امروزه با پیشرفت صنعت بازیافت ضایعات مواد مختلف، جمعآوری آنها به یکی از فعالیتهای اقتصادی مهم تبدیل شده است. در همین راستا قصد داریم در این مقاله به بررسی پرسود ترین ضایعات فلزی و غیرفلزی پرداخته و به شما بگوییم که کدام نوع ضایعات بیشترین ارزش را دارند. پس با ما همراه باشید تا در این مسیر سودآور قدم برداشته و با کسب اطلاعات کافی در این زمینه، از فرصتهای موجود بهرهبرداری کنید.
ضایعات فلزی به مجموعهای از فلزات دورریز، مواد فلزی و هر محصول حاوی فلز اطلاق میشود که قابلیت تبدیل به محصولات جدید را داشته باشند. این مواد که از منابع مختلفی مانند قطعات خودرو، مصالح ساختمانی یا ضایعات ناشی از پروژههای صنعتی و مسکونی به دست میآیند، ارزش اقتصادی بالایی داشته و در چرخه تولید نقش بسیار مهمی را ایفا میکنند. علاوه بر آن فرآیند بازیافت و تبدیل این فلزات به مواد اولیه برای تولید فلزات جدید، نه تنها از نظر اقتصادی اهمیت دارد بلکه به حفظ محیط زیست نیز کمک میکند.
البته متأسفانه، به دلیل کمبود دانش و منابع لازم برای بازیافت ضایعات فلزی، بسیاری از این مواد به عنوان زباله دور ریخته میشوند. بنابراین، افزایش آگاهی عمومی و سرمایهگذاری در زیرساختهای بازیافت، امری ضروری است و توجه به آن به توسعه پایدار جامعه کمک میکند.
در حال حاضر ضایعات فلزی به انواع مختلفی تقسیم میشوند که در میان تمامی آنها، فروش ضایعات آهن و فولاد، یکی از پرسودترین گزینهها به حساب میآید. لازم به ذکر است که معمولا این ضایعات در طول فرآیند تولید محصولات آهنی و فولادی یا در پایان عمر مفید آنها تولید میشوند. سپس بعد از جمعآوری بهعنوان ماده اولیه تهیه فولاد مایع در کورههای قوس الکتریکی و کورههای القایی بازیافت شده و مورد استفاده قرار میگیرند.
البته یکی از ویژگیهای مهم این محصولات به عنوان پرسود ترین ضایعات فلزی، تنوع در خواص فیزیکی و شیمیایی آنها است. این تنوع به دلیل این است که این نوع ضایعات از منابع مختلفی به دست میآیند و کیفیت آنها تأثیر زیادی بر فرآیند بازیافت و سودآوری آنها دارد. بنابراین برای کسب حداکثر سود اقتصادی در زمینه بازیافت این مواد، جداسازی ضایعات بر اساس ترکیب شیمیایی، اندازه یا درجه آنها بسیار ضروری است و باید مورد توجه قرار بگیرد.
البته خوب است بدانید که ضایعات آهن معمولاً بر اساس کیفیت و نوع آنها به سه دسته اصلی درجه 1، درجه 2 و سوپر تقسیم میشوند. بهطوریکه هر دسته متناسب با میزان کیفیت و خلوص مواد بازیافتی ارزشگذاری شده و از لحاظ سوددهی مورد بررسی قرار میگیرند.
یکی دیگر از پرسودترین ضایعاتی که تقاضای زیادی برای خرید و فروش آن وجود دارد، ضایعات مس است. البته خوب است بدانید که فلز مس بهدلیل خواص برجستهای که دارد، بهخوبی میتواند جریان الکتریکی را هدایت کند. به همین دلیل در صنایع مختلف کاربردهای گستردهای خواهد داشت. از طرفی مس یکی از فلزات با ارزش در بازار بوده و در اولویتهای دوم یا سوم قیمتگذاری فلزات گنجانده میشود. بنابراین انتظار میرود جمعآوری و بازیافت ضایعات تولید شده از قطعات مستهلک و ناکارآمد این فلز، یک منبع درآمد عالی برای بازیافتکنندگان و صنعتگران باشد.
آلومینیوم در دسته فلزات سبک و پر استفاده قرار داشته و به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود، همچون مقاومت بالا در برابر خوردگی و رسانایی خوب حرارت و الکتریسیته، در صنایع متعددی از جمله خودروسازی، هواپیماسازی، ساخت و ساز و بستهبندی به کار میرود.
یکی از مزایای مهم آلومینیوم، قابلیت بازیافت بالای آن است. در حقیقت آلومینیوم به عنوان یکی از پرسود ترین ضایعات فلزی، به راحتی قابل جمعآوری است و فرآیند بازیافت آن نسبت به تولید اولیه، انرژی و هزینه کمتری نیاز دارد. این ویژگی باعث شده بازیافت آلومینیوم از نظر اقتصادی بسیار مقرون به صرفه باشد. همچنین بازیافت آن سود خوبی را برای بازیافتکنندگان و صنعتگران به دنبال دارد. در نتیجه میتوان گفت توجه به بازار ضایعات آلومینیوم و بازیافت آن، نقش مهمی در شکلگیری یک اقتصاد دایرهای و کاهش وابستگی به منابع اولیه بر عهده خواهد داشت.
