حقایقی در مورد جزیره ایستر + 29 حقیقت
جزیره ایستر «راپا نویی» با گذشته اي مرموز کـه هنوز بـه طور کامل باز نشده اسـت، جزیره اي زیبا پر از رمز و راز و جادو اسـت. مورخان و دانشمندان چندین دهه تلاش کرده اند تا زمین شناسی و فرهنگ جزیره را درک کنند و معنای پشت مجسمه هاي غول پیکر موآی را کـه توسط مردم راپا نویی اولیه ساخته شده بود، رمزگشایی کنند. از خاستگاه نخستین ساکنان تا اکتشافات روی “سرهای جزیره ایستر”؛ ما دراین قسمت از مجله تفریحی تالاب بـه 29 مورد از جذاب ترین حقایق جزیره ایستر نگاه میکنیم.
حقایقی در مورد جزیره ایستر
جزیره ایستر «راپا نویی» گوشه و قلمروی خاص شیلی در اقیانوس آرام، یکی از دورافتاده ترین مکان هاي مسکونی جهان اسـت. این کوچک اسـت، با مساحتی درحدود 164 کیلومتر مربع «64 مایل مربع»؛ اما باوجود اندازه کوچک ان؛ مکانی با تاریخ شگفت انگیز و پر از راز اسـت. ساکنان ان فرهنگ منحصر بـه فردی را ایجاد کرده اند، همانگونه کـه موآی هاي سنگی و سایر مصنوعات نشان میدهد. یونسکو این جزیره را در لیست میراث جهانی قرار داده اسـت.
1. جزیره ایستر جزیره و قلمرو ویژه ای از شیلی در جنوب شرقی اقیانوس آرام، در جنوب شرقی ترین نقطه مثلث پلینزی در اقیانوسیه است.
مثلث پلینزی منطقه اي از اقیانوس آرام اسـت کـه سه گروه جزایر در انتهای ان قراردارند: هاوایی، جزیره ایستر و نیوزلند. این اصطلاح اغلب برای تعریف پولینزی استفاده میشود.
مطالب مشابه: آداب و رسوم عجیب و جالب مردم کشور ایسلند
2. نام “جزیره عید پاک” توسط یک اروپایی – کاشف هلندی Jacob Roggeveen به آن داده شد.
او در روز یکشنبه عید پاک درسال 1722 در حالی کـه بـه دنبال سرزمین دیویس می گشت، جزیره اي فرضی کـه برای مدتی روی نقشه ها قرار داده شده بود اما بعدا مشخص شد وجود ندارد، بـه ان برخورد کرد. اعتقاد بر این بود کـه این جزیره در اقیانوس آرام، نزدیک آمریکای جنوبی اسـت.
نام ان از دزد دریایی ادوارد دیویس گرفته شده اسـت کـه طبق گزارشات، درسال 1687 ان را هنگام حرکت در اقیانوس آرام در جنوب جزایر گالاپاگوس بـه سمت کیپ هورن مشاهده کرد. دیویس بـه شهرک هاي اسپانیایی در امتداد سواحل مکزیک، پرو و شیلی یورش برد.
3. Roggeveen آن را Paasch-Eyland «نام هلندی قرن 18 برای “جزیره عید پاک”» نامیده است.
نام رسمی اسپانیایی جزیره Isla de Pascua نیز بـه معنای “جزیره عید پاک” اسـت. نام فعلی پلینزی این جزیره، راپا نوی «”راپا بزرگ”»؛ در اوایل دهه 1860 بـه وجود آمد و بـه شباهت توپوگرافی جزیره بـه جزیره راپا «گاهی اوقات راپا ایتی یا “راپا کوچک” نامیده میشود، بزرگ ترین و تنها جزیره مسکونی اسـت. از جزایر باس در پلینزی فرانسه نام این جزیره در زبان محلی بـه معنای “زمین بزرگ” یا “ناف جهان” «Te Pito o Te Henua» اسـت.
4. جزیره ایستر از نظر زمین شناسی یکی از جوان ترین مناطق روی زمین و طولانی ترین منزوی است.
