مراسم شب عزاداری ایام شهادت حضرت زهرا با حضور رهبری

نخستین شب مراسم عزاداری حضرت فاطمه‌زهرا سلام‌الله‌علیها در حسینیه امام خمینی «ره» با حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی و با مرثیه‌سرایی و قرائت دعای توسل در حال برگزار شد. ما دراین قسمت از مجله تالاب بـه جزئیات بیشتری خواهیم پرداخت.

مراسم عزاداری ایام شهادت حضرت زهرا

نخستین شب مراسم عزاداری ایام شهادت حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها با حضور رهبر انقلاب اسلامی و جمعی از مردم، در حسینیه امام خمینی«ره» برگزار شد.

دراین مراسم آقای محمدرضا پورزرگری، قاری بین‌ المللی قرآن، آیاتی از کلام الله مجید را قرائت کرد و سپس حجت‌الاسلام والمسلمین صدیقی در سخنانی بـه تبیین یکی از آیات قرآن کریم درباره قیام برای خدا پرداخت و حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها را نمونه کامل و بارز قیام برای خدا در همه ی عرصه‌هاي‌ روشنگری اجتماعی و فرهنگی و سیاسی دانست.

قاری قرآن مراسم عزاداری شهادت حضرت زهرا که بود ؟

دراین مراسم آقای محمدرضا پورزرگری، قاری بین‌ المللی قرآن، آیاتی از کلام الله مجید را قرائت کرد و سپس حجت‌الاسلام والمسلمین صدیقی در سخنانی بـه تبیین یکی از آیات قرآن کریم درباره قیام برای خدا پرداخت و حضرت زهرا سلام‌الله‌علی‌ها را نمونه کامل و بارز قیام برای خدا در همه ی عرصه‌هاي‌ روشنگری اجتماعی و فرهنگی و سیاسی دانست.

دراین مراسم هم‌ چنین، آقای مهدی سماواتی بـه قرائت دعای توسل پرداخت و آقای مهدی رسولی در رثای صدیقه کبری سلام‌الله‌علی‌ها مرثیه‌سرایی کرد.

مراسم عزاداری برای حضرت زهرا کجا برگزار شد

امسال با توجه بـه ادامه شیوع برخی بیماری‌هاي‌ واگیر و تأکید وزارت بهداشت مبنی بر رعایت شیوه‌نامه‌هاي‌ بهداشتی، مراسم عزاداری در حسینیه امام خمینی«ره» هم‌چون سال قبل با حضور تعدادی از عزاداران از جمله خانواده معظم شهدا برگزار می شود و میزبانی از همه ی مشتاقان عزاداری امکان‌پذیر نیست.

سخنان حضرت خامنه ای در مورد مراسمات حضرت زهرا

بـه مناسب شهادت حضرت فاطمه الزهرا سلام الله عليها بخشي از بيانات مقام معظم رهبري درمورد مادرسادات را در ادامه مي توانيد ملاحظه کنيد :

بهتر اسـت در عزاي حضرت زهرا «سلام‏ اللَّه‏ عليها» شرح مصيبت بخوانيم کـه گريه آور اسـت، مسأله‏ ديگر، مسأله‏ روضه‏ هاست. روضه‏ خوانى و سينه‏ زنى بايد باشد؛ اما نه در هر عزايى. اين را بدانيد کـه روضه خواندن و گريه کردن – ان سنت سنيه – مربوط بـه همه ی‏ ائمه نيست؛ متعلق بـه بعضى از ائمه اسـت.

حالا يک وقت در جمع و مجلسى کسى روضه‏ يى مى‏ خواند، عده‏‌اى دلشان نرم مى ‏شود و گريه مى‏ کنند؛ اين عيبى ندارد. اصلاً عزادارى کردن يک حرف اسـت، روضه‏ خوانى و سينه‏ زنى راه انداختن يک حرف ديگر اسـت.

