بریدن بند ناف نوزاد یکی از مراحل مهم و نهایی در روند تولد است که به معنای جدا شدن فیزیکی نوزاد از مادر پس از تولد میباشد. بند ناف در طول دوران بارداری وظیفه تغذیه و تأمین اکسیژن برای جنین را بر عهده دارد، اما پس از تولد، این کار دیگر لازم نیست و باید بند ناف قطع شود.
این عمل معمولاً توسط پزشک یا ماما با استفاده از ابزارهای استریل انجام میشود. بریدن بند ناف نشانهای از آغاز استقلال جسمی نوزاد است و به او اجازه میدهد تا خود به تنهایی از طریق تنفس و تغذیه با شیر مادر به زندگی ادامه دهد.
تأخیر در بریدن بند ناف نوزاد به معنای صبر کردن چند دقیقه (معمولاً ۱ تا ۳ دقیقه) پس از تولد نوزاد است، قبل از اینکه بند ناف بریده شود. تحقیقات نشان میدهند که این کار میتواند فواید زیادی برای سلامت نوزاد داشته باشد.
دریافت خون بیشتر: وقتی که بعد از تولد کمی صبر میکنند، نوزاد از طریق بند ناف مقداری خون اضافی از جفت دریافت میکند. این خون سرشار از اکسیژن، آهن و مواد مغذی است که میتواند به نوزاد کمک کند تا ذخایر آهن خود را بالا ببرد و کمتر دچار کمخونی شود.
خون بیشتری که از جفت به نوزاد میرسد، حاوی سلولهای بنیادی و دیگر عناصر ایمنی است که میتوانند به تقویت سیستم ایمنی نوزاد کمک کنند و او را در برابر بیماریها مقاومتر کنند.
وقتی کمی صبر میکنند، نوزاد فرصت بیشتری برای تنظیم الگوی تنفس پیدا میکند. این زمان اضافی میتواند به او کمک کند تا به آرامی از تنفس وابسته به جفت به تنفس مستقل با ریهها انتقال پیدا کند.
تأخیر در قطع بند ناف میتواند جریان خون به مغز را در اولین لحظات بعد از تولد بهبود بخشد، که این موضوع میتواند به عملکرد بهتر مغز و کاهش خطرات آسیبهای مغزی کمک کند.
در بیشتر موارد، تأخیر در بریدن بند ناف فواید زیادی دارد، اما در بعضی شرایط خاص، مثلاً اگر نوزاد نیاز فوری به مراقبتهای پزشکی داشته باشد، یا مادر دچار مشکلات جدی پزشکی باشد، ممکن است لازم باشد بند ناف سریعتر بریده شود.
بعضی از پزشکان ممکن است نگران باشند که تأخیر در بریدن بند ناف باعث افزایش خطر زردی در نوزاد شود، زیرا دریافت خون اضافی میتواند سطح بیلیروبین را بالا ببرد. اما این خطر در اکثر موارد قابل مدیریت است و فواید تأخیر معمولاً بیشتر از این خطرات است.
به طور کلی، اگر شرایط نوزاد و مادر مساعد باشد، تأخیر چند دقیقهای در بریدن بند ناف میتواند یک انتخاب سالم و مفید باشد.
بریدن بند ناف و خود افتادن بند ناف دو موضوع کاملاً متفاوت هستند، و هر کدام جایگاه خاصی در فرآیند تولد و مراقبت از نوزاد دارند.
بلافاصله پس از تولد، بند ناف توسط پزشک یا ماما بریده میشود. این مرحله طبیعی بخشی از زایمان است و انجام آن در بیمارستان یا محیط بهداشتی معمول است. بهطور معمول، بند ناف پس از تولد قطع میشود و نوزاد از لحاظ جسمی از جفت جدا میشود. برخی پزشکان پیشنهاد میدهند که تأخیر در بریدن بند ناف (به مدت چند دقیقه) به نوزاد کمک میکند تا خون اضافی از جفت دریافت کند و فوایدی مانند افزایش آهن و تقویت سیستم ایمنی را تجربه کند، همانطور که قبلاً توضیح داده شد.
بعد از بریدن بند ناف، قسمتی از آن که به شکم نوزاد متصل است (که معمولاً یک تکه کوچک باقی میماند) به مرور زمان خشک میشود و بین ۱ تا ۳ هفته بعد از تولد به خودی خود میافتد. این فرآیند کاملاً طبیعی است و نیاز به مداخله خاصی ندارد، فقط باید ناحیه بند ناف تمیز و خشک نگه داشته شود تا از عفونت جلوگیری شود. زمانی که این تکه کوچک میافتد، ناف نوزاد به شکل نهایی خود درمیآید.
صبر کردن برای افتادن بند ناف بدون بریدن آن (که در برخی فرهنگها به نام “زایمان لوتوس” شناخته میشود) یک روش غیررایج است. در این روش، بند ناف به طور کامل بریده نمیشود و منتظر میمانند تا به طور طبیعی از نوزاد جدا شود. طرفداران این روش معتقدند که این کار ممکن است به بهبود پیوند مادر و نوزاد کمک کند، اما این روش در پزشکی رایج نیست و برخی پزشکان نگران افزایش خطر عفونت در این شرایط هستند.
در شرایط معمولی، بریدن بند ناف توسط پزشک به محض تولد (با یا بدون تأخیر) یک روش ایمن، سریع و رایج است. از طرف دیگر، خود افتادن بند ناف بخشی طبیعی از روند بهبودی است که پس از بریدن اولیه اتفاق میافتد و نیازی به مداخله خاصی ندارد.
بنابراین، بریدن بند ناف توسط پزشک و سپس انتظار برای افتادن طبیعی آن تکه کوچک، بهترین و ایمنترین روش است که در بیشتر موارد توصیه میشود.
در نهایت، تصمیمگیری درباره زمان بریدن بند ناف نوزاد بستگی به شرایط مادر و نوزاد و همچنین نظر پزشک دارد. اما با توجه به مزایای ذکر شده، تأخیر در بریدن بند ناف میتواند به نوزاد کمک کند تا از منابع اضافی و حیاتی خون بهرهمند شود و شروع زندگی خود را با تقویت سیستم ایمنی و ذخایر آهن آغاز کند. با آگاهی و مشاوره درست از پزشک، والدین میتوانند تصمیم مناسبی برای سلامتی نوزاد خود بگیرند.