انشا با موضوع امام جعفر صادق (ع) | زندگینامه امام جعفر صادق (ع)

انشا با موضوع امام جعفر صادق «ع»

اگر برای نوشتن انشا با موضوع امام جعفر صادق (ع) نیاز به اطلاعاتی مفید و جامع دارید این مطالب آموزنده را حتماً بخوانید تا بتوانید یک انشا زیبا در مورد امام جعفر صادق بنویسید.

با این مقاله جامع انشا زیبا درباره امام جعفر صادق بنویسید.

السلام علیک یا جعفر بن محمد الصادق، یابن رسول الله

نام: جعفر «به معنى نهر جارى پرفایده»

كنیه: ابو عبداللّه  لقب : صادق

 پدر: حضرت محمد بن على «ع»

مادر: مشهور به ام فروه، دختر قاسم بن محمد بن ابى بكر

تاریخ ولادت: یكشنبه 17 ربیع الاول ؛ سال 83 هجرى

مكان ولادت: مدینه مدت عمر مبارک : 65 سال

علت شهادت: مسمومیت   قاتل ملعون: منصور دوانیقى «خلیفه عباسى»

زمان شهادت: یكشنبه 25 شوال ؛ سال 148 هجرى

مدفن مطهر:  قـبر شریفش در آرامستان بقیع «واقع در مدینه منوره» در كنار قبر پدر و جدّ و عمویش امام حسن مجتبى «علیه السلام» مى باشد.

مطالب مشابه : کارت پستال های شهادت امام جعفر صادق (ع)

ولادت امام جعفر صادق (ع)

امام صادق«ع» بنا به نقل برخی منابع، در 17 ریبع الاول سال 80 هجری و به نقل منابع دیگر، درسال 83 هجری دیده بدنیا گشودند. ایشان در مدینه ودر زمان عبدالملک بن مروان متولد شدند.

روزگارى كه امت اسلامى طعم تلخ حكومت ستمگرانه عبد الملک را مى‌چشيد، مبلغان فاسد انديشه‌‌هاى فاسد مى‌‌پراكندند و فرمانروايان ظالم چيره بودند. مادر ان حضرت فاطمه «ام‌فروه» دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر مى‌‌باشد.

نام، نسب و القاب

جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب، ششمین امام مذهب شیعه امامی و پنجمین امام مذهب اسماعیلیه است. پدر او امام محمد باق«ع» و مادرش ام فروه دختر قاسم پسر محمد بن ابوبکربود.

برطبق کشف الغمه، از آنجا که نسب مادر امام صادق«ع» هم از پدر و هم از مادر به ابوبکر می رسید، امام صادق گفته است: «لَقَدْ وَلَدَنِی أَبُو بَكْرٍ مَرَّتَیْن‏» «من دو بار از ابوبکر متولد شد‌ه‌ام»؛ اما عده اي از جمله علامه شوشتری و محمدباقر مجلسی، این روایت را جعلی می دانند.

کنیه‌ مشهور امام صادق«ع»؛ ابوعبدالله «ناظر به دومین فرزندش عبدالله افطح» است. با کنیه‌هاي‌ ابواسماعیل «ناظر به فرزند ارشدش، اسماعیل» و ابوموسی «ناظر به دیگر فرزندش امام موسی کاظم«ع»» نیز از او نام برده‌اند.

معروف ترین لقب او «صادق» است. برطبق روایتی، پیامبر اسلام«ص» این لقب رابه او داده است تا از جعفر کذاب تمایز یابد؛[۷] اما برخی گفته‌اند امام صادق«ع» به جهت پرهیز از شرکت در قیام‌هاي‌ عصر خود، صادق لقب گرفته است؛ چراکه در ان زمان به کسیکه مردم را گرد خود جمع و به قیام برضد حکومت تحریک میکرد، کذّاب «دروغگو» میگفتند. در همان دوران ائمه این لقب برای امام صادق«ع» بکار می‌رفته است.

