بروزرسانی : 24 آبان 1397

زندگینامه و نحوه شهادت امام حسن عسکری (ع)

زندگینامه و نحوه شهادت امام حسن عسکری (ع)

زندگینامه امام حسن عسکری «ع»

امام حسن عسگری علیه السلام

امام حسن عسگری علیه السلام یازدهمین پیشوای متقیان درسال 232 ه. ق چشم به جهان گشود. پدرش امام دهم، حضرت هادی علیه السلام و مادرش بانویی پارسا و شایسته به نام حدیثه است که عده اي از او با نام سوسن یاد کرده اند.

از ان جاییکه امام حسن (ع) به دستور خلیفه عباسی در سامرا در محله عسکر سکونت اجباری داشتند «عسکری» نامیده میشود. از معروفترین القاب امام حسن علیه السلام، نقی و زکی و کنیه اش ابومحمد است.

حضرت امام حسن عسکرى «ع» درسال ۲۳۲ هجرى قمرى در روز هشتم ماه ربیع الثانى در شهر مدینه بدنیا آمد، پدر ان حضرت امام بزرگوار حضرت هادى، ومادرش خانمى به نام حدیثه بود. نام ایشان حسن، و کنیه ان بزرگوار ابو محمّد واز القاب ایشان زکى و عسکرى است.
آنچه از صفات بزرگ وفضائل که لازمه امامت است در ان حضرت جمع بود، یعنى: در علم، وزهد، کامل بودن در عقل وخرد، عصمت، شجاعت، کرم وبزرگوارى از تمام مردم زمان خود برتر بود.

زندگینامه و نحوه شهادت امام حسن عسکری (ع)

صورت و سیرت امام حسن عسکری «ع»

امام حسن عسکری «ع» بیانی شیرین و جذاب و شخصیتی الهی باشکوه و وقار و مفسری بی نظیر برای قرآن مجید بود. راه مستقیم عترت و شیوه صحیح تفسیر قرآن رابه مردم و به ویژه برای اصحاب بزرگوارش – در ایام عمر کوتاه خود – روشن کرد.

دوران امامت امام حسن عسکری

بطور کلی دوران عمر ۲۹ ساله امام حسن عسکری «ع» به سه دوره تقسیم می گردد:
– دوره اول ۱۳ سال است که زندگی ان حضرت در مدینه گذشت.
– دوره دوم ۱۰ سال در سامرا قبل از امامت.
– دوره سوم نزدیک ۶ سال امامت ان حضرت می باشد.
– دوره امامت حضرت عسکری «ع» با قدرت ظاهری بنی عباس رو در روی بود. خلفایی که به تقلید هارون در نشان دادن نیروی خود بلندپروازیهایی داشتند.
امام حسن عسکری «ع» از شش سال دوران اقامتش، سه سال را در زندان گذرانید. زندانبان ان حضرت صالح بن وصیف دو غلام ستمکار را بر امام گماشته بود، تا بتواند ان حضرت را – به وسیله ان دو غلام – اذيت بیشتری دهد، اما ان دو غلام که خود از نزدیک ناظر حال و حرکات امام بودند تحت تأثیر ان امام بزرگوار قرار گرفته به صلاح و خوش رفتاری گراییده بودند.

زندگینامه و نحوه شهادت امام حسن عسکری (ع)

همسر امام حسن عسکری علیه‌السلام

گفته می‌شود که همسر امام حسن عسکری «ع»؛ نرگس خاتون، مادر حضرت مهدی موعود «عج»؛ دختر امپراطوری بیزانس بوده است که پیرو توصیه اي که به او در عالم رویا شده، خودش رابه بردگی فروخته تا در عراق به سفارش امام هادی«ع»،خریداری شده و به ازدواج امام حسن عسکری «ع» درآید.

حتما بخوانید:   اشعار شهادت امام حسن عسکری | متن نوحه شهادت امام حسن عسکری


امام حسن عسکری علیه‌السلام و رسیدگی به محرومان

امام حسن علیه السلام در طول ۲۸ سال عمر پربار خویش، علاوه بر این که در تداوم راه نبوت و امامت، نهایت تلاش خود رابه کار گرفت و با تربیت شاگردان ممتاز و رهنمودهای خردمندانه خویش شایسته ترین خدمات رابه امت اسلامی عرضه نمود، بعنوان امام امت و غم خوار ملت نیز از هیچ کوششی در راه رفع گرفتاری ها و مشکلات مسلمانان به ویژه شیعیان فرو گذاری نکرد.

