
کانکس نشینی در تهران
افزایش کانکس نشینی در تهران بدلیل تورم و گرانی مسکن یکی از آسیب های اجتماعی در پایتخت میباشد.
کانکس نشینی در پایتخت آسیب اجتماعی جدید , این آسیب جدیدی هست که تهران را تهدید می کند. در شرایطی که بررسیها نشان می دهد حاشیهنشینی در تهران در دهههاي جدید افزایش چشمگیری داشته و زخمهاي حاشیه نشینی سر باز کرده و به آسیبهاي گوناگون اجتماعی دامن زده هست از پایتخت ایران خبر میرسد که نوع جدیدی از سکونت در حال شیوع هست و آن هم چیزی نیست جز کانکس نشینی.
قیمت گران منزل در تهران نه تنها خرید آپارتمان را رویایی دستنیافتنی برای بعضی از شهروندان کرده کهدرصدی از مردم توان اجاره نشینی را هم ندارند. دراین میان بعضی افراد کانکسهایي را برای شهروندان بی منزل درنظر گرفته و علی رغم غیر قانونی بودن، بعضی گزارشها حکایت از خرید و فروش این کانکس ها دارد.
هر چند بعضی مسئولان میگویند چنین نوع سکونتی در تهران رایج نیست، اما هشدار نایبرئیس کمیسیون اجتماعی مجلس نسبت به خطر شیوع کانکس نشینی در پایتخت نشان میدهد این آسیب را باید جدی گرفت.
شهر های بزرگ که نمایان شدند نفس شهر های کوچکتر را گرفتند. این شهرها به قدری جذابیت داشتند که افراد زیادی را ناخواسته بخود جلب کردند. بعضی از روستانشینان توانستند با صرف پسانداز یا پول حاصل از فروش زمینهایشان به شهر های بزرگی مثل تهران آمده و شهرنشین شوند.
آوازه رفاه و آسایش آن ها که به روستاهایشان رسید افراد زیادی را در آنجا مشتاق زندگی در شهرها کرد، اما تمام روستانشینان توانپرداخت اجارهبها یا قیمت منزلهاي پایتخت را نداشتند.
از سمت دیگر رکود اشتغال و پایین بودن دست مزد در روستاها و شهر های کوچک آن ها رابه شهر های بزرگ و حلبیآبادها روانه کرد. حلبیآبادها زمانی به قدری در حاشیه تهران حضور پررنگی داشتند که بعضی از مناطق رابا نام حلبیآباد مجاور آن میشناختند. بعضی دیگر نیز از شهر های کوچک آمدند ودر تهران زاغه نشین شدند.
زاغهنشینان ساکنان 50ساله پایتخت میباشند که پس از پایان اصلاحاتارضی در ابتدای دهه چهل راهی شهر هایبزرگ شدند. هنوز آمار مشخصی از میزان حاشیهنشینی در شهر تهران وجود ندارد، البته در هر صورت در مناطق حاشیهشهر تهران شاهد کپر و زاغهنشینی بودیم، اما کانکسنشینی اتفاق به نسبت تازهاي هست.
هر چند کانکس نشینی نیز یکی از انواع حاشیهنشینی و سکونتموقت هست، اما بر اساس این تفکر که هر مکان دارای سقفی منزل میشود برای جمعیت حاشیهنشین پایتخت از امنیت و آسایش بیشتری به نسبت زاغهنشینی برخوردار هست.
بنابر این کانکسها منزل جمعیت حاشیهنشین مرفهتر هست که جز حل بخشی از معضلسکونت برای بیخانمانها مشکلات و آسیبهاي متعدد حاشیهنشینی را برای دارندگان کانکسها را رفع نمیکند.
یک پدیده نامتعارف جدید در تهران
نایبرئیس کمیسیوناجتماعی مجلس نسبت به خطر شیوع کانکسنشینی در پایتخت هشدار داد. مسعود رضایی با هشدار نسبت به خطر شیوع کانکسنشینی در پایتخت، گفت: کانکسنشینی پدیده نامتعارف جدیدی نیست و شبیه این پدیده مثل بیغولهنشینی و کپرنشینی در اطراف تمامی کلانشهرهای کشور به مخصوصاً تهران دیده میشود.
او با اعتراض از این که بعضی از حاشیهنشینان در منزلهاي محقر و خرابهها زندگی میکنند خطر شیوع کانکسنشینی را برای پایتخت آسیبی جدی دانست و تصریح کرد: متاسفانه این مناطق از امکانات نخست بهداشتی محروم میباشند و محرومیت دراین مناطق بیشتر از سایر مناطق دیده می شود.
رضایی با اعتراض از غفلت مسئولان اجرایی نسبت به حاشیه نشینان، افزود: متاسفانه حاشیه نشینان در حاشیههاي برنامههاي کشور قرار گرفته و به فراموشی سپرده شدهاند. او با یادآوری این که اقدامات انجام شده برای مدیریت حاشیه نشینی و حمایت از حاشیه نشینان در حد شعار باقیمانده هست، ادامه داد:
این اقدامات بیشتر ظاهر سازی ودر حد تبلیغات هست و به حدی برای رویارویی با این معضل و رفع مشکلات اقتصادی تعلل شده که پدیده کانکس نشینی نیز در حال افزایش هست.
