ملکه الیزابت دوم بیشتر بـه دو چیز مشهور اسـت، حمایتی اسـت کـه از کشور و مردمش در طول جنگ جهانی دوم ارائه کرد – و طول عمر چشمگیر او. ملکه فقید کـه در 8 سپتامبر در 96 سالگی درگذشت، با گرفتن تاج و تخت درسال 1952؛ رکورد طولانی ترین سلطنت را در تاریخ بریتانیا دارد و بیش از 70 سال بر کشور خود حکومت میکند. این وی را بـه دومین فرمانروای طولانی تاریخ تبدیل میکند، درست پس از سلطان فرانسه، لوئی چهاردهم، کـه 72 سال قبل از مرگش درسال 1715 حکومت کرد.
البته این فقط یک توضیح برای سرزندگی اعلیحضرت اسـت. او دیدگاه نسبتاً عاقلانه اي نسبت بـه ورزش داشت و تناسب اندام خودرا با انجام کارهایی کـه دوست داشت حفظ میکرد، مانند شرکت در اسب سواری روزانه. یک محصول جانبی واقعی از جنگ و جیره بندی غذا، ملکه روشی ساده برای غذا خوردن را رعایت کرد و وعده هاي غذایی ساده را ترجیح داد. دارن مک گریدی، سرآشپز سابق سلطنتی گزارش داد کـه ملکه اغلب از سبزیجات درکنار پروتئین بدون چربی، مانند ماهی قزل آلا، قرقاول و گوشت گوزن لذت میبرد.
او با اولویت دادن بـه یادگیری مادامالعمر، ذهن خودرا نیز تیز نگه میداشت، و ساعتها در روز اسناد را میکاود، سیاستها و مسائل مربوط بـه قانون اساسی را بـه یادگار میسپارد. وقتی نوبت بـه سلامت روانی او می رسد، انعطافپذیری همیشه سازگار ملکه ریشه در مهارت او در “منفعت یابی” دارد – چیزی کـه روانشناسان ان را توانایی یافتن چیزهای خوب در هر موقعیتی «در هر زن و خانه» می نامند. او همچنین برای خودش وقت گذاشت ودر قلعه ارزشمندش Balmoral در اسکاتلند پناه گرفت و لحظاتی آرام گرفت.
مطالعات نشان می دهد کـه عادات شخصی سالم ملکه الیزابت تنها چیزهایی نیست کـه وی را برای سالیان متمادی نگه داشته اسـت. در زمان تولد او درسال 1926؛ امید بـه زندگی برای زنان در بریتانیا 62 سال بود، سنی کـه او 34 سال از ان فراتر رفت. مطالعهاي درسال 2017 کـه نشان داد کـه امتیاز در مورد دسترسی بـه مراقبتهاي بهداشتی و وضعیت اقتصادی بـه طور مستقیم با عمر طولانیتر ارتباط دارد.
بیشتر بخوانید: عکس ملکه الیزابت در سن 90 سالگی
هنگامی کـه ملکه الیزابت دوم در 21 آوریل 1926 بـه دنیا آمد، پدربزرگش، سلطان جورج پنجم، یک چهارم جمعیت زمین را اداره میکرد. زمانی کـه او در 8 سپتامبر در سن 96 سالگی درگذشت، نه تنها جایگاه بریتانیا در جهان دگرگون شد، بلکه خود جهان نیز غیر قابل تشخیص تغییر کرده بود.
با این حال، برای بیشتر ان غوغای نزدیک بـه یک قرن – از جمله 70 سال بر تخت سلطنت – ملکه یک ثابت خاطرجمعی بخش بود، هم پیوندی زنده بـه گذشته ملی ناپدید شده و هم نمادی از تداوم در جهانی در حال تغییر.
الیزابت بیش از هر سلطان بریتانیایی دیگر زندگی و سلطنت کرد. بریتانیا در طول زندگی خود نه تنها یک امپراتوری را از دست داد، بلکه حداقل با هفت جنگ بزرگ جنگید و دولتهاي سوسیالیستی را تجربه کرد، اعتصابهاي آسیبرسان، تورم سرسامآور، و یک بیماری همه یگیر.