سنت شفاهی میگوید کـه این جزیره ابتدا توسط یک اکسپدیشن دو کایاک از هاواییکی، سرزمین افسانه اي کـه تصور میشود برخی از مردمان پلینزی از ان سرچشمه گرفته اند، بـه رهبری رئیس هوتو ماتوآ و ناخدای او توو کو ایهو، مستقر شد. ادبیات میگوید کـه این حدود 300-400 پس از میلاد بود کـه نخستین مهاجران بـه هاوایی رسیدند.
تحقیقات اخیر نشان میدهد کـه این جزیره زودتر از 1200 پس از میلاد سکونت گزیده اسـت. پلینزی هایي کـه برای نخستین بار دراین جزیره مستقر شدند، احتمالاً از جزایر مارکز، جزایر گامبیر یا هر یک از جزایر کنونی پلینزی فرانسه، در فاصله 3200 کیلومتری، آمده بودند. آن ها با خود موز، نیشکر، تارو «کولوکازیای خوراکی»؛ و همچنین مرغ و موش هاي پلینزی «سومین گونه رایج موش، پس از موش معمولی و موش سیاه» آوردند.
5. این که آنها پولینزیایی بودند با تشابهات در آداب و رسوم، ویژگی های صورت، لباس و زبان پشتیبانی می شد.
نویسنده نظریه دیگری ثور هیردال، زیست شناس و قوم شناس نروژی بود کـه بعد ها یک مسافر و دریانورد بود. او ادعا میکند کـه برخی از ساکنان بعدی جزیره کـه بـه “گوش دراز” مشهور هستند، از آمریکای جنوبی آمده اند، همانگونه کـه در کشت سیب زمینی شیرین، افسانه هاي ساکنان و ویژگی هاي ظاهری ساکنان سابق گواه اسـت. استنباط از مجسمه ها
6. هیردال در سال 1947 امکان قایقرانی از آمریکای جنوبی به پلینزی را با قایق Kon-Tiki به طور تجربی ثابت کرد.
طبق افسانه، مردم “گوش دراز” کـه اشراف را تشکیل می دادند، تقریبا بـه طور کامل طی یک قیام توسط مردم ستمدیده “کوتاه گوش” از تبار پلینزی نابود شدند. پس از کشف جزیره توسط هلندی ها درسال 1722 و قبل از این کـه جیمز کوک جزایر پلینزی را درسال 1773/1774 کشف کند، جنگ داخلی در آنجا رخ داد.
7. هنگامی که ژاکوب روگیوین جزیره را در یکشنبه عید پاک، 5 آوریل 1722 کشف کرد، 2 تا 3 هزار نفر در این جزیره سکونت داشتند.
پیش از این شاید 10-15 هزار نفر دراین جزیره زندگی میکردند، اما کاهش منابع طبیعی و قطع همه ی درختان باعث کاهش جمعیت شد. بـه گفته اهالی محل دعوا و حتی آدمخواری بـه دلیل کمبود غذا رخ داده اسـت. تز دیگر این اسـت کـه گسترش موش پلینزی باعث کمبود غذا و جنگل زدایی شده اسـت.
8. در اواسط قرن 19، جمعیت به حدود 4 هزار نفر بهبود یافت.
با این حال، در عرض بیست سال، این جمعیت درسال 1877 بـه 110 نفر کاهش یافت. کاهش جمعیت ناشی از انتقال اجباری بومیان برای کار برده بـه پرو و شیلی بود.
9. مبلغان در دهه 1860 وارد جزیره شدند و در دهه 1870، ساکنان جزیره ایستر آیین کاتولیک را پذیرفتند.
مداخله سلسله مراتب کلیسا باعث شد کـه تبعید ساکنان متوقف شود. کسانی کـه از برده داری جان سالم بـه در بردند اجازه یافتند بـه جزیره بازگردند. با این حال، آن ها عمدتا حامل آبله بودند کـه در سراسر جزیره پخش شد و جمعیت باقیمانده را از بین برد. در بین کسانی کـه جان باختند، تومی آیوی آتوآ – حاملان فرهنگ، تاریخ و شجره نامه جزیره بودند.
