وجوددارد و سر دیگرش معمایی پیچیده کـه باید حل شود.
در آن سالها شخصیت فیلیپ مارلو هنوز با بازی بازیگری چون همفری بوگارت در فیلم «خواب بزرگ» «The Big Sleep» شناخته می شد و هنوز زمانی تا ساخته شدن فیلمی چون «خداحافظی طولانی» «The Long Goodbye» با بازی الیوت گلد و کارگردانی رابرت آلتمن فاصله وجود داشت تا هالیوود تصویری تازه از این شخصیت همه ی فن رقیب ارائه دهد.
حضور بروس لي هم دراین فیلم چندان چشمگیر و زیاد نیست، پس شاید برای علاقهمندان بـه فیلمهاي او اثر جذابی نباشد. اما قطعا اگر اهل تماشای یک فیلم خوب هستید، تماشای «مارلو» حسابی لذت بخش اسـت.
در آن زمان فقط دو کتاب «خداحافظی طولانی» و همین یکی از ریموند چندلر بـه فیلم تبدیل نشده بود. انتخاب نام مارلو هم نشان از اهمیت این نقش نزد سازندگان داشت؛ انگار آنها قصد داشتند کـه اعتباری در حد شرلوک هلمز، مخلوق سر آرتور کانن دویل یا هرکول پوآرو مخلوق آگاتا کریستی بـه او ببخشند.
اما باید پذیرفت کـه سر و وضع این داستانهاي سیاه، با آن قصههاي معما محور قدیمیتر فرق دارد؛ بسیاری از خوانندگان بـه این دلیل کتابهایي اینچنین را میخوانند کـه فضاسازی تیره و تار آنها را دوست دارند و نویسنده هم بیش از هر چیز بـه خلق درست این فضا فکر می کند و خلق شخصیت و هم چنین خلق معما در درجهي دوم اهمیت قرار دارد.
حتی قصه هم فرع بر این فضا اسـت و اگر فضاسازی درستی وجود نداشته باشد، قصه هم بـه خوبی شکل نخواهد گرفت. خوشبختانه پل بوگارت از پس خلق همه یي این موارد برآمده اسـت.
«زنی از کانزاس بـه لس آنجلس می آید و از کارآگاه خصوصی فیلیپ مارلو می خواهد کـه برادرش را کـه مدتی اسـت گمشده، پیدا کند. مارلو این پرونده را میپذیرد ودر ابتدا بـه هتلی کـه برادر آن زن در آن اقامت داشته سر می زند و از اهالی آن جا پرس و جو میکند تا شاید سرنخی گیر بیاورد. اما در حین بازگشت از راه پله متوجه می شود کـه جسدی روی میز پذیرش هتل افتاده اسـت. مارلو ازآن جا بـه دفتر کارش بازمیگردد اما …»
سالهاي 1971 و 1972 و 1973 را میتوانیم موفقترین سالهاي فعالیت هنری بروس لي بدانیم چرا کـه چهار فیلم از پنج فیلم برتر او دراین سه سال تهیه و اکران شدهاند. بروس لي علاوهبر وظیفه ایفای نقش در نقش شخصیت اصلی فیلم فیلم The Way of the Dragon وظیفه کارگردانی، نویسندگی و تهیهکنندگی این فیلم را نیز برعهده داشت و این وظیفههاي سنگین را بـهخوبی بـه سرانجام رساند.
این فیلم بـه تهیهکنندگی ریموند چاو و خود بروس لي با بودجهاي 130 هزار دلاری تولید شد و فروش شگفتانگیز 130 میلیون دلاری را در سراسر جهان بـه نام خود ثبت کرد.
این فیلم اولین تجربه بازیگری چاک نوریس بـهشمار میرود کـه دشمن اصلی بروس لي دراین فیلم اسـت. بروس لي برای ساخت این فیلم سینمایی تمام اعضای سازنده آنرا بـه ایتالیا برد و مراحل فیلمبرداری این فیلم را دراین کشور اروپایی بـه اتمام رساند. همچنین نبرد نهایی میان بروس لي و چاک نوریس در کولوسئوم انجام شده اسـت کـه علاوهبر داستان جذاب و اکشن مهیج فیلم میتوانید از لوکیشنهاي تاریخی و چشمنواز این فیلم نیز نهایت لذت را ببرید.