عده اي از علماء اهل سنت چون مالک بن انس، احمد بن حنبل و جاحظ نیز از او با این لقب نام برده‌اند.

مطالب مشابه : احادیث ارزشمند حضرت محمّد (ص) و امام جعفر صادق (ع)

فرزندان امام صادق «ع»

از امام جعفر صادق«ع» هفت پسر و سه دختر بر جاى ماند كه عبارتند از:

1- اسماعیل مشهور به اعرج که بزرگترين فرزند وی است. اسماعيل در زمان حيات حضرت از دنيا رفت. پس از شهادت حضرت صادق«ع» عده‌ اي از کج‌انديشان به امامت اسماعيل و عده‌اي به امامت فرزند اسماعیل محمد پيوستند که آنان را اسماعيليه می‌گويند.

2- عبدالله بن افطح : وی هميشه با خواسته‌ هاي‌ پدر مخالفت می کرد. بعد از پدر مدعی خلافت و امامت شد و جمعی نيز امامت او را پذيرفتند که آنان را فطحيه می نامند. بعد ها چون مردم ضعف علمی و عملی او را مشاهده کردند از او برگشته و به امامت موسی بن جعفر روی آوردند.

3- امام موسی کاظم«ع»

4- اسحاق بن جعفر صادق«ع» شخص جليل‌القدر و اهل فضل و تقوی بودو احاديث بسياری نقل کرده است و به امامت برادرش موسی عليه ‌السلام قائل بود.

5- محمد ديباج بن جعفر صادق «ع»  اين شخص والا از شجاع‌ترين مردمان عصر خود بودو در تمام سال يک روز در ميان روزه‌دار بود. درسال يکصد و نود و نه به مأمون عباسی به خاطر ستم‌ها و حق‌کشي‌هاي‌ وی خروج کرد و مأمون نيز يکی از سرداران سپاه خود به نام عيسی جلودي رابا لشکری مجهز به جنگ وی فرستاد. دراين جنگ سپاهيانش را فراری دادند و خود ايشان را نيز دستگير کردند. وقتی که به مرز خراسان رسيدند در محلی به نام «فرقان چاپي» که امروزه مشهور به لطف‌ آباد است دار فانی را وداع گفت.

6- عباس بن جعفر صادق«ع» است که سيد جليل‌ القدر و دانشمند و فاضلی بوده است.

7- علی بن جعفر«ع» شخص کثير الفضل و پرهيزگار و صاحب عقيده صادق بود. اين بزرگوار تحت تربيت برادرش حضرت موسی بن جعفر عليه‌السلام به مقامات عالی علمی و عملی نايل شد.

 دختران امام صادق «ع»:

1- ام فروه که همنام مادرش بود. اين ام فروه عروس زيد بن علي بن الحسين بود.

2- اسماء

3- فاطمه

مطالب مشابه : وصيت هاى مهم امام جعفر صادق (ع)

 سیمای ان حضرت

بیشتر شمایل ان حضرت مثل پدرش امام باقر«ع» بود. جز آنکه کمی باریکتر و بلندتر بود. مردی بود میانه بالا، افروخته روی، پیچیده موی و پیوسته صورتش چون آفتاب می‌درخشید. در جوانی مو هاي سرش سیاه بود.

بینی‌اش کشیده و وسط ان اندکی بر آمده بودو برگونه راستش خال سیاهی داشت. محاسن ان جناب نه زیاد پرپشت و نه زیاد تنک بود. دندانهایش درشت و سفید بودو میان دودندان پیشین ان گرامی فاصله داشت. بسیار لبخند می‌زد و چون نام پیامبر برده میشد رنگ رخسارش زرد و سبز می شد. در پیری سفیدی موی سرش بر وقار و هیبتش افزوده بود.

 حاکمان دوران امامت ایشان

حیات امام صادق«ع»؛ با خلافت ده خلیفه آخر بنی امیه از جمله عمر بن عبدالعزیز و هشام بن عبدالملک و دو خلیفه نخست عباسی، سَفّاح و منصور دوانیقی هم‌زمان بود.

