موجودی نقرهاي رنگ با چند رنگ آبی این جا و آنجا، و دم چنگالدار! آیا هنوز حدس میزنید؟ بله، شاه ماهی اسـت! این ماهی بدنی اژدری شکل با قسمت بالایی مایل بـه خاکستری مایل بـه آبی تیره دارد و روی بقیه بدنش نقره اي اسـت. دراین قسمت از مجله تفریحی تالاب بـه مناسبت روز شاه ماهی در 27 مهرماه چند واقعیت جالب در مورد شاه ماهی منتشر کرده ایم.
شاه ماهی یک ماهی دریایی اسـت کـه از خانواده Clupeidae اسـت. این خانواده ماهی شامل حدود 200 گونه مختلف اسـت. با این حال، آشناترین گونه هاي شاه ماهی، شاه ماهی اقیانوس اطلس، اقیانوس آرام و آروکانی هستند. انها ترجیح میدهند در آب هاي معتدل اقیانوس آرام و اقیانوس اطلس زندگی کنند و 90 درصد شاه ماهی هایي را کـه انسانها میخورند، تشکیل میدهند. برای 23 حقیقت جالب و جالب دیگر در مورد شاه ماهی بـه زیر نگاه کنید.
شاه ماهی متعلق بـه یک خانواده گسترده تر از حدود 200 گونه ماهی اسـت، اما سه گونه شاه ماهی وجوددارد کـه رایجترین آن ها هستند: اقیانوس اطلس، اقیانوس آرام و آراوکانی.
مطالب مشابه: انواع ماهی های قرمز و تاریخچه آن
نبرد شاه ماهی ها درسال 1429 در نزدیکی روورای فرانسه، زمانی کـه نیروهای فرانسوی تلاش کردند کاروان ماهی و اسلحه را برای بریتانیایی ها مختل کنند، انجام شد.
شاهماهی با سرهای کوچک و کنارههاي رنگینآمیزی نقرهاي و پشتهایي بـه رنگ آبی تیره و متالیک طراحی شده اسـت. طول بزرگسالان بین 20 تا 38 سانتی متر «8 تا 15 اینچ» اسـت. بدن شاه ماهی با فلس هاي بزرگ و نازک پوشیده شده اسـت. دهان بزرگ اسـت و دارای دندان هاي ضعیف کوچک اسـت. خط جانبی قابل مشاهده نیست و هالتر وجود ندارد.
شاه ماهی یکی از فراوانترین گونههاي ماهی در جهان، موجودات کوچکی مانند غلافهاي کوچک، پتروپودها و دیگر سختپوستان پلانکتون و همچنین لارو ماهی را می خورد.
اینگونه در گروه هاي بزرگی بـه نام “مدرسه” زندگی میکند. یک مدرسه میتواند بیش از یک میلیارد نفر را در خود جای دهد! با این حال، تعداد بیشتر مدارس بـه هزاران یا حداکثر صدها هزار نفر میرسد. آن ها در مدارس وسیع سفر میکنند و برای شکارچیان بزرگ تر مانند ماهی کاد، ماهی قزل آلا و ماهی تن غذا تهیه میکنند. باوجود تعداد بسیار زیادی کـه میتوانید اینگونه را در انها بیابید، آن ها در واقع بسیار شکننده و حساس هستند.
اگر چه جمعیت آن ها همان گونه بالاست، اما در مناطقی کـه آلودگی بیشتری دارند، این ماهی ها بـه طور محسوسی ناپدید میشوند. شاه ماهی را ممکن اسـت با تورهای دریفت و تورهای اطراف «عمدتا تورهای گربه یا ترال» صید کنند.
شاه ماهی بسته بـه عرض جغرافیایی و دما بین دسامبر و اواسط تابستان تخم ریزی میکند. هر ماده بالغ بر 40000 تخم چسبنده روی جلبک دریایی یا سنگ می گذارد. تخم ها درحدود دوهفته از تخم خارج میشوند. شاه ماهی ها برای تخم ریزی بـه سمت ساحل حرکت میکنند و پس از تخم ریزی، شاخه هاي شاه ماهی بالغ پراکنده میشوند.
این ماهی درحدود 4 سال بالغ می شود و ممکن اسـت 20 سال زندگی کند.
ماهیگیری شاه ماهی بزرگ در دسترس نوسانات زیادی در صید سالانه خود اسـت زیرا بقای جمعیت شاه ماهی هاي جوان بـه طور گسترده اي از سال بـه سال متفاوت اسـت. در طول یک فصل، اندازه صید ممکن اسـت از سال بـه سال بـه شدت نوسان کند ودر برخی موارد، بـه عنوان مثال در شرق آنگلیا، ممکن اسـت ذخایر بـه طور کامل ناپدید شوند، شاید برای چندین سال.
اندازه صید شاه ماهی بریتانیا درسال هاي پس از جنگ جهانی دوم تا سال 1968 بـه سرعت کاهش یافت، اما از ان تاریخ، مقدار صید بـه تدریج افزایش یافته اسـت.