ادامه دهندهي ماجراجوییهاي شخصیت اصلی فیلم «خشم اژدها» ودر واقع دومین فیلم از سهگانهي اژدهای بروس لي اسـت. در فیلمهاي بروس لي خشم اژدها و راه اژدها، قهرمان داستان با گردن کلفتهایي با نمادهای ژاپنی دست در گریبان اسـت و سعی میکند از تکنیکهاي کونگ فو بـه عنوان یک هنر رزمی چینی، علیه تواناییهاي کاراتهبازهای ژاپنی استفاده کند.
در واقع این فیلمها انگار با این نیت ساخته شدهاند کـه نشان دهند هیچ ورزش رزمی بـه اندازهي کونگ فو کارآمد نیست و نمیتوان با هیچ چیزی بهتر از کونگ فو از پس دیگران برآمد. حال بماند کـه اصولا یکی از آموزههاي کونگ فو دوری از مبارزه و دوری جستن از خشونت اسـت.
اتفاقا همین موضوع دوری از خشونت در فیلم «رییس بزرگ» زیر ذرهبین فیلمساز قرار گرفته ودر آن جا تلاش شده بود کـه تمایز و تفاوت میان اعمال خشونت در راه درست و راه اشتباه نمایش داده شود. اما حالا قهرمان داستان می داند کـه از زندگی چه می خواهد؛ او آماده اسـت کـه از دشمنان عدالت و زورگویان انتقام بگیرد و حق تک تکشان را کف دستشان بگذارد. اما حال چرا ژاپنیها؟
این موضوع بـه درگیری تاریخی ژاپن و چین بازمیگردد و از غمی میگوید کـه هنوز در دل مردم چین بـه خاطر حمله و اشغال ارتش ژاپنی در قرن بیستم وجوددارد و بارش بر دوش آنها سنگینی می کند و حال انگار قهرمانی پیدا شده کـه می تواند تواناییهاي چینیها را بـه آنها نشان دهد و انتقام بگیرد ودر واقع اعادهي حیثیت کند.
حتی سالها بعد وقتی فیلمی از استاد و مراد رزمی بروس لي یعنی یعنی ایپ من با همین نام «ایپ من» «Ip Man» هم ساخته شد، بازهم تمرکز سازندگان برهمین درد تاریخی بودو آنها سعی در نمایش دادن برتری رزمی چینیها بـه تواناییهاي رزمی ژاپنیها داشتند؛ چون بالاخره کاراته ورزشی ژاپنی اسـت.
بـه همین دلیل هم حضور دار و دستههایي شبیه بـه دار و دستههاي مافیایی در فیلم جلب توجه جلوه میکند و با توجه بـه رویکرد پارودیک فیلمسازان، حال و هوایی خندهدار هم بـه خود گرفته اسـت.
البته این تصویر دلقکوار از گنگسترها دلیلی ایدئولوژیک هم دارد؛ بالاخره بروس لي قهرمان مردم نیازمند بودو باید میتوانست کـه از آنان در برابر زورگویان دفاع کند، پس هر چه این تصویر کاریکاتوریتر، نیاز بـه دفع آنها هم بیشتر.
اگر بـه داستان فیلم توجه کنید متوجه خواهید شد کـه حضور قهرمان درام در داستان بـه خاطر تماسی اسـت کـه یکی از همین مظلومان با هنگ کنگ گرفته اسـت. حال طرف مقابل، یعنی همان باند خلافکاری هم پس از ناکامیهاي بسیار در برابر قهرمان داستان، تصمیم بـه استخدام یک حرفهاي میگیرد.