او در سفر امام باقر«ع» به شام که به تقاضای هشام بن عبد الملک صورت گرفت، همراه پدر بود. در امامت امام صادق«ع»؛ پنج خلیفه آخر اموی یعنی از هشام بن عبدالملک به بعد و سفاح و منصور خلفاء عباسی حکومت کردند.

دراین دوران حکومت بنی‌امیه ضعیف و سرانجام ساقط شد و پس از ان بنی‌عباس روی کار آمدند. ضعف و عدم بازرسی حکومت‌ها فرصت مناسبی برای امام صادق«ع» جهت انجام فعالیت‌هاي‌ علمی فراهم کرد.

البته این آزادی تنها در دهه سوم قرن دوم قمری، وجود داشت و پیش از ان در زمان بنی‌امیه و پس از ان به جهت قیام نفس زکیه و برادرش ابراهیم فشارهای سیاسی فراوانی بر ضد امام صادق«ع» و پیروانش وجود داشت.

مطالب مشابه : چرا امام جعفر صادق رئیس مذهب شیعه است ؟ (لقب رئیس مذهب)

 فعالیت‌هاي‌ علمی امام جعفر صادق «ع»

در دوران امامت امام صادق«ع»؛ بعلت ضعف حکومت اموی، آزادی بیشتری برای ابراز عقیده به وجود آمد و بحث‌هاي‌ علمی بسیاری در موضوعات مختلف درگرفت. این آزادی علمی و دینی که برای کمتر امامی از ائمه دوازده‌گانه وجود داشت، سبب شد تا شاگردان امام آزادانه در مباحث علمی شرکت کنند. ابان بن تغلب گزارش کرده است که مردم در مسجد از او سؤالات فقهی‌شان را می‌پرسیدند.

امام صادق«ع» با استفاده از این فرصت، روایات فراوانی در زمینه‌هاي‌ گوناگونِ فقه، کلام و… بیان کرد. به گفته ابن حَجَر هیتمی، مردم از او دانش‌هاي‌ فراوان نقل می کردند و آوازه او به همه ی جا رسیده بود.

ابو بحر جاحظ هم نوشته است دانش و فقه او دنیا را پر کرده بود. حسن بن علی وشاء هم گفته است که نهصد نفر را در مسجد کوفه دیده است که از امام صادق«ع» حدیث نقل میکردند.

مناظرات علمی امام جعفر صادق (ع)

در متون حدیثی شیعه، مناظرات و گفتگوهایی میان امام صادق«ع» و متکلمان مذاهب دیگر و نیز عده اي از منکران وجود خدا گزارش شده است. در عده اي از مناظرات، شاگردان امام صادق«ع» در حضور وی در زمینه‌اي که تخصص داشته‌اند، با دیگران مناظره کرده‌اند. دراین جلسات امام صادق«ع» بر مناظره کنترل کرده و گاه خود نیز وارد بحث شده است.

برای مثال در گفت و گو با عالمی اهل شام که خود تقاضای مناظره با شاگردان امام صادق«ع» را داشت، امام از هشام بن سالم خواست تا در زمینه کلام با او گفت‌وگو کند.

همچنین از فردی که قصد مناظره با او را داشت، خواست تا در هر زمینه‌اي که میـــخواهد، ابتدا با شاگردانش گفت‌وگو کند ودر صورت غلبه بر آن ها با او مناظره کند. ان فرد در زمینه قرآن با حُمران بن اَعیَن، در زمینه ادبیات عربی با اَبان بن تَغلِب، در فقه با زُراره ودر کلام با مؤمن الطّاق و هِشام بن سالم مناظره کرد و مغلوب شد.

