ما دراین قسمت از مجله تفریحی تالاب درباره زندگینامه دانشمند بزرگ کشورمان آقای فیروز نادری کـه در ناسا کار میکرد مطالبی را منتشر کرده ایم. فیروز نادری دانشمند ایرانی-آمریکایی اسـت کـه 36 سال در سمت هاي مختلف ناسا کار میکرد.
فیروز نادری دانشمند فضایی، متولد 5 فروردین 1325 در شیراز اسـت. پزشک فیروز نادری پس از اتمام تحصیلات خود بـه ایران بازگشت ودر مرکز “سنجش از دور ایران” فعالیت کرد. اما بیشتر از 37 سال خدمت خودرا در ناسا بـه عنوان یک دانشمند و مدیر انجام داد. پزشک نادری عمدتاً بر روی بخشهاي مختلف آزمایشگاه پیشرانش جت «JPL» تمرکز داشت.
در واقع، او در تعداد زیادی از پروژه هاي رباتیک فضایی کشور آمریکا در آزمایشگاه مشارکت داشت. نادری همچنین مدیر اکتشافات منظومه شمسی ناسا بود. فیروز مایکل نادری درسال 1395 بازنشسته شد اما بـه عنوان مشاور مدیریت با سازمان و همچنین استارت آپ ها مشغول بـه کار شد.
بیشتر بخوانید: معرفی دانشمند ایرانی پیشرو در جهان
سال 1337 در 12 سالگی بـه همراه پدرش از شیراز بـه تهران نقل مکان کردند ودر در ادامه در دبیرستان اندیشه مشغول بـه تحصیل شد. پزشک فیروز نادری تحصیلات کارشناسی خودرا در رشته برق در دانشگاه ایالتی آیووا در ایالات امریکا ادامه داد ودر سالهاي 1351 و 1355 مدرک کارشناسی ارشد و دکترا را در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی بـه دست آورد.
فیروز نادری در شهر شیراز چشم بـه جهان گشود، او اصالتا از تیره ندرلوی طایفه «دره شوری» از اطبقه هاي بزرگ ایل قشقایی می باشد. درسال 1329 وقتی تنها 4 سال داشت، پدر و مادرش طلاق گرفتند و سرپرستی او بـه پدرش واگذار شد.
پدر او مرد جهان و جهانگری بودو خیلی سفر می رفت، دراین سفرها هم همیشه وی را با خودش میبرد ولی هیچوقت دراین دوران اجازه نداد پیش مادرش برود، بـه خاطر همین خاطره اي از او هم ندارد.
او پس از اخذ مدرک لیسانس بـه مدت 2 سال بـه عنوان مهندس در سانتا باربارا مشغول بـه کار شد. سپس تحصیلات خودرا ادامه داد و کارشناسی ارشد و پزشکی خودرا از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی دریافت کرد. سپس فیروز مایکل نادری بـه ایران بازگشت و بـه 2 سال خدمت اجباری رفت. اما سرانجام درسال 1357 برای همیشه از ایران مهاجرت کرد.
وی درسال 1358 بـه آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا «JPL» پیوست ودر طول این سالها در زمینههاي مختلفی مانند مهندسی سامانهها، توسعه فناوری، مدیریت برنامه و پروژههاي سامانههاي ارتباط ماهوارهاي، رصدخانههاي سنجش از دور زمین، رصدهای اخترفیزیکی و سامانههاي سیارهاي فعالیت کرد.
او در دوره 1375 تا 1379 بـه عنوان مدیر برنامه “اوریجینز” مشغول بـه کار بود، کـه هدف ان بررسی سیارههاي مشابه زمین در سیستمهاي سیارهاي بود. از سال 1379 تا 1384 بـه عنوان رئیس برنامه “اکتشاف مریخ” منصوب شد ودر این دوره موفق بـه پرتاب موفقیت آمیز مدارگرد “ادیسه مریخ”؛ کاوشگرهای مریخ نورد “روح” و “فرصت” و توسعه مدارگرد “شناسایی مریخ” شد.
