آیا تا به حال فکر کردهاید که چرا زوجهایی که قصد دارند یک شام رمانتیک را با هم صرف کنند، سر میز شام نور اتاق را کم میکنند و شمعی روشن میکنند؟ چرا رستورانها چنین محیطی را میسازند؟
احتمالا پاسخ شما این است: این که سؤال کردن ندارد! این کار باعث حس آرامش میشود، باعث میشود که محیط اطراف تاریک باشد و زوجها در هالهای از نور از محیط بیرون جدا شوند و بر یکدیگر تمرکز کنند.
در محیط تاریک مردمکها به صورت طبیعی بزرگتر میشوند و خانمهای با مردمکهای بزرگتر به صورت ناخودآگاه و غریزی به چشم آقایان زیباتر به نظر میرسند.
وقتی فردی هیجانزده میشود یا جذب شخص یا چیزی میشود به صورت طبیعی، مردمکهایش بزرگتر میشوند، بنابراین مردمک بزرگتر به صورت ضمنی به این مطلب اشاره دارد که یار از درجه اعتبار زیادی نزد یک خانم، برخوردار است.
البته این قانون جذابیت، چیزی نیست که تازه کشف شده باشد، ۵۰۰ سال پیش زنان ایتالیایی از گیاه بلادونا برای گشاد مردمکهایشان استفاده میکردند، چون عقیده داشتند که این کار جذابترشان میکند، اگر یک پزشک باشید یا در رشتههای مربوط به پزشکی تحصیل کرده باشید نام داروی بلادونا به گوشتان خورده یا نسخهاش کردهاید، جالب است بدانید که معنی لغوی بلادونا، بانوی زیبا است!
اما در چند دهه اخیر تحقیقات زیادی روی رابطه اندازه مردمک و میزان جذابیت صورت گرفته است:
در دهه شصت و هفتاد میلادی، تحقیقی در این مورد انجام شد، در این تحقیق دو تصویر یکسان از زنی به مردها نشان داده میشد و از آنها خواسته میشد که توصیفاش کنند، پژوهشگران در این تحقیق اندازه مردمک را در یکی از عکسها اندکی دستکاری و گشاد کرده بودند.
هیچ یک از سوژههای آزمایش، متوجه متوجه تفاوت اصلی دو عکس که همان تفاوت اندازه مردمکها بود، نشدند، با این همه، تغییر ایجاد شده به صورت ناخودآگاه زن با مردک بزرگتر را جذابتر نشان میداد. در طی سالهای بعد هم این تحقیق با شیوههای مختلف تکرار شد.
حالا سؤالی که که ممکن است در ذهن شکل بگیرد این است که این ترجیح ناخودآگاه چطور در ذهن مردها نهادینه شده است؟ شاید دلیلش خیلی ساده یک راهبرد تولیدمثلی باشد، ساختار مغزی انسانها به صورت کلی و مردها به صورت خاص طوری است که علاقهمند به بقای نسل و انتقال ژنهای خود به نسل بعدی هستند، پس منطقی است که آنها به دنبال یک راهبرد تولیدمثلبی موفق و زنی باشند که احتمال موفق شدن آنها را در این روند بیشتر کند. جالب است که در طی یک تحقیق تازه مشخص شده است که مردمکهای زنها در طی دوره تخمکگذاری هم بزرگتر میشود. به عبارت دیگر، زنی با مردمک بزرگتر، در ناخودآگاه مردها زنی به نظر میرسد که شانس بیشتری برای بقای نسل به مرد میدهد.
اما آیا وضعیت به صورت معکوس هم درست است و زنها هم مردهای با مردمکهای بزرگتر را جذابتر میبینند؟! نه همیشه، این مسئله بستگی به تجربیات قبلی زنها در برخورد با مردها دارد و کلیت ندارد.
اما سؤال دیگری که ممکن است مطرح شود این است که چرا زمانی که یک فرد به کسی دوستش دارد نگاه میکند، مردمکهایش گشاد میشود و توجیه نورولوژیک این قصیه چیست؟