حمل و نقل دریایی چگونه است ؟

یکی از روش‌های مرسوم برای انتقال کالا بین کشور‌های مختلف از گذشته تا به امروز در دنیا حمل و نقل دریایی کالا بوده است. حمل دریایی کالا یک روش ایمن برای انتقال کالا بین کشور‌های مختلف است. حمل و نقل دریایی معمولا از طریق آب‌های بین المللی انجام می‌شود و کشور‌هایی که به آب‌های آزاد راه دارند معمولا از این روش برای انتقال بارهای خود استفاده می‌کند چرا که هزینه کمتری دارد و معمولا برای تاجران سود بیشتری به همراه دارد.

حمل و نقل دریایی کالا در گذشته معمولا توسط شرکت‌های خارجی انجام می‌شد اما در حال حاضر در ایران هم شرکت‌هایی در حوزه حمل و نقل دریایی کالا فعال هستند و به صورت بین المللی فعالیت می‌کنند این شرکت‌ها فرایند انتقال کالا برای تاجران ایرانی را به مراتب آسان تر کرده‌اند. حمل و نقل دریایی کالا بین تاجران ایرانی برای انتقال کلاهای مختلف رواج زیادی دارد و معمولا کالاهایی با حجم بالا به صورت حمل و نقل دریایی به ایران منتقل می‌شوند.

حمل و نقل دریایی کالا عبارت است از جابجایی افراد، کالاها و غیره به‌وسیله قایق، کشتی و دیگر شناورها از روی دریاها، اقیانوس‌ها، دریاچه‌ها، کانال‌ها و رودخانه‌ها. کالاهایی که از طریق دریا حمل می‌شوند معمولاً دارای حجم و وزن زیادی هستند. طولانی بودن ‏زمان حمل در اغلب موارد توجیه چندانی برای مسافران ندارد. از طرف دیگر در بعضی موارد مشخصات جغرافیایی ‏کشور نحوه ورود کالا و مسافر را غیر ممکن می‌کند چرا که دسترسی به آب‌های آزاد برای تمام کشورها مقدور نیست و همه کشور‌ها نمی‌توانند از روش حمل و نقل دریایی برای انتقال کالاهای خود استفاده کنند. با در نظر گرفتن تمامی این شرایط برای تاجران باز هم حمل و نقل دریایی مهمترین روش حمل کالا است و درصد بالایی از تجارت جهان بدین روش کالاهای خود را به کشور‌های دیگر حمل می‌کنند.

هر زمان که بحث حمل و نقل دریایی کالا‌ها مطرح می‌شود کشتی‌های باری‏ برای حمل کالاهای مختلف با ویژگی‌های خاصی تجهیز شده‌اند در اولویت قرار دارند. بندر‌های مختلف و امکانات هر بند در کشور مبدا و مقصد و داشتن تجهیزات تخصصی برای حمل کالا اهمیت زیادی دارند. اگر کالا‌ها را بتوان با تجهیزات روز دنیا جا به جا کرد بارگیری و تخلیه کالا با سرعت بسیار بالایی انجام می‌شود.

زمانی که کشتی حامل کالا وارد حوزچه‌های بنادر می‌شود و برای تخلیه پهلو می‌گیرد، مأمورین ‏بهداشت با ورود و بررسی مدارک اجازه ارتباط با بندر را صادر می‌کنند. مامورین گمرک ‏ دفتر مخصوصی را به فرمانده کشتی ارائه می‌کنند که خصوصیات کلی کالا و کشتی از ‏قبیل نام، نام فرمانده، تعداد پرسنل و پرچم و نوع کشتی و بنادر مبدا و مقصد و ‏وزن وتعداد کالایی که باید تخلیه شود، مقدار آذوقه و کالاهای ممنوع الورود باید توسط فرمانده کشتی در آن نوشته وشد. سپس انبار کالاهایی که قرار نیست تخلیه شود، انبار آذوقه و انبار نوشیدنی‌ها و کالاهای ‏ممنوع الورود، لاک و مهر می‌شوند سپس فرمانده کشتی و یا نماینده مؤسسه حمل ‏و نقل مربوطه فهرست محمولاتی را که می‌خواهد تخلیه کند را در دو نسخه ‏اظهارنامه اجمالی به گمرک اظهار می‌کند. این مراحل باید به درستی و پشت سر هم انجام شوند.

