روش هایی برای خنک تر کردن کولر خودرو | روش های نگهداری سیستم کولر
نکاتی مفید درباره کولر خودرو
با شروع فصل گرما استفاده از کولر خودرو شروع میشود و با دانستن این نکات کولری پدر قدرت تر و بهتر از قبل داشته باشید و با استفاده درست در فصل گرما از ان لذت ببرید.
باور اشتباه در مورد کولر خودرو:
هنوز عده از رانندگان بر این باور هستند کـه با روشن کردن کولر در اوتبان ها مصرف سوخت آن ها بیشتر خواهد شد ولی این اشتباه بزرگی اسـت زیرا شـما با پایین دادن پنجره خودرو مصرف بیشتری را بـه نسبت زمانی کـه کولر روشن اسـت تجربه خواهید کرد.
نکته بعدی :
حتما پس از ورد به خودرویی که در گرمای افتاب بوده است اقدام به روشن کردن کولر نکنید زیرا مواد سمی که از گرمای هوا ایجاد شده است را تنفس خواهید کرد. بهتر است اول شیشه ها را پایین دهید و مسیری کوتاه را با شیشه پایین طی کنید و سپس کولر خودرو را روشن کنید و بعد از مدت 1 دقیقه شیشه خودرو را بالا دهید.
راهکارهایی برای استفاده بهینه از کولر خودرو
در ابتدای فصل گرما از سالم بودن کولر خودرو و کافی بودن فشار گاز ان مطمئن شوید. کولر خودرو فضایی مناسب برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌هاست. بنابر این تمیز یا تعویض کردن فیلترهای تصفیه هوای سیستم تهویه، برای کاهش ابتلا بـه مشکلات ریوی و پوستی و همچنین برای بهره‌گیری بیشتر از سرمای کولر، ضروری اسـت. استفاده از کولر در فضای داخلی خودرو میزان قارچ‌ها و آلودگی‌هاي هوا را تا 80 درصد کاهش می دهد.
تا آنجا کـه ممکن اسـت خودروی خودرا زیر آفتاب شدید پارک نکنید. اگر وادار شدید، موقع بازگشت ابتدا چند دقیقه‌اي شیشه‌ها را پایین بکشید و دستگاه تهویه را بدون روشن کردن کولر روشن کنید. حتی بهتر اسـت کمی حرکت کنید تا هوا عوض شود و گرمای داخل خودرو کمی متعادل شود. دراین صورت وقتی کولر را روشن کنید فشار کمتری بـه ان وارد خواهد شد.
وقتی کولر مشغول کار اسـت ـ بخصوص در خودرو های کمتر از شش سیلندر ـ قدری از توان خودرو کاسته خواهد شد. دراین شرایط از حرکت با سرعت بالا، بویژه در مسیرهای طولانی بپرهیزید و بی‌جهت پدال گاز را فشار ندهید. در غیر این صورت نه‌تنها بـه موتور خودرو فشار بیشتری وارد میکنید، بلکه مصرف سوخت را هم افزایش میدهید.
هنگام رانندگی در ترافیک شدید یا سربالایی‌هایي با شیب تند بهتر اسـت کولر را چند دقیقه‌اي خاموش کنید یا از درجات کمتر ان استفاده کنید زیرا دراین شرایط موتور خودرو طبق معمول بیشتر تحت فشار اسـت.
هنگام فعالیت کولر، حرکت با پنجره‌هاي باز توصیه نمیشود. بسته بودن پنجره‌ها فشار کمتری بـه کولر وارد می کند و موجب کاهش چشمگیر مصرف سوخت می شود؛ ضمن ان کـه هوای خنک داخل خودرو در صورت باز بودن حتی یک پنجره بـه سهولت و بسرعت از دست می رود.
حتما بخوانید: استفاده صحیح از کولر خودرو + علت خنک نکردن کولر خودرو
رابطه مصرف سوخت با روشن کردن کولر
سامانه تهویه مطبوع خودروها با یک تسمه بـه کمپرسور موتور متصل می شود کـه هنگام استفاده از کولر، هم زمان با افزایش فشار بیشتر بـه موتور مصرف سوخت نیز بیشتر می شود.
براساس نتایج بـه دست آمده از سوی کارشناسان خودروساز بـه طور متوسط چهار تا پنج اسب بخار از قدرت موتور برای راهاندازی و فعالیت سیستم تهویه مطبوع اختصاص پیدا میکند.
بـه همین دلیل اسـت کـه بـه طور محسوسی شاهد تنبل شدن موتور در حالت کولر روشن خواهیم بود. میزان افزایش مصرف سوخت نیز دراین حالت بـه طور متوسط دو لیتر در هر صد کیلومتر بیشتر می شود.