پس چاک نوریس بـه عنوان یکی از رزمیکاران سرشناس آن زمان سینمای آمریکا پا بـه میدان می گذارد تا در برابر بروس لي صفآرایی کند. پس این انتخاب هم می تواند انتخابی ایدئولوژیک باشد. جدال میان چاک نوریس و بروس لي در کلوسئوم، در حالی کـه یکی لباس سنتی چینی بـه تن دارد و دیگری لباس کاراتهکاران را بـه تن کرده، یکی از مشهورترین سکانسهاي رزمی در تاریخ سینما اسـت و شاید مشهورترین سکانس رزمی فیلمی از بروس لي هم باشد.
«ایتالیا، شهر رم. عدهاي هنگ کنگی دراین شهر رستورانی بـه راه انداختهاند و از این طریق روزگار میگذرانند. اما یک باند تبهکاری مانع کسب و کار آنها شده و مدام برایشان دردسر درست میکند. یکی از رستورانداران موضوع رابا عمویش در هنگ کنگ در بین میگذارد و او هم برای کمک فردی بـه نام تانگ لونگ را بـه رم میفرستد.
اما بـه محض ورود او اهالی رستوران اعلام میکنند کـه نیازی بـه کمک وی ندارند، چرا کـه خودشان در حال تمرین کاراته هستند و میتوانند از پس دیگران برآیند. در همین حال دوباره سر و کلهي خلافکاران پیدا می شود و تانگ برای کمک پیش قدم میشود …»
با یک بودجهي 100 هزار دلاری نزدیک بـه 50 میلیون دلار فروخت و بروس لي را بـه اوج شهرت رساند. پس از این فیلم بود کـه نام بروس لي بـه عنوان یکی از بازیگران مهم سینمای رزمی سرزبانها افتاد ودر عرض یکی دو سال بعدش هم تبدیل بـه یکی از پولسازترین ستارگان دنیا شد، تا آن جا کـه حتی ستارگان هالیوود را هم تحت تاثیر خودش قرار داد.
اما این فیلم اهمیت دیگری هم دارد. این اهمیت از ساختار فیلم سرچشمه می گیرد کـه در واقع سنگ بنای دیگر فیلمهاي این بازیگر را می گذارد و تبدیل بـه الگوی فیلمهاي بروس لي بـه ترتیب میشود؛ داستانهاي ساده و یک خطی و لاغر، تاکید بر تواناییهاي رزمی قهرمان داستان، عدم وجود سلاح گرم و تکیه بر مشت و لگد و حرکات رزمی برای پیروزی بر حریفان، شخصیتپردازیهاي تک بعدی، عدم جلوهگریهاي فرمی ودر نهایت نمایش جدالی درونی و بیرونی برای مبارزه و ایستادن در سمت عدالت.
در «رییس بزرگ» بیش از هر فیلم بروس لي دیگری بر جنبهي درونی این مبارزه و جدال تاکید شده اسـت. بخشی از داستان فیلم بـه کشمکشهاي درونی شخصیت اصلی فیلم برای قدم نهادن در مسیر عدالتخواهی و حقطلبی اختصاص دارد. قهرمان داستان بـه مادرش قولی داده، اما ناگهان در شرایطی قرار گرفته کـه باید بین قول بـه مادر و ایستادن سمت درست ماجرا و کمک بـه ستمدیدگان، یکی را انتخاب کند.
این موضوع فیلم را بـه لحاظ شخصیتپردازی و اخلاقی بـه اثری عمیقتر از دیگر فیلمهاي بروس لي تبدیل میکند. اما باوجود چنین نکتهاي، چرا «رییس بزرگ» دراین جایگاه قرار می گیرد و مثلاً در صدر فهرست بهترین فیلمهاي بروس لي نیست؟
دلیل این موضوع این اصل ساده بازمیگردد کـه قهرمان داستان هنوز آن قهرمان نمونهاي کـه از بروس لي میشناسیم نیست و هنوز فاصلهاي با آن قهرمان پحته وجوددارد. بنابر این نمی توان «رییس بزرگ» را اثری بـه تمامی متعلق بـه این بازیگر دانست و دلایل دیگری هم برای ساخته شدنش وجود دارند.
