ویدئویی کـه در فضای مجازی منتشر شده اسـت تحت عنوان “کافی شاپ لوکس افغانستانیها در ایران” واکنشها را بـه ان تاسفبرانگیز و ناراحتکننده کرده اسـت. این ویدئو نشان میدهد یک کافیشاپ لاکچری متعلق بـه افغانستانیها در ایران اسـت. اصلاً از اینکه درباره چنین بحث ساده و انسانی باید بنویسم برایم عذابآور اسـت،
ولی از طرف مقابل احساس می کنم کـه دراین زمینه کمکاری و غفلت صورت گرفته اسـت کـه همین حالا شاهد چنین اتفاقاتی هستیم. از این قضیه هم غافل نیستم کـه این قضیه ریشهدارتر از این اسـت کـه فقط با نوشتن چند کلمه در مذمت نگاه نژادپرستانه پشت ان بـه راهحلی رسید، ولی سیل کامنتها و مباحث مطرحشده تا بدان حد آزاردهنده اسـت کـه غیر از حیرت، ناراحتی و نگرانی چیزی برایمان نمی ماند.
این قضیه را فراموش نکنیم هر ملت و یا هر ملیتی انواع و اقسام انسانها را دارد و نمیتوان همگی انها را دریک دسته قرار داد و یا با یک برچسب تکلیف همه ی انها را روشن ساخت. از این قضیه هم غافل نیستم کـه این قضیه ریشهدارتر از این اسـت کـه فقط با نوشتن چند کلمه در مذمت نگاه نژادپرستانه پشت ان بـه راهحلی رسید، ولی سیل کامنتها و مباحث مطرحشده تا بدان حد آزاردهنده اسـت کـه غیر از حیرت، ناراحتی و نگرانی چیزی برایمان نمی ماند.
این همه ی رستوران، مغازه، کافیشاپ و … ایرانی در تمام کشورهاي دیگر جهان وجوددارد. آیا درباره انها هم همین رای و نظر را دارند و برای ان جامعه میزبان هم چنین نوع برخوردی را جایز می دانند؟ مثلا یک رستوران لاکچری ایرانی در فرانسه، کشور آلمان یا … وجوددارد و ایرانیها بـه آنجا می روند، آیا فرانسوی ها یا آلمانی ها چنین برخوردی دارند؟
مطالب مشابه: گفتگو جالب و خواندنی با سرایدار افغانی موفق در ایران
برایم جالب است که اشخاصی به افغانستانیها و یا اساسا هر ملت دیگری چنین حمله کنند به دلیل اینکه آنها هم مثل هر انسان دیگری دارند زندگی میکنند و حق دارند زندگی کنند.
از این افراد پرسشم این است در موقعیت مشابه و برعکس واکنش آنها چه خواهد بود؟ این همه رستوران، مغازه، کافی شاپ و … ایرانی در تمام کشورهای دیگر جهان وجود دارد آیا درباره آنها هم همین رای و نظر را دارند و برای آن جامعه میزبان هم جنین نوع برخوردی را جایز میدانند؟
مثلا یک رستوران لاکچری ایرانی در فرانسه، آلمان یا … وجود دارد و ایرانیها به آنجا میروند، آیا حق میدهند که فرانسویها یا آلمانیها به ایرانیهای مهاجر در آن کشور بتازند و انواع و اقسام الفظ زشت و شرم آور را به کار ببرند فقط چون ایرانی هستند و به یک رستوران ایرانی رفتهاند تا ساعاتی را با خانواده یا دوستانشان وقت بگذرانند؟
در بسیاری از موارد اینچنینی مدام باید به خودمان یادآوری کنیم من اگر جای طرف مقابل بودم آنوقت چه؟ آیا همین گونه بی رحم و بی انصاف مینوشتم؟
یا یک نمونه دیگر که باز اخیرا دیدم این بود که فرشته حسینی بازیگر افغانستانی الاصل سینمای ایران در همکاری با یک برند لباس ایرانی چند ویدئو ساخته بود باز همین اتفاق رخ داد و به فرشته حسینی حمله همه جانبه شد و وقتی کامنتهای اینستاگرام را میدیدی افرادی با پروفایلهایی این جملات را نوشته بودند که باور کردنش واقعا سخت بود. از همه قشری هم در میان این حمله کنندگان دیده میشد.
