یکی از بیشترین واژه هایی که در زمینه ی سیستم تهویه مطبوعاتی هوا استفاده می شود واژه ی چیلر است. در اصل چیلر به معنای آب سرد کن می باشد. در صنایع اگر از چیلر برای مکانیزم های صعنتی استفاده شود به آن چیلر صنعتی گفته خواهد شد که دارای تفاوت های زیادی با چیلرهای تراکمی و یا چیلرهای جذبی و دیگر چیلرهای مسکونی و غیر مسکونی دارد.
یکی از بیشترین واژه هایی که در زمینه ی سیستم تهویه مطبوعاتی هوا استفاده می شود واژه ی چیلر است. در اصل چیلر به معنای آب سرد کن می باشد. در صنایع اگر از چیلر برای مکانیزم های صعنتی استفاده شود به آن چیلر صنعتی گفته خواهد شد که دارای تفاوت های زیادی با چیلرهای تراکمی و یا چیلرهای جذبی و دیگر چیلرهای مسکونی و غیر مسکونی دارد.
چیلرهای صنعتی در اصل یک مدل سیستم سرمایشی می باشند که از آن ها برای محیط هایی مانند سردخانه و خنک کردن محیط کارخانه و … استفاده می شود. البته در بعضی موارد برای خنک سازی آب هم در درجه های زیر صفر از چیلر صنعتی استفاده خواهد شد.
چیلرهای مسکونی و غیر مسکونی دارای تفاوت بسیار زیادی با چیلر صنعتی می باشند. یکی از مهم ترین و اصلی ترین تفاوت های چیلرهای مسکونی و غیر مسکونی با چیلرهای صنعتی این است که از این نوع چیلر های مسکونی و غیر مسکونی فقط در فصول تابستان نصب و راه اندازی و استفاده خواهند شد می شود اما از چیلرهای سنتی در همه فصل های سال هم می شود بهره بورد و در واقع چیلری همیشگی و دائمی می باشند.
اقلب چیلرهای صنعتی که معمولاً در صنایع استفاده میشوند از نوع تراکمی هستند و بسته به موارد مصرف میتوان از نوع آب خنک یا هوا خنک استفاده کرد.
ساختار این چیلرهای صنعتی کاملاً شبیه چیلر تراکمی هستند و در واقع چیلر صنعتی زیر مجموعه چیلر تراکمی میباشد.
چیلرهای صنعتی از چهار قسمت اصلی کمپرسور، کندانسور، اواپراتور و اکسپنشن ولو (شیر انبساط) تشکیل شدهاند و علاوه بر این از قطعات مختلف کنترلی و حفاظتی در ساخت چیلر صنعتی استفاده میشود.
با توجه به کاربرد چیلر صنعتی این نوع چیلر با چیلر تهویه مطبوع تفاوتهایی دارد که در این قسمت به آنها میپردازیم:
در چیلر صنعتی با توجه به نصب آن در کارخانهجات حساسیت در مورد صدا و لرزش نسبت به چیلرهای تهویه مطبوع کمتر است از این رو طراحی در انتخاب نوع چیلر هوا خنک یا چیلر آب خنک و نوع کمپرسور چیلر با چالش کمتری روبرو است.
با توجه به کم بودن حساسیت وجود صدا و لرزش در کاربریهای صنعتی، در چیلر صنعتی میتوان از کمپرسورهای سیلندر پیستونی که صدا و لرزش بیشتری نسبت به انواع دیگر کمپرسور دارند استفاده کرد.
از مزایای استفاده از کمپرسورهای سیلندر پیستونی در چیلر صنعتی قیمت پایینتر، ساختار ساده و آشنا برای تعمیرکاران، قابلیت تعمیر، طول عمر بالا و همینطور مقاوم بودن این نوع کمپرسورها میباشد.