تالی گیری چیست؟

پس از صدور اجازه تخلیه کالا‌ها، عملیات تخلیه ‏آغاز می‌شود. سپس باید برای کنترل کالاهای تخلیه شده مشخصات ظاهری بسته‌ها که ‏تخلیه می‌شوند در فهرست‌هایی ثبت شود، این عمل تالی گیری نام دارد و با ‏مشارکت نماینده گمرک (بندر) و موسسات حمل و نقل انجام می‌شود. گمرک یا ‏بندر مکلف است تا پانزده روز پس از تمام شدن تخلیه بار با مؤسسه کشتیرانی تسویه حساب ‏کند و به همین دلیل قبلاً برای هر قلم بارنامه قبض انبار صادر می‌شود. در گام بعد شرکت حمل با صاحب کالا تسویه حساب می‌کند و سپس ترخیصیه و قبض انبار را به او تحویل می‌دهند و صاحب کالا با در دست داشتن این اسناد و دیگر اسناد لازم می‌تواند کالای خود را از گمرک ترخیص کند.

انواع روش‌های حمل و نقل دریایی کالا

حمل و نقل دریایی کالا به روش حمل کراس استافینگ Cross Stuffing

روش حمل کراس استافینگ انتقال کالا از یک کشتی به کشتی دیگر و ادامه مسیر است. از روش کراس استافینگ در شرایط تحریم و بنادر کوچک استفاده می‌شود. کشتی‌های بزرگ به بنادری که قابلیت پهلو گرفتن برای آن‌ها را ندارند وارد نمی‌شوند، کشتی در یک بندر نزدیک پهلو می‌گیرد و کالاهای مورد نظر به کشتی‌های کوچک تخلیه و وارد بندر اصلی می‌شوند سپس کالاها تخلیه می‌شوند. روش کراس استافینگ تنها در واردات کالا صورت نمی‌گیرد بلکه همین عمل بصورت عکس در صادرات کالا هم انجام می‌شود. نکته مهم این است که در روش کراس استافینگ حتما یکی از کشتی‌ها باید دارای جرثقیل برای تخلیه کالا‌ها باشد گاهی خطراتی در حین جابجایی کالاها را تهدید می‌کند. اما کشورهایی مثل ایران که درگیر تحریم‌های شدید بین المللی هستند بر اساس شرایط خاص از این روش بخصوص برای واردات کالا استفاده می‌کنند.

حمل و نقل دریایی کالا به روش حمل ترانسشیپ Transshipment

ترانسشیپ کالا به معنای حمل و نقل کالا به یک بندر واسط است. اگر بارگیری مستقیم کالا از بندر مبدا به بندر مقصد امکانپذیر نباشد از روش حمل دریایی ترانسشیپ برای حمل و نقل کالاها استفاده می‌شود. مثلا کالای مورد نظر با کشتی وارد بندر جبل علی در امارات می‌شوند و سپس در آنجا بار کشتی یا هواپیما دیگری به ایران وارد می‌شود.

حمل و نقل دریایی کالا به روش حمل چارترینگ Chartering

زمانی که حجم کالا‌ها برای انتقال زیاد باشد و یا محموله بسته بندی خاصی نداشته باشد شرکت حمل از روش چارترینگ و یا اجاره کامل کشتی برای انتقال کالا‌ها استفاده می‌کند.

حمل و نقل دریایی کالا به روش گروپاژ

متصدیان حمل و نقل این اختیار را دارند تا کالاهای همگونی را که دارای فروشندگان مختلفی هستند و به مقاصد یکسانی ارسال می‌گردند، به شکل گروهی بسته بندی کرده و تحت نام یک محموله ارسال کنند، در این گونه موارد صاحب کشتی اقدام به صدور بارنامه گروهی می‌کند. به این نوع حمل و نقل گروپاژ کالا‌ها به ایران و سایر کشور‌ها در سطح جهان می‌گویند.