مگر فرشته حسینی چه کاری انجام داده است که چنین به خون او تشنهاید؟ او فقط دارد مثل همه انسانهای دیگر زندگی میکند. تعداد 5 یا 10 یا حتی 100 کامنت نیست که اینچنین بی پروا و بی ادبانه حرف می زنند هزاران هزار است برای همین نگران کننده میشود.
این قضیه را فراموش نکنیم هر ملت و یا هر ملیتی انواع و اقسام انسانها را دارد و نمیتوان همگی آنها را در یک دسته قرار داد و یا با یک برچسب تکلیف همه آنها را روشن ساخت.
هم ایرانی خوب و بد داریم و هم افغانستانی خوب و بد، همان گونه که آمریکایی، ژاپنی، هندی، فرانسوی، نیجریهای، چینی، روسی و … خوب و بد داریم.
هر کسی که تکلیف یک گروه انسانی را به دلیل ملیت، نژاد، دین، رنگ، جنسیت و … را به یکباره روشن میکند، تنها یک عمل را قاطعانه انجام داده است و آن هم این است که خودش از تعاریف انسانی دور افتاده است.
دلیل نارضایتی مخاطبان از ویدئوی “کافی شاپ لاکچری افغانستانیها در ایران” بـه طور گستردهاي بـه عنوان تاسفبرانگیز و ناراحتکننده توصیف شده اسـت .
این ویدئو نشان میدهد کـه یک کافیشاپ لاکچری متعلق بـه افغانستانیها در ایران اسـت. این قضیه را فراموش نکنیم هر ملت و یا هر ملیتی انواع و اقسام انسانها را دارد و نمی توان همگی انها را دریک دسته قرار داد و یا با یک برچسب تکلیف همه ی انها را روشن ساخت.
در مورد اقداماتی کـه برای حل این مساله صورت گرفته اسـت، اطلاعات دقیقی در معرض نیست. اما می توان بـه برخی اقدامات کلی اشاره کرد:
1. قوانین و مقررات: تدوین و اجرای قوانین و مقررات مناسب برای محدود کردن تبعیضهاي نژادی در مکانهاي عمومی و تجاری میتواند موثر باشد.
2. ترویج تعاملات فرهنگی: برگزاری رویدادها، نمایشگاهها و جشنها با هدف ترویج تعاملات فرهنگی و آشنایی با سایر فرهنگها میتواند بـه افزایش احترام متقابل کمک کند.
3. تحقیقات و مطالعات: انجام تحقیقات و مطالعات در مورد تبعیضهاي نژادی و تأثیر انها بر جامعه می تواند بـه شناخت بهتر از این مسئله کمک کند.
4. ترویج همافزایی: ترویج همافزایی و همراهی با همه ی اقوام و فرهنگها میتواند بـه ایجاد جامعهاي متنوع و پذیرا کمک کند.
5. آگاهیبخشی و آموزش: آگاهیبخشی درباره تنوع فرهنگی و اجتماعی، ترویج تعامل مثبت و آموزش در مورد احترام بـه حقوق انسانی می تواند بـه کاهش تبعیضهاي نژادی کمک کند.
بـه طور کلی، تبعیضهاي نژادی مسئلهاي پیچیده اسـت کـه نیازمند تلاشهاي گسترده و هماهنگ از سوی جامعه، دولت و سازمانهاي مرتبط اسـت.
احترام بـه حقوق انسان بـه معنای تشریفات و احترام بـه حقوق و کرامت همه ی افراد برابر و بدون تبعیض اسـت. این مفهوم شامل موارد زیر میشود:
1. حقوق سیاسی: احترام بـه حقوق سیاسی شامل حق رأیگیری، حق انتخاب و انتخابپذیری در امور عمومی اسـت.
2. حقوق مدنی: احترام بـه حقوق مدنی شامل حقوقی مانند حق زندگی، حق آزادی، حق بـه تملک، حق بـه تحصیل و حق بـه تشکیل خانواده می شود.
3. حقوق اقتصادی و اجتماعی: احترام بـه حقوق اقتصادی و اجتماعی شامل حق بـه کار، حق بـه تأمین معیشت، حق بـه آموزش و حق بـه بهداشت میشود.
4. عدم تبعیض: احترام بـه حقوق انسان شامل عدم تبعیض بر اساس جنسیت، نژاد، مذهب، ملیت، وضعیت اقتصادی و سایر عوامل اسـت.
مطالب مشابه: تجاوز مرد افغانی به 3 دختر جوان تهرانی در مترو
5. حقوق فرهنگی و مذهبی: احترام بـه حقوق فرهنگی و مذهبی شامل حق بـه عقیده، حق بـه تمرین دین و حق بـه حفظ و ترویج فرهنگ و زبان اسـت.
