کاربرد چوبهای مهندسی در صنعت معماری
کافی است همین حالا نگاهی به دوروبر خود بیندازید تا ببینید که چوب تا چه اندازه در زندگی ما سهم دارد. گرچه به این مسئله توجه نمی‌کنیم، ولی خیلی از لوازمی که روزانه استفاده میکنیم یا چوبی هستند یا در ساختار آنها از چوب استفاده شده است.
آیا می‌دانستید برای ساخت چوب الزاماً نیازی به قطع کردن درختان نیست؟ چوبهای مهندسی علاوه بر پایداری زیاد، از قیمت مقرون‌به‌صرفه‌ای نیز برخوردار هستند و به همین خاطر علاوه بر صنایع دیگر، در معماری هم کاربردهای فراوانی دارند.
در این مقاله علاوه بر معرفی و اشاره به انواع چوبهای مهندسی، در خصوص کاربردهای آنها در صنعت معماری نیز صحبت میکنیم. با ما همراه باشید.
چوب مهندسی چیست؟
انواع چوب را به‌صورت کلی می‌توان به سه دسته تقسیم‌بندی کرد: چوب نرم، چوب سخت و چوب مهندسی.
چوبهای مهندسی گرچه از الیاف طبیعی سلولوزی چوب ساخته می‌شوند اما مستقیماً توسط طبیعت و درختان تولید نمی‌شوند. به عبارت دیگر، این محصول در نتیجه فرآیندهای انسانی مهندسی‌شده تولید می‌گردد و به همین خاطر به آن Engineered Wood گفته می‌شود.
نکته: به چوبهای مهندسی، چوب کامپوزیت یا صنعتی هم گفته می‌شود.
چوبهای مهندسی حاصل از ترکیب، گرمادهی و فشرده‌سازی ضایعات چوبی، خاک‌اره و چسب‌های شیمیایی است. این محصولات انواع مختلفی داشته و به خاطر بازیافتی بودن، قیمت پایینی دارند. علاوه بر این، ساختار فشرده آنها باعث شده تا از مقاومت و استحکام بسیار بالایی برخوردار بوده و کاربردهای فراوانی، به‌ویژه در قالب مصالح ساختمانی داشته باشند.
چوبهای مهندسی اغلب جایگزین بسیار مناسبی برای چوبهای طبیعی به شمار می‌روند و استفاده از آنها باعث کاهش قطع درختان و آسیب به محیط‌زیست نیز می‌شود.
کاربرد چوب مهندسی در معماری
چوب مهندسی در صنعت معماری به دو صورت کاربرد دارد:
ساخت دیوارپوش و کفپوش
چوبهای مهندسی در کارخانه به‌صورت پنل‌های ورقه‌ای، در ضخامت و مساحت مشخص تولید شده و برش داده می‌شوند. به همین خاطر می‌توان از قطعات آن به‌خوبی برای پوشش کف یا دیوار استفاده نمود.
کفپوش‌ها و دیوارپوش‌هایی که از چوب مهندسی ساخته شده‌اند می‌توانند جلوه‌ای خاص و جذاب به محیط داخلی ببخشند. ازآنجایی‌که اغلب چوبهای کامپوزیت دارای روکش‌هایی با طرح‌های متنوع (من‌جمله چوب طبیعی) هستند، جلوه‌ای که به خانه می‌بخشند خاص و منحصربه‌فرد است.
مقاومت بالا، قیمت مقرون‌به‌صرفه و تنوع در جنس نیز از جمله دیگر عواملی هستند که باعث شده‌اند چوبهای مهندسی کاربرد زیادی در تولید انواع کفپوش و دیوارپوش داشته باشند.
همچنین برخورداری از ساختار ارتجاعی و بافتی نرم‌تر، باعث شده تا چوب مهندسی نسبت به کفپوش‌های سیمانی، سنگی و بتنی امنیت بیشتری برای سالمندان و خردسالان داشته باشد.
طراحی دکوراسیون داخلی
چوبهای مهندسی گرچه با فرآوری‌های صنعتی تولید می‌شوند اما بافت آنها همچنان از چوب طبیعی است و زیبایی و جذابیت آن را در خود دارد. علاوه بر این، روکش‌های متنوعی که روی این محصولات چوبی کار می‌شود، می‌تواند تنوع بسیار بیشتری به ظاهر آنها ببخشد. به‌عنوان‌مثال، شما هرگز نمی‌توانید چوبهای طبیعی را در رنگ‌های مختلف داشته باشید، درحالی‌که برخورداری از روکش‌های رنگی، یکی از بدیهی‌ترین ویژگی‌های کامپوزیت‌ها است.
چوبهای مهندسی همچنین طول عمر و مقاومت بیشتری نسبت به انواع طبیعی دارند و کاربردشان برای تولید لوازم دکوراسیون داخلی بیشتر است. استفاده از این محصولات در طراحی داخلی باعث می‌شود تا گرما و صمیمیت بیشتری در فضا جریان پیدا کند.
علاوه بر این، چوبهای مهندسی وزن بسیار سبک‌تری نسبت به بسیاری از مصالح دیگر همچون فلز و سنگ داشته و از قیمت مناسب‌تری نیز برخوردارند. همه این‌ها باعث شده تا Engineered Wood یکی از محبوب‌ترین مصالح برای طراحی دکوراسیون داخلی باشد.