اگرچه خود جناب بروس لي در نوشتن فیلمنامه نقشی کلیدی داشته اسـت اما هنوز زمانی نیاز اسـت کـه مخاطب وی را روی پرده بـه همان چابکی و پختگی آثار بعدیاش ببیند. البته بخشی از این موضوع کاملا طبیعی اسـت؛ بالاخره این فیلم اولین اثری اسـت کـه بروس لي را بـه هنرپیشهاي سرشناس با قابلیتهاي مشخص تبدیل می کند.
انگار باید «رییس بزرگ» ساخته میشد تا پرسونای بروس لي بر پرده سینما شکل بگیرد ودر آثار بعدی محکمتر و سرسختتر ظاهر شود. در واقع این فیلم برای او جایگاه پیلهاي را دارد کـه با گشوده شدنش، پرسونای بازیگری بروس لي شکل می گیرد. پس اگرچه وجودش در بین فیلمهاي این بازیگر حیاتی اسـت، اما در چهارچوب یک اثر مستقل بـه خوبی بهترین فیلمهاي بروس لي نیست.
او بـه مادرش قول داده کـه در هیچ مبارزهاي شرکت نکند و سر بـه راه شود. دلیل این موضوع بـه تواناییهاي رزمی بسیارش بازمیگردد. دراین میان عمویش وی را بـه جزیرهاي میفرستد تا بـه همراه اعضای خانوادهاش دریک کارخانهي یخ مشغول بـه کار شود و راه و رسم زندگی را بیاموزد.
اما مشکل از جایی شروع میشود کـه برخی از کارگرها بـه طور اتفاقی متوجه میشوند کـه رییس کارخانه در پوشش کارش در حال تجارت مواد مخدر اسـت. پس رییس دستور کشتن این کارگرها را صادر میکند. حال چنگ سر یک دوراهی گیر کرده؛ یا باید بـه کارگرها کمک کند یا اینکه سر قولش بـه مادر بماند …»
فیلم Fist of Fury را تقریباً هیچ کس در ایران با نام مشت خشم نمیشناسد و همه ی طرفداران فیلمهاي اکشن رزمی این فیلم رابا عنوان خشم اژدها در ذهن دارند. فیلمی کـه بـه عقیده بسیاری از طرفداران بروس لي بهترین فیلم و بهترین نقشآفرینی او درمیان فیلمهایش بـهشمار میرود کـه البته بحثهاي فراوانی درباره این موضوع وجوددارد.
این فیلمِ بسیار محبوب درسال 1972 بـه تهیهکنندگی ریموند چاو توسط استودیو Golden Harvest با بودجهاي 100 هزار دلاری تولید و فروش بیسابقه 100 میلیون دلاری را بـه نام خودش ثبت کرد. فروشی کـه بـهدلیل اکران مکرر فیلم در دهههاي مختلف میزان آن بـهطور مرتب افزایش پیدا میکند.
داستان فیلم درباره شخصیت چِن ذِن با نقشآفرینی بروس لي جریان دارد. او فکر می کند مرگ استادش اتفاقی نبوده و وی را بـه قتل رساندهاند و بـههمیندلیل تصمیم می گیرد از عاملان این اتفاق انتقام بگیرد. او در ابتدا با مخالفت استاد جدیدش روبرو می شود ولی گوشش بـه این حرفها بدهکار نیست و قصد دارد شخصا انتقام استاد خودش را از سوزوکی بگیرد. فیلم خشم اژدها بـهقدری درمیان دوستداران فیلمهاي اکشن رزمی محبوب اسـت کـه امکان ندارد بـه این فیلمها علاقهمند باشید و آنرا تماشا نکرده باشید.
«بازی مرگ» آخرین فیلم بروس لي اسـت. متاسفانه در حین ساختن این فیلم بروس لي از دنیا رفت و ساخته شدن آن هم چند سالی بـه دست فراموشی سپرده شد. اما شهرت روزافزون این بازیگر پس از مرگ چنان بود کـه سازندگان نمیتوانستند قید تصاویر فیلمبرداری شدهي خودرا بزنند.
می شد فیلم را دوباره با بازیگر دیگری ساخت. اما حقیقت این اسـت کـه چنین چیزی امکانپذیر نبود، علاوه بر افزایش بسیار زیاد هزینهها، این فیلم فقط قرار بود کـه بـه خاطر بروس لي بر پرده اکران شود و بدون او هیچ دلیلی برای ساخته شدنش وجود نداشت. قطعا کسی هم برای خریدن فیلمی از بروس لي کـه خودش در آن حضور ندارد، پولی پرداخت نمی کرد.
پس سازندگان تصمیم گرفتند کـه تمام سکانسهاي حضور بروس لي را نگه دارند، بدلکارانی شبیه بـه او استخدام کنند، برای ساختن تصاویر تازه دوربین را طوری بکارند کـه چهرهي شخص و بازیگر تازه بـه طور کامل در آن نمایان نباشد و با گریم کردن آن فرد تازه، بـه ویژه کیم تائه چونگ کـه جای بروس لي را در اکثر سکانسها گرفته و کمی هم بـه وی شبیه بود، این احساس را بـه وجود آورند کـه این بازیگر هنوز زنده اسـت و قربانیانش را مانند همیشه، یکی یکی بـه زانو در میآورد.
قطعا در چنین قابی فیلم دچار شلختگی می شود. فیلمهاي بروس لي هر عیب و ایرادی کـه داشتند، نمیشد بـه آنها این ایراد را گرفت کـه یک دست نیستند.
این یکدستی اهمیت ویژهاي داشت. در مقدمه گفته شد کـه اصلا هویت این فیلمها بـه اهمیت سکانسهاي رزمی در دل فیلمنامه و تکیه بر تواناییهاي بازیگر اصلی خود بر پرده گره خورده بود. بـه همین دلیل فیلمهاي بروس لي اژدها وارد میشود و خشم اژدها میان طرفداران چنین محبوب هستند؛ چرا کـه سازندگان بـه درستی می دانند کـه باید روی کاریزما و توانایی این بازیگر حساب کنند.
حال تصور کنید دربخش مهمی از فیلم بروس لي حضور ندارد ودر آن بخشی هم کـه هست، باید طوری در دل داستان قرار بگیرد کـه بـه نحوی بـه بقیهي اثر سنجاق شود؛ در چنین شرایطی نه تنها از کیفیت سکانسهاي رزمی کاسته میشود، بلکه کلیت فیلم هم از انسجام خارج میشود. پس «بازی مرگ» در فهرست بهترین فیلمهاي بروس لي در جایگاه آخر قرار می گیرد.
اما فیلم «بازی مرگ» در گیشه بسیار موفق بود. در دنیا نزدیک بـه ۵۰ میلیون دلار فروخت کـه با توجه بـه بودجهي پایینش، رکوردی بـه حساب میآمد. حضور کریم عبدالجبار، ستارهي بزرگ آن بی اي دیگر نقطه جذابیت فیلم اسـت اما دلیل کافی برای چنین فروشی نیست.
دلیل اصلی بـه علاقهي مردم برای تماشای آخرین فیلم بروس لي بازمیگردد. از میان فیلمهاي بروس لي دوبله فارسی، این یکی دوبلهي خوبی دارد و زنده یاد حسین معمار بـه جای این بازیگر گویندگی کرده اسـت. سه مبارزهي نهایی این فیلم بروس لي، امروزه از نمادینترین سکانسهاي رزمی تاریخ سینما هستند.
«بیلی لو، یکی از سرشناسترین بازیگران فیلمهاي اکشن و رزمی اسـت. او مدتی اسـت کـه با یک تشکیلات خلافکاری اهل کره دچار مشکل شده. آنها از او می خواهند کـه با آنها برای قاچاق و حمل سلاح همکاری کند اما بیلی قصد انجام چنین کاری را ندارد. پس دستور مرگ او از سوی سران آن گروه گنگستری صادر می شود …»
درباره فیلمهاي مربوطبـه دوران نوجوانی بروس لي بـهطور مفصل صحبت کردیم و نکته جالب جایی اسـت کـه اکنون در رتبه ششم بهترین فیلمهاي او فیلمی قرار گرفته اسـت کـه مربوط می شود بـه دوران کودکی او.
