زودپز یکی از کاربردی ترین وسایل آشپزخانه است که به شما امکان می دهد غذاها را در زمان کمتری نسبت به روش های سنتی بپزید. اما برای استفاده صحیح از این وسیله، باید نکاتی را رعایت کنید. در این مقاله به طور کامل طرز استفاده از زودپز را بررسی کرده و نکات ایمنی، مزایا و نحوه نگهداری از آن را توضیح خواهیم داد.
زودپز یک قابلمه درب دار است که با ایجاد فشار بالا، دمای پخت غذا را افزایش داده و باعث تسریع فرآیند پخت می شود. این وسیله به دو نوع زودپزهای سنتی (روی گاز) و زودپزهای برقی تقسیم می شود.
کاهش زمان پخت یکی از مهم ترین مزایای زودپز است. با افزایش فشار داخل زودپز، دمای جوش آب بالاتر می رود و غذا سریع تر می پزد. همچنین، پخت سریع در زودپز موجب حفظ بیشتر ویتامین ها و مواد مغذی غذا می شود. از دیگر مزایای آن می توان به کاهش مصرف انرژی اشاره کرد، زیرا زمان پخت کوتاه تر است. علاوه بر این، درب محکم زودپز از خروج بخار و رایحه غذا جلوگیری می کند و باعث می شود غذا طعم بهتری داشته باشد.
در ادامه با طرز کار زودپز آشنا خواهیم شد:
قبل از استفاده از زودپز، ابتدا اجزای آن را بررسی کنید. این اجزا شامل بدنه زودپز، درب زودپز با سوپاپ فشار، واشر لاستیکی جهت جلوگیری از نشت بخار، دسته های ایمنی و دریچه تخلیه بخار هستند.
داخل زودپز را بررسی کنید تا تمیز باشد. مطمئن شوید که واشر لاستیکی در جای خود قرار گرفته و سالم است. همچنین، سوپاپ فشار را چک کنید که مسدود نباشد.
زودپز را بیش از دو سوم ظرفیت آن پر نکنید. برای تولید بخار و ایجاد فشار، حداقل یک لیوان آب یا مایع دیگر داخل زودپز بریزید. برای پخت سبزیجات و غذاهای بخارپز می توان از سبد مخصوص استفاده کرد.
درب زودپز را به درستی ببندید و از چفت شدن آن اطمینان حاصل کنید. همچنین مطمئن شوید که سوپاپ در موقعیت صحیح قرار دارد.
اگر از زودپز گازی استفاده می کنید، ابتدا حرارت را بالا ببرید تا فشار داخل زودپز افزایش یابد. پس از شنیدن صدای خروج بخار از سوپاپ، شعله را کم کنید و اجازه دهید غذا در دمای مناسب پخته شود. برای زودپزهای برقی، برنامه مناسب را انتخاب کنید و تایمر را تنظیم نمایید.
برخی از زودپزها دارای تنظیمات فشار بالا و پایین هستند. برای گوشت و حبوبات معمولاً از فشار بالا و برای سبزیجات از فشار پایین استفاده می شود. همچنین باید از زمان بندی مناسب برای هر نوع غذا استفاده کنید.
برای تخلیه بخار می توان از روش های مختلفی استفاده کرد. تخلیه طبیعی به این صورت است که زودپز را از روی حرارت برداشته و صبر کنید تا فشار به صورت طبیعی کاهش یابد. در روش تخلیه سریع، برخی از زودپزها دارای دکمه تخلیه بخار هستند که می توان با فشار دادن آن، بخار را سریع تر خارج کرد. روش دیگر، گرفتن قابلمه زیر آب سرد است که باعث کاهش سریع تر فشار می شود.
پس از کاهش کامل فشار، درب زودپز را به آرامی باز کنید. در این مرحله، مراقب بخار باقی مانده باشید تا دچار سوختگی نشوید.
هرگز زودپز را بیش از حد پر نکنید، زیرا این کار می تواند منجر به مسدود شدن سوپاپ و ایجاد خطر انفجار شود. همچنین، واشر لاستیکی را مرتب بررسی کنید و در صورت خرابی یا ترک، آن را تعویض نمایید. باز کردن درب زودپز قبل از کاهش کامل فشار می تواند خطرناک باشد، بنابراین همیشه صبر کنید تا فشار کاملاً تخلیه شود. هیچ گاه سوپاپ اطمینان را مسدود نکنید، زیرا این قطعه برای تنظیم فشار داخلی ضروری است. علاوه بر این، همیشه مقدار کافی آب اضافه کنید تا از خشک شدن غذا و آسیب به زودپز جلوگیری شود.
پس از هر بار استفاده، زودپز را کاملاً بشویید. همچنین، واشر لاستیکی را جدا کرده و تمیز کنید تا عملکرد آن حفظ شود. سوپاپ تخلیه بخار را بررسی کنید تا گرفتگی نداشته باشد. برای شستشو از مواد شوینده ملایم استفاده کنید تا عمر زودپز افزایش یابد.
گاهی ممکن است با مشکلاتی هنگام استفاده از زودپز مواجه شوید. خروج بیش از حد بخار معمولاً به دلیل تنظیم نادرست سوپاپ است که باید آن را بررسی کنید. اگر زودپز فشار ایجاد نمی کند، ممکن است به دلیل کمبود آب یا خرابی واشر باشد، بنابراین مقدار آب را بررسی کنید و در صورت لزوم، واشر را تعویض نمایید. چسبیدن غذا به کف زودپز نیز معمولاً به دلیل حرارت زیاد یا کمبود آب است، پس از میزان کافی آب استفاده کنید و حرارت را تنظیم نمایید.
سخن پایانی
با رعایت نکات ذکر شده در این مقاله، می توانید به راحتی و با اطمینان از زودپز خود استفاده کنید. زودپز نه تنها باعث صرفه جویی در زمان و انرژی می شود، بلکه به حفظ ارزش غذایی غذاها نیز کمک می کند. امیدواریم این راهنما به شما در یادگیری طرز استفاده از زودپز کمک کرده باشد. اگر تجربه یا سوالی در مورد استفاده از زودپز دارید، در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید!