معماري صخرهتراشي عملي اسـت براي ايجاد يك سازه با تراشيدن ان از سنگهای طبيعي جامد. نمونه های زیادی از این نوع کار وجوددارد کـه اغلب در مقیاس بزرگ انجام می شود و شامل کار فشرده می شود. مقبره ها و معابد سنگی کـه دراین قسمت از مجله تفریحی تالاب لیست شده اند، از شگفت انگیزترین و زیباترین ساختمان های جهان هستند.
مقبره اي مجلسی کـه در صخره اي محکم بریده شده اسـت. در مصر، این استراتژی در دوران پادشاهی میانه «حدود 1938-1600 قبل از میلاد» مورد استفاده قرار گرفت. مدلهایي در صخرههای کنار رود نیل، زندانیان در دره پادشاهان و مقبرههای اشراف در اقصر یافت می شوند.
در پادشاهی جدید «1075-1539 قبل از میلاد» اربابان در مقبرههای تکانخورده پوشانده میشدند، با این حال، اماکن مجزای تشییع جنازه همان گونه در نزدیکی ساخته می شدند. مقبره های صخره اي یا مستقیماً از روی صخره یا با بریدن شفت عمودی از سطح و یا با ورودی شیب دار یا جرأت دار «دروموس» ساخته می شوند. مقبره های صخره اي بـه ویژه در منطقه مدیترانه، جایی کـه از نوسنگی تا عصر آهن رخ می دهند، بسیار محبوب هستند.
مقبره پادشاهان در نزدیکی پافوس در جنوب غربی قبرس یک گورستان بزرگ اسـت کـه قدمت ان بـه قرن چهارم قبل از میلاد باز میگردد. مقبره ها از صخره یکپارچه تراشیده شده و با ستون های دوریک تزئین شده اند. علیرغم نام، هیچ مدرکی دال بر مدفون شدن افراد سلطنتی در این جا وجود ندارد. در عوض این مکان آخرین استراحتگاه اشراف بطلمیوسی و مقامات عالی رتبه بود.
✅ مطالب مشابه: آشنایی با معبد زیبای کک لوک سی مالزی + تصاویر
لیکیا فدراسیونی از شهر های باستانی بود کـه در استانهای ترکیه آنتالیا و موغلا امروزی قرار داشت. مقبرههای لیسیایی اتاقهای تشییع جنازه استادانهاي هستند کـه مستقیماً روی صخره، طبق معمولً دریک صخره حک شدهاند. بیشتر اوقات، مقبره ها مانند نمای خانه های چوبی لیسیایی تراشیده شده اند. مقبرههای صخرهاي لیسیاییهای ثروتمند با کنده کاریهای برجسته کار شده بودند.
بر روی برخی از مقبره های سنگی، نمای بیرونی با نقش برجسته هایي تزئین شده اسـت کـه ویژگی های خاص متوفی و وقایع اصلی ان دوره را بـه تصویر میکشد. ورودی با یک در سنگی کشویی کـه بـه طرفین در امتداد یک شیار کشیده شده بود مهر و موم شده بود.
مدائن صالح جنوبی ترین و بزرگ ترین سکونتگاه پادشاهی نبطیان پس از پترا، پایتخت ان؛ را تشکیل می دهد. این مکان کـه در بین نبطیها بـه ان هگرا گفته می شود، بـهخاطر چشم انداز بیابانیاش، کـه با رخنمونهای ماسهسنگ با اندازهها و ارتفاعات مختلف در عربستان سعودی مشخص شده اسـت، قابل توجه اسـت.
هگرا در قرن اول پس از میلاد در اطراف یک منطقه مسکونی و واحه ان ساخته شده اسـت. برونزدهای ماسه سنگ برای ساختن گورستان تراشیده شدند. در مجموع چهار منطقه گورستان باقیمانده اسـت کـه دارای 131 مقبره سنگتراش شده بـه طول 13.4 کیلومتر «8.3 مایل» اسـت.
غارهای موگائو سیستمی متشکل از 492 معبد را در 25 کیلومتری جنوب شرقی مرکز دونهوانگ تشکیل میدهند، واحهاي کـه بـه صورت استراتژیک در چهارراهی در جاده ابریشم واقع شده اسـت. این غارها حاوی برخی از بهترین نمونه های هنر بودایی اسـت کـه دوره اي حدود 1000 سال را در بر میگیرد.