ابوهاشم جعفری، از شاگردان ان حضرت می‌گوید: روزی از فشار زندگی و فقر مادی به ان حضرت شکایت کردم. امام «ع» با تازیانه اش خطی بر روی زمین کشید و یک شمش طلا از ان بیرون آورد که درحدود 500 اشرفی بود. سپس ان رابه من داد و فرمود: «اي ابوهاشم! بگیر و ما را معذور دار».

امام عسکرى «ع» علیرغم تمامى محدودیت ها و نظارت هایى که از طرف دستگاه خلافت به عمل می ‏آمد، یک سلسله فعالیت هاى سرّى سیاسى را رهبرى مى ‏کرد که با گزینش شیوه‏ هاى بسیار ظریف پنهان کارى، از چشم بیدار و مراقب جاسوسان دربار، بدور مى‏ ماند.

زندگینامه و نحوه شهادت امام حسن عسکری (ع)

اتفاقات مهم دردوران امامت امام حسن عسکری :

از جمله مسائل روزگار امام حسن عسکری «ع» یکی نیز این بود که از طرف خلافت وقت، اموال و اوقات شیعه، به دست کسانی سپرده میشد که دشمن آل محمد «ص» و جریانهای شیعی بودند، تا بدین وسیله بنیه مالی نهضت تقویت نشود. چنانکه نوشته اند که احمد بن عبیدالله بن خاقان از جانب خلفا، والی اوقاف و صدقات بود در قم، و او نسبت به اهل بیت رسالت، نهایت مرتبه عداوت را داشت.
نیز اصحاب امام حسن عسکری، متفرق بودند و امکان تمرکز برای آنان نبود، کسانی، چون ابوعلی احمد بن اسحاق اشعری در قم و ابوسهل اسماعیل نوبختی در بغداد می‌زیستند، فشار و مراقبتی که دستگاه خلافت عباسی، پس از شهادت حضرت رضا «ع» معمول داشت، چنان دامن گسترده بود که جناح مقابل رابا سخت‌ترین نوع درگیری واداشته بود. این جناح نیز طبق ایمان به حق و دعوت به اصول عدالت کلی، این همه ی سختی را تحمل میکرد، و لحظه‌اي از حراست «و نگهبانی» موضع غفلت نمیکرد.
این که حضرت هادی «ع» و حضرت امام حسن عسکری «ع» هم از سوی دستگاه خلافت تحت مراقبت شدید و ممنوع از ملاقات با مردم بودند و هم امامان بزرگوار ما – جز با یاران خاص و کسانی که برای حل مشکلات زندگی مادی و دینی خود به ان‌ها مراجعه مینمودند کمتر رفت و آمد میکردند به جهت ان بود که دوران غیبت حضرت مهدی «ع» نزدیک بود، و مردم می ‌بایست کم کم بدان خو گیرند، و جهت سیاسی و حل مشکلات خودرا از اصحاب خاص که پرچمداران مرزهای مذهبی بودند بخواهند، و پیش آمدن دوران غیبت درنظر آنان عجیب نیاید.
در زمان امام یازدهم تعلیمات عالیه قرآنی و نشر احکام الهی و مناظرات کلامی جنبش علمی خاصی را تجدید کرد، و فرهنگ شیعی – که تا ان زمان شناخته شده بود – در رشته‌هاي‌ دیگر نیز مانند فلسفه و کلام باعث ظهور مردان بزرگی، چون یعقوب بن اسحاق کندی، که خود معاصر امام حسن عسکری بودو تحت تعلیمات ان امام، گردید.

زندگینامه و نحوه شهادت امام حسن عسکری (ع)

تلاش هاي‌ علمی امام حسن عسکری علیه‌السلام

اگرچه امام حسن عسکری علیه السلام به حکم اوضاع نامساعد و محدودیت بسیار شدیدی که حکومت عباسیان برقرار کرده بود، موفق به گسترش دامنه دانش خود در سطح جامعه نشد، اما در عین حال، در همان فشار و خفقان شاگردانی تربیت کرد که هر کدام به سهم خود در نشر و گسترش معارف اسلام و رفع شبهات دشمنان نقش موثری داشتند.
شیخ طوسی«ره» شاگردان حضرت را متجاوز از صدنفر ثبت کرده است که در بین انها چهره هاي‌ روشن و شخصیت هاي‌ برجسته اي مانند احمد اشعری قمی، عثمان بن سعید عَمْری، علی بن جعفر و محمد بن حسن صفّار به چشم می‌خورند.

