دستگاه تنفسی انسان حقایق جالبی دارد. هوایی کـه ما تنفس میکنیم سرشار از اکسیژن اسـت کـه تسویه میشود و توسط سیستم تنفسی دریافت میگردد. سیستم تنفسی با اعضا و ارگان هاي مختلفی در بدن همکاری میکند و فرآیند تنفس را ایجاد میکند در ادامه بیشتر بـه این سیستم حیرت انگیز میپردازیم.
کربن دی اکسید در جریان خون آزاد میشود و سپس از طریق قلب بـه ریه بر میگردد و بـه محیط بیرونی رفته تا بـه سیستم برونشیت و نای کمک کند . این فرایند در حالت سطحی را تنفس میگویند کـه یک شبکه درونی در ان دخیل اسـت.
تنفس و سیستم گردش خون از درون با یک دیگر مرتبط هستند و سیستم گردش خون دو نوع سیستمیک و ریوی دارد کـه قسمت دوم شامل فرآیند تنفس و عملکرد سیستم تنفسی میشود . انچه خواندید تنها دانستی هاي مهم و جذاب درباره دستگاه تنفس شـما نیست، در ادامه ي اینبخش از تالاب دراین باره بیشتر خواهید خواند.
برای شناخت توانایی و ویژگی هاي جذاب دستگاه تنفس انسان پیشنهاد میکنیم بادقت انچه در ادامه عنوان شده اسـت را بخوانید.
مو هاي خیلی ریز در بینی بـه فیلتر کردن و تصفیه کردن هوایی کـه تنفس میکنیم، کمک میکند. مو هاي ریز کـه در بینی پیدا میشوند، بـه پیشگیری از پاتوژن هایي مثل باکتری بـه سیستم تنفسی کمک میکنند.
این موها Vibrissae نامیده میشوند و میزان و تعدادشان مکانیسم فیلتر کردن هوا را تحت تاثیر قرار میدهد. مطالعات نشان میدهد کـه میزان این مو ها در بینی میتواند در التیام یا شدت آسم موثر باشد زیرا ممکن اسـت روی عملکرد تصفیه سازی هوا اثر منفی داشته باشد و باعث شود کـه آلرژن ها وضعیت آسم را بدتر کند.
مطالعات روی حجم تنفس و سرعت ان نشان میدهد کـه این دو عامل در خانمها و آقایان تفاوت دارد . جدا از ان کودکان هم سرعت تنفس متفاوتی نسبت بـه افراد جوان دارند. عموماً کودکان تنفس سریع تری دارند.
این کیسه هاي هوایی بـه تنفس و تبادل هوا بین ریه و رگ هاي خونی کمک میکنند. همچنین ساختارهایی داخل ریه هستند کـه عملکرد هاي مهم سیستم تنفسی را بـه انجام میرسانند.
کیسه هوایی بخش بزرگی را شامل میشود کـه حدوداً 160 متر مربع برای هر دوره اسـت. طول ان برابر با سایز یک توپ تنیس اسـت. سطح کیسه هوایی تعیین میکند کـه ظرفیت ریه چقدر باشد.
اپیگلوت قسمت باز شدن نای را پوشش میدهد. هنگامی کـه تنفس میکنیم، این قسمت باز باقی میماند تا هوا وارد نای شود. هنگامی کـه غذا میخوریم، نای با اپی گلوت بسته میشود تا غذا وارد ان نشود. تنظیم اپیگلوت، عاملی برای وارد شدن غذا بـه نای و خفگی اسـت.
ماهیچه هاي موجود در دنده بـه تنفس کمک میکنند. این ماهیچه ها بین دنده وجود دارند و بـه حرکت هوا کمک میکنند. انقباض و انبساط را ایجاد میکند بنابر این فشار هوای داخلی تغییر پیدا کرده و فرآیند تنفس بهتر انجام میگیرد.
ریه ها از لحاظ سایز و ساختار با یک دیگر متفاوت هستند. ریه سمت راست بـه 3 لوب تقسیم میشود و ریه سمت چپ بـه دو لوب تقسیم میگردد. هر کدام از ریه ها یک غشای نازک روی خودشان دارند کـه ان را از قسمت قفسه سینه جدا میکند. ریه ها حالت الاستیک و اسفنجی دارند و میتوانند انقباض و انبساط پیدا کنند و سایزشان حین تنفس تغییر پیدا کند.
تنفس یک فرآیند دو مرحله اي اسـت. عمل تنفس دو مرحله ي دم و بازدم را شامل میشود. دم شامل ورود هوا بـه بینی و سپس ریه ها اسـت کـه با انبساطِ حجم قفسه سینه و کمکِ ماهیچه هاي دنده اتفاق میوفتد. بازدم یعنی خارج کردن هوا از ریه کـه شامل انقباض قفسه سینه و عملکرد ماهیچه هاي دنده اسـت.
دیافراگم و ماهیچه هاي دنده 16 بار در دقیقه منقبض و منبسط میشود و مدام در حال انجام اینکار هستند. ماهیچه هاي دنده و دیافراگم در هر دقیقه 16 بار انبساط پیدا میکنند. این انقباض و انبساط سیستماتیک باعث نظارت انقباض قفسه سینه شده و بـه تنفس کمک میکند.
هر زمان کـه ما نفس میکشیم، 7 میلی لیتر هوا بـه اندازه هر کیلو گرم از وزن بدن، وارد بدنمان میکنیم. میزان هوای تنفسی بستگی بـه وزن بدن هر فرد دارد بنابر این سیستم تنفسی کودکان سریعتر از یک فرد جوان عمل میکند زیرا وزن کمتری دارند.
بالاتر با سیستم حيرت انگيز ریه و تنفس آشنا شدید ؛ این سیستم آن قدر بی نظیر و بی نقصه کـه می توان ساعت ها سمینار علمی برایش صحبت کرد یا چندین تا کتاب درباره ان نوشت بالاتر در مورد این سیستم خوانده اید و امیدواریم از این مطلب لذت برده باشید.