روضه‏ خوانى و سينه‏ زنى راه انداختن، مخصوص امام حسين اسـت؛ حداکثر مربوط بـه بعضى از ائمه اسـت؛ ان هم نه بـه اين وسعت. مثلا در شب و روز تاسوعا و عاشورا بخصوص، در شب و روز بيست ‏و يکم ماه رمضان، سينه‏ زنى و عزادارى و برپايى جلسات خوب اسـت؛

ولى مثلا در مورد حضرت موسى‏ بن جعفر «عليه‏السّلام» – با اين‏کـه وفات ان بزرگوار از و فاتهاى داراى روضه‏ خوانى اسـت – من لزومى نمى‏بينم کـه سينه ‏زنى بشود؛ يا مثلا در سالگرد شهادت حضرت زهرا «سلام‏اللَّه‏ عليها» مناسبتى ندارد کـه ما بياييم نوحه‏ خوانى و سينه‏ زنى کنيم؛ بهتر اين اسـت کـه در ان موارد، شرح مصايبشان گفته بشود. شرح مصايب، گريه‏ آور اسـت.

تاریخ شهادت حضرت زهرا «س»

درباره تاریخ شهادت حضرت زهرا «س» روایات مختلف اسـت. از چهل روز تا شش ماه بعد از رحلت پیامبر «ص». میان علمای شیعه، دو تاریخ مشهور و مقبول اسـت: یکی هفتاد و پنج روزبعد از رحلت پیامبر «ص» و دیگری نود و پنج روز.

با توجه بـه رحلت پیامبر اسلام «ص» در بیست و هشتم صفر، بنا بـه روایت 75 روز، در مورخة سیزدهم تا پانزدهم جمادی الاوّل، شهادت حضرت زهرا «س» اسـت و این ایام را فاطمیة اوّل میخوانند اما بنا بـه روایت 95 روز، شهادت حضرت زهرا «س» در سوم تا پنجم جمادی الثانی اسـت و این ایام را فاطمیة دوم میخوانند.

بنابر این؛ ایام فاطمیه جمعا 6 روز می باشد، 3 روز در ماه جمادی الاول و 3 روز در ماه جمادی الثانی. فاطمیه اول از 13 تا 15جمادی الاول اسـت و فاطمیه دوم از سوم تا پنجم جمادی الثانی اسـت.

علت اینکه سه روز در هر ماه بعنوان روز شهادت حضرت فاطمه است؟

ظاهراً علت این کـه سه روز در هرماه به عنوان روز شهادت ان حضرت معرفی شده اسـت بـه این دلیل اسـت کـه این احتمال وجوددارد کـه ماههای قمری از رحلت پیامبر «ص» تا شهادت حضرت زهرا «س»؛29 روز بوده باشند، حال آنکه درصورت کامل بودن ماههای قبل، روز شهادت 13 جمادی الاول و یا سوم جمادی الثانی خواهد بود.

چرا کـه طبق تقویم، حداکثر سه ماه قمری 29 روزه و حداکثر 4 ماه قمری 30 روزه می‌توانند پشت سر هم قرار گیرند.

اما در عرف، بـه دهه دوم جمادی الاول، از دهم تا بیستم جمادی الاول کـه بنابر قول 75 روز، شهادت ان بانوی بزرگوار در ان واقع شده اسـت دهه فاطمیه اول و بـه دهه اول جمادی الثانی از اول تا دهم جمادی الثانی، کـه طبق قول 95روز، شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها در ان واقع شده اسـت،دهه فاطمیه دوم گفته می شود.

علت بروز اختلاف در روز شهادت چیست؟

در مورد تعداد روزهایی کـه حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها پس از رحلت پدر بزرگوارشان در قید حیات بوده اند در بین کتاب هاي‌ تاریخی اختلاف وجوددارد. بعضی از مورخین مثل یعقوبی این زمان را چهل روز و کسانی مثل عایشه، دختر ابی بکر، این مدت را شش ماه و گروهی دیگر هشت ماه ذکر کرده اند.

علامه مجلسی

اما در بین این اقوال، ان قولی کـه برای ما قابل اعتنا اسـت روایات رسیده از ناحیه ائمه هدی علیهم السلام می باشد، بـه نقل مرحوم علامه مجلسی، مرحوم ابوالفرج اصفهانی درکتاب مقاتل الطالبین آن گونه اظهار نظر کرده: مدت زمان حیات فاطمه زهرا سلام الله علیها بعد از وفات پیامبر صلی الله علیه وآله مورد اختلاف قرار گرفته اسـت،

بـه طوری کـه کمترین زمان ذکر شده دراین رابطه 40 روز و بیشترین زمان هشت ماه می- باشد، اما انچه نزد ما مسلم و مورد قبول اسـت روایات رسیده از امام باقر علیه السلام اسـت کـه حضرت می- فرماید: بدرستی کـه زمان رحلت صدیقه کبری سلام الله علیها سه ماه بعد از رحلت پیامبر مکرم اسلام صلی الله علیه و آله بود.