بروس لي در زمان نقشآفرینی در فیلم The Kid تنها 10 سال سن داشت و نقشآفرینی او دراین سن ودر این فیلم بـهقدری شگفتانگیز بود کـه در دوران نوجوانی کارگردانهاي زیادی خواهان حضور او در فیلمهایشان بودند. بـههمیندلیل فیلم بچه را می توانیم شروعی برای دوران حرفهاي بروس لي بدانیم.
بروس لي دراین فیلم مانند بسیاری از فیلمهاي خود در نقش یک پسر سرسخت کـه زندگی خوبی ندارد، ایفای نقش می کند. شخصیت او دراین فیلم با نام هو چئونگ پسر بچهاي اسـت کـه همراهبا پسر عموی خود غرفهاي را اداره میکنند ولی برخی اوقات برای گذران زندگی دزدیهاي ریز و درشتی نیز انجام می دهد.
همچنین بـههیچوجه بـه مدرسه و آموزش علاقهاي ندارد و دائم با سایر بچهها دعوا می کند. اگر دوست دارید بروسلي را در دوران کودکی تماشا کنید، تماشای فیلم The Kid را از دست ندهید.
در همان دوران نوجوانی بروس لي باقی بمانیم و یکیدیگر از فیلمهاي وی را معرفی کنیم کـه بار دیگر نقش نوجوانی را ایفای میکند کـه یتیم اسـت و درنهایت توسط یک خانواده با وضعیت مالی بسیار مناسب بـه سرپرستی گرفته میشود ولی زندگی بازهم روی خوش خودش را بـه او نشان نمی دهد.
پس از گذشت مدتی خانواده واقعی او از راه می رسند و خواستار بازگرداندن او بـه خانه هستند و همین موضوع نهتنها یکسری مشکلات جدید برای او بـه وجود میآورد کـه داستان اصلی این فیلم را شکل می دهد.
فیلم The Guiding Light داستان مهمی را تعریف می کند و برخلاف فیلمهاي لي کـه در آن نقش یک یتیم را بـهتصویر می کشد، دغدغه بسیار مهمی را نمایش می دهد. پیامی کـه بـه خانوادههاي دنیا میگوید اگر بـهدنبال در اختیار گرفتن سرپرستی یک کودک یا نوجوان هستید همه ی آنها را در نظر بگیرید. همه ی آنها مستحق عشق خانواده هستند و نباید بین آنها فرقی گذاشت. کارگردان این فیلم سینمایی فیلم خودش رابا همین پیام بـه اتمام میرساند کـه کاری ارزشمند بـهشمار میرود.
در فیلم An Orphan’s Tragedy شاهد نقشآفرینی بروس لي در نقش شخصیت فرانک وانگ خواهیم بود. شخصی کـه سرپرستی وی را یک محکوم برعهده میگیرد و پس ازآن متوجه میشود کـه آن فرد پدر واقعی او بـهشمار میرود. پدر وی پس از این اتفاق سخت تلاش میکند تا در شهر های کوچک کاری برای خودش پیدا کند تا فرانک بتواند زندگی بهتری داشته باشد.
فیلم An Orphan’s Tragedy با اقتباس از یک رمان بسیار محبوب بـه نام Great Expectations ساخته شده و شخصیت بروس لي دراین فیلم براساس شخصیت پریپ در داستان این رمان خلق شده اسـت. البته داستان این فیلم تفاوتهاي ریز و درشتی با داستان این رمان دارد ولی کلیت داستان آنها مانند یک دیگر اسـت.
فیلم An Orphan’s Tragedy یکی از محبوبترین فیلمهاي بروس لي در هنک کنگ بـهشمار می رود و خیلیها از این فیلم بـهعنوان سکوی پرتاب بزرگ بروسلي بـه سوی موفقیتهاي بعدی و محبوبیت او یاد میکنند.
