به مناسبت روز جهانی کودک | معرفی روز جهانی کودک در 8 اکتبر

به مناسبت روز جهانی کودک در 8 اکتبر

کودکی غنچه اي از رود صداقت به صفای آب است

کودکی صفحه اي از عشق و محبت به شکوه ماه است

کودکی سلسله ي اشک به دنبال سرشت است

کودکی لاله ي سرخ است به باغ امید

8 اکتبر روز جهانی کودک نام دارد.

مقدمه روز جهانی کودک

کودکان، برکت زندگی و سرمایه هاي‌‌ آینده جامعه به شمار می آیند. آنان برای رشد و بالندگی خود، نیازها و در مفهوم دقیق تر حقوقی دارند که باید به درستی به آن پرداخت.

با توجه به نقش بی بدیل خانواده در بالندگی شخصیت کودک، پیش از همه ی ي، خانواده و سپس جامعه باید این حقوق رابه خوبی بشناسند و خود را مکلف به پاس داشت آن بدانند.

روز جهاني کودک بهانه اي براي ورود به جهان کودکان است؛ براي ورود به اين جهان بايد آگاهي هاي‌ خود را فراموش کنيم و با ناآگاهي هاي‌ کودکانمان همراه شويم.

به مناسبت روز جهانی کودک

کودکی غنچه اي از رود صداقت به صفای آب است
کودکی صفحه اي از عشق و محبت به شکوه ماه است
کودکی سلسله ي اشک به دنبال سرشت است
کودکی لاله ي سرخ است به باغ امید

پیامبر حضرت محمد «ص» می فرماید:

” به کودکان خود محبت کنید و نسبت به آنها ترحم نمایید. وقتی به انها وعده دادید، وفا کنید زیرا انها جز این‌که شما را روزی دهنده خود می بینند تصور دیگری ندارند.

سخنان امام سجاد در مورد کودک :

” و اما حق فرزند تو این است که بدانی او از تو و پیوسته به تو در خیر و شر امر دنیاست و تو مسئول او از لحاظ نیک ادب کردن و راهنمایی به پروردگارش و کمک به طاعت او هستی.

پس عمل تو درباره او ، عمل کسی باشد که میداند در احسان به او پاداش ، و در مسامحه و بدی نسبت به او کیفر می بیند.
اسلام حتی به والدین اجازه کتک زدن کودکان را نداده است . امام علی «ع» می فرماید: ” حتی برای ادب کردن فرزندت نیز او را نزن بلکه با او قهر کن و مراقب باش که زمان قهر طول نکشد.

دلیل نامگذاری روز جهانی کودک در 8 اکتبر

درسال ۱۹۴۶ بعد از جنگ جهانی دوم در اروپا، مجمع عمومی سازمان ملل به‌منظور حمایت از کودکان، سازمانی به نام یونیسف را ایجاد کرد که نخست «انجمن بین‌المللی ویژهٔ کودکان سازمان ملل» نام گرفت. درسال ۱۹۵۳، یونیسف یکی از بخش‌هاي‌‌ دائمی در سازمان ملل متحد گردید و روز ۸ اکتبر روز جهانی کودک نام‌گذاری شد.

پیمان‌نامه جهانی حقوق کودک

پیمان‌نامه حقوق کودک یک کنوانسیون بین‌المللی است که حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کودکان را بیان می‌کند. دولت‌هایی که این معاهده را امضا کرده‌اند موظف به اجرای آن هستند و شکایت‌هاي‌‌ راجع به آن به کمیته حقوق کودک ملل متحد تسلیم میشود.

این کنوانسیون در ۲۰ نوامبر ۱۹۸۹ مورد پذیرش مجمع عمومی سازمان ملل متحد قرار گرفت و از ۲ سپتامبر ۱۹۹۰ «سی روز پس از تودیع بیستمین سند تصویب یا الحاق» لازم‌الاجرا شده‌است.