نخستین نخست وزیر او، وینستون چرچیل، در نبرد Omdurman درسال 1898؛ با 21 لنسر، تنها بـه یک شمشیر و یک تپانچه مسلح شد. لیز بالکن، نخست وزیر کنونی بریتانیا، هنوز بـه دنیا نیامده بود کـه بـه سلطنت رسید. اکنون تعداد کمی از بریتانیایی ها دوران پیش از الیزابت را بـه یاد دارند.
علیرغم تجسم یک نظام ارزشی ظاهرا منسوخ، الیزابت نه تنها موفق شد سلطنت بریتانیا را در قلب هویت جمعی ملت نگه دارد، بلکه محبوبیت ان را نیز حفظ کرد. میزان محبوبیت شخصی او در سالهای پایانی سلطنتش تقریبا حدود 70 درصد باقیمانده بود کـه بسیار بالاتر از هر سیاستمدار منتخب در جهان غرب اسـت.
بیشتر بخوانید: همه چیز در مورد زندگی نا مشروع ملکه دیانا
ملکه و خانوادهاش در برابر کاهشی کـه اکثر پادشاهیهاي اروپا با ان مواجه شدند، مقاومت کردند. انها در قصرها و قلعههاي متعدد خود با شکوه و عظمت افسانهاي بـه زندگی خود ادامه دادند ودر مناسبتهاي عمومی خاص، مانند عروسیها یا افتتاحیه پارلمان دولتی، با شکوهی کـه با هیچ سلطنتی در دنیای مدرن بیحریف نیست، ظاهر می شدند. دوری و کرامت ملکه بـه جای بیگانه کردن مردمش، بـه حفظ عرفانی کـه سلطنت بر ان استوار اسـت کمک کرد.
قابل توجه اسـت کـه الیزابت نهادی را پشت سر میگذارد کـه بـه دلیل دهه هاي پر فراز و نشیب او بـه جای تضعیف ان؛ تقویت شده اسـت. این شاید بزرگ ترین دستاورد و میراث او باشد.
اکنون سؤال این اسـت کـه آیا محبت ملت بـه الیزابت شخصی اسـت یا بـه تاجی کـه او نمایندگی میکند. پسرش شاهزاده چارلز سالها وارث تاج و تخت بوده اسـت. سبک او با مادرش بسیار متفاوت اسـت. بخشی از راز محبوبیت ملکه بی طرفی دقیق او در مورد مسائل سیاسی بود.
برخلاف شاهزاده چارلز، کـه دیدگاههاي محافظهکارانهاش در مورد معماری و همچنین دیدگاههاي مترقیاش درباره محیط زیست باعث ایجاد مناقشات منظم شده اسـت، دیدگاههاي شخصی الیزابت در مورد برگزیت یا نخستوزیران سوسیالیستی کـه تحت او خدمت می کردند، کاملا خصوصی باقی ماند. و بر خلاف پادشاهان اولیه قرن بیستم کـه درگیر مداخلات سیاسی فاجعه بار بودند، الیزابت سلطنت کرد اما هرگز سعی نکرد حکومت کند. این بـه وضوح یک فرمول برنده اسـت، فرمولی کـه جانشین او می تواند بدتر از پیروی از ان انجام دهد.
بیشتر بخوانید: ساخت دومین کالسکه سلطنتی بریتانیا برای ملکه انگلیس
حتی تندروهای جناح چپ مانند جرمی کوربین، رهبر سابق حزب کارگر، کلمات غیرواقعی در ستایش سلطان را یافتند. کوربین درسال 2016 در «نطق متواضعانه» سالانه درسال 2016 بـه مجلس عوام گفت: «هر دیدگاه متفاوتی کـه مردم در سراسر این کشور درباره مؤسسه دارند، اکثریت قریب بـه اتفاق نظر دارند کـه اعلیحضرت بـه این کشور خدمت کرده اسـت». و [او] در انجام اینکار، با احساس روشنی از خدمات عمومی و وظیفه عمومی، از حمایت قاطع برخوردار اسـت.»