حمل و نقل دریایی کالاهای فله BULK

کالاهایی که بصورت فله و بدون بسته بندی به ایران منتقل می‌شوند را از این طریق توسط کشتی‌های مخصوص حمل کالاهای فله به کشور حمل می‌کنند. انواع کشتی‌های فله بر:

کشتی‌های فله بر مخصوص کالای خشک Bulk Carrier Dry: این کشتی‌ها دارای انبارهای توخالی بر روی عرشه هستند و برای حمل کالاهایی مانند گندم، ذرت، سویا و انواع غلات مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کشتی‌های فله بر مخصوص مایعات Liquid Bulk Carrier: از این کشتی‌ها معمولا برای برای حمل مایعات با حجم زیاد از کشتی‌های فله بر که به آنها تانکر هم می‌گویند استفاده می‌شود.

انواع کشتی‌های فله بر مخصوص مایعات:

Oil Tanker: کشتی‌های فله بر مخصوص نفت و فراورده‌های نفتی

Liquid gas carrier: کشتی‌های فله بر مخصوص گاز مایع LNG و LPG

Chemical carrier: کشتی‌های فله بر مخصوص حمل مواد شیمیایی مایع

عوامل مؤثر بر نرخ حمل و نقل دریایی

موارد زیاد و مهمی مانند شرایط اقتصادی بر نرخ حمل ونقل دریایی تأثیر‌گذار هستند. شوک ناشی از شیوع ویروس کرونا در کل جهان نشان داد که نرخ حمل و نقل دریایی برای اقتصاد جهانی مهم است. ویروس کرونا بر حمل و نقل دریایی تأثیر زیادی داشت و در چند ماه اول عملا آن را مختل کرد پس از آن نیز برای حمل و نقل ایمن بنادر فاقد نیروی انسانی شدند. رانندگان کامیون و خدمه کشتی به دلیل محدودیت‌های بهداشت عمومی نمی‌توانستند از مرز‌ها عبور کنند، کاهش تقاضا در حمل نقل دریایی که ناشی از قرنطینه‌های طولانی بود، ظرفیت زنجیره‌های تأمین را تحت تأثیر قرار داد. علاوه بر این موارد تأخیر در رساندن کالا به مشتریان، هزینه حمل بار دریایی با کشتی‌ها تا مقصد را به شدت افزایش داد.

تورم یکی از ابعاد اقتصادی است که به طور مستقیم و غیر مستقیم برروی هزینه حمل بار با کشتی تأثیرگذار می‌باشد. تورم ناشی از قیمت‌های سوخت یا مواد غذایی بر هزینه‌های حمل و نقل دریایی تأثیر‌گذار هستند و نمی‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. می‌توانیم این طور نتیجه بگیریم که سهم تورم در تغییرات نرخ حمل بار با کشتی شبیه به تأثیرات شوک‌های اقتصادی قیمت جهانی نفت و مواد غذایی بر روی جهان است و باید این نکته را مد نطر قرار دارد.

افزایش هزینه‌های حمل و نقل دریایی در برخی کشور‌ها به تورم وابسته است. تحقیقات نشان می‌دهد که ویژگی‌های ساختاری یک اقتصاد بر هزینه‌های حمل ونقل دریایی تأثیر‌گذار هستند. مردم کشور‌های وارد‌کننده، کشور‌های محصور در خشکی و کم درآمد که ساختار‌های اقتصادی ضعیف‌تری دارند، نرخ حمل ونقل دریایی بالاتری را برای کالاهای مختلف پرداخت می‌کنند.

تأثیر جنگ اوکراین بر هزینه حمل و نقل دریایی

نتایج نشان می‌دهد که تورم و تاثیر آن بر روی هزینه‌های حمل دریایی تا پایان سال 2022 ادامه دارد. این امر باعث ایجاد مبادلات پیچیده‌ای برای بسیاری از بانک‌های مرکزی شده است که با تورم فزاینده‌ای مواجه شده‌اند و فعالیت اقتصادی کسادی دارند. پیش‌بینی می‌شود؛ جنگ اوکراین و روسیه باعث اختلالات بیشتری درزنجیره تأمین کالا شود که می‌تواند هزینه‌های جهانی حمل و نقل و اثرات تورمی آن را به خصوص درهزینه حمل بار با کشتی برای مدت طولانی بالا نگه دارد این امر سبب شده تا برخی از دریاها برای عبور کشتی‌های مختلف امن نباشند. در حقیقت برخی از کشتی‌ها باید برای رسیدن به مقصد از آب‌های کشور روسیه عبور کنند و اگر این کشور اجازه عبور در طول جنگ را به کشتی‌ها ندهد زمان رسیدن بار‌ها به مقصد طولانی تر می‌شود.