تاکنون ۱۹۳ کشور «تمام اعضای ملل متحد به جز ایالات متحده کشور آمریکا و سومالی» این سند را امضا کرده‌اند و در ۱۴۰ کشور اجرا میشود و به این ترتیب مقبول‌ترین سند حقوق بشر در تاریخ می‌باشد. دولت جمهوری اسلامی ایران نیز درسال 1372 به این پیمان نامه پیوست، البته با این شرط که هر گاه مفاد پیمان نامه در هر مورد و در هر زمان با قوانین داخلی ایران و موازین اسلامی تعارض پیدا کند، دولت ایران ملزم به رعایت آن نباشد.

روز کودک است کاش کودک بودم

در بستر تنهایی ام

کسی لالایی کودکانه

میخواند برایم؟..

روز کودک مبارک

محتوای پیمان‌نامه حقوق کودک

کودک بر اساس ماده یک پیمان‌نامه حقوق کودک به هر انسان کمتر از ۱۸ سال گفته میشود. مگر آن که قانون قابل اعمال در مورد کودک سن قانونی کمتری را تعیین کرده باشد. این کنوانسیون شامل ۵۴ ماده و دو پروتکل اختیاری بوده که چهار اصول پایه‌اي آنرا جهت می‌دهد:

1- هیچ کودکی نباید از تبعیض رنج ببرد.
2- زمانی‌که در رابطه با کودکان تصمیم‌گیری می شود، باید منافع عالیه آنان در راس قرار گیرد.
3- کودکان حق حیات داشته و باید رشد کنند.
4- کودکان حق دارند آزادانه عقاید و نظرات خود را ابراز کنند و این نظرات در تمامی اموری که به انها مربوط می شود، باید مورد توجه قرار گیرد.

نیازهای کودک

رسول اکرم «ص» به همه ی ي انسانها اعلام می‌کند ، همان طور که پدران و مادران ، حقوقی بر فرزندان خود دارند و فرزندان در صورت ترک آن حقوق عاق میشوند ، فرزندان نیز حقوقی بر پدر و مادر دارند که ” پدران و مادران در صورت رعایت نکردن آن عاق فرزندان میگردند. والدین مسئول تأمین تمام نیازهای کودک اعم از مادی و معنوی می باشند.

1- نیازمندیهای جسمانی کودک:

نمو جسمانی کودک با فراهم ساختن وسایل مادی امکان پذیر است تا از این طریق نیازهای بدنی او اشباع شود. این رشد و نمو با تغذیه ، بهداشت کافی ، آب و هوا ، مسکن ، خواب ، بازی و امثال آن ، به دست می آید.

2- تعلیم ورزش به کودک:

حرکت و جنبش ،اساس هر عمل غریزی و پایه وظایف حیاتی است که زندگی شاداب و سلامت در گرو آن است.

امام صادق «ع» می فرماید :

” باید – خصوصا – هفت سال اول زندگی کودک آزادانه به بازی و جنبشهای بدنی صرف شود.

حضرت رسول اکرم «ص» می فرماید:

” اگر کسی دارای طفل خردسالی بود باید با او در جنبشهای کودکانه و حالت بچه گانه همکاری و هماهنگی نماید.
آموختن و پرداختن به ورزشهای شنا، تیراندازی و سوارکاری نیز از ورزشهای مهمی است که در احادیث بر انها تأکید شده است.

نیازمندیهای روحی کودک :

1- انتخاب نام زیبا :

نخستین احسان و نیکی پدر به کودک انتخاب نام زیبا و خوشایند برای اوست و این از حقوق لازم کودکان می‌باشد.

