قطعات الکترونیکی را چگونه به بهترین شکل تست کنیم
تست قطعات الکترونیکی برای ساخت برد الکترونیکی و همین‌طور طراحی برد حائز اهمیت است. تست قطعات الکترونیکی تنها با چند روش ساده ممکن خواهد بود و همچنین این تست هنگام طراحی برد الکترونیکی با مولتی‌متر انجام می‌شود. این ابزار مجهز به تست دیودی و تست بوق است. البته لازم به ذکر است که قطعه‌های آسیب دیده و سوخته در ظاهر این موضوع را نشان نمی‌دهند. امروزه خرید قطعات الکترونیکی از فروشگاه اینترنتی جم ترونیک امکان‌پذیر است. شما می‌توانید لوازم مورد نیاز خود را به صورت آنلاین از این مجموعه خریداری کنید.
در صورتی که قصد استفاده از قطعه جدیدی را در طراحی برد الکترونیکی داشته باشیم، در ابتدا لازم است تا آن را تست کنیم. پس از تست قطعه نوبت به پایه‌های آن می‌رسد. به طور معمول مشکلات پایه از ظاهر آن قابل تشخیص است. با این وجود در برخی از قطعات مانند ترانزیستور به سبب تفاوت در ظاهر پایه‌ها نیاز است که از مولتی‌متر استفاده شود. قطعات الکترونیکی به کار رفته در موبایل در صورت خرابی باید تعمیر و یا تعویض می‌شوند. در این موارد مولتی‌متر برای تست قطعات الکترونیکی روی برد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مولتی متر چیست؟
مولتی متر دستگاهی برای اندازه‌گیری جریان و ولتاژ است. این دستگاه با داشتن یک پیچ سلکتور به شما امکان انتخاب واحدها و رنج‌های مختلف را می‌دهد. برای تست هر قطعه لازم است که رنج و واحد مناسب آن را انتخاب کنید. رنج‌های موجود روی اغلب مولتی‌مترها به صورت زیر است:
- رنج اهمی برای تست مقاومت
- رنج فاراد برای تست خازن
- رنج ولتاژ DC با علامت VDC که برای اندازه‌گیری ولتاژ DC مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- رنج ولتاژ AC که برای اندازه‌گیری ولتاژ متناوب استفاده می‌شود و علامت آن VAC یا V~ است.
- رنج جریان DC که برای اندازه‌گیری جریان مستقیم استفاده شده و علامت آن ADC است.
- رنج جریان AC که برای اندازه‌گیری جریان متناوب مورد استفاده قرار می‌گیرد و دارای علامت AAC است.
لازم به ذکر است که برای کار کردن با مولتی‌متر به دو Probe مثبت و منفی نیاز است که به طور معمول در دو رنگ قرمز و مشکی موجود هستند و با اتصال آن‌ها به پایه قطعات می‌توانیم تست را شروع کنیم. در این حالت باید توجه کنید که پراب مشکی همیشه در قسمت ورودی مولتی‌متر قرار گرفته و پراب قرمز را با قطعه‌ای که قصد اندازه‌گیری آن را داریم، تماس می‌دهیم.
نحوه تست قطعات الکترونیکی با مولتی‌متر
در این قسمت می‌خواهیم شما را با نحوه کار مولتی‌متر آشنا کنیم:
1. روش تست مقاومت با مولتی‌متر
در ابتدا لازم است تا مقاومت را روی رنج اهمی تنظیم کرده و در صورت دانستن میزان مقاومت اسمی می‌توانید رنج بهتری را انتخاب کنید. همچنین لازم است تا همیشه یک رنج بالاتر از ظرفیت مورد نظر انتخاب شود. در صورتی که لازم باشد ظرفیت قطعه با استفاده از مولتی‌متر اندازه‌گیری شود، بایستی از کمترین رنج آن شروع به تست کرده و همین‌طور دو پراب مولتی‌متر را به پایه‌های مقاومت متصل کنید. اگر در این حالت عددی را روی صفحه مشاهده نکردید، سلکتور را روی یک رنج بالاتر تنظیم کنید و تا دیده شدن عدد در یکی از رنج‌ها به این کار ادامه دهید. این روش ضمن اینکه در تست مقاومت بر الکترونیک عمومی کاربرد دارد، در زمینه تلفن همراه نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته فراموش نکنید که بایستی قطعه را از مدار خارج کنید.
2. نحوه تست خازن با مولتی‌متر
خازن غیر الکترولیت: در مولتی‌متر محلی برای اندازه‌گیری ظرفیت این نوع خازن در نظر گرفته شده است. برای این کار لازم است تا پایه‌های خازن را به محل تعبیه شده متصل کرده و رنج مناسب را انتخاب کنید. همچنین به این نکته توجه داشته باشید که ظرفیت قطعه به هیچ عنوان نباید در مدار اندازه‌گیری شود و بایستی آن را از مدار خارج کنید.
