سازمان امور مالیاتی با اشاره بـه اینکه همه ی واریزیها بـه حسابهاي تجاری بـه عنوان فروش تلقی می شود، تاکید کرد : حسابهاي غیرتجاری نیز بـه صورت مستمر پایش می شود. بـه گزارش تیم تالاب ؛ سازمان امور مالیاتی اعلامکرد: با توجه بـه قوانین و مقررات موجود، همه ی وجوه واریزی بـه حسابهاي بانکی تجاری از طرق مختلف از جمله درگاههاي الکترونیکی پرداخت، دستگاههاي کارتخوان، کارت بـه کارت، ساتنا، پایا و غیره بـه عنوان فروش تلقی شده و مبنای محاسبات مالیات قرار میگیرد.
در ادامه این اطلاعیه آمده اسـت: مودیان مالیاتی توجه داشته باشند بـه گونهاي اقدام کنند کـه فقط مبالغ ناشی از فعالیتهاي اقتصادی و تجاری بـه حسابهاي مذکور واریز شود. بدیهی اسـت حسابهاي بانکی غیرتجاری نیز بـه صورت مستمر پایش شده و چنانچه مبالغی بابت فعالیتهاي تجاری بـه ان واریز شود ودر اظهارنامههاي مالیاتی ابراز نشود، «درآمد کتمان شده» تلقی و مشمول مالیات و جرایم متعلقه خواهد شد.
در بند «ج» تبصره «۶» لایحه بودجه ۱۴۰۳ آمده اسـت: در صورتی کـه جمع مبلغ و دفعات واریز بـه حسابهاي غیرتجاری هر شخص حقیقی در هرماه، از جمع مبلغ و دفعات واریزی کـه تا پایان اردیبهشتماه سال ۱۴۰۳ توسط شورای پول و اعتبار تعیین میشود، بیشتر باشد، اثبات درآمدی نبودن تراکنشها و ارائه اسناد و مدارک بـهعهده صاحب حساب اسـت. منظور از حساب غیرتجاری، حسابی اسـت کـه نزد سازمان امور مالیاتی کشور بـهعنوان حساب مرتبط با فعالیت مؤدی ثبت نشده باشد.
جلال رشیدیکوچی، نماینده مجلس در همین خصوص درباره مصوبه جنجالی مالیاتی مجلس در مصاحبه با خبرگزاری خبرآنلاین گفته اسـت: قرار نیست از حسابهاي شخصی، مالیاتی اخذ شود. در مجلس نیز روز شنبه این صحبت مطرح شد و آقای مهدی طغیانی، موضوع را تفسیر کردند و توضیح دادند و آقای قالیباف هم تایید کردند.
وی افزوده اسـت: این موضوع در سنوات قبل هم وجود داشته ودر سالهاي قبل هم بوده و تصویب شده اسـت و اتفاق جدیدی نیست. از سوی دیگر، این موضوع، مربوط بـه حسابهاي تجاری و غیرتجاری اسـت کـه افراد روی کار میکنند.
این نماینده مجلس متذکر شده اسـت: ما اگر بخواهیم دقت داشته باشیم و قضاوت درستی کنیم، عین مطلب مصوبه مجلس را مطالعه کنیم، میبینیم خیلی دقیق نوشته شده اسـت و مشخص اسـت و نیاز بـه تفسیر ندارد.
البته پیش از این در رابطه با اینبخش از لایحه بودجه سال آینده، مهدی موحدی بکنظر، سخنگوی سازمان امور مالیاتی نیز دریک گفتوگوی تلویزیونی تاکید کرده بود: مصوبه اخیر مجلس، قاطبه مردم را درگیر نمیکند و بیشتر روی تعداد واریزیهاي بـه حسابها تمرکز دارد نه روی دریافت و پرداختهاي روزمره مردم.
او با بیان اینکـه هدف از این مصوبه، شناسایی و جلوگیری از فرار مالیاتی اسـت، متذکر شده بود: کسانی کـه با حسابهاي شخصی خود و یا اطرافیان از جمله فرزند و همسر فعالیتهاي تجاری انجام میدهند کـه بـه سازمان امور مالیاتی معرفی نکردند، این قبیل اقدامات کـه با حسابهاي شخصی اسـت مصداق فرار مالیاتی اسـت.
سخنگوی سازمان امور مالیاتی با بیان اینکـه مبلغ و تعداد واریزی ها اعلام خواهد شد، گفته بود: جمع مبلغ و تعداد واریزی کـه نشانگر حساب تجاری اسـت، توسط شورای پول و اعتبار بانک مرکزی مشخص خواهد شد.
