صادق هدایت 27 بهمن 1281 در تهران متولد شد. او فارغ التحصیل دیپلمه از مدرسه سن لویی فرانسوی در تهران و دانشجوی انصرافی ریاضی محض از دانشگاه بلژیک و فرانسه میباشد کـه بعد ها پدر داستان نویسی ایران شد .
پدرش هدایت قلی خان فرزند وزیر علوم ناصرالدین شاه و مادرش زیور الملوک دختر عموی پدرش بود، دو برادر بنام هاي محمود خان قاضی دیوان عالی و عیسی خان سرلشگر و از روئسای دانشگاه جنگ بود او دو خواهر بزرگر از خود یک و خواهر کوچک تر خود داشت.
صادق هدایت در ۱۹ فروردین سال ۱۳۳۰ در پاریس در ۴۸ سالگی خودکشی کرد و چند روزبعد در قطعهٔ ۸۵ قبرستان پر-لاشز بـه خاک سپرده شد.او چند روز قبل از خودکشی تعداد زیادی از داستان هاي چاپ نشده اش را نابود کرد .
صادق هدایت مقطع دبیرستان را در مدرسه سن لویی فرانسوی ها شروع کرد ودر همانجا بـه علوم فراطبیعی و متافیزیک علاقمند شد و نخستین مقاله خودرا در روزنامه هفتگی بـه چاپ رساند.در همان مقطع دبیرستان یک کتاب کوچک بنام انسان و حیوان با موضوع مهربانی با حیوانات منتشر شد و سپس در باب گیاهخواری کـه خود نیز گیاهخوار بود کتابی نوشت همچنین او در بخشی از کتاب خود مینویسد: «شکی نیست کـه گوشتخواری باعث درندگی می شود. همه یٔ کسانی کـه آرزومند پیشرفت اخلاقی و بهبودی حالتِ اسفناک جامعه بودهاند، در انتشار این عقیده کوشیدهاند.
اگر دکان عرق فروشی، قصابی، ماهیگیری و مرغ فروشی را میبستند؛ تا اندازهاي صلح عمومی و برادری آدمیان صورت خارجی میگرفت. برای پیشرفت اخلاقی انسان آرزو بکنیم کـه خوراک خونین وَربیفتد و گیاهخواری جانشین ان بشود. اگر برتری حقیقی از قلب می آید، هرکسی باید از گوشتخواری دست بکشد، کـه نه دشوار اسـت و نه غیرممکن می باشد.
بیشتر انهایي کـه بهانه میآورند، از روی نادانی و خرافات و ترس، این اسـت کـه مبادا مضحک بشوند. باید گفت کـه حقیقت هنوز گیاهخواری اسباب تمسخر و ریشخندِ انهایي اسـت کـه حقیقتِ ان را نمیدانند؛ ما چه قدر بـه سادگی نیاکان خودمان خندیدیم؟ روزی می آید کـه آیندگان بـه خرافات ما خواهند خندید.»
بازگشت بـه میهن و مهاجرت بـه هند
درسال 1309 در 28 سالگی با انصراف از تحصیل بـه تهران بازگشت ودر قسمت محاسباتی بانک ملی شروع به کار کرد دراین سال ها با افرادی چون مسعود فرزاد، بزرگ علومی و مجتبی مینوی آشنا شد کـه بـه گروه رفعه مشهور شدند.
در فاصله 1310 تا 1314 ده ها داستان کوتاه نوشت و بـه چاپ رساند، او درسال 1315 بـه همراه دوست خود علی شیرازپور پرتو مشهور بـه شین پرتو بـه هند رفت و شروع بـه یادگیری زبان پهلوی کرد.
طی اقامت خود در هند کتاب بوف کور کـه در پاریس نوشته بود رابا اندکی دگرگونی بـه چاپ رساند و برای دوستان خود در ایران فرستاد. بازگشت از هند بـه ایران. او یکسال بعد از زندگی در هند بـه ایران بازگشت ودر بانک ملی مشغول شد .
صادق بعد از شروع و پایان جنگ جهانی دوم و حضور متفقین در ایران، ده ها داستان و کتاب سیاسی منتشر کرد و علارغم پیوستن دوستانش بـه حزب توده، هرگز بـه این حزب نپیوست!
علاوه بر اینها هدایت دو داستان بـه زبان فرانسوی در هند بـه چاپ رساند .
در عکس زیر نمونه هایي از اثار ایشان درج گردیده اسـت
تیکه ایی از کتاب زیبای بوف کور
در رختخوابم میغلتم ،یادداشتهای خاطره ام را بهم میزنم ؛ اندیشه هاي پریشان و دیوانه مغزم را فشار می دهد.پشت سرم درد می گیرد ؛ تیرمیکشد.شقیقه هایم داغ شده ؛ بـه خودم میپیچم.لحاف را جلوی چشمم نگه میدارم ؛ فکر می کنم .. خسته شدم ؛ خوب بود میتوانستم کاسه ي سر خود را باز کنم و همه ی ي توده هاي نرم خاکستری پیچ پیچ کله خودم را درآورده بیندازم دور،بیندازم جلوی سگ.
هیچکس نمی تواند پی ببرد ؛ هیچکس باور نخواهد کرد.بـه کسی کـه دستش از همه ی جا کوتاه بشود میگویند : برو سرت را بگذار بمیر.اما وقتی کـه مرگ هم آدم را نمیخواهد، وقتی کـه مرگ هم پشتش را بـه آدم می کند،مرگی کـه نمیآید و نمیخواهد بیاید. ! همه ی از مرگ می ترسند و من از زندگی سمج خودم ! چقدر خوفناک اسـت وقتی کـه مرگ آدم را نمیخواهد و پس میزند !
نه ؛ کسی تصمیم خودکشی را نمیگیرد.خودکشی با بعضی ها هست.در خمیره ودر سرشت آنهاست، نمی توانند از دستش بگریزند.این سرنوشت اسـت کـه فرمانروایی دارد ولی در همین حال این من هستم کـه سرنوشت خودم را درست کرده ام.حالا دیگر نمیتوانم از دستش بگریز، نمیتوانم از خودم فرار کنم. باری چه میشود کرد؟ سرنوشت پر زورتر از من اسـت.
نقاشی هاي صادق هدایت
صادق هدایت علاوه بر نویسنده ؛ یک نقاش هم بود مجموعه نقاشی هاي او در کتابی تحت عنوان آهوی تنها بـه تلاش برادرزاده اش جهانگیر هدایت منتشر شده اسـت کـه در ادامه نمونه هایي از ان ها قرار داده شده اسـت.
آهوی تنها
دختر روستایی
کنار رود خانه
تولستوی
اهورامزدا
منظره
صادق هدایت طلایهدار ادبیات معاصر ایران اسـت. تاثیر عمیقی کـه او در جریان روشنگری و داستاننویسی مدرن ایران گذاشته، در نویسندگانی مانند غلامحسین ساعدی، هوشنگ گلشیری و عباس معروفی دیده میشود.
هدایت فقط نویسنده یا بـهقول خودش میرزابنویس نبود. او مکتبی ادبی و انسانی اسـت کـه پیروان خاص خودش را دارد. صادق هدایت یکی از معدود نویسندههاي ایرانی اسـت کـه مرزهای زبانی و جغرافیایی را شکسته طرفداران زیادی در سراسر دنیا دارد.