علاوه بر سایر اعضای جنس Clupea «بـه عنوان مثال، پرزدار، یا اسپات»؛ اصطلاح شاه ماهی بـه سایر اعضای خانواده Clupeidae نیز اطلاق می شود، از جمله شاه ماهی اسکاپجک «Alosa chrysochloris» و alewife «A. یا Pomolobus». شبه هارنگوس». اصطلاح شاه ماهی همچنین برای ماهی هاي خاصی درخانواده هایي بـه جز Clupeidae، مانند شاه ماهی گرگ «Chirocentrus dorab» استفاده می شود.
مطالب مشابه: گران ترین ماهی های آکواریوم های دنیا در سال 2023
ما از حداقل 3000 سال قبل از میلاد شاه ماهی خورده ایم. شاه ماهی حداقل 1000 سال اسـت کـه در اروپا نمک زده می شود تا بـه عنوان غذای زمستانی نیز نگهداری شود. نمک زدن ماهی را بدون یخچال نگه داری میکند و حمل و نقل ان را آسان میکند و همچنین عمر مفید ان را بـه میزان قابل توجهی افزایش میدهد.
در شرق کانادا و شمال شرقی ایالات متحده، بیشتر شاه ماهی هاي مورد استفاده را ماهی هاي جوان تشکیل میدهند کـه در دریاچه هاي ساحلی یا سینه ها گرفته میشوند و بـه عنوان ساردین کنسرو میشوند. این ماهی دارای گوشت خامه اي رنگ، روغن زیاد و پوسته کوچک اسـت.
شاه ماهی دارای برچسب آبی MSC دارای گواهی پایداری هستند.
بخش عمده شاه ماهی کـه در اقیانوس آرام گرفته می شود در تولید روغن ماهی و کنجاله استفاده می شود و مقادیر کمتری ترشی و دودی می شود. شاه ماهی بیشتر برای دود کردن، پختن یا کنسرو کردن فرآوری می شود، اما شاه ماهی تازه سرخ شده، کبابی یا آب پز عالی اسـت.
شاه ماهی در بسیاری از فرهنگ ها غذای اصلی اسـت و میتوان ان را بـه روش هاي مختلفی تهیه کرد. شاه ماهی خام با پیاز خام یک غذای لذیذ بهاری در هلند اسـت. در فیلیپین، شاه ماهی را بـه صورت خشک میخورند و اغلب با سیر، برنج و تخم مرغ برای صبحانه سرو میکنند. در سوئد، شاه ماهی تخمیر شده با بوی قوی «surströmming» رابا نان تخت و رویه هایي مانند پوره سیب زمینی و پیاز خرد شده میخورند.
شاه ماهی در دو طرف اقیانوس اطلس شمالی یافت می شود. مهمترین مناطق ماهیگیری دریای شمال، دریای بالتیک و آب هاي ساحلی بریتانیا، نروژ، ایسلند و کانادا هستند.
تعداد شاه ماهی در اقیانوس اطلس شمالی چهار میلیارد تخمین زده شده اسـت.
عبارت “شاه ماهی قرمز” از استفاده از کیپر برای آموزش یا احتمالاً منحرف کردن سگ هاي شکار آمده اسـت.
مجسمهاي از شاه ماهی در بندر فیشگارد، ولز دیده می شود.
مطالعه اي درسال 2003 گزارش داد کـه شاه ماهی ممکن اسـت در شب با وزش باد ارتباط برقرار کند.
نخستین بشکه شاه ماهی جدید صید شده در هلند همیشه در حراجی فروخته می شود. درسال 2010؛ بشکه 45 شاه ماهی حدود 45000 پوند قیمت داشت.
شاه ماهی حتی در «شب دوازدهم» شکسپیر ذکر شده اسـت، «…و احمق ها بـه همان اندازه شوهر هستند کـه شاه ماهی ها. شوهر بزرگ تر اسـت.»
مطالب مشابه: 15 ماهی زیبا که صورتی هستند «عکس»
در پایان
شاه ماهی اقیانوس اطلس نوعی شاه ماهی، ماهی اسـت. در هردو طرف اقیانوس اطلس یافت می شود. طول ان تا 45 سانتی متر میرسد و بیش از نیم کیلو گرم وزن دارد. این ماهی ازدحام اسـت، بـه این معنی کـه بسیاری از ماهی ها گرد هم میآیند و یک دسته «یا ازدحام» ماهی را تشکیل میدهند.
ازدحام هایي بـه اندازه 4 کیلومتر مکعب از شاه ماهی اقیانوس اطلس با حدود 4 میلیارد ماهی اندازه گیری شده اسـت. با این حال، مانند بسیاری از ماهی هاي دیگر، صید بی رویه تجاری مشکل ساز اسـت. ذخایر شاه ماهی در حال سقوط بوده اسـت.