2- احترام :

پیامبر گرامی اسلام «ص» می فرماید: ” به شخصیت فرزندان خود ارج نهید و آداب و آیینهای رفتار خویش را نیکو و درست گردانید تا مشمول آمرزش خدا شوید. “

پیامبر به والدین امر کرده اند که به کودکان احترام بگذارند ، چراکه بی توجهی و بی احترامی به آنان باعث بروز مشکلات عاطفی زیادی در کودکان میگردد همچنین در روایتی از رسول اکرم چنین آمده است : ” فرزندان خود را زیاد ببوسید، زیرا با هر بوسه ،برای شما مقام و مرتبتی در بهشت فراهم می شود که فاصله میان هر مقامی ،پانصد سال است.

با توجه به مطالب گفته شده اسلام – دین انسان سازی – به اساس تربیتی انسانها از سنین کودکی ارزشی خاص می گذارد و به والدین توصیه می‌نماید که به تمامی ابعاد وجودی کودک عنایت داشته باشند و انسانی وارسته و شایسته را تحویل جامعه بشری بدهند.

کشور های جهان روزهای کودک مختلفی برای خود دارند؛ اما روزجهانی کودک را خود بچه‌ها به وجود آورده‌اند.

درسال 1986 در چنین روزی 2 تن ازدانش‌آموزان 9 ساله مدرسه آتاتوری در نیویورک با نگارش نامه‌اي از همه ی بچه‌هاي‌ دنیا خواستند که باهم روزی رابه صلح اختصاص دهند.

معرفی روز جهانی کودک در 8 اکتبر

در پیام یکی از بنیانگذاران روز جهانی کودک آمده است:

«بزرگترهای ما عقاید ثابتی دارند. آنها ما را دوست دارند چون بچه‌هایشان هستیم اما آیا آنها می دانند که چه دنیایی را برای ما بوجود می‌آورند. اگر کمترین اشتباهی در اتومبیل هسته‌اي آنها رخ دهد ما هرگز شانسی برای رشد نخواهیم یافت. ما امکانی برای رشد و پرورش میخواهیم.»

کودکان در روز جهانی کودک می خواهند این تضاد را یادآور شوند، که در حالیکه سالانه هزینه‌هاي‌ غیر قابل تصوری صرف تولید انواع سلاح‌هاي‌ هسته‌اي و غیر هسته‌اي می شود، کودکان تعداد زیادی از گرسنگی، عدم امکانات بهداشتی، سوء و تغذیه و … می‌میرند.

یونیسف اعلام داشته، که تنها با اختصاص 5 دلار برای هر کودک می توان جان 90% از کودکانی را که سالانه می‌میرند نجات داد و برای بهبودی چشمگیر زندگی کودکان جهان‌سوم کافی است که همان مبلغ دریک سال خرج شود و این  مبلغ تنها معادل بودجه 6 هفته تسلیحاتی جهان است.

کودکان، آسیب پذیرترین گروه در هر جامعه هستند و از هیچ چیز آنان از جمله غذا، پوشاک و نیازهای دیگرشان نباید کاست. عدم توجه به وضعیت کودکان بعلت مشکلات اقتصادی و کاستن بودجه‌هایی که شرایط زندگی و حیات کودکان را خدشه‌دار می‌سازد به امید این‌که اقتصاد آینده کشور تامین باشد نه توجیه و بازده اقتصادی دارد و نه حرکتی انسانی محسوب میشود.

کودکان آفريننده زیباترین احساس‌ها و عشق‌ها هستند که پروین اعتصامی شاعر بزرگ ایرانی هم در این احساس شریک است، به طوری‌كه گفتارش رابا کودکان از طریق اشعارش بیان کرده‌است به گونه‌اي که درکتاب‌هاي‌ پارسی مدرسه‌ها، همواره شعر یا اشعاری آزاد دیده میشود که کودکان و دانش‌آموز می خوانند و به خاطر می‌سپارند. امروز نیز شعر زیبای اشک یتیم این شاعر محترم درکتاب پنجم دبستان به چشم میخورد.