خازن الکترولیت: اغلب مولتی‌مترها توانایی اندازه‌گیری ظرفیت خازن‌های الکترولیت را ندارند و از این ابزار تنها برای تست سالم بودن قطعه استفاده می‌شود. برای این منظور دستگاه روی رنج دیود-بازر تنظیم شده و دو پراب مولتی‌متر به دو سر خازن وصل می‌شود. در این حالت صدای بوقی شنیده می‌شود و با عوض کردن جای دو پراب نیز دوباره صدای بوق به گوش خواهد رسید. در صورتی که قطعه مد نظر خراب باشد، صدای بوق به صورت یکسره خواهد بود و یا اینکه اصلاً صدای بوقی به گوش نخواهد رسید. همچنین در صورتی که دو سر پراب را متصل کردید و صدای بوقی شنیده نشد، جای دو سر پراب را با یکدیگر عوض کنید و اگر باز هم صدایی نشنیدید، در این حالت می‌توانید مطمئن شوید که خازن مورد نظرتان سوخته است.
3. نحوه تست سلف با مولتی‌متر:
در بیشتر مولتی‌مترها به دلیل عدم وجود هانری متر تنها می‌توان از سلامت سلف مطلع شد و امکان اندازه‌گیری ظرفیت سلف وجود ندارد. برای این منظور مولتی‌متر را روی رنج دیود-بازر تنظیم کنید و بعد پراب را به دو سر سلف اتصال دهید. در صورتی که صدای بوق در زمان اتصال به صورت یکسره شنیده شود، به معنی سالم بودن قطعه است. در غیر این صورت سلف سوخته است. همچنین امکان سلامت سلف روی برد و در مدار نیز وجود دارد.
4. نحوه تست دیود با مولتی‌متر
در ابتدا مولتی‌متر را روی رنج دیود-بازر تنظیم کنید و بعد نیز دو سر پراب را به دو سر دیود اتصال دهید. در صورتی که عددی را روی صفحه مشاهده نکردید لازم است تا جای دو سر پراب را عوض کنید. در صورت سالم بودن قطعه، عددی که نشان‌دهنده امپدانس دو سر دیود است، دیده خواهد شد. در زمان اتصال پراب‌ها به دیود، دیود تنها باید در یک جهت عدد را نشان دهد. بدین ترتیب در صورتی می‌توان گفت، دیود خراب است که عددی نشان داده نشود، عدد از هر دو سمت نشان داده شود و یا صدای بوق به گوش برسد.
5. روش تست ترانزیستور BJT با مولتی‌متر
ترانزیستورها به دو نوع NPN و PNP تقسیم می‌شوند. برای تست ترانزیستور مولتی‌متر را روی رنج دیود بازر تنظیم کرده و در ادامه یکی از پراب‌ها را روی یکی از پایه‌های ترانزیستور ثابت قرار می‌دهیم و همین‌طور پراب دیگر نیز روی سایر پایه‌ها قرار می‌گیرد. در این حالت پایه‌ای که پراب روی آن ثابت خواهد ماند به پایه بیس، پایه کلکتور به پایه‌ای که عدد کوچک‌تر را روی صفحه نمایش داده و پایه امیتر ترانزیستور نیز به پایه‌ای مربوط می‌شود که عدد بزرگ‌تری را نشان می‌دهد.
همچنین به این نکته دقت کنید که اگر پراب ثابت، روی بیس به رنگ قرمز قرار گرفته، ترانزیستور از نوع NPN بوده و در صورتی که پراب روی پایه ثابت مشکی قرار دارد، ترانزیستور از نوع PNP است.
6. تست باتری با مولتی‌متر
باتری یکی دیگر از ابزارهای کاربردی است که قبل از استفاده نیاز به انجام تست قطعات الکترونیکی دارد. شما می‌توانید برای مطمئن شدن از صحت باتری‌ها با کمک مولتی‌متر ولتاژ آن‌ها را در رنج ولتاژ DC اندازه‌گیری کنید.
خرید بهترین قطعات الکترونیکی از جم ترونیک
جم ترونیک به عنوان یکی از معتبرترین فروشگاه اینترنتی انواع قطعات الکترونیکی را که شامل ماژول وایرلس، ماژول rfid و سایر نیازمندی‌های فعالان الکترونیک می‌شود را زیر قیمت بازار در دسترس شما قرار می‌دهد. این فروشگاه سابقه طولانی و درخشانی در زمینه تأمین و توزیع قطعات الکترونیک، به ویژه حوزه ماژول‌های الکترونیک داشته است. از این رو شما می‌توانید لوازم مورد نیاز خود را با خیالی راحت از این مجموعه خریداری کنید.