تنها چیزی کـه باقیمانده اسـت، لوح هایي با نوشته رونگورونگو اسـت – سیستمی از گلیف ها «نشانه هایي در معماری و باستان شناسی» کـه در قرن نوزدهم کشف شد و بـه نظر میرسد یک خط یا نسخه اولیه باشد. تلاش هایي برای رمزگشایی انها انجام شده اسـت، اما هیچ کدام موفقیت آمیز نبوده اسـت. بین سالهاي 1862 و 1888؛ حدود 94 درصد از جمعیت مردند یا مهاجرت کردند.
10. در 9 سپتامبر 1888، شیلی جزیره ایستر را تحت “پیمان الحاق” ضمیمه کرد.
دولت شیلی بـه نمایندگی از افسر نیروی دریایی شیلی، پولیکارپو تورو، این معاهده رابا آتامو تکنا، کـه توسط مبلغان کاتولیک بـه پادشاهی راپا نویی منصوب شد، پس از مرگ رئیس ارشد و جانشین وی، امضا کرد. شیلیایی ها این جزیره را بـه یک شرکت انگلیسی اجاره دادند کـه مزرعه گوسفندی در ان ایجاد کرد.
11. پس از بحران اقتصادی سال 1929، شیلی سعی کرد جزیره را در ازای کشتی های جنگی بفروشد.
پیشنهادهایی بـه ایالات متحده، بریتانیا، ژاپن و کشور آلمان ارائه شد، اما هیچ یک از این کشورها این پیشنهاد را از نظر استراتژیک سودمند ندیدند – جزیره بسیار دور از سرزمین هاي دیگر بود.
12. در سال 1966، شیلی وضعیت جزیره را با الحاق آن به منطقه والپارایسو و اعطای حقوق شهروندی به جزیره نشینان تنظیم کرد.
از زمان الحاق رسمی جزیره بـه شیلی، مردم بومی برای جبران خسارات خود، محافظت از موقعیت خود، محدود کردن حجم ارتش و محدود کردن هجوم گردشگران مبارزه کردهاند.. درسال 1993؛ یک قانون بومی تصویب شد کـه افراد تازه وارد را از داشتن زمین منع میکرد و طبق قانون سال 2009؛ حق اقامت در جزیره برای افراد بومی، همسران و فرزندان انها محفوظ اسـت.
13. جزیره ایستر در اقیانوس آرام قرار دارد و یکی از منزوی ترین مکان های روی زمین است.
این جزیره درحدود 3600 کیلومتر «2236 مایل» از سواحل شیلی و بیش از 2000 کیلومتر «1242 مایل» از جزیره پیتکرن «جزیره آتشفشانی در اقیانوس آرام، قلمرو ماوراء دریای بریتانیا» قرار دارد.
14. این جزیره مثلثی شکل است.
مساحت این جزیره 163.6 کیلومتر مربع «63 مایل مربع» و حداکثر ارتفاع ان 507 متر «1663 فوت» از سطح دریا اسـت. طول ان حدود 24.6 کیلومتر «15.3 مایل» و عرض ان در عریض ترین نقطه تقریبا 12.3 کیلومتر «7.65 مایل» اسـت. جمعیت جزیره 7750 نفر اسـت، تراکم جمعیت – 47.37 نفر / کیلومتر مربع.
مطالب مشابه: طبیعت فوق العاده زیبا و رویایی ایسلند
15. جزیره ایستر توسط سه آتشفشان خاموش کنگلومرا تشکیل شده است: Terevaka، Poike و Rano Kau.
ترواکا بیشتر جزیره را تشکیل میدهد، در حالی کـه پوکه و رانو کائو دماغه هاي شرقی و جنوبی را تشکیل میدهند و شکل مثلثی بـه جزیره میدهند. آن ها حاوی غارهای آتشفشانی زیادی هستند، از جمله کانال هاي pyroducts – کانال هاي طبیعی کـه توسط گدازه هاي جاری تشکیل شده اند.
پوکه زمانی جزیره اي مجزا بود تا این کـه مواد آتشفشانی Teravaka ان را دریک کل بزرگتر ادغام کرد. بازالتهاي غنی از آهن بر این جزیره مسلط هستند کـه بـه سنگهاي ماگمایی موجود در جزایر گالاپاگوس نزدیک هستند.