با افزایش مصرف پلاستیک و تولید محصولات پلاستیکی، تولید ضایعات غیرفلزی به ویژه ضایعات پلاستیکی به یکی از چالشهای بزرگ زیستمحیطی تبدیل شده است. لازم است بدانید که پلاستیکها معمولاً غیرقابل تجزیه هستند و در صورت انباشته شدن در محلهای دفن زباله، برای سالها آلودگیهای زیستمحیطی را به دنبال دارند. از اینرو اگر این موضوع به درستی مدیریت نشود، نه تنها به سلامت انسانها آسیب میزند، بلکه به اکوسیستمها نیز صدمات جدی وارد میکند.
بنابراین توجه به فرایند بازیافت مواد پلاستیکی از اهمیت بالایی برخوردار است و به صورت جدی توسط شرکتهای مختلفی که در این حوزه فعالیت میکنند مانند پیرولیز لاستیک دنبال میشود. البته در میان انواع مختلف ضایعات پلاستیکی، فرآیند بازیافت ضایعات PET یا پلیاتیلن ترفتالات که در تولید بطریها و بستهبندیهای غذایی استفاده میشوند نسبتاً سادهتر و مقرون به صرفهتر است. بنابراین این محصولات بیشتر مورد توجه بازیافت کنندگان قرار دارند.
ضایعات کاغذ و مقوا بخش عمدهای از زبالههای شهری را تشکیل میدهند و مدیریت صحیح این نوع ضایعات میتواند به کاهش آلودگی و صرفهجویی در هزینهها منجر شود. در حقیقت با بازیافت این مواد، میلیونها درخت نجات پیدا میکنند و مصرف انرژی در فرآیند تولید کاغذ و مقوا تا 40 درصد کاهش مییابد. لازم به ذکر است که با توجه به حجم بالای دور ریز این نوع از پرسود ترین ضایعات غیر فلزی، در حال حاضر بازیافت و استفاده مجدد از آنها به یکی از صنایع پررونق در سطح جهانی تبدیل شده است.
یکی از پرسودترین و ارزشمندترین ضایعات غیرفلزی ضایعات شیشه است. در حقیقت شیشه بازیافتی به عنوان ماده اولیه در تولید محصولات جدید، نقش کلیدی ایفا میکند. به طور مثال در صنعت بستهبندی، شیشههای بازیافتی به عنوان مواد اولیه برای تولید ظروف جدید مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین در ساخت و ساز، شیشههای بازیافتی میتوانند در طراحی و ساخت ساختمانها به کار روند و در صنایع خودروسازی نیز به عنوان جزء مهمی از قطعات خودرو به کار گرفته میشوند.
بنابراین همواره تقاضا برای خرید و بازیافت این ماده به طرز قابل توجهی زیاد است. همین مسئله نشاندهنده پتانسیل بالای فروش ضایعات شیشه به مراکز بازیافت و سودآوری آن برای تولیدکنندگان و کسبوکارها است.
بازیافت لاستیک یا بازیافت تایر فرایندی است که در آن تایرهای خودرو که دیگر قابل استفاده نیستند، به منابع جدید تبدیل میشوند. این تایرها ممکن است به دلیل فرسودگی، پارگی یا خرابی غیرقابل تعمیر و از رده خارج شده باشند و در این حالت بازیافت آنها یک ضرورت زیستمحیطی و اقتصادی است.
خوب است بدانید که در تولید لاستیک درصد بالایی کربن به کار میرود، به همین دلیل به سرعت میسوزد و حرارت بسیار زیادی را ایجاد میکند. به همین جهت به عنوان یکی از بهترین منابع سوخت و انرژی شناخته میشود. از طرفی تحقیقات نشان میدهد که انرژی موجود در 242 میلیون حلقه تایر فرسوده برابر با انرژی 12 میلیون بشکه نفت است. این آمار نشاندهنده پتانسیل بالای تایرهای فرسوده به عنوان منبع انرژی خواهد بود.
البته با توجه به آثار مخرب زیستمحیطی ناشی از سوزاندن یا دفن تایرها، بازیافت آنها سالمترین و بهصرفهترین راه برای مدیریت زبالههای لاستیکی محسوب میشود. همچنین در صنعت بازیافت مواد به عنوان یکی از پرسود ترین ضایعات شناخته میشود. به همین دلیل در حال حاضر شرکتهای بسیاری همچون شرکت پیرولیز لاستیک، به طور جدی به مسئله جمعآوری، بازیافت و تبدیل آنها به منابع انرژی مثل تولید گازوئیل با ضایعات لاستیک میپردارند.
جریان تولید زباله به دلیل رشد جمعیت، توسعه صنعتی و تغییرات در الگوهای مصرف هر ساله با سرعت زیادی در حال افزایش بوده و به یکی از چالشهای جدی زیستمحیطی تبدیل شده است. بنابراین بازیافت آنها، یک راهحل مؤثر برای کاهش حجم زبالهها و حفظ منابع طبیعی محسوب میشود. این فرایند نه تنها برای محیط زیست مفید است، بلکه میتواند به عنوان یک منبع سودآور نیز عمل کند. در نتیجه توجه به آن به حفظ محیط زیست کمک میکند، همچنین میتواند به ایجاد فرصتهای شغلی و رشد اقتصادی نیز منجر شود.