طبری شیعی

همچنین مرحوم طبری شیعی درکتاب دلایل الامامه بـه سلسله اسناد خود روایاتی از حضرت امام صادق علیه السلام نقل می‌کند کـه حضرت می فرماید: حضرت صدیقه طاهره علیها السلام در ماه جمادی الاخر روز سه شنبه، سه روز از ماه گذشته درسال 11 هجری از دنیا رفتند. این دو روایت مبنای مورد اتخاذ غالب علمای شیعه من جمله سید طاووس درکتاب شریف اقبال می‌باشد.

کلینی

اما دسته دوم دیگری از روایات صحیحه هم این مدت را 75 روز ذکر کرده اند از جمله این روایات، روایت مرحوم کلینی از امام صادق علیه السلام اسـت کـه حضرت می فرماید: «بدرستی کـه توقف فاطمه علیه السلام دراین دنیا پس از پدر گرامیش 75 روز بود.»این دسته از روایات هم مبنای نظر برخی از علمای شیعه از جمله مرحوم کلینی گردیده.

البته ممکن اسـت دلیل اختلاف دراین دو دسته از روایات صحیحه رایج نبودن نقطه گذاری بر کلمات در زمان صدور روایات باشد. توجه بـه شباهت «خمسه و سبعون» با «خمسه تسعون» موید این معنا اسـت.

راویان سنی چه می گویند؟

دراین مجال بخشی را هم بـه آثار و تالیفات بزرگانی اهل سنت مانند ابن قتیبه، ابن شهر آشوب سروی، أبی الفتح محمد بن عبدالکریم بن أبی بکر احمد شهرستانی، ذهبی مورخ مشهور، عمر رضا کحاله از علمای معاصر اهل سنت و احمدبن یحیی مشهور بـه «بلاذری» و ابن ابی الحدید معتزلی اختصاص دادیم تا بدانیم واقعیت شیعه از زبان سنی ها چگونه بیان شده اسـت.

ابن قتیبه دینوری، قرن سوم هجری

ابومحمد عبدالله بن مسلم بن قتیبه دینوری «مشهور بـه ابن قُتَیبَة» در گذشته بـه سال 276 هجری، درکتاب خود بنام «الامامة والسیاسة» تحت عنوان”کیفَ کانَت بیعة علی أبی طالب کرَّمَ الله وجهه” «علی کرم الله وجهه چگونه بیعت کرد» با ذکر سند از عبدالله بن عبدالرحمن انصاری روایت کرده کـه گفت: همانا روزی ابوبکر از عده اي کـه از بیعت با او سرپیچی کرده و نزد علی علیه السلام جمع شده بودند، سراغ گرفت.

پس عمر را بـه دنبال انها -کـه در خانه ي علی جمع شده بودند- فرستاد، پس آن ها از خارج شدنِ از خانه خودداری نمودند، دراین هنگام عمر دستور داد کـه “هیزم حاضر کنید” و خطاب بـه اهل خانه گفت: قسم بـه ان کس کـه جان عمر در دست اوست باید خارج شوید و الا خانه رابا اهلش بـه آتش میکشم! شخصی بـه عمر گفت: اي ابا حفض، آیا می‌دانی دراین خانه فاطمه اسـت؟!

گفت: گرچه فاطمه در خانه باشد! باز در همان کتاب جلد 1 صفحه 13 با ذکر سند آمده اسـت:.. پس از چندی کـه گذشت عمر بـه ابوبکر گفت بیا تا نزد فاطمه علیها السلام برویم، چرا کـه ما وی را بـه غضب درآورده ایم. پس بـه اتفاق یک دیگر نزد فاطمه علیها السلام رفته و از او اجازه ورود گرفتند، لکن فاطمه علیها السلام بـه انها اجازه ي ورود نداد، ناچار نزد علی علیه السلام آمده و با او سخن گفتند، تا آنکه انها را بر فاطمه علیها السلام وارد کرد.