مطالب مشابه : پیامبر اسلام (ص) از دیدگاه امام صادق (ع)

احمد بن علی طبرسی درکتاب الاحتجاج مجموعه‌اي از مناظرات امام صادق«ع» را گرد آورده است که عده اي از‌ انها عبارت‌اند از:

مناظره با یکی از منکران خدا درباره وجود خدا

مناظره با ابوشاکر دَیصانی، درباره وجود خدا

مناظره با ابن ابی العوجاء درباره وجود خدا

مناظره با ابن ابی العوجاء درباره حدوث عالَم

مناظره‌اي طولانی با یکی از منکران وجود خدا درباره مسائل مختلف دینی

مناظره با ابوحنیفه درباره شیوه استنباط احکام فقهی، به‌ویژه قیاس

مناظره با عده اي از علماء معتزله درباره شیوه انتخاب حاکم و برخی احکام فقهی

تشکیل حکومت

سياست نخست امام صادق«ع» يك سياست فرهنگى ودر جهت پرورش اصحابى بود كه از نظر فقهى و روايى از بنيان‌گذاران تشيع جعفرى به شمار آمده‌اند. تلاش‌هاى سياسى امام در برابر قدرت حاكمه در ان وضعيت، در محدوده نارضايى از حكومت موجود، عدم مشروعيت ان و ادعاى امامت و رهبرى اسلام درخانواده رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله بود.

از نظر امام صادق«ع» تعرض نظامى عليه حاكميت، بدون فراهم آوردن مقدمات لازم، كه مهمترينش كار فرهنگى بود، جز شكست و نابودى نتيجه ديگر نداشت. چنانكه در جريان حركتى كه زيد بن على و پس از ان يحيى بن زيد در خراسان به ان دست زدند، بنى عباس بيشترين بهره را برده ودر عمل، خودرا بعنوان مصداق شعار «الرضا من آل محمد» تبليغ كردند.

نتيجه كار بعد ها معلوم شد؛ زيرا فقه جعفرى، بنيانگذار تشيع نيرومندى گشت كه روز به روز اوج بيشترى گرفت؛ اما زيديه كه منحصرا در خط سياست‌ بود، رو به افول گذاشتند.

مطالب مشابه : احادیث زیبا از امام جعفر صادق (ع) | عکس پروفایل تبریک ولادت امام جعفر صادق (ع)

خصوصیات اخلاقی امام صادق «ع»

 در منابع روایی در زمینه ویژگی‌هاي‌ اخلاقی امام صادق«ع» گزارش‌هایي از زهد، انفاق، علم فراوان، پرستش بسیار و تلاوت قرآن آمده است. محمد بن طلحه امام صادق«ع» را از بزرگ ترین افراد اهل بیت، دارای علم فراوان، بسیار اهل پرستش و زهد و تلاوت قرآن توصیف کرده است.

مالک بن انس از ائمه فقهی اهل سنت گفته است: «در مدتی که پیش امام صادق«ع» می‌رفته، همیشه او را در یکی از سه حالت نمازخواندن، روزه‌داری و ذکرگفتن دیده است».

به گزارش بحار الانوار، امام در پاسخ به تقاضای فقیری، چهارصد درهم به او داد و چون سپاس‌گزاری او را دید، انگشترش را هم که ده هزار درهم می‌ارزید، به وی بخشید. روایت‌هایي نیز از انفاق‌هاي‌ پنهانی امام صادق«ع» در دست است.

به نوشته کتاب کافی، او شب‌ها مقداری نان و گوشت و پول در کیسه می‌ریخت و به صورت ناشناس به در خانه تهیدستان شهر می برد و میان انها تقسیم می کرد. ابوجعفر خثعمی نقل کرده است که امام صادق«ع» کیسه پولی رابه او داد و از او خواست ان رابه فردی از بنی‌هاشم بدهد و نگوید که چه کسی ان را فرستاده است.

به گفته خثعمی هنگامیکه ان فرد پول را گرفت، برای فرستنده ان دعا کرد و گفت: «او همیشه برایش پول می‌فرستد؛ اما امام صادق«ع»؛ با وجود ثروتش چیزی به او نمی دهد».