بروس لي در دوران نوجوانی در نقشهاي بسیار متفاوتتری نسبتبـه انچه عموم اهالی سینما از او در ذهن دارند، نقشآفرینی کرده اسـت و فیلم Sweet Time Together کـه در هنککنگ آن رابا نام Zha dian na fu میشناسند قطعا یکی از همان فیلمها بـهشمار میرود. در فیلمهاي قبلی این فهرست لي را در نقش مسئول باشگاه شبانه و یک رقاص حرفهاي تماشا کردیم ودر این فیلم بروس لي را می توانیم دریک فیلم کمدی با داستانی سرگرمکننده تماشا کنیم.
شخصیت بروس لي دراین فیلم سینمایی درگیر یک رابطه عاطفی کمی عجیب می شود، شخصیتی کـه یک نوجوان نابالغ بـهشمار میرود و سعی می کند از این دوران عبور کند و مانند سایر نوجوانها سؤالهایي اساسی در ذهنش شکل می گیرد. او دراین راه حتی علاقهاي بـه کنگفو پیدا می کند و همین موضوع بـه داستان اصلی این فیلم تبدیل می شود.
دقیقا مانند فیلم Darling Girl در فیلم Too Late for Divorce نیز با یک بروس لي کاملا متفاوت طرف خواهیم بود. داستان این فیلم درباره یک خواننده مشهور جریان دارد کـه وادار بـه بازنشستگی شده اسـت و پس ازآن با مردی کـه اصلا از او خوشش نمی آید، ازدواج میکند. بروس لي دراین فیلم در نقش پسر این خوانند مشهور بـه نقش آفرینی میپردازد ودر نقش یک آموزشدهنده رقص بازی میکند.
نکته جالب درباره بروس لي این اسـت کـه در آن زمان 16 سال سن داشت و پس از این فیلم در زمانیکـه در دانشگاه مشغول تحصیل بود بـهخاطر مهارتهایي کـه از دوران ساخت این فیلم یاد گرفته بود، توانست با آموزش رقص بـه نوجوانها هزینههاي دوران دانشجویی خودش را پرداخت کند. شخصیت بروس لي دراین فیلم بهترین مثال ممکن از یک نوجوان در کشور هنک کنگ اسـت کـه علاقه بسیار زیادی بـه نحوه لباس پوشیدن و فرهنگ مردم کشور های غربی دارد.
فیلمهاي قدیمی بروسلي احتمالا از معروفیت بسیار کمی در کشور ما برخوردار هستند و چند فیلم نخستی کـه دراین مقاله بـه معرفی آنها میپردازیم مربوطبـه دوران نوجوانی و جوانی بروسلي میشوند. بروس لي در زمان نقش آفرینی در فیلم Darling Girl تنها 17 سال سن داشت و نقش او دراین فیلم را می توانیم یکی از نقشهاي منحصربهفردش نسبتبـه سایر فیلمهاي شناختهشده او قلمداد کنیم.
دراین فیلم بروس لي را نه در نقش یک مبارز کاربلد کـه در نقش یک جوان خوش سیما و خوش هیکل میبینیم کـه دریک باشگاه شبانه فعالیت میکند و احتمالا یکی از معدود نقشهاي بروس لي بـهشمار می رود کـه شخصیت او دراین فیلم اصلا اهل مبارزه و درگیری نیست. اگر قصد دارید بروسلي را در فیلمی متفاوت نسبتبـه سایر فیلمهاي او تماشا کنید، فیلم Darling Girl گزینه خوبی برای شـما خواهد بود.
فیلم Thunderstorm یکی از بهترین فیلمهاي اقتباسی در فهرست بهترین فیلم هاي بروس لي بـهشمار میرود کـه با اقتباس از داستان محبوبی در کشور چین بـه نام Thunderstorm ساخته شد و روی پرده سینماها رفت و پس ازآن بـهصورت دوبله شده در سراسر جهان منتشر شد. این فیلم سینمایی را بـهعنوان پل عبور بروس لي از دوران نوجوانی بـه فیلمهاي پس ازآن دوران میشناسند کـه استعداد بازیگری وی را در نقشهاي مهمتر و جدی تر بـهخوبی بـه همه ی نشان داد.