به گزارش تالاب رضایی با بیان این که حاشیه نشینان در بافتهاي فرسوده امنیت جانی ندارند، تصریح کرد: افزایش حاشیه نشینی کاهش امنیت شهر و افزایش بیماریهاي عفونی، فساد اخلاقی و معضلات و آسیبهاي اجتماعی ثمره بیتوجهی به مدیریت حاشیه نشینی و عدم نظارت مناسب بر این مناطق هست.
نماینده مردم شیراز در مجلس دهم، با تاکید بر این که دوران آن رسیده هست که حاکمیت از هر جناح و سطحی برای رفع حاشیه نشینی و خطر کانکس نشینی گامی جدی بردارد، گفت:
هر اندازه که در مدیریت پدیده حاشیه نشینی تعلل شود به همان میزان باید چشم براه افزایش آسیبهاي ناشی از حاشیه نشینی و به تبع آن بروز بعضی پدیدههاي دیگر باشیم.
رضایی با یادآوری این که بیتوجهی به بازرسی پدیدههاي حاشیه، بیغوله و کپرنشینی اساس را برای شکل گیری پدیدههاي جدید مثل کانکس نشینی مهیا کرده هست، تصریح کرد: دوران آن رسیده که مسئولان اجرایی از اقدامات شعاری پرهیز و با اقدام و عمل و منتشر عادلانه امکانات، رفع بیکاری و التیام حالات اقتصادی زندگی مردم آسیبهاي اجتماعی را در کشور کاهش دهند.
کانکس نشینی با حاشیهنشینی تفاوتی ندارد
نایبرئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران با اشاره به این که کانکس نشینی نیز یکی از انواع سکونت برای بیخانمانها در شهر تهران هست، می گوید: اطلاق حاشیهنشینی با اسمهاي متمایز و جدید الزاماً نشان دهنده گستردهتر شدن مساله نیست، بلکه با اشکال جدیدی از حاشیهنشینی مواجهیم. الهام فخاری میافزاید:
این نوع سکونت افراد را میتوان خیاباننشینی نیز نامید، اما تمامی این موارد شکلهاي گوناگون یک مساله به نام حاشیهنشینی هست که بر اساس آن درصدی از جمعیت شهری سکونتگاه رسمی با تعریف مشخص زندگی شهری ندارند. تمامی شکلهاي این موضوع را می توانید درنظر بگیرید و اسمهاي گوناگونی را نیز میتوان بر انها نهاد.
او تاکید می کند: معضل حاشیهنشینی ریشه در مسالههاي اقتصادی و منطقهاي دارد و به نوعی متاثر از تحولات اقلیمی و شرایط محیطزیستی زیستگاهها و سکونتگاهها در سایر نقاط کشور هست.
در صورتی که زیستگاههاي گوناگون در کشور آسیب ببینند و امکان سکونت در انها وجود نداشته باشد میزان مهاجرتها در سطح کشور افزایش پیدا می کند. این مهاجرتها، مهاجرتهاي با برنامه و بسامانی نیست، بنابر این به گسترش شکلهاي گوناگون حاشیهنشینی در شهرها دامن میزنند. فخاری میافزاید: شرایط شهر تهران بهگونهاي هست که مهاجران گوناگون و بیشتری رابه خود ربایش میکند
و به این علت شکلهاي گوناگون حاشیه نشینی از جمله کانکسنشینی، کارتن خوابی و… را در تهران به نسبت سایر شهرها بیشتر دیدن میکنیم. او خاطرنشان میکند:
بخشهایي از شهر تهران درگیر حاشیهنشینی هست و سکونتگاهی در شهر که یک منزل واحد به حساب می آید به افراد گوناگون به صورت ضمنی اجاره داده، فروخته یا در اختیار افراد گوناگون قرار میگیرد، بنابر این دور از ذهن نیست که کانکسها نیز به صورت ضمنی در اختیار افراد گوناگون گذاشته شوند.
فخاری تاکید میکند: به گزارش تالاب حل و ساماندهی معضل حاشیهنشینی نیازمند هر سه لایه برنامه کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت هست. این برنامهها باید هماهنگ ودر یک راستا باشند و نیازمند به محاسبه پیوسته و سنجش میزان پیشرفت کار هست. ساماندهی حاشیه نشینی مشارکت نهادهای گوناگون با یک دیگر را میطلبد و کار یک دستگاه و نهاد نیست.
محورهای اجتماعی این موضوع در دستور کار شوراست ودر حال بررسی انها هستیم. مطالعات انجام شده، سنجیدنهاي پیروز، بحث و مصاحبه در مورد شرایط ناب تهران را بررسی و از آلبوم این موارد سیاستی را اتخاذ می کنیم.
او میافزاید: در مورد کودکان کار و دستفروشان نیز این مراحل را طی و موارد مخصوصاً هر یک را بررسی کردیم ودر حال تدوین برنامهها هستیم. بحث حاشیه نشینی را نیز در دستور کار داریم.