 شهادت امام جعفر صادق (ع)

 تعداد زیادی از منابع متقدم شیعه و سنی از شهادت امام صادق«ع» سخن نگفته‌اند. عده اي از علماء شیعه هم چون شیخ مفید درگذشت او رابه مرگ طبیعی دانسته‌اند.

برخی نیز با تکیه بر حدیثی که میگوید امامان با قتل از دنیا می روند، گفته‌اند امام صادق«ع» شهید شده است. شیخ صدوق تصریح کرده است که امام صادق«ع» به دستور منصور دوانیقی و بر اثر مسمومیت از دنیا رفته است.

مطالب مشابه : اس ام اس های شهادت امام صادق (ع)

زندگینامه امام جعفر صادق «ع»

امام جعفر صادق «ع» در پگاه روز جمعه یا دوشنبه هفدهم ربیع الأول سال 80 هجرى، مشهور به سال قحطى، در مدینه دیده به جهان گشود. اما بنا به گفته شیخ مفید و كلینى، ولادت ان حضرت درسال 83 هجرى اتفاق افتاده است.

لیكن ابن طلحه روایت نخست را صحیح ‏تر می داند و ابن خشاب نیز دراین باره گوید: چنان كه ذراع براى ما نقل كرده، روایت نخست، سال 80 هجرى، صحیح است. وفات ان امام «ع» در دوشنبه روزى از ماه شوال و بنا به نوشته مؤلف جنات الخلود در 25 شوال و به روایتى نیمه ماه رجب سال 148 هجرى روى داده است.

با این حساب مى‏توان عمر ان حضرت را 68 یا 65 سال گفت كه از این مقدار 12 سال و چند روزى و یا 15 سال با جدش امام زین العابدین «ع» معاصر بوده و 19سال با پدرش و 34 سال پس از پدرش زیسته است كه همین مدت، دوران خلافت و امامت ان حضرت به شمار میآید و نیز بقیه مدتى است كه سلطنت هشام بن عبد الملك، و خلافت ولید بن یزید بن عبد الملك و یزید بن ولید عبد الملك، ملقب به ناقص، ابراهیم بن ولید و مروان بن محمد ادامه داشته است.

كنیه مادر امام «ع» را ام فروه گفته ‏اند. برخى نیز كنیه او را ام القاسم نوشته و اسم او را قریبه یا فاطمه ذكر كرده ‏اند. كنیه ان حضرت ابو عبد الله بوده است و این كنیه از دیگر كنیه ‏هاى وى مشهور‏تر و مشهورتر است. محمد بن طلحه گوید:

برخى كنیه ان حضرت را ابو اسماعیل دانسته ‏اند. ابن شهر آشوب نیز در كتاب مناقب می ‏گوید: ان حضرت مكنى به ابو عبد الله و ابو اسماعیل و كنیه خاص وى ابو موسى بوده است.

 لقب امام صادق «ع»

 ان حضرت القاب چندى داشت كه معروف ترین انها صادق، صابر، فاضل و طاهر بود. از آنجا كه وى در بیان و گفتار راستگو بود، او را صادق خواندند. 

 فضایل امام جعفر صادق «ع»

مناقب ان حضرت بسیار است كه به اختصار از آن ها یاد می ‏كنیم. فضایل امام صادق بیش از ان است كه بتوان ذكر كرد. جمله اي از مالك بن انس امام مشهور اهل سنت است كه: «بهتر از جعفر بن محمد، هیچ چشمی ندیده، هیچ گوشی نشنیده ودر هیچ قلبی خطور نكرده است.»

از ابوحنیفه نیز این جمله مشهور است كه گفت: «ما رأیت افقه من جعفر بن محمد» یعنی: «از جعفر بن محمد، فقیه تر ندیدم.» و اگر از زبان خود ان حضرت بشنویم ضریس می گوید: امام صادق دراین آیة شریفة: كل شیء هالك الا وجهه، یعنی: «هر چیز فانی است جز وجه خدای متعال،»

فرمود: «نحن الوجه الذی یوتی الله منهم» یعنی «ماییم آیینه اي كه خداوند از ان آیینه شناخته میشود.» بنابر این امام صادق «ع» فرموده است او آیینه ذات حق تعالی است.