اصطلاحات کاربردی حمل و نقل دریایی

برای فعالیت تجاری در حوزه حمل ونقل دریایی باید اصطلاحات رایج در این حوزه را به خوبی بدانید که در ادامه مهم ترین آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.

بارنامه: بارنامه سندی است که کلیه اطلاعات بار از وزن، قیمت، شرکت گیرنده در آن ثبت می‌شود اصطلاح Board On به معنی بارهایی است که توسط متصدی حمل کالا دریافت می‌شوند.

بارنامه ترانشیپ سندی که اثبات می‌کند یک محموله از یک کشتی به کشتی دیگری منتقل شده است.

سی‌اند اف: نشان دهنده بررسی نرخ وهزینه حمل بار با کشتی سی‌اند اف است که یکی از فاکتور‌های مهم حمل ونقل دریایی است.

سیفیکی دیگری از اصطلاحات مهم حمل ونقل دریایی است، این اصطلاح به معنی پرداخت حق بیمه کالا‌هایی است که از طریق دریا حمل می‌شود. این مجوز برای صادر کردن کالا ضروری است.

تحویل کالا پس عوارض: عوارض کالا‌ها باید قبل ارسال به گمرک پرداخت شود وپس از پرداخت عوارض فروشنده می‌تواند کالا‌ها را از گمرک تحویل بگیرد.

فوب به معنی تحویل بار به فروشنده از روی عرشه کشتی است. اگر باری رو عرشه به فروشنده تحویل شود شرکت حمل درباره آن مسئولیتی ندارد.

فاس به معنی تحویل بار در کنار اسکله است و مسئولیت بار تمام و کمال بعد تحویل به عهده خریدار است.

شرکت فورواردر شرکتی‌هایی هستند که کلیه امور حمل و ارسال کالا را برای تاجران انجام می‌دهند.

انواع روش ‌های حمل و نقل دریایی

روش مختلفی برای حمل بار و محموله‌ها مختلف وجود دارد به همین دلیل است که انواع مختلف کشتی‌های باربری در دریاها حرکت می‌کنند. کشتی‌های کانتینری، فله‌بر، کشتی‌های باری یخچال‌دار یا کشتی‌های صخره‌ای و کشتی‌های رورو تنها بخشی از کشتی‌های باری هستند که از آن‌ها برای حمل بار‌های مختلف بین کشور‌ها استفاده می‌شود. از روش‌های ترانسپورت دریایی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

حمل و نقل بالک یا فله‌ای: کشتی‌های فله‌بر برای حمل کالاهای بسته‌بندی نشده و فله‌ طراحی شده‌اند. این کشتی‌ها حجم زیادی از بارهای تک جنسی مانند کود، غلات، سنگ معدن، چوب و همچنین ماشین‌آلات، زغال‌سنگ، سیمان و سایر مواد خام را حمل می‌کنند.

حمل و نقل کانتینری: کشتی‌های کانتینری ترکیبی از دو اندازه کانتینر استاندارد شده هستند که به‌عنوان واحدهای معادل 20 یا 40 فوت شناخته می‌شوند و به‌اختصار TEUs و FEUs نامیده می‌شوند. کانتینرها در انبارهای سلولی حمل می‌شوند و روی دریچه‌های کشتی و عرشه بالایی نگه داشته می‌شوند. شرکتهای حمل و نقل دریایی از این روش برای حمل بارهای فاسد نشدنی یا فاسدشدنی استفاده می‌کنند، بارهای فاسدشدنی را در کانتینر یخچالی قرار داده میشوند تا سالم به مقصد برسند.

حمل و نقل محموله خارج از گیج (OOG): حمل و نقل دریایی ماشین‌آلات و سایر سازه‌ها که قابل جداسازی نیستند.