کاش هرگز زنگ تفریحی نبود

جمع بودن بودو تفریقی نبود

کاش می ‌شد باز کوچک می‌شدیم

لا اقل یک روز کودک می‌شدیم

روز کودک مبارک 

والدین، هم بازی کودکان

یکی از راه هاي‌‌ شخصیت دادن به کودکان، بازی کردن والدین با آنهاست. این کار اندکی از وقت والدین را می گیرد، ولی آثار بسیار نیکویی دارد. بازی با کودک می تواند به شکل محبت کردن و شعر خواندن برای او باشد. نقل است که حضرت زهرا علیهاالسلام ، امام حسن علیه السلام را در کودکی بالا و پایین می انداخت و با او بازی میکرد و برایشان شعر میخواند. همچنین سیره زندگانی پیامبر اسلام، از هم بازی شدن ایشان با کودکان خبر میدهد.

کودک و برنامه های تلویزیونی

کودکان خیلی بیشتر از بزرگ ترها تحت تأثیر فیلم ها و برنامه هاي‌‌ تلویزیونی قرار می گیرند. پیامی که از راه برنامه تلویزیونی به کودک ارائه می شود، در فکر و روح انها به خوبی نقش می بندد. این نقش بسته به ویژگی برنامه هاي‌‌ تلویزیونی، میتواند مثبت یا منفی باشد. از یک طرف، خشک ترین مفاهیم در قالب برنامه هاي‌‌ جذاب برای بچه ها قابل فهم و پذیرش می شود و از سوی دیگر، برنامه هایی که مانع آشنایی کودک با دنیای واقعیت ها شود و مانند کارتون هاي‌‌ تخیلی، با قهرمان هاي‌‌ افسانه اي و قدرت هاي‌‌ جادویی، او را در دنیای غیرواقعی غرق کند، برای کودک زیان بار است.

خشونت، ماجراجویی و هیجان هاي‌‌ کاذب اگر صورت افراطی و پرحجمی در برنامه هاي‌‌ تلویزیونی داشته باشد، در تکوین شخصیت کودک، اثر منفی می‌گذارد و در دوران پس از بلوغ، ناهنجاری هاي‌‌ روانی خطرناک در وی ایجاد می‌کند. بنابراین، بزرگ ترین محبت پدر و مادر در حق فرزندانشان این است که بر کودکان هنگام تماشای تلویزیون نظارت داشته باشند.

میانه روی در محبت به کودک

کودکان امروز به دلیل توجه افراطی والدین و رفاه نسبی موجود، رفته رفته به انسان هایی نازپرورده و از خودراضی تبدیل می شوند. دامنه توجه برخی والدین به کودکان به اندازه اي بالاست که گویی انها کودکان خود هستند، در حالیکه زیاده روی در محبت همانند محبت کم، برای کودک ضرر دارد و ریشه امید و نشاط و حیات را در وجود او می خشکاند. تعادل و توازن در مهرورزی، عامل بالندگی و رشد است. آن چه در دین سفارش شده، رعایت میانه روی است.

نتیجه افراط در محبت، پرتوقع بار آمدن کودک، جوانه زدن ریشه هاي‌‌ خودپسندی و سرکشی کردن کودکان در برابر حقیقت است. امام باقر علیه السلام این نوع تربیت را بدترین نوع تربیت می شمارد و پدرانی را که آن گونه تربیت می کنند، نکوهش میکند و می فرماید:

«بدترین پدران کسی است که در نیکی به فرزند خود زیاده روی میکند.»

آزاد گذاشتن فرزند به این معنا که هر کاری دلش میـــخواهد بتواند انجام دهد، این تصور را در ذهن کودک ایجاد میکند که جهان، تحت فرماندهی اوست. او که اطرافیان رابه دیده تحقیر می نگرد، خود، به کودکی نامسئول، خودخواه و پرخاشگر تبدیل می شود.

از این رو، به والدین سفارش می شود رفتار منطقی و معقولی با فرزند خود داشته باشند و از افراط و تفریط در محبت بپرهیزند.