با الگوریتمهایي کـه داریم حسابهاي تجاری و شخصی را شناسایی می کنیم و انهایي کـه تراکنشهاي بالایی دارند بـه عنوان حساب تجاری شناسایی می شوند.
حسن میرزاپور گفت: بر اساس اعلام بانک مرکزی تا کنون ۲۴ بانک بـه طرح جداسازی حساب شخصی از تجاری پیوستهاند و ۶ بانک دیگر تا پایان خرداد ماه بـه این طرح متصل میشوند.بـه گفته میرزاپور، ۱۷۸ هزار حساب شخصی شناسایی شدهاند کـه فعالیت تجاری داشتهاند در حالی کـه هیچ گونه اطلاعات و پروندهاي در سازمان امور مالیاتی نداشتهاند ودر واقع بـه این طریق اقدام بـه فرار مالیاتی میکردهاند.
دراین زمینه احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز گفت: برخی فعالان اقتصادی دستگاههاي کارتخوان خودرا کنار می گذراند کـه برای جداسازی حساب تجاری از شخصی اگر بـه روشهاي دیگر غیر از دستگاه پوز با روش کارت بـه کارت و یا واریز بـه حساب از طریق برخی فعالان اقتصادی مانند پزشکان و سایر فعالان انجام شود، جداسازی حسابهاي شخصی از تجاری بـه اسانی انجام میشود
گفتنی اسـت، تا کنون بانکهاي سرمایه، سینا، قرض الحسنه مهر ایران، دی، ایرانزمین و بانک ایران و ونزوئلا بـه طرح جداسازی حسابهاي شخصی و تجاری نپیوستند کـه قرار اسـت تا آخر ماه جاری انها هم بپیوندند.
مصوبه شورای پول و اعتبار درباره معیار های شناسایی حسابهاي تجاری، با واکنشهاي عجولانهاي روبرو شده اسـت، چون بعضیها در تفسیر ان گفتهاند چنانچه یک حساب بانکی بیش از ۱۰۰ تراکنش واریز بـهحساب در ماه داشته باشد و ۳۵میلیون تومان در تراکنشها جابجا شود، سازمان مالیاتی ان حساب را تجاری محسوب میکند و از تراکنشهاي انجام شده مالیات میگیرد! یک لیوان آب کنار دستتان بگذارید تا باهم نگرانیها را رفع کنیم.
یک: ظریفی بلافاصله پس از خواندن خبر باعصبانیت در شبکههاي اجتماعی نوشته: با تورم هزینههاي زندگی مردم را چندبرابر کنیم و از جیبشان پول برداریم. بر هزینههاي بالای انها مالیات ببندیم و دوباره از جیبشان پول برداریم. بعد از داروغه ناتینگهام مثال زده. چهار هزار و ۳۰۰نفر این نوشته را لایک زدهاند.
یک نفر حرفهایي مشابه را در لای زرورق پیچیده و از دیدگاه اقتصادی بـه ماجرا نگاه کرده: چرا از حسابهایي کـه ۳۵میلیون تومان گردش دارند، مالیات اخذ خواهد شد؟ چون با یک اقتصاد بدون رشد اقتصادی و فقیر روبرو هستید کـه بـههر دری میزند تا سرپا بماند! نزدیک ۶۰۰ نفر این یکی را پسندیدهاند و با فشار دادن انگشت، رنگ قلب زیر توئیت را قرمز کردهاند. بعد احتمالا سرشان را بـهنشانه تاسف تکان دادهاند و نچنچکنان رفتهاند سراغ کارهایشان.
اجازه بدهید چند لحظه بیخیال داروغه ناتینگهام شویم و دوباره خبر را بخوانیم، منتها اینبار بـهشیوه درست. در اصل خبر آمده براساس مصوبه شورای پول و اعتبار، اگر مجموع حسابهاي غیرتجاری یک شخص حقیقی در طول یکماه از ۱۰۰ تراکنش عبور کند «یا» رقم ۳۵میلیون تومان دراین تراکنشها بـه حسابهاي او واریز شود، بـهعنوان حساب تجاری زیر نظر گرفته می شود. تا این جا خبری از گرفتن «مالیات» نیست. خب؟
دو: عملیات جداسازی حسابهاي تجاری و شخصی از مدتی پیش شروع شده اسـت. با تکمیل این پروسه، بعضی کسبوکارها کـه طبق معمول رندانه دستگاه کارتخوان خودرا خاموش میکنند و از مشتری میخواهند هزینه را بـهصورت کارت بـهکارت پرداخت کنند، بـه دام خواهند افتاد. آنهایی کـه بـه کارتخوان وفادار هستند، شماره حساب و دستگاه را بـههم متصل می کنند و متمدنانه مالیاتش را سر ماه طبق اصول و قاعده می پردازند. پس از جداسازی حسابهاي تجاری و شخصی، مالیاتگریزها دیگر قادر نیستند با خاموش کردن کارتخوان نفس راحت بکشند چون چتر کنترل حالا روی حسابهاي بانکیشان سایه انداخته اسـت و آن ها را لو میدهد.