یکیدیگر از مؤلفه هاي موفقیت او، جذابیت شخصی ملکه و برنامه خستگی ناپذیر پیاده روی عمومی، نامزدی و تورهای رسمی بود. تا سال 2018؛ 31 درصد از جمعیت 66 میلیون نفری بریتانیا گزارش دادند کـه شخصاً سلطان خودرا ملاقات کرده یا دیده اند. در طول سلطنت خود، او بیش از 260 بازدید رسمی از حداقل 117 کشور مختلف داشت کـه 32 مورد از انها اسماً بـه عنوان رئیس دولت حکومت میکرد. چهره او بر روی تمبرها و اسکناسها نه تنها در بریتانیا بلکه در حداقل 15 کشور دیگر از جمله کانادا، استرالیا و نیوزلند دیده میشود.
او همچنین فضایی صمیمی در روان ملی بریتانیا اشغال کرد. در کتابی درسال 1972؛ رویاهایی درباره H.M. برایان مسترز، روزنامهنگار، ملکه و سایر اعضای خانواده سلطنتی، از خوانندگان روزنامهها خواستند تا رویارویی ناخودآگاه خود با خانواده سلطنتی را بنویسند و شرح دهند. ده ها هزار نفر پاسخ دادند. رویاها اغلب شامل غذا و نوشیدنی، بـه ویژه فنجان هاي چای بود. ملکه تقریبا همیشه تاج خودرا بر سر دارد، اگر چه هرگز عصای سلطنتی را بـه دست نمی گیرد.
جان سینزبری، استاد تاریخ در دانشگاه براک در انتاریو، کانادا، مینویسد: «بیش از همه ی، رویاها حس صمیمیت خانوادگی را برمی انگیزند. اغلب ملکه بـهعنوان یک والد جانشین عاقل ظاهر می شود کـه ویژگیها و استعدادهایی را در رویاپردازان تشخیص می دهد کـه در بین دوستان دلخراش و اعضای واقعی خانوادهشان گم میشود.» بـه معنای واقعی، الیزابت مادربزرگ خیالی ملت بود.
بیشتر بخوانید: ژست جالب ملکه الیزابت در بریتانیا
الیزابت برای حکومت بـه دنیا نیامده بود. پدرش بعد از برادر پر زرق و برقش شاهزاده ولز «کـه بعدا سلطان ادوارد هشتم شد» در ردیف دوم قرار داشت. هنگامی کـه ادوارد درسال 1936 بـه نفع برادرش از سلطنت کنارهگیری کرد، مسیر زندگی شاهزاده الیزابت ان زمان بـه شدت تغییر کرد.
از بسیاری جهات، نمونه پدرش سبک سلطنت خود الیزابت را شکل داد. زمانی کـه پدرش، شاه جورج ششم، بـه سلطنت رسید، سلطنت بریتانیا بیش از یک هزار سال قدمت داشت، اما این او بود کـه ایده خانواده سلطنتی را بـه عنوان چهره عمومی تاج و تخت مطرح کرد. هنگامی کـه جنگ جهانی دوم آغاز شد، نه تنها سلطان جورج ششم، بلکه همسر و دختران او بودند کـه کانون وحدت ملی شدند. زوج سلطنتی از ترک لندن در طول بلیتز خودداری کردند.
هنگامی کـه کاخ باکینگهام مورد اصابت بمبهاي آلمانی قرار گرفت، ملکه مادر گفت: «اکنون میتوانیم بـه انتهای شرقی [لندن] در چشمان نگاه کنیم». الیزابت راننده کامیون و مکانیک خدمات منطقه اي کمکی شد. پس از پیروزی در اروپا در می 1945؛ او بـه بیرون رفت تا در بین جمعیت شاد اطراف کاخ باکینگهام جشن بگیرد.
ملکه بازمانده بزرگ ترین نسل بریتانیا بود، نسلی کـه با فاشیسم روبهرو شد، درگیری کـه در قلب اساطیر ملی بریتانیای مدرن باقیمانده اسـت. نایجل دادز، سیاستمدار ایرلند شمالی در 90 سالگی خود بـه پارلمان گفت: «اعلیحضرت، کـه گاهی اوقات بـه نظر می رسد نمادین و همیشگی اسـت، یک سمبل نیست. او برای همه ی ما یادآور نسلی اسـت کـه کارهای بزرگ انجام دادند و جلوی اعمال وحشتناکی را کـه در حق ما میکردند را گرفتند.»