شخصیت بروس لي دراین نقش یکی از معدود شخصیتهاي او قلمداد می شود کـه وضعیت مالی بسیار خوبی دارد ودر یک خانواده نسبتا ثروتمند زندگی می کند. شخصیتی سادهلوح و البته وظیفهشناس کـه در اواخر دوران نوجوانی بـهسر می برد ودر همان زمان علاقه زیادی بـه خدمتکار خانواده خود پیدا می کند. نقشآفرینی بروس لي دراین فیلم با تحسین زیادی از سوی منتقدین روبرو شد و منتقدین از صفتهایي مانند نقشآفرینی بالغانه و نترس برای بازی بروس لي دراین فیلم استفاده کردند.
بروس لي دراین فیلم تنها در 20 دقیقه انتهایی آن بـه ایفای نقش می پردازد و همان 20 دقیقه کافی اسـت تا فیلم Orphan’s Song درمیان بهترین فیلمهاي این بازیگر محبوب فیلمهاي رزمی قرار بگیرد. این فیلم کـه در کشور هنگکنگ با عنوان Gu er xing شناخته میشود درسال 1955 روی پرده سینماها رفت و داستان جذاب و همچنین بـهخاطر محبوبیت صحنههاي اکشن خود بـه موفقیت خوبی دست پیدا کرد.
دراین فیلم بروس لي در نقش یک پسر یتیم نقشآفرینی می کند کـه همان طور کـه پیشتر توضیح دادیم در 20 دقیقه انتهایی وارد داستان میشود و مانند سایر نقشآفرینیهاي خود باید در مقابل افرادی کـه قصد جان وی را دارند، ایستادگی کند. فیلم Orphan’s Song یکی از فیلمهاي قدیمیتر و شناختهنشده بروسلي بـهشمار می رود کـه در آن زمان تنها 15 سال سن داشت و اگر از طرفداران فیلمهاي او باشید تماشای آنرا بـه شـما پیشنهاد می کنیم.
فیلم Zao zhi dang cu wo bu jia کـه اکثرا بـه عنوان یکی از بهترین فیلم هاي عاشقانه بروس لي شناخته میشود، درباره یک خواننده موفق بوده کـه بنا بـه دلایلی وادار بـه بازنشستگی شده اسـت. او پس از بازنشستگی تصمیم میگیرد با مردی کـه از او نفرت دارد ازدواج کند.
او سپس شاگردی را برای تدریس میپذیرد کـه پس از مدتی عاشقش می شود، اما او هیچ اقدامی در مورد احساساتش انجام نمیدهد… حتی پس از مرگ شوهرش، زیرا اینکار از نگاه او نادرست اسـت. حضور این فیلم در فهرست بهترین فیلم هاي بروس لي یک اولویت برای ما بود.
فیلم “تراژدی یتیم”؛ کـه یکی از بهترین فیلم هاي رزمی بروس لي اسـت، اقتباسی از رمان محبوب Great Expectations بوده کـه نقش شخصیت اصلی آنرا بروس لي بر عهده می گیرد. هرچند این فیلم تفاوتهاي زیادی با داستان رمان دارد، کلیت روایت در هردو فیلم و رمان مشابه یک دیگر هستند.
فیلم “تراژدی یتیم” بـه عنوان یکی از بهترین فیلم هاي بروس لي در هنگ کنگ شناخته میشود و بسیاری از طرفداران او این فیلم را بـه عنوان آغاز مسیر موفقیتهاي بیپایان و شهرت او میشناسند.
مطالب مشابه: عکس کمیاب بروسلی در کنار همسر و فرزندانش
در پایان
بروس لي با اینکه حضور نسبتا کوتاهی در هالیوود داشت، توانست بـه شهرت جهانی برسد و بـه عنوان بهترین بازیگر رزمی تاریخ شناخته شود. او در هر ایفای نقش، نمونهاي فوقالعاده از استعداد و تمرین بیوقفه بودو از هر چالشی بـه عنوان فرصتی برای پیشرفت خود بهره میگرفت.