این موفقیتها در شرایطی بـه دست آمد کـه پیش از ریاست پزشک نادری، چندین مأموریت متوالی سازمان فضایی ناسا در پرتاب فضاپیما بـه سوی مریخ با شکست مواجه شده بود. سپس او بـه عنوان معاون تنظیم راهبردهای آزمایشگاه پیشرانش جت منصوب شد و تا سال 1390 دراین سمت فعالیت کرد و وظیفه طراحی برنامهها و راهبردهای استراتژیک را بر عهده داشت.
درسال 1390؛ فیروز نادری بـه بالاترین مقام دوران حرفهاي خود رسید و بـه عنوان مدیرکل اکتشافات منظومهٔ خورشیدی در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا منصوب شد. در طول پنج سال فعالیت دراین سمت، او مسئولیتهاي مهمی را بر عهده داشت. اما درسال 1395؛ از مقام خود استعفا داد اما همان گونه در آزمایشگاه پیشرانش جت بـه فعالیت خود ادامه داد.
بیشتر بخوانید: نوابغ مشهور ایرانی در دنیا را بشناسید ! «عکس»
معروفیت نادری بیشتر بـه خاطر 2 کاوشگر مریخ یعنی روح و فرصت بودهاسـت کـه با مدیریت او اطلاعات زیادی از جمله امید بیشتر بـه وجود حیات در مریخ را بـه بشر داد. وی، فروردین 1379 در شرایطی کـه چندین مأموریت متوالی سازمان فضایی ناسا در پرتاب فضاپیما بـه سوی مریخ با شکست مواجه شده بود، بـه مدیریت برنامههاي اکتشافات مریخ منصوب شد و توانست در طی 4 سال، 3 مأموریت مهم از جمله پرتاب 2 کاوشگر مریخنورد «روح» و «فرصت» رابا موفقیت بـه انجام رساند
در اطلاعیهاي کـه در فیسبوک آقای نادری همراه با عکسی از او در تخت بیمارستان منتشر شده، آمده اسـت کـه او در پی افت ناگهانی ضربان قلب از حال رفته و بـه دلیل برخورد سرش بـه دیوار و جابجایی مهره گردن، نخاعش آسیب دیده اسـت کـه باعث شده از گردن بـه پایین فلج شود.
او گفت کـه عمل جراحیاش روز دوشنبه 1 خرداد انجام شده و دوران نقاهتش چهار تا پنج ماه طول می کشد.
آقای نادری گفته کـه چند ماهی دیگر در شبکههاي اجتماعی نخواهد بودو خانوادهاش هر از گاهی بـه نیابت از او پست میگذارند. متاسفانه روز جمعه 20 خرداد 1402 خواهرزاده فیروز نادری در شبکه اجتماعی خود تایید کرد دایی اش آقای «فیروز نادری» دار فانی را وداع گفته اسـت
فیروزی نادری سالها پیش یک بار ازدواج کرد کـه در نهایت این زندگی بـه جدایی ختم شد و ایشان صاحب فرزندی نیستند.
جوایزی کـه فیروز نادری دریافت کرده اسـت بـه شرح زیر میباشد:
جایزهٔ درجه دو ویلیام راندولف لاولیس از جامعهٔ فضانوردی کشور آمریکا «AAS» درسال 2010.
مدال افتخارِ جزیرهٔ اِلیس درسال 2005.
جایزهٔ لیبرال درسال 2004.
مدال رهبری برجستهٔ ناسا.
برندهٔ بالاترین جایزهٔ ناسا با عنوان مدال خدمت متمایز.
در مراسم اسکار سال 2017؛ فیلم “فروشنده” موفق شد جایزهٔ بهترین فیلم خارجیزبان را از ان خود کند و انوشه انصاری و فیروز نادری جایزهٔ اُسکار را بـه نمایندگی از اصغر فرهادی دریافت کردند.
بیشتر بخوانید: اسامی دانشمندان ایرانی شاغل در ناسا «عکس»
در پایان
فیروز نادری فارغ التحصیل لیسانس مهندسی برق در دانشگاه ایالتی آیووا، فوق لیسانس و دکترای الکترونیک از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی اسـت کـه مدتی مدیر بخش اکتشافات شمسی ناسا بود. او در سن 77 سالگی در کشور آمریکا بـه علت بیماری در گذشت.