بیشتر بخوانید: تصویری از ملکه بریتانیا در حال رانندگی
مسابقات بزرگ ناک اوت، تلاشی از سوی کوچک ترین پسرش، ادوارد، برای جلب محبوبیت با مشارکت اعضای خانواده سلطنتی دریک نمایش تلویزیونی پرهیاهو درسال 1987- مایه شرمساری عمیقی بود. سپس، شکست علنی ازدواج شاهزاده چارلز – و متعاقب ان مرگ پرنسس دایانا دریک تصادف خودرو در پاریس درسال 1997 – اتهامات ستم و بی تفاوتی را از جانب ملکه و درباریانش بـه همراه داشت.
اتهامات سوء استفاده جنسی در رابطه با دوستی پسر دوم الیزابت، شاهزاده اندرو، با پدوفیل محکوم، جفری اپستین – کـه با گفت و گو بیبیسی با اندرو بدتر شد – باعث بیاعتباری حکومت سلطنتی شد، اگر نه خود سلطان. همه ی ازدواج هاي فرزندانش بـه جز یکی بـه طلاق ختم شد.
قدرت سلطنت در رمز و راز ان نهفته اسـت و هشدار داد کـه اجازه دادن بـه «نور روز در جادو» فاجعهبار خواهد بود. در عصر الکترونیک تشنه اخبار، ملکه – کـه تاجگذاری او نخستین بار در بریتانیا بود کـه بـه طور کامل از تلویزیون پخش شد – سعی کرد تعادلی بین فاصله و صمیمیت برقرار کند. ثابت شد کـه این یک چالش دشوار برای کسی بود کـه قرار بود تا حدودی بـه مشهور ترین انسان روی زمین تبدیل شود.
پس از مرگ او، حساب توییتر خانواده سلطنتی 4.8 میلیون دنبال کننده داشت. روزنامههاي سراسر جهان همان گونه مشتاق شایعات درباره اعضای خانواده او هستند و بـه طور سرنوشتساز برای آینده، احترام کمی نسبت بـه وارثان سلطنتی نشان می دهند: شاهزاده چارلز، پسرش شاهزاده ویلیام، و نوه شاهزاده جورج.
آیا این اصل موروثی کـه زیربنای سلطنت اسـت، اکنون کـه برجستهترین، ارجمندترین و محبوبترین متصدی مدرن ان از بین رفته اسـت، میتواند زنده بماند؟ برای چندین دهه، ملکه صاحب مسن یک دفتر حتی قدیمی تر بود کـه حس خاصی داشت. شکوه و تشریفاتی کـه سلطنت بریتانیا را احاطه کرده بود – از یونیفرم هاي قدیمی ملکه بـه اصطلاح بیفیترها و نگهبانان گرفته تا کالسکه هاي اسبی و رولزرویس هاي قدیمی کـه او در ان سفر میکرد – بـه اندازه خود الیزابت یادگاری از گذشته امپراتوری باشکوه بود.
البته، مفهوم سلطان یا ملکه بـه عنوان شخصیت والدین بـه قدمت خود سلطنت اسـت. اما شناخته شده اسـت کـه کودکان علیه والدین خود شورش میکنند – چه آن ها شورشیان انقلاب ایالات امریکا باشند کـه سلطان جورج سوم را بـه عنوان “بی رحم سلطنتی” محکوم کردند، یا مستعمرات زیادی کـه بـه بیرون ریخته شدند.
بیشتر بخوانید: خودروهای بی نظیر ملکه بریتانیا الیزابت دوم + تصاویر
در پایان
شاید بزرگ ترین دستاورد الیزابت مهارت او در خم شدن در برابر نیروهای مدرنیته بدون شکست بود. جانشین او باید با در آغوش گرفتن نه تنها دفتر، بلکه جادو نیز همین کار را انجام دهد.