از مهم‌ترین دلایل محبوبیت و رواج چوبهای مهندسی در صنعت معماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- این چوب‌ها عایق صدا و حرارت هستند و می‌توانند هزینه‌های مربوط به انرژی را کاهش دهند.
- دارای بافتی طبیعی بوده و جزو مصالح تجدیدپذیر هستند.
- از مقاومت بسیار بالایی برخوردار بوده و تنوع بیشتری نسبت به چوبهای طبیعی دارند.
- وزن سبکی دارند.
- نیاز به قطع درختان و جنگل‌زدایی را کاهش می‌دهند.
- به‌خوبی شکل‌پذیر هستند و می‌توان اشکال مختلفی از آنها استفاده نمود.
مزایا و معایب چوب مهندسی
چوب مهندسی نیز مانند انواع چوبهای دیگر مزایا و معایب خاص خودش را دارد که در زیر به برخی از مهم ترین آنها اشاره میکنیم:
مزایا:
- چوب مهندسی‌شده قیمت بسیار پایین‌تری از چوبهای طبیعی داشته و پایدارتر هم هست.
- از استحکام بسیار بالایی برخوردار بوده و قدرت تحمل وزن و فشار را به‌خوبی دارد.
- ساختاری منعطف و انحناپذیر دارد.
- تنوع مدل‌های آن بالاست.
- به‌راحتی تاب برنمی‌دارد و ترک نمی‌خورد.
- برش و استفاده از آن بسیار آسان است و به خاطر بافت متخلخل به‌سادگی شکسته نمی‌شود.
معایب:
- چوبهای مهندسی در برابر رطوبت مداوم آسیب‌پذیر بوده و دچار فرسایش می‌شوند، به همین خاطر برای استفاده در تولید مبلمان‌های فضای باز مناسب نیستند.
- در ساخت برخی از انواع آن از مواد شیمیایی سمی استفاده می‌شود.
- گرچه این چوب‌ها کمتر از انواع طبیعی نیازمند نگهداری و رسیدگی هستند، اما اساساً به مراقبت احتیاج دارند.
انواع چوب مهندسی
چوبهای مهندسی می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند که در زیر به مهم‌ترین آنها اشاره میکنیم:
تخته چند لایی
تخته چند لایی از قرار گرفتن چند لایه چوب نازک بر روی هم و چسب و فشرده‌سازی آنها تولید می‌شود. برای ساخت این تخته‌ها، حداقل از 3 ورقه چوبی استفاده می‌کنند.
تخته‌های چندلایی به خاطر ساختار چندلایه خود و استفاده از چسب‌های فنولی، از استحکام و استقامت بسیار خوبی برخوردار هستند. یکی از بزرگ‌ترین مزایای این نوع چوب مهندسی نیز مقاومت خوب آن در برابر نفوذ آب و شکستگی است. شما می‌توانید بدون هیچ‌گونه نگرانی، میخ و پیچ را در بافت این تخته‌ها فرو کنید و مطمئن باشید که نمی‌شکند.
تخته‌های چندلایی همچنین بیشترین نزدیکی به بافت چوبهای طبیعی را داشته و ظاهر زیباتری نسبت به انواع دیگر دارند.
تخته نئوپان (خرده چوب)
ساده‌ترین و ارزان‌ترین نوع از چوبهای مهندسی، تخته‌های نئوپان هستند. برای تولید این محصول از خرده‌چوب‌هایی که سایز آنها کمتر از 2 میلی‌متر است، خاک‌اره و چسب استفاده می‌شود.
قیمت بسیار پایین، مقاومت مناسب، انعطاف‌پذیری و سازگاری با انواع نیازها باعث شده تا در صنایع گوناگون، به ویژه مبل‌سازی استفاده زیادی از تخته‌های نئوپان بکنند. از این محصول به‌ویژه برای ساخت انواع مبلمان، کفپوش، کابینت، قفسه، سقف کاذب و غیره بهره می‌برند.
تخته ام‌دی‌اف
تخته ام‌دی‌اف یکی از محبوب‌ترین انواع چوب مهندسی است که در واقع یکی از زیرمجموعه‌های تخته‌های فیبر متراکم (با تراکم متوسط) محسوب می‌شود.
این محصول از ترکیب و فشرده‌سازی تحت دمای زیاد خرده‌چوب‌های نرم، سخت، موم و چسب مصنوعی رزین تولید می‌شود. البته تخته‌های ام‌دی‌اف می‌توانند از نظر جنس، بافت، تراکم و رنگ با هم تفاوت داشته باشند.
این محصول چوبی سطحی صاف و عاری از گره دارد و از تخته‌های چندلایی متراکم‌تر است. این تراکم باعث شده تا MDF از مقاومت فوق‌العاده بالایی برخوردار باشد و به‌ندرت دچار ترک یا شکستگی شود.
از جمله دیگر انواع چوبهای مهندسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تخته بلوک
- تخته متراکم HDF(تراکم بالا) و LDF (تراکم پایین)
- الوار لمینت
- تخته OSB
سخن آخر
چوبهای مهندسی حاصل فرآیندهای انسانی بوده و از ترکیب ضایعات و خرده‌چوب‌ها، خاک‌اره و انواع چسب‌های شیمیایی، تحت فشار و گرمادهی ساخته می‌شوند. این نوع چوب مقاومت بسیار بالایی داشته و از قیمت مقرون‌به‌صرفه‌ای نیز برخوردار است.
امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد.