شهادت امام حسن عسکری «ع»

شهادت ان حضرت را روز جمعه هشتم ماه ربیع الاول سال ۲۶۰ هجری نوشته اند.
علت شهادت ان حضرت را سمی می دانند که معتمد عباسی در غذا به ان حضرت خورانید و بعد، از کردار زشت خود پشیمان شد. بناچار اطبای مسیحی و یهودی که در ان زمان کار طبابت را در بغداد و سامره به عهده داشتند، به ویژه در مأموریتهایی که توطئه قتل امام بزرگواری مانند امام حسن عسکری «ع» در بین بود، برای معالجه فرستاد. البته از این دلسوزیهای ظاهری هدف دیگری داشت، و ان خشنود ساختن مردم و غافل نگه داشتین ان‌ها از حقیقت ماجرا بود.
بعد از آگاه شدن شیعیان از خبر درگذشت جانگداز حضرت امام حسن عسکری «ع» شهر سامره را غبار غم گرفت، و از هر سوی صدای ناله و گریه برخاست. مردم آماده عزاداری و تشییع جنازه ان حضرت شدند.

زندگینامه و نحوه شهادت امام حسن عسکری (ع)

نحوه شهادت امام حسن عسکری «ع»

در خصوص نحوه به شهادت رساندن امام حسن عسکری«ع» باید گفت که در طول دوران خلفای عباسی چون معتز و مهتدی آنان همواره تلاش‏هایي را در جهت از میان برداشتن امام انجام دادند که به خواست الهی این تلاش ها بی ثمر ماند اما در دوران معتمد عباسی بدلیل افزایش نفوذ و محبوبیت امام حسن عسکری«ع» در جامعه و توجه روز افزون مردم به ایشان، معتمد به شدت نگران شده و هنگامیکه مشاهده می‏ کند زندان و اختناق نه تنها از عظمت ایشان نمی‏ کاهد بلکه بالعکس به محبوبیت ایشان می‎ افزاید به شیوه دیرینه خود یعنی به شهادت رساندن امام در حالیکه شش سال بیشتر از امامت ایشان سپری نشده بود مبادرت می‏ کند.

فرزند عبیدالله بن خاقان میگوید روزی برای پدرم « که وزیر معتمد عباسی بود » خبر آوردند که ابن الرضا – یعنی حضرت امام حسن عسکری – رنجور شده ؛ پدرم به سرعت تمام نزد خلیفه رفت و خبر رابه خلیفه داد. خلیفه پنج نفر از معتمدان و یاران مخصوص خودرا با او همراه کرد.

یکی از ایشان نحریر خادم بود که از محرمان خاص خلیفه بود، خلیفه به انها دستور داد که خانه حضرت را زیر نظر بگیرند، و بر احوال ان حضرت مطلع گردند و طبیبی را مقرر کرد که هر بامداد و پسین نزد ان حضرت برود، و از احوال او آگاه شود.

بعد از دو روز برای پدرم خبر آوردند که مرض امام حسن عسکری«ع» سخت شده است، و ضعف بر او مستولی گردیده.

پدرم سوار بر مرکب شد و نزد ان حضرت رفت و اطبا را که عموما اطبای مسیحی و یهودی در ان زمان بودند امر کرد که از خدمت ان حضرت دور نشوند و قاضی القضات « داور داوران » را طلبید و گفت 10 نفر از علمای معروف را حاضر گردان که پیوسته نزد ان حضرت باشند و این کارها را برای ان می کردند که ان زهری که به ان حضرت داده بودند بر مردم معلوم نشود و نزد مردم ظاهر سازند که ان حضرت به مرگ خود از دنیا رفته است. سرانجام امام حسن عسکری «ع» در روز جمعه هشتم ماه ربیع الاول سال ۲۶۰ در سن ۲۸ سالگی به شهادت رسیدند.

وقتى که امام حسن عسکرى «ع» رحلت کرد، یارانش در خانه ان حضرت جمع شدند تا بر او نماز بخوانند، جعفر کذّاب هم آمد تا بر ان حضرت نماز بخواند و شیعیان حضور داشتند که ناگهان دیدند جوانى آمد و دامن جعفر را گرفت و وی را از کنار پدرش دور کرد و بر پدرش نماز خواند و مردم نیز با او خواندند و جعفر مبهوت و حیران مانده بودو نمى‏توانست حرف بزند.

وقتى که از نماز بر پدرش فارغ شد از میان مردم بیرون آمد و رفت و ناپدید شد و نفهمیدند که از کدام سو رفت. بعد از اقامه نماز بر پیکر حضرت، امام حسن عسکری «ع» را در همان خانه‏ اى که در سامرا پدرش در ان دفن شده بود دفن گردید.

جستجو در تالاب
جدیدترین مطالب سایت