چیلرهای صنعتی از نظر سیکل کاری به دو دسته چیلر تراکمی و چیلر جذبی تقسیم می شوند. چیلر تراکمی صنعتی از نظر نوع کندانسور به دو نوع آب خنک (که به آن چیلر تراکمی آب خنک یا آبی گفته می شود) و هوا خنک (که به آن چیلر تراکمی هوا خنک یا هوایی گفته می شود) طبقه بندی می شود که هر کدام نیز از نظر نوع کمپرسور چهار نوع زیر تقسیم بندی می شوند. انواع چیلر صنعتی از نظر کمپرسور عبارتند از :
۱ . چیلر رفت و برگشتی یا ضربه ای
۲ . چیلر سانتریفیوژ یا گریز از مرکز
۳ . چیلر اسکرو یا مارپیچی
۴ . چیلر اسکرال یا حلزونی
این چهار مدل از نوع مکانیکی یا تراکمی هستند که کمپرسور آنها توسط الکتروموتور ، توربین بخار یا گاز و یا حتی موتور احتراق داخلی (چیلر گازی) به چرخش در می آید. نوع جذبی ویژگی خاصی داشته و به صورت مکانیکی عمل نکرده و در واقع با یک منبع حرارتی مانند بخار یا کوره کار می کند که معمولا بهتر است فقط زمانی از جذبی استفاده شود که یک منبع حرارت بدون کاربرد و در حال تلف شدن در جایی وجود داشته باشد و با سیکل جذبی ، آن منبع حرارتی در حال اتلاف را به خنک سازی سیال آب تبدیل کنیم. در غیر این صورت و در سایر کاربری ها استفاده از چیلر جذبی به صرفه نبوده و راندمان آن از چهار نوع دیگر (تراکمی) بسیار کمتر است.
مبنای کار چیلر جذبی، سیکل تبرید جذبی می باشد که اساس فرایند سرمایش در آن مشابه سیکل تراکمی بخار است. با این تفاوت که مؤلفه هایی شامل جذب کننده (واحد جاذب)، پمپ (واحد سیرکولاسیون) و ژنراتور (واحد گرم کننده) جایگزین کمپرسور شده اند و علاوه بر مبرد (آب) از سیال دیگری به عنوان جاذب (لیتیوم بروماید) نیز استفاده می گردد که در جذب کننده(Absorber) با مبرد ترکیب شده و محلول غلیظی را شکل می دهند.
نحوه کار انواع چیلر صنعتی تراکمی بسیار شبیه به یکدیگر است. اگر بخواهیم طرز کار آن را به شکل ساده بیان کنیم، به این ترتیب است که مبرد (مثلا HFC-134a) درون سیکل تبرید تراکمی چیلر دائما بین کمپرسور ، کندانسور ، شیر انبساط و اواپراتور در حال چرخش است. کندانسور و اواپراتور ، کویل های مبدل حرارتی هستند که کندانسور توسط آب یا هوا گرمای مبرد را می گیرد (کندانسور هوا خنک یا آب خنک) و گرما را به هوای اتمسفر می دهد. اواپراتور (بر عکس کندانسور) گرمای آبی که قرار است سرد شود را گرفته و به مبرد می دهد تا دمای آب کاهش یابد. آب سرد شده در اواپراتور جهت مصارف سرمایشی (خنک کاری ماشین آلات یا یک سیال گرم و یا هوا و …) ارسال می شود.
پلاستیک که متریالی با کاربردهای بسیار متنوع و گسترده می باشد، یکی از صنعت هایی است که استفادۀ فراوانی از چیلر در بسیاری از فرایندهای تولیدی خود دارد. در واقع، چیلر جزءِ جدایی ناپذیر کارخانه های تولید پلاستیک به حساب می آید. در صنعت پلاستیک، ممکن است چیلر به منظور خنک کردن پلاستیک داغی که تزریق، اکسترود یا دمیده شده است، بکار رود. چیلر دستگاه تزریق پلاستیک همچنین می تواند تجهیزات مورد استفاده برای تولید محصولات پلاستیکی مثل هیدرولیک دستگاه قالب گیری و یا جعبه دنده و سیلندر اکسترودر را خنک کند. لذا، وجود چیلر صنعتی با کارایی مناسب به تجهیزاتِ این صنعت در داشتن کارکردی مؤثرتر کمک کرده و در افزایش طول عمر آنها نیز کاملاً تأثیرگزار است.
با توجه به فشار کاری و تنوع دمایی در چیلر صنعتی میتوان از سه نوع اواپراتور استفاده کرد:
اواپراتور صفحهای، اواپراتور پوسته و لوله و اواپراتور آیس بانکی.
در صنایع تزریق پلاستیک و صنایعی که به حجم آب سرد بیشتری نیاز دارند استفاده از اواپراتور آیس بانکی پیشنهاد میشود.