سه: شناسایی کسبوکارهایی کـه می خواهند بدون اعلام شمارهحساب تجاری، چراغ خاموش فرار مالیاتی را تداوم ببخشند، بـهصورت سیستماتیک انجام میشود. در حقیقت مصوبه جدید شورای پول و اعتبار مشخص کرده معیار تشخیص حساب تجاری چیست و شاخک سازمانهاي نظارتی بـه چه مواردی حساس اسـت: ۱۰۰ تراکنش در ماه یا گردش حساب بالای ۳۵میلیون تومان! خودش اسـت.
چهار: اجازه ندهید هیجانزدگی شـما را بـه اشتباه بیاندازد. قرار نیست از هرکسی کـه در ماه ۳۵میلیون بـهحسابش واریز میشود یا حتی ۱۰۰ تراکنش دارد، مالیات بگیرند. گفتیم این یک روش شناسایی اسـت. در مرحله بعد قرار اسـت وضعیت این حسابها و صاحبانشان را بررسی کنند. بـهگفته محمد برزگری، رئیس مرکز تنظیم مقررات پایانههاي فروشگاهی و سامانه مودیان سازمان امور مالیاتی، برای صاحب حساب بانکی کـه الزاماً هردو شرط را داشت، ابتدا پیامکی دریافت میکند. چنانچه فرد مدعی شد کار تجاری انجام نمیدهد، میتواند مدارک مربوطه را بـه روشهاي ذکر شده در پیامک بـه سازمان امور مالیاتی ارائه داده و مسئله حل میشود.
پنج: گروهی از ظریفان کنایه زدهاند کـه در قانون فعلی کسبوکارهای تجاری کـه تعداد تراکنش کمتر یا گردش مالی متفاوتی دارند، قسر درمیروند. سازمان امور مالیاتی در توضیح گفته اولا ارقام اعلام شده دراین مصوبه برای شروع اجرای طرح اسـت ودر آینده ودر صورت لزوم این ارقام قابل تغییر هستند. همچنین باتوجه بـه پایش مستمر حسابهاي غیرتجاری، اگر حسابی تعداد تراکنش کمتر با گردش مالی بالاتری داشته باشد نیز بـهعنوان حسابهاي مشکوک میتواند براساس سایر قوانین موجود در صف بررسی قرار بگیرند.
شش: با توجه بـه اینکه وجود هم زمان هردو شرط، بـهعنوان ملاک و معیار تجاری دانستن حساب بانکی درنظر گرفته می شود، افرادی کـه بنا بـه شرایط خاص، مثل معامله یک دستگاه ماشین دستدوم، ملک یا مواردی از این دست، گردش حسابشان از ۳۵میلیون در ماه فراتر میرود، دچار مشکل نمیشوند و بحث دریافت مالیات حتی با فرض گردش مالی بالای ۳۵میلیون، خود بـهخود منتفی اسـت.
هفت: آمارها می گویند کمتر از دو درصد حسابهایي کـه در حال حاضر غیرتجاری معرفی شدهاند، با اجرای این مصوبه، مشمول بررسی خواهد شد. در عوض احتمالا ۳۰۰ هزار حساب تجاری یواشکی و ۶۰۰ هزار شرکت فراری از پرداخت مالیات شناسایی خواهند شد.
مدتی اسـت کـه اصطلاحی با عنوان «مالیات بر حساب بانکی» بین مردم دستبـهدست میشود کـه صرفاً یک سوءبرداشت از قوانین مالیاتی اسـت. سازمان امور مالیاتی از لحاظ قانونی بـه هیچ عنوان اجازه و قصد گرفتن مالیات از حسابهاي بانکی را ندارد.