روش های نگهداری سیستم کولر
شیشه‌اي کـه در قسمت بالای کپسول ذخیره و خشک‌کننده گاز تعبیه شده، برای مشاهده عبور گاز در مدار گاز سیستم اسـت. هنگامی کـه گاز مایع در مدار بـه اندازه کافی وجود داشته باشد، عبور مایع سفید رنگ پرفشار بـه همراه حباب‌هاي فراوان از زیر شیشه بـه چشم میخورد.
اگر فقط حباب‌ها را بـه همراه کف کم فشار می بینید، گاز مایع در سیستم بـه‌اندازه کافی وجود ندارد و اگر حباب و مایع سفید رنگ در مدار مشاهده نمی شود، سیستم کولر شـما بدون گاز اسـت.
سیستم کولر را بدون گاز یا با گاز کم روشن نکنید. در صورت رعایت نکردن این موضوع بـه کمپرسور کولر آسیب خواهد رسید.
هنگام شارژ گاز، مطمئن شوید گاز داخل سیستم کولر شـما با گاز دیگری بـه اشتباه مخلوط نشده باشد و همواره از گازی کـه با سیستم کولر ماشین شـما سازگار اسـت استفاده شود.
مطمئن شوید لوله فاضلاب اواپراتور مسدود نشده باشد. دراین صورت آب جذب شده توسط اواپراتور بـه داخل اتاق ماشین نشت می کند.
دقت کنید هنگام استارت زدن، سیستم کولر ماشین در حالت خاموش باشد. قبل از روشن کردن سیستم، بهتر اسـت اجازه دهید موتور ماشین کمی گرم شود.
سیستم کولر ماشین را در سرعت و دور موتور بالا روشن نکنید. بهترین زمان برای راهاندازی سیستم، قبل از حرکت یا در سرعت بسیار پایین اسـت. البته خاموش کردن سیستم سرمایش در هر سرعتی بلامانع اسـت و خطری بـه همراه نخواهد داشت.
رابطه مصرف سوخت با روشن کردن کولر
سامانه تهویه مطبوع خودروها با یک تسمه بـه کمپرسور موتور متصل میشود کـه هنگام استفاده از کولر، هم زمان با افزایش فشار بیشتر بـه موتور مصرف سوخت نیز بیشتر میشود.
براساس نتایج بـه دست آمده از سوی کارشناسان خودروساز بـه طور متوسط چهار تا پنج اسب بخار از قدرت موتور برای راهاندازی و فعالیت سیستم تهویه مطبوع اختصاص پیدا می کند.
بـه همین دلیل اسـت کـه بـه طور محسوسی شاهد تنبل شدن موتور در حالت کولر روشن خواهیم بود. میزان افزایش مصرف سوخت نیز دراین حالت بـه طور متوسط دو لیتر در هر صد کیلومتر بیشتر می شود.
انواع گازهای موجود برای کولر خودرو
نخستین گازی کـه برای کولر خودروها بـه کار گرفته شد آر 11 «R11» بود. در ان سالها انواع محدودی از خودروها بـه کولر مجهز بودند و بـه همین دلیل این گاز نتوانست بـه صورت عمومی و همه ی‌گیر مورد استفاده قرار بگیرد.
نسل بعدی کـه جای گزین آر 11 شد آر 12 نام گرفت و تا سال 1371/ 1992 برای تمام محصولات تولید شده بـه کار گرفته شد. این گاز بـه دلیل داشتن خواص مطلوب حرارتی و ترمودینامیکی، روی فلزاتی هم چون آلومینیوم، مس، آهن، فولاد و… اثر شیمیایی نداشت و براحتی با روغن‌هاي معدنی قابل استفاده بود.
این گاز بـه دلیل اثر مخربی کـه بر محیط زیست داشت، پس از مدتی طولانی از چرخه فعالیت خارج شد. پس از ان نوبت بـه گاز آر134اي «R134a» رسید؛ گازی بی‌خطر با خاصیت جذب و انتقال سریع گرما.
این گاز غیر قابل اشتعال و غیرسمی اسـت و پایداری شیمیایی و حرارتی مناسبی در مجاورت سرما از خود نشان میدهد. همچنین آر134اي هیچگونه واکنشی نسبت بـه لایه ازن ندارد، اما مانند نسل‌هاي گذشته خود در صورت آزاد شدن در هوا باعث گرمایش زمین میشود کـه البته میزان ان بسیار کمتر از گذشتگان خود اسـت.
حتما بخوانید: چگونه کولر خودرو را گاز بزنیم ؟
اجزای تشکیل‌دهنده کولر خودرو
کمپرسور:
کمپرسور، دستگاه حرکت‌دهنده گاز مبرد در کولر خودرو اسـت. این قطعه حساس با گرداندن گاز در اجزای سیستم در واقع شبیه بـه قلب مجموعه عمل میکند.