حمل و نقل کالا کمتر از بار کانتینر (LCL): زمانی که چند واردکننده، فضایی را در یک کانتینر به اشتراک می‌گذارند از این روش استفاده می‌شود این روش برای حمل بارهایی که کل کانتینر را پر نمی‌کنند ایده‌آل است. نکات منفی این روش عبارتند از توقف‌های مکرر و باز کردن کانتینر برای بارگیری محموله‌های دیگر فرستنده‌ اما در نهایت هزینه حمل و نقل دریایی به این روش بسیار کمتر از سایر روش‌ها است و به همین دلیل این روش برای تاجرانی که بار کمی دارند یک روش ایده آل به شمار می‌رود.

حمل و نقل کالاهای خطرناک

شرکتهای حمل و نقل دریایی برای حمل کالاهای خطرناک مانند مواد شیمیایی، مواد قابل اشتعال، سمی یا رادیواکتیو که حمل و نقل آنها نیازمند مجوزها و اقدامات احتیاطی را انجام می‌دهند . محصولات حاوی باتری مانند لپ‌تاپ یا گوشی و همچنین عطر و ذرات معلق در هوا هستند نیز از جمله این کالاها هستند که کاربرد زیادی هم دارند.

حمل و نقل تانکری

اگر نیاز به حمل مایعات یا گاز باشد، از یک کشتی تانکر استفاده می‌شود. کسب‌وکارهای صنعت نفت اغلب از این کشتی‌ها برای حمل و نقل ایمن و ایمن مایعات استفاده می‌کنند. اندازه این کشتی‌ها متفاوت است، برخی از تانکرهای بزرگ‌تر تقریباً پانصد متر طول دارند. برای حمل مایعات و گازها در سطح بین‌المللی حتما باید از یک تانکر ایمن استفاده شود.

حمل و نقل کراس استاف

در این روش حمل و نقل دریایی محموله و کالای ارسالی از یک کشتی برای ادامه‌ی مسیر به کشتی دیگر منتقل می‌شوند. این روش معمولا در بنادر کوچک و یا تحریمی استفاده می‌شود و کاربرد دارد.

مزایای حمل ونقل دریایی کالا

مقرون به صرفه

روش حمل و نقل دریایی کالا در مقایسه با حمل و نقل ریلی، جاده‌ای و هوایی، نرخ حمل و نقل اقیانوس مقرون به صرفه است مخصوصا برای محموله‌های سنگین و حجیم. شرکتهای حمل و نقل دریایی، گزینه‌های مختلف حمل و نقل ارزان‌قیمت را برای انواع بار ارائه می‌کنند. هزینه حمل و نقل برای بسیاری از کسب‌وکارها اهمیت دارد، زیرا آنها باید هنگام حمل و نقل کالا در هزینه خود صرفه‌جویی کنند تا قیمت تمام شده برای فروش کالا پایین باشد.

هزینه پایین نگهداری

در مقایسه با حمل و نقل هوایی و ریلی، هزینه نگهداری کالا‌ها برای حمل و نقل آبی کمتر است. این نیز یکی از دلایل اصلی است که سبب کاهش هزینه حمل و نقل دریایی می‌شود.

بهترین انتخاب برای کالاهای حجیم

حمل و نقل دریایی برای جابه‌جایی کالاهای حجیم و سنگین روش مناسبی است. محموله‌های بزرگ که اغلب برای حمل و نقل هوایی یا حتی حمل و نقل جاده‌ای بیش از حد سنگین یا بزرگ هستند با روش دریایی بین کشور‌های مختلف جا به جا می‌شوند.

سازگار با محیط‌زیست

سایر روش‌های حمل و نقل با کشتیرانی دریایی، آلاینده‌های خطرناکی مانند کربن را وارد محیط‌زیست می‌کنند. در حالی که کشتی‌ها میزان کمتری گاز خروجی به‌ازای هر تن محموله نسبت به سایر روش‌های حمل و نقل منتشر می‌کنند.