16. جزیره ایستر دارای آب و هوای نیمه گرمسیری دریایی است.
گرم ترین ماه فوریه، پرباران ترین ماه آوریل اسـت و فصل خنک ان از جولای تا آگوست ادامه دارد.
17. 43.6 درصد از جزیره «71.3 کیلومتر مربع» در پارک ملی راپا نویی محافظت می شود.
این پارک درسال 1935 تاسیس شد ودر سال 1996 بـه عنوان میراث جهانی یونسکو معرفی شد.
18. پارک ملی راپا نویی خانه مجسمههای سنگی موآی است – برجستهترین دستاورد مردم پولینزی جزیره ایستر.
887 مجسمه سنگی بـه نام موآی بر روی سکوهای سنگی آهو ساخته شده اسـت. بیشتر انها در توفا «نوعی سنگ رسوبی سبک، فشرده و طبق معمولً متخلخل» از آتشفشان رانو راراکو با استفاده از ابزارهای ساخته شده از بازالت حک شده اند.
19. مجسمه های موآی یکپارچه هستند. وزن برخی از آنها بیش از 18 تن و ارتفاع آنها بیش از 6 متر است.
بزرگ ترین موآی بـه نام پارو حدود 10 متر ارتفاع و 75 تن وزن داشت. یک مجسمه ناتمام بـه ارتفاع 21 متر و وزن حدود 270 تن نیز پیدا شد. حدود یک پنجم مجسمههاي موآی بـه اصطلاح پوکائو داشتند کـه کوکهاي قرمز خاص پلینزی هستند کـه از توف ساخته شدهاند و شبیه کلاه هستند.
حدود 95 درصد از موآی هاي موجود در معدن رانو راراکو «یک دهانه آتشفشانی بـه قطر حدود 700 متر در قسمت شرقی جزیره، کـه کف ان توسط یک دریاچه آتشفشانی کوچک اشغال شده اسـت» ساخته شده اسـت، جایی کـه هنوز 394 موآی وجوددارد. این معدن بـه دلایل نامعلومی بـه طور ناگهانی رها شد و بسیاری از مجسمه ها ناتمام ماندند. موآی هاي تمام شده از معدن بـه مقصد خود بر روی کنده ها منتقل میشدند و با طناب بـه صورت عمودی قرار میگرفتند.
20. در اواسط قرن نوزدهم، بیشتر موآی ها واژگون شده بودند.
امروزه حدود 50 نفر از انها در مکان هاي قبلی خود مستقر شده اند.
21. افسانه ای در مورد مجسمه های موآی وجود دارد.
رئیس قبیله هوتو ماتوآ در جستجوی خانه اي جدید وطن خودرا ترک کرد. پس از مرگ او، شش پسرش جزیره را بین خود و سپس وارثان خود تقسیم کردند. ساکنان جزیره بر این باور بودند کـه مجسمه هایي کـه برپا کردند میتوانند مانا «قدرت ماوراء طبیعی» رئیس را بـه تصرف خود درآورند کـه منجر بـه بارش هاي فراوان و برداشت بهتر میشود.
22. علاوه بر موآی، نوع خاصی از مجسمه وجود دارد – تاکوتوری.
بر خلاف موآی، تاکوتوری بـه صورت زانو زده استراحت میکند و ویژگی هاي صورت و شکل سر کاملاً متفاوت اسـت. ویژگی دیگری کـه با موآی متفاوت اسـت، محل تولید آن ها و ماده اولیه اي اسـت کـه از ان ساخته شده اند.
تاکوتوری ها از اسکوریا «پوسته اي روی سطح گدازه کـه با تخلخل بالا مشخص میشود ودر نتیجه ساختاری متخلخل ایجاد میشود» در پونا پائو «یک معدن کوچک غیرفعال بر روی مخروط آتشفشانی در حومه شهر هانگا روآ» ساخته شده اند. از آنجا تاکوتوری ها بـه رانو راراکو منتقل کردند.