پس همین کـه ان دو نزد فاطمه علیها السلام نشستند، فاطمه علیها السلام صورت خودرا بـه دیوار برگرداند. دراین هنگام ان دو بـه فاطمه علیها السلام سلام کردند، لکن او جواب سلام آن ها را نداد، لذا ابوبکرشروع بـه سخن کرده و گفت: اي حبیبه ي رسول خدا آیا ما در مورد ارث پیامبر و همچنین در مورد شوهرت تو را بـه غضب در آوردیم؟

فاطمه علیها السلام گفت: چه می شود تورا، کـه اهل و خانواده ات از تو ارث ببرند، لکن ما از محمد صلی الله علیه وآله ارث نبریم! سپس فرمود: آیا اگر حدیثی از پیامبر را بـه یاد شـما بیاورم قبول می‌کنید، و بـه ان اعتقاد پیدا میکنید؟ عمر و ابوبکر گفتند:آری.

پس فاطمه گفت: شـما را بـه خدا قسم آیا از پیامبر نشنیدید کـه می‌گفت: «رضایت فاطمه، رضایت من و غضب فاطمه، غضب من اسـت. پس هر کس فاطمه دختر مرا دوست داشته باشد، همانا مرا دوست داشته و هر کس فاطمه را راضی کند مرا راضی کرده اسـت و هر کس فاطمه را بـه غضب آورد، همانا مرا بـه غضب آورده اسـت». عمر و ابوبکر گفتند: آری از پیامبر صل الله علیه و آله شنیدیم.

فاطمه علیها السلام گفت: پس همانا من، خداوند و ملائکه را شاهد می‌گیرم کـه شـما دو نفر مرا بـه سخط و غضب درآوردید و مرا راضی نکردید، و هرگاه پیامبر را ملاقات کنم از شـما دو نفر بـه او شکایت خواهم کرد. دراین هنگام، ابوبکر شروع بـه گریه کرد در حالی کـه فاطمه سلام الله علیها می‌گفت: بخدا قسم تو را در هر نمازی کـه بخوانم نفرین خواهم کرد.

ابن شهر آشوب سروی، قرن ششم

ابن شهر آشوب سروی «درگذشته بـه سال 588 هجری» درکتاب المناقب خوداز کتاب المعارف ابن قتیبه دینوری در بیان ذکر اولاد فاطمه سلام الله علیها چنین نقل میکند؛ فرزندان فاطمه عبارتند از: حسن، حسین، زینب ام کلثوم و محسن کـه همانا از ضربه قنفذ کشته شد.

لازم بـه تذکر اسـت کـه در چاپ هاي‌ امروزی کتاب المعارف ابن قتیبه چنین آمده اسـت: پس علی دارای چند فرزند شد بـه نام هاي‌ حسن، حسین، ام کلثوم و زینب کبری؛ کـه مادرشان فاطمه دختر رسول خدا بود، لکن محسن ابن علی در سن کودکی درگذشت!

شهرستانی؛ قرن ششم

أبی الفتح محمد بن عبدالکریم بن أبی بکر احمد شهرستانی «در گذشته سال۵۴۸ هجری» درکتاب خود بنام «الملل و النحل» می‌گوید: «همانا چنان ضربه اي بـه شکم فاطمه علیها السلام در روز بیعت زد کـه فاطمه علیها السلام جنین خودرا از شکم انداخت».

مورخ مشهور، ذهبی؛ قرن هشتم

ذهبی مورخ مشهور «در گذشته ي سال 748 هجری» درکتاب خود بنام «لسان المیزان» با ذکر سند می‌گوید: «محمدبن احمد حماد کوفی» «از حافظین حدیث اهل سنت» گفته اسـت:«بی شک چنان لگدی بـه فاطمه علیهاالسلام زد کـه محسن از او سقط شد»

در پایان

نخستین شب مراسم عزاداری حضرت فاطمه‌زهرا «س» در حسینیه امام خمینی «ره» با حضور رهبر انقلاب اسلامی و جمعی از مردم برگزار شد.