آنچه کـه بـه اشتباه بـه عنوان مالیات بر حساب بانکی نامیده می شود در واقع اقدامی قانونی برای شناسایی افراد و شرکتهایي اسـت کـه قصد فرار مالیاتی و یا پولشویی را دارند. ولی از آنجایی کـه سازمان امور مالیاتی، مالیات مجزا برای گردش حسابهاي بانکی رسمی درنظر نگرفته اسـت و میزان مالیات حساب بانکی از سود نهایی حسابها و اسناد و مدارک ارزیابی میشود، باید دقت کافی را برای ثبت همه ی حسابهاي بانکی داشت.
یکی از مواردی کـه درسالهاي اخیر مورد توجه سازمان مالیاتی قرار گرفته اسـت گردش حسابهاي بانکی اسـت. گردش حساب یا Turnover در واقع ریز دقیق و با جزئیات تراکنشهاي حساب بانکی اسـت. اینکه چه مبلغی از چه حسابی بـهحساب بانکی شخص واریز شده و یا چه مبلغی از حساب شخص برداشت شده اسـت بـه همراه تاریخ و ساعت دقیق، گردش حساب بانکی تعریف میشود.
در مقولههاي مالیاتی منظور از گردش حساب، حساب بانکی رسمی اسـت کـه برای انجام کارهای کسبوکار از ان استفاده می شود. حساب رسمی حسابی جدا از حساب شخصی اسـت کـه فقط تراکنشهاي تجاری در ان انجام می شود و بـه اداره مالیات معرفی شده اسـت.
برای مثال سازمان امور مالیاتی برای رسیدگی بـه پروندههاي مالیاتی، شاخصی را درنظر گرفته اسـت کـه اشخاص دارای گردش حساب بانکی بیش از پنج میلیارد تومان بـهصورت اتوماتیک در سیستم بانک مرکزی اعلام می شوند و سپس بـه سازمان امور مالیاتی جهت دریافت اصل مالیات و رسیدگی بـه جرائم مالیاتی انتقال داده میشوند؛ بنابر این بهتر اسـت کـه حسابها و تراکنشهاي شخصی از حسابها و تراکنشهاي تجاری جدا باشد.
نکته مهم این اسـت کـه در مورد افراد حقیقی، داشتن حسابهاي بانکی متعدد تأثیر مثبتی نخواهد داشت و حتی ممکن اسـت حساسیتبرانگیز باشد. زیرا مبنای گزارشهاي حسابها از طرف بانک مرکزی کد ملی افراد اسـت و مالیات بر اساس گردش کل حسابهاي افراد تعیین میشود.
از آنجا کـه درسالهاي اخیر گردش حساب بانکی بـهشدت مورد توجه سازمان امور مالیاتی قرار گرفته اسـت، این سازمان با صادرکردن بخشنامههاي متعدد رسیدگی بـه حسابهاي بانکی را در دستورالعمل قرار داده اسـت.
طبق آخرین بخشنامه از طرف معاون درآمدهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی در ابلاغیه 230/3759/د مورخ ۳۱/۰۶/۱۴۰۰ بـه واحدهای رسیدگیکننده اعلام شد کـه با درنظر گرفتن بخشنامه ۲۰۰/۹۹/۱۶ نسبت بـه مؤدیانی کـه گردش مالی یا گردش بستانکاری بیش از پنج میلیارد تومان داشتهاند «برای عملکرد سال ۱۳۹۵ تا پایان ۱۳۹۷»؛ باید تا بهمن ۱۴۰۰ رسیدگی شود و نسبت بـه مؤدیانی کـه گردش بستانکاری ایشان کمتر از پنج میلیارد تومان اسـت و تا کنون رسیدگی نشدهاند، مشمول حسابرسی و رسیدگی مالیاتی نیستند.
اگر گردش حساب بالاتر از سقف مجاز باشد، بانک از طریق پیامک و تماس اطلاع رسانی می کند و شخص حقیقی یا حقوقی باید ظرف یک ماه مستندات خودرا ارائه دهد. در غیر این صورتحساب مسدود میشود.مالیاتبردرآمد اشخاص حقیقی و یا مالیاتبردرآمد اتفاقی برای اشخاص حقیقی و حقوقی «ماده ۱۱۹ ق.م.م» بر اساس نرخ مصوب ماده ۱۳۱ قانون مالیاتهاي مستقیم ارزیابی میشود.مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی درصورتیکـه تراکنشهاي بانکی در حکم درآمد حاصل از فعالیت اقتصادی باشد، بر اساس نرخ ماده 105 ق.م.م و با فرمول «درآمد مشمول مالیات*25%» ارزیابی و دریافت میشود.