شیخ مفید در ارشاد مى‏نویسد:

علومى كه از ان حضرت نقل كرده‏ اند به اندازه ‏اى است كه ره توشه كاروانیان شد و نامش در همه ی جا انتشار یافت. دانشمندان در میان ائمه «ع» بیشترین نقل ها را از امام صادق روایت كرده ‏اند. هیچ یك از اهل آثار و راویان اخبار بدان اندازه كه از ان حضرت بهره برده ‏اند از دیگران سود نبرده ‏اند.

محدثان نام راویان موثق ان حضرت را جمع كرده ‏اند كه عدد انها، با صرف نظر از اختلاف در عقیده و گفتار، به چهار هزار نفر مى‏رسد.

بیشترین حجم روایات، احادیثی است كه از امام صادق «ع» نقل شده است، اهمیت معارف منقول از جعفر بن محمد «ص» به میزانی است كه شیعه به ایشان منسوب شده است:

”شیعه جعفری“.

كمتر مسئله دینی «اْعم از اعتقادی، اخلاقی و فقهی» بدون رجوع به قول امام صادق «ع» قابل حل است. كثرت روایات منقول از امام صادق «ع» به دو دلیل است:

یكی اینكه از دیگر ائمه عمر بیشتری نصیب ایشان شد و ایشان با شصت و پنج سال عمر شیخ الائمه محسوب میشود «148 – 83 هجری»؛ و دیگری كه به مراتب مهمتر از اولی است، شرائط زمانی خاص حیات امام صادق «ع» است. دوران امامت امام ششم مصادف با دوران ضعف مفرط امویان، انتقال قدرت از امویان به عباسیان و آغاز خلافت عباسیان است.

امام با حسن استفاده از این فترت و ضعف قدرت سیاسی به بسط و اشاعه معارف دینی همت می گمارد. گسترش زائدالوصف سرزمین اسلامی و مواجهه اسلام و تشیع با افكار، ادیان، مذاهب و عقاید گوناگون اقتضای جهادی فرهنگی داشت و امام صادق «ع» به بهترین وجهی به تبیین، تقویت و تعمیق “هویت مذهبی تشیع” پرداخت. از عصر جعفری است كه شیعه در عرصه هاي‌ گوناگون كلام، اخلاق، فقه، تفسیر و… صاحب هویت مستقل می‌شود.

عظمت علمی امام صادق «ع» در حدی است كه ائمه مذاهب دیگر اسلامی از قبیل ابوحنیفه و مالك خودرا نیازمند به استفاده از جلسه درس او می‌یابند. مناظرات عالمانه او با ارباب دیگر ادیان و عقاید نشانی از سعه صدر و وسعت دانش امام است. اهمیت این جهاد فرهنگی امام صادق «ع» كمتر از قیام خونین سید الشهداء «ع» نیست.

مطالب مشابه : زندگینامه امام جعفر صادق (ع) به مناسبت شهادت آن بزرگوار

امام و فقه اسلامی

ـ فقه شیعه امامیه كه به فقه جعفری مشهور است منسوب به جعفر صادق «ع» است. زیرا قسمت عمده احكام فقه اسلامی بر طبق مذهب شیعه امامیه از ان حضرت است و ان اندازه كه از ان حضرت نقل شده است از هیچ یك از «ائمه» اهل بیت علیهم السلام نقل نگردیده است. اصحاب حدیث اسامی راویان ثقه كه از او روایت كرده اند به 4000 شخص بالغ دانسته اند.