ساخت زیارتگاه های غار بودایی درسال 366 پس از میلاد بـه عنوان مکان هایي برای نگهداری متون مقدس و آثار هنری آغاز شد. غارهای موگائو، همراه با غارهای لانگمن و غارهای یونگانگ، یکی از سه معبد باستانی باستانی در چین هستند.
غارهای لانگمن در امتداد کوههای شیانگشان و لانگمنشان دربخش مرکزی شرقی چین پراکندهاند. از شمال بـه جنوب، مسافتی کـه غارها طی می کنند حدود یک کیلومتر اسـت. بیش از 2100 طاقچه، بیش از 100000 مجسمه، حدود 40 بتکده و 3600 لوح و استیل در غارها وجوددارد.
ساخت غارها درسال 493 بعد از میلاد آغاز شد. منطقه Longmen بـه روی عموم باز اسـت و اگر چه نمیتوان وارد غارها شد، بیشتر آثار هنری از نمای بیرونی دیده می شوند.
غارهای یونگانگ غارهای معبد باستانی بودایی در استان شانشی چین هستند. غارها عمدتاً در دوره بین 460 تا 525 بعد از میلاد در طول سلسله وی شمالی ساخته شدند. آن ها نمونه برجسته اي از کنده کاری های سنگی چینی از قرن 5 و 6 هستند. مجموع این سایت از 252 غار با بیش از 51000 مجسمه و مجسمه بودا تشکیل شده اسـت.
پس از یک فوران آتشفشانی درحدود 2000 سال پیش، گدازه سنگ های نرمی را در منطقه کاپادوکیه در ترکیه تشکیل داد. صخره نرم تر توسط باد و آب فرسایش مییابد و سنگ کلاهک سخت در بالای ستونها باقی می ماند و دودکشهای پری امروزی را تشکیل می دهد.
مردم گورمه، در قلب منطقه کاپادوکیه، متوجه شدند کـه این صخره های نرم را میتوان بـه اسانی تراشید و خانه ها، کلیساها و صومعه ها را تشکیل داد. این پناهگاههای مسیحی حاوی نمونههای بسیاری از نقاشیهای دیواری بیزانس هستند و دستاورد هنری منحصربهفردی را از دوران پس از شمایلشکنی نشان میدهند.
✅ مطالب مشابه: تصاویر جالب از معبد بودای خفته در تایلند
لالیبلا یکی از مقدس ترین شهر های اتیوپی اسـت کـه پس از آکسوم در رده دوم قرار دارد و مرکز زیارتی برای بسیاری از مناطق کشور اسـت. این شهر روستایی در سرتاسر جهان بـه خاطر کلیساهای یکپارچهاش کـه نقش مهمی در تاریخ معماری سنگتراشی بازی می کنند، شناخته شده اسـت.
اگر چه قدمت کلیساها بـه خوبی مشخص نشده اسـت، تصور می شود کـه اکثر انها در طول قرن های 12 و 13 توسط تمدن قرون وسطایی اتیوپی ساخته شده اند. کلیسای سنت جورج شناخته شده ترین و آخرین ساخته شده از یازده کلیسا اسـت. ابعاد این مجموعه 25 متر در 25 متر در 30 متر «82x82x98 فوت» اسـت و یک حوض تعمید کوچک در خارج از کلیسا وجوددارد کـه دریک سنگر مصنوعی قرار دارد.
غارهای آجانتا در ایالت ماهاراشترا هند، غارهایی با سنگ تراشیده شده اند کـه قدمت ان بـه قرن دوم قبل از میلاد میرسد. مجموعه صومعه آجانتا از چندین ویهارا «تالارهای اقامتی صومعهها» و چایتیا گریها «تالارهای بنای یادبود استوپا» تشکیل شده اسـت کـه در بین کوه بریده شدهاند.
درسال 480 پس از میلاد، غارهای آجانتا متروکه شدند. در طول 1300 سال بعد، جنگل دوباره رشد کرد و غارها تا سال 1819 کـه معابد سنگی تراشیده شده توسط یک افسر بریتانیایی دوباره کشف شد، پنهان، بدون بازدید و بدون مزاحمت باقی ماندند.