کمپرسور گاز مبرد را از اواپراتور بـه داخل کندانسور و سپس بـه کپسول خشک‌کننده و مجدد بـه داخل اواپراتور بـه حرکت درمی‌آورد. کمپرسورهایی کـه در سیستم‌هاي کولر خودرو بـه کار برده میشوند، باید خواصی از قبیل وزن و حجم متناسب با قدرت موتور داشته باشند تا هنگام نصب براحتی در محل مورد نظر جاگذاری شوند و بار اضافی بر موتور خودرو تحمیل نکنند.
کندانسور:
کندانسور یکی از اجزایی اسـت کـه وظیفه تبادل حرارت را بـه عهده دارد. کندانسور گرمای جذب شده توسط اواپراتور از گاز مبرد داخل سیستم را بـه هوای محیط خارج از کابین ماشین انتقال می دهد.
کپسول خشک‌کننده:
کپسول خشک‌کننده بـه عنوان منبع ذخیره گاز مبرد و جاذب رطوبت گاز عمل میکند. طبق معمول این کپسول دارای یک سوئیچ ایمنی اسـت تا در مواقعی کـه فشار گاز از حد تعریف شده کمتری بیشتر شود، بـه طور خودکار جریان برق کمپرسور را قطع کند. روی این کپسول دریچه‌اي شیشه‌اي برای رؤیت گاز وجوددارد.
اواپراتور:
یکیدیگر از قطعات اصلی سیستم کولر خودرو اواپراتور اسـت. اواپراتور مجموعه‌اي از قطعات اسـت کـه وظیفه کاهش گرمای هوای کابین خودرو را برعهده دارد. یکیدیگر از وظایف مهم این قطعه، جذب رطوبت از هوای داخل کابین اسـت.
جریان سریع هوای ایجاد شده توسط فن الکتریکی با عبور از سطح کویل اواپراتور، سرمای ایجاد شده توسط کویل را از طریق کانال‌ها و دریچه‌هاي هدایت هوا بـه داخل کابین ماشین انتقال می دهد.
عمل ایجاد سرما توسط کویل اواپراتور باعث تقطیر رطوبت هوای داخل کابین شده و قطرات آب ایجاد شده از طریق لوله مخصوصی بـه خارج از کابین خودرو منتقل می شود.
سیستم کولر ماشین دارای دو سوئیچ کنترلی اسـت کـه یکی از انها زمانی کـه فشار گاز کم یا زیاد باشد، کمپرسور را از مدار خارج کرده و دیگری از ایجاد یخ در داخل محفظه اواپراتور جلوگیري میکند. کارکرد نامناسب هریک از این دو سوئیچ، میتواند باعث از کار افتادن کل سیستم شود.
مجموعه لوله و شیلنگ: شیلنگ‌ها در سیستم تهویه مطبوع خودرو وظیفه ایجاد ارتباط بین اجزای مختلف سیستم را بر عهده دارند. این شیلنگ‌ها بـه دلیل شرایط کاری خاص باید از استانداردهای خاصی برخوردار باشند.
کلید A/C:
این قطعه در سیستم کولر خودرو وظیفه خاموش و روشن کردن کولر را بر عهده دارد کـه با شکل‌هاي متفاوت در خودرو های مختلف وجوددارد. طبق معمول یک لامپ ال‌اي‌دی وظیفه نمایش حالت روشن یا خاموش این سوئیچ را عهده‌دار اسـت.
لازم بـه ذکر اسـت در بعضی خودرو های روز دنیا، این قطعه حذف شده و سیستم تهویه همراه با روشن کردن خودرو بـه حالت فعال در می آید و فقط دما باید تنظیم شود.
فن کولر:
وقتی فن الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرد، میتوان ان را روی کندانسور یا روی رادیاتور نصب کرد. اگر فن کندانسور جلوتر از رادیاتور ماشین نصب شده باشد، دراین حالت فن بـه گونه‌اي نصب میشود کـه هوا را از بیرون مکیده و روی سطح کندانسور میدمد «وضعیت رانشی». در صورتی کـه فن کندانسور در پشت کندانسور ودر مقابل موتور نصب شود، هوا را از روی سطح کندانسور مکیده و بـه سمت موتور میدمد.
شیر انبساط:
این وسیله تعیین‌کننده میزان صحیح گاز واردشونده از کندانسور بـه داخل اواپراتور از طریق یک فیلتر اسـت. همچنین این قطعه فشار مبرد را بـه طور ناگهانی کاهش می دهد.
هنگامی کـه کمپرسور شروع بـه کار می کند، شیر انبساط باز شده و مبرد مایع با عبور از صافی مربوط بـه ورودی مایع پرفشار بـه گاز پرفشار تبدیل می شود.
زمانی کـه اواپراتور میزان بیشتری مبرد نیاز داشته باشد، شیر انبساط اجازه می دهد تا مبرد کم فشار مورد نیاز بـه داخل کویل اواپراتور وارد شود. شیر انبساط، برقرارکننده تعادل میان بار گرم و خنک‌کنندگی بهینه اواپراتور اسـت.
منبع: جام جم آنلاین