آشنا کردن کودک با سختی ها

یکی از شیوه هاي‌‌ شخصیت پروری کودکان، آشنا ساختن آن ها، به ویژه پسران با سختی هاست تا بتوانند در آینده با مشکلات مبارزه کنند؛ زیرا کودکان باید عملاً درک کنند که به دست آوردن هرچیزی، نیاز به کوشش و زحمت دارد و اگر کودکی با مشکلات و سختی ها آشنا نباشد، در آینده در برابر ناملایمات گوناگون زندگی، ناراحتْ و در نهایت سرخورده خواهند شد.

این حقیقت در روایتی از امام موسی بن جعفر علیه السلام مشاهده می شود که فرمود: «بهتر است که کودک در کوچکی با سختی و مشکلاتِ اجتناب ناپذیر زندگی روبه رو شود، تا در جوانی و بزرگ سالی بردبارو صبور گردد». البته باید توجه داشت که این آشنا کردن، باید متناسب باتوانایی کودک باشد.

آموزش در دوران کودکی

یادگیری در زمان کودکی، به دلیل آمادگی ذهنی بالای کودکان، بسیار سریع تر و بهتر از سایر زمان ها صورت می گیرد. کودک،نسخه اي از یک انسان بزرگ سال است با محدودیت هایی در ادراک و فهم مطالب.

در تعالیم اسلامی، سفارش زیادی به آموزش کودکان شده است و ضررهای تأخیر در این مسأله یا بی تفاوت بودن به آنْ گوش زد شده است. در روایتی از امام علی علیه السلام می‌خوانیم: «هرکس در کودکی آموزش نبیند، در بزرگی به مقام ارج مندی نمی رسد».

بزه کاری و کودکان

بزه کاری در کودکان و نوجوانان، از عوامل گوناگون اثر می پذیرد. از آنجا که محیط خانواده، نخستین محیطی است که فرد در آن رشد میکند، میتوان آن را مهمترین این عوامل دانست.

از نظر روان شناسان، اگر فردی در محیط خانواده از نظر رفع نیازهای اساسی جسمی و روانی مانند نیازهای عاطفی ارضا نشود، احتمال زیاد دارد در آینده به رفتار ضداجتماعی دست بزند.

نبود محبت، ارتباطات صمیمی و تفاهم متقابل از عوامل مؤثر در بزه کاری کودکان و نوجوانان است. کودکی که از محبت پدر و مادر محروم مانده یا درست اشباع نشده است، در خود احساس حقارت، کمبود و محرومیت می‌کند و برای هر گونه انحرافی آمادگی دارد. تعداد زیادی از تندخویی ها، خشونت ها، لج بازی ها، حساسیت ها، افسردگی ها و ناسازگاری ها، از محرومیت از محبت سرچشمه میگیرد.

کودک آزاری

متأسفانه در هر جامعه، کودکانی هستند که از سوی والدین یا دیگر افراد بالغی که مسئولیت آنان رابه عهده دارند، آزار ببینند. این آزارها یا به صورت شکنجه فیزیکی است یا صورت روانی دارد. محرومیت از خوراک، پوشاک، نبود توجه و مراقبت، محرومیت از محبت، تحقیر و سرزنش یا تبعیض و توهین، از دیگر انواع کودک آزاری شمرده می شود. آزار فیزیکی و روانی کودک، آثاری مخرب بر روح، روان و شخصیت کودک بر جای می‌گذارد.

والدینی که با کودک خود آن گونه رفتار می‌کنند، او را همچون اسباب و لوازم شخصی خود و مالک جان آنان می پندارند. در این میان، آموزه هاي‌‌ روح بخش و انسان ساز اسلام، به محبت به کودکان، سفارش می‌کند و بزرگ سالان را از آزار کودک بر حذر می دارد. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: «کسی که به خردسالان رحم نکند، از ما نیست».

در پایین همین جا می توانید متن تبریک روز جهانی کودک را 8 اکتبر را بخوانید و برای تبریک به کودکان استفاده نمایید.