غارهای الورا در 30 کیلومتری «19 مایلی» شهر اونگ آباد در هند واقع شده اند. الورا مظهر معماری هندی برش سنگ اسـت. 34 معبد و صومعه سنگی بودایی، هندو و جین بین قرن 5 تا 10 ساخته شدند. غارهای بودایی قدیمی ترین سازهها بودند و عمدتاً شامل ساختمانهای بزرگ و چند طبقهاي هستند کـه درصورت کوه حک شدهاند، از جمله محل زندگی، اتاق خواب، آشپزخانه و اتاقهای دیگر. معبد کایلاسا، مرکز بینظیر الورا اسـت.
این سازه غول پیکر کـه برای یادآوری کوه کایلاش طراحی شده اسـت، از یک صخره حکاکی شده اسـت و مساحتی دو برابر پارتنون در آتن را پوشش می دهد.
دره ملکه ها مکانی در مصر اسـت کـه در زمان های قدیم همسران فرعون ها در ان دفن می شدند. این دره در نزدیکی دره پادشاهان کـه بیشتر شناخته شده اسـت، در ساحل غربی رود نیل روبروی تبس واقع شده اسـت. این منطقه بایر در تپه های غربی بـه دلیل انزوای نسبی و نزدیکی ان بـه پایتخت مصر باستان انتخاب شده اسـت. این گورستان بیش از 70 مقبره سنگی را در خود جای داده اسـت کـه بسیاری از انها شیک و تزیینات مجلل هستند.
دره پادشاهان دره اي در مصر اسـت کـه برای مدتی نزدیک بـه 500 سال از قرن 16 تا 11 قبل از میلاد، مقبره هایي برای پادشاهان و اشراف ممتاز پادشاهی جدید ساخته شده اسـت. این دره شامل 63 مقبره و اتاق اسـت کـه اندازه آن ها از یک گودال ساده تا یک مقبره پیچیده با بیش از 120 اتاق متغیر اسـت.
مقبره های سلطنتی با صحنه هایي از اساطیر مصر تزئین شده اند و سرنخ هایي از اعتقادات و آیین های تدفین ان دوره بـه دست می دهند. بـه نظر میرسد کـه تمامی مقبره ها در دوران باستان باز شده و مورد سرقت قرار گرفته باشند. تنها مقبره مشهور توت عنخ آمون از بدترین تخریب مقبره در امان ماند.
ابو سیمبل یک سایت باستان شناسی اسـت کـه شامل دو معبد عظیم صخره اي در جنوب مصر در ساحل غربی دریاچه ناصر اسـت. این معابد دوقلو در اصل در زمان سلطنت فرعون رامسس کبیر در قرن سیزدهم قبل از میلاد از دامنه کوه حکاکی شدند تا بـه عنوان یادگاری ماندگار برای خود و ملکه اش نفرتاری.
این مجموعه بـه طور کامل در دهه 1960 برای جلوگیری از غرق شدن آن ها در طول ایجاد دریاچه ناصر، مخزن عظیم آب مصنوعی کـه پس از ساخت سد بلند اسوان بر روی رودخانه نیل شکل گرفت، جابهجا شد. ابو سیمبل یکی از جاذبه های گردشگری مصر اسـت.
پترا، شهر افسانهاي «شهر سرخ رز، نیمی از قدمت زمان»؛ پایتخت باستانی پادشاهی نبطی بود. بی شک با ارزش ترین گنج و بزرگ ترین جاذبه توریستی اردن اسـت.
شهری بینظیر، کـه قرنها پیش توسط نبطیها درکنار دره وادی موسی حک شد و انها ان را بـه محل اتصال مهمی برای مسیرهای ابریشم و ادویه تبدیل کردند کـه چین، هند و جنوب عربستان را بـه مصر، یونان و روم متصل میکرد. استادانهترین ساختمان در پترا، الخزنه ««خزانهداری»» اسـت کـه از صخرهاي ماسهسنگ تراشیده شده اسـت، نمای عظیمی اسـت کـه همه ی چیز اطرافش را کوتوله میکند.
✅ مطالب مشابه: معبد تاریخی ادفو در مصر + عکس
در پایان
معابد تاریخی ؛ یکی از جالب ترین و شگفت انگیز ترین مکان های دنیا هستند کـه طبق معمول هم در کشور هایي مثل چین ؛ تایلند و … یافت می شوند.