ـ در نیمه اول قرن دوم هجری فقهای طراز اولی مانند ابوحنیفه و امام مالك بن انس و اوزاعی و محدثان بزرگی مانند سفیان شوری و شعبه بن الحجاج و سلیمان بن مهران اعمش ظهور كردند. دراین دوره است كه فقه اسلامی به معنی امروزی ان تولد یافته و روبه رشد نهاده است. و نیز ان دوره عصر شكوفایی حدیث و ظهور مسائل و مباحث كلامی مهم در بصره و كوفه بوده است.

 ـ حضرت صادق «ع» دراین دوره در محیط مدینه كه محل ظهور تابعین ومحدثان و راویان و فقهای بزرگ بوده، بزرگ شد، اما منبع علم او در فقه نه «تابعیان» و نه «محدثان» و نه «فقها» ی ان عصر بودند بلكه او تنها از یك طریق كه اعلاء و اوثق طرق بود نقل می كرد و ان همان از طریق پدرش امام محمد باقر «ع» و او از پدرش علی بن الحسین «ع» و او از پدرش حسین بن علی «ع» و او از پدرش علی بن ابیطالب «ع» و او هم از حضرت رسول «ص» بودو این ائمه بزرگوار در مواردی كه روایتی از آباء طاهرین خود نداشته باشند خود منبع فیاض مستقیم احكام الهی هستند.

آثار امام صادق «ع»:

غالب آثار امام «ع» به عادت معهود عصر، كتابت مستقیم خود ایشان نیست و غالبا املای امام «ع» یا بازنوشت بعدی مجالس ایشان است. بعضی از آثار نیز منصوب است و قطعی الصدور نیست.

1- از آثار مكتوب امام صادق «ع» رساله به عبدالله نجاشی «غیر از نجاشی رجالی» است. نجاشی صاحب رجال معتقد است  كه تنها تصنیفی كه امام به دست خود نوشته اند همین اثر است.

2- رساله اي كه شیخ صدوق در خصال و به واسطه اعمش از حضرت روایت كرده است شامل مباحث فقه و كلام.

3- كتاب مشهور به توحید مفضل، در مباحث خداشناسی و رد دهریه كه املاء امام «ع» و كتاب مفضل بن عمر جعفی است.

4- كتاب الاهلیلجه كه ان نیز روایت مفضل بن عمر است و همانند توحید مفضل در خداشناسی و اثبات صانع است و تماما در بحارالانوار مندرج است.

5- مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه كه منسوب به امام صادق «ع» و بعضی از محققان شیعه از جمله مجلسی،‌ صاحب وسایل «حرعاملی» و صاحب ریاض العلما، صدور ان را از ناحیه حضرت رد كرده اند.

6- رساله اي از امام «ع» خطاب به اصحاب كه كلینی در اول روضه كافی به سندش از اسماعیل بن جابر ابی عبدالله نقل كرده است.

7-  رساله اي در باب غنائم و وجوب خمس كه در تحف العقول مندرج است.

8-  بعضی رسائل كه جابربن حیان كوفی از امام «ع» نقل كرده است.

9- كلمات القصار كه بعد ها به ان نثرالدرد نام داده اند كه تماما در تحف العقول آمده است.

10-  چندین فقره از وصایای حضرت خطاب به فرزندش امام موسی كاظم «ع» سفیان شوری،‌ عبدالله بن جندب، ابی جعفر نعمان احول، عنوان بصری،‌  که در حلیه الاولیاء و تحف العقول ثبت گردیده است.

همچنین ادعیه امام صادق «علیه السلام» «الصحیفة الصادقیة و الصادصیة الجامعة»:

مجموعه ادعیه معتبره اي است که از دو امام بزرگوار پنجم و ششم «علیهماالسلام» در کتب روایی شیعه وارد شده و دانشگاه امام صادق «ع» ان رابه مناسبت بیستمین سالگرد تأسیس دانشگاه هم زمان با میلاد مسعود نبی اکرم اسلام «ص» و امام جعفر صادق «ع» منتشر کرده است. 

انشا زیبا درمورد امام صادق «ع»