بـه طور کلی، احترام بـه حقوق انسان بـه معنای تضمین حقوق همه ی افراد برابر و بدون تبعیض اسـت و اساسیترین اصول انسانی را تشکیل میدهد.
حقوق انسان بـه معنای تشریفات و احترام بـه حقوق و کرامت همه ی افراد برابر و بدون تبعیض اسـت. این مفهوم شامل حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی اسـت. بـه عبارت دیگر، حقوق انسان مستقل از تابعیت، جنسیت، نژاد، مذهب و سایر عوامل، برای همه ی افراد بشری برابر اسـت.
حقوق شهروندی نیز بـه معنای مجموعه قواعد حاکم بر روابط اشخاص در جامعهي شهری اسـت. این حقوق بـه معنای حقوقی اسـت کـه افراد بـهعنوان شهروندان یک کشور از ان برخوردار هستند. این حقوق ممکن اسـت محدود بـه شهروندان یک منطقه جغرافیایی «مثل شهر» باشد یا شامل تمام ساکنان شهرها «بـهعنوان شهروندان» باشد، بدون توجه بـه تابعیت انها.
بـه طور خلاصه، حقوق انسان بـه معنای حقوقی اسـت کـه انسان بـهعنوان انسان دارد، در حالی کـه حقوق شهروندی مرتبط با تابعیت و وضعیت شهروندی دریک جامعه اسـت.
منشور حقوق شهروندی در جمهوری اسلامی ایران، حقوق و آزادیهاي اساسی شهروندان را تضمین می کند. دراین منشور، حقوق مردم در فصل سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بـهخصوص مورد پژوهش قرار گرفتهاند. برخی از این حقوق عبارتاند از:
1. حق حیات، سلامت و کیفیت زندگی: شهروندان از حق حیات برخوردارند و این حق نمی تواند از انها سلب شود مگر بـهموجب قانون. همچنین، حق بـه سلامت، کیفیت زندگی مناسب و دسترسی بـه خدمات بهداشتی و درمانی نیز تأمین میشود.
2. حق مشارکت در تعیین سرنوشت: شهروندان حق دارند در تعیین سرنوشت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود مشارکت کنند.
3. حق آزادی و امنیت شهروندی: شهروندان از حقوق آزادی و امنیت در جامعه برخوردارند.
4. حق آزادی اندیشه و بیان: شهروندان حق دارند بـه آزادی اندیشه و بیان دسترسی داشته باشند.
5. حق اداره شایسته و حسن تدبیر: شهروندان از حق اداره شایسته و تدبیر مناسب برخوردارند.
6. حق دسترسی بـه فضای مجازی: شهروندان از حق دسترسی بـه فضای مجازی برخوردارند.
7. حق دسترسی بـه اطلاعات: شهروندان حق دسترسی بـه اطلاعات را دارند.
افغانستانیها در ایران بـه ان دسته از مهاجران و پناهجویانی گفته می شود کـه در پی جنگهاي طولانی، ناامنی و نبود اشتغال در افغانستان بـه کشور ایران مهاجرت کردهاند. بیشتر مهاجرت افغانستانیها بـه ایران درسالهاي جنگ ایران و عراق، و همزمان با جنگهاي داخلی افغانستان اتفاق افتاد. دراین دوره، حدود سه میلیون افغانستانی وارد ایران شدند.
بسیاری از این مهاجران دربخشهاي اقتصادی مشغول بـه کار شدهاند و بنابر آمار، بیش از ۲ هزار تن از اتباع افغانستان در جنگ ایران و عراق در جبههٔ ایران کشته شدهاند1. در سرشماری کـه درسال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران منتشر کردهاسـت، مهاجران افغانستانی بیشتر در استانهاي تهران، خراسان رضوی، اصفهان و کرمان زندگی میکنند. این آمار نشان می دهد کـه اکثر این مهاجران را خانوارها تشکیل میدهند.
مطالب مشابه: بیشتر زنان افغانی در کشورشان هویت ملی ندارند !
در پایان
بـه طور کلی، حضور افغانستانیها در ایران موضوعی پیچیده اسـت کـه نیازمند توجه بـه جنبههاي مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی اسـت. امیدواریم از این مطلب از مجله تالاب کـه در مورد حقوق شهروندی افغان ها در ایران بود لذت برده باشید.