ایمنی

یکی دیگر از مزیت‌های حمل و نقل دریایی این است که کشتی‌ها برای حمل و نقل ایمن مواد شیمیایی و محموله‌های خطرناک ساخته شده‌اند. برای محافظت بیشتر، کانتینرها به صورتی طراحی شده‌اند که در حین حمل و نقل، مهروموم و قفل می‌شوند.

انعطاف‌پذیری

شرکتهای حمل و نقل دریایی می‌توانند تمام نیازهای شما را بدون توجه به‌اندازه و حجم کالاهای شما برآورده کنند. محموله‌های کوچک‌تر هم می‌توانند با محموله‌های دیگر ترکیب شوند و یک کانتینر را پر کنند به این ترتیب خدمات حمل‌ونقل با هزینه کمتری به اشتراک گذاشته می‌شوند. با توجه به اینکه که کشتی‌ها برای حمل و نقل مقدار بالایی کالا یا مواد خام ساخته شده‌اند، بهترین وسیله برای انتقال محموله‌های بزرگ هستند.

معایب حمل و نقل دریایی کالا

شاید بتوان گفت یکی از معایب اصلی حمل و نقل دریایی طولانی بودن مسیر و زمان بر بودن آن است که موجب میشود خیلی از بازرگانان این روش را انتخاب نکنند. از دیگر معایب این روش حمل نقل می‌توان تغییرات آب و هوا و تاثیر آن بر زمان ارسال و وجود دزادن دریایی دانست که احتمال بسیار کمی دارد.

کشتی‌های بالک یا فله بر به موارد مختلفی تقسیم بندی می‌شوند:

کشتی‌های کیپ سایز (Capesize): بزرگ‌ترین کشتی‌های باری خشک از نظر اندازه هستند که می‌توانند 110000 تن یا بیشتر مواد خام معمولت عمدتاً سنگ معدن یا غلات را حمل کنند این کشتی‌ها 9 درصد از ناوگان حمل و نقل فله جهان را تشکیل می‌دهند.

کشتی‌های پاناماکس (Panamax): این کشتی از کانال پاناما عبور می‌کنند و با محدودیت‌های اندازه کانال مشخص می‌شوند. حدود 19 درصد از ناوگان حمل و نقل فله را این کشتی‌ها تکشیل می‌دهند.

کشتی‌های هندی سایز (Handysize): کوچک‌تر از کلاس handymax و با ظرفیت بار 30000 تن ساخته می‌شوند. این کشتی‌ها 48 درصد از ناوگان حمل و نقل فله را تشکیل می‌دهند.

حمل و نقل دریایی کالا با آریا حمل

هر روش حمل و نقل کالا مزایا و معایب خاص خودش را دارد شما با داشتن اطلاعات کافی در مورد هر یک از روش‌های حمل و نقل می‌توانید مناسب‌ترین روش را برای ارسال بار خود انتخاب کنید.

شرکت حمل و نقل بین المللی آریا حمل یکی از شرکت‌های مطرح درحوزه حمل و نقل بین المللی کالا در جهان است، کارکنان شرکت آریا حمل با داشتن شعبه‌های مختلف در کشور‌های طرف تجاری ایران و داشتن تجربه و مهارت بالا در حوزه تجارت کالا می‌توانند به شما کمک کنند تا تجارت خود را به خوبی پیش ببرید و بتوانید کالاهای خود را بدون مشکل به کشور‌های مختلف صادر و یا به ایران وارد کنید.

ما در آریا حمل سرویس‌های مختلف حمل و نقل دریایی را با بهترین قیمت‌ها در اختیار تولیدکنندگان و واردکنندگان قرار می‌دهیم. چنانچه شما کالای خود را به صورت FOB ،Ex Works و یا CFR از کشور چین یا کشورهای عضو اتحادیه اروپا خریداری نموده‌اید، ما مدعی هستیم که در سریعترین زمان و با رقابتی‌ترین نرخ‌های کرایه حمل دریایی، قادر به ارسال کالای شما به ایران می‌باشیم.

ضمناً شما به راحتی می‌توانید با وارد نمودن کد رهگیری خود در وب‌سایت ما، محموله خود را در هر لحظه رهگیری نمایید.

تلفن: ۸۶۱۲۱۰۰۰-۰۲۱

وب‌سایت: ariahaml.com

https://ariahaml.com/?p=229