23. مشخص نیست که آیا تاکوتوری ها مانند موآی ها برای پرستش اجداد و تجمع مانا استفاده می شده است یا خیر.
نظریه اي وجوددارد کـه نشان میدهد این مجسمه ها در خدمت آیین خدای پرنده «Tangata manu» بودند کـه در راپا نویی در آخرین دوره قبل از ورود اروپایی ها بـه جزیره ایجاد شد. بنابر این، انها ثابت میکنند کـه جوانترین موآی در جزیره هستند.
24. در یک زمان، یک جنگل گرمسیری در جزیره ایستر رشد کرد.
اعتقاد بر این اسـت کـه بومیان جزیره را بـه طور کامل از درختان جدا کردند و از انها برای ساخت قایق، خانه و حمل و نقل موآی استفاده کردند. شاید درختان بـه دلیل هجوم موش هاي پلینزی کـه از دانه هاي درختان تغذیه میکردند ناپدید شدند و از گسترش انها جلوگیری کردند.
نخل هاي نارگیل مانند احتمالا در آنجا رشدکرده اند. آن ها متعلق بـه گونه بومی Paschalococos disperta بودند کـه در نهایت درحدود سال 1650 از بین رفتند. درختانی کـه در حال حاضر در جزیره رشد میکنند «عمدتا اکالیپتوس و اقاقیا» حدود 50 سال سن دارند و از شیلی آورده شده اند.
25. این جزیره همچنین محل زندگی بسیاری از گونه های بومی پرندگان خشکی و دریایی بود. اینها به دلیل جنگل زدایی و شکار منقرض شده اند.
در بین پرندگانی کـه زندگی میکردند طوطی ها، حواصیل ها، جغدها، ریل ها و پرندگان دریایی بودند: پترل ها و پرندگان ناوچه.
26. مردم جزیره ایستر به زبان راپا نویی «وانانگا راپا نوی» صحبت می کنند.
این زبان از شاخه شرقی خانواده پلینزی زبان هاي آسترونزی اسـت کـه بومیان جزیره بـه ان صحبت میکنند. در دهه هاي اخیر، این زبان بـه دلیل مهاجرت انسان بـه سرزمین اصلی شیلی و سایر جزایر اقیانوس آرام «بـه ویژه تاهیتی» گسترش یافته اسـت. این توسط نزدیک بـه 5000 نفر صحبت میشود.
27. حتی قبل از ورود مبلغان مسیحی به جزیره ایستر، راپا نویی تنها زبان اقیانوسیه بود که شکل نوشتاری داشت.
این بـه خط رونگورونگو، حکاکی شده در چوب نوشته شده بود. متأسفانه، این زبان تا بـه امروز رمزگشایی نشده اسـت، زیرا بخش بزرگی از جامعه توسط تاجران برده پرو ربوده شدند، برخی از کسانی کـه می توانستند بخوانند مردند و آنهایی کـه باقی ماندند نتوانستند بخوانند.
درسال 1914؛ محقق کاترین روتلج با مردی برخورد کرد کـه میتوانست نوشتههاي رونگورونگو را بخواند. او در خانه جذامیان اقامت داشت. او بـه او نزدیک شد، اما او حاضر نشد راز این نوشته را برای یک غریبه فاش کند. اعتقاد بر این اسـت کـه او شاگردانش را در جزیره رها کرد زیرا توانایی نوشتن و خواندن از نسلی بـه نسل دیگر منتقل شد. تحقیقات برای رمزگشایی نوشته هنوز در حال انجام اسـت.
28. یک آنتی بیوتیک ماکرولید مورد استفاده در پزشکی مدرن برای اولین بار در سال 1975 از باکتری Streptomyces hygroscopicus از نمونه خاک گرفته شده در جزیره ایستر جدا شد.
دارویی بـه نام سیرولیموس «راپامایسین» یک سرکوب کننده سیستم ایمنی اسـت کـه در پیوند استفاده میشود. راپامایسین نیز ماده اي اسـت کـه میتواند عمر حیوانات را افزایش دهد و تحقیقات در مورد این خواص در حال انجام اسـت.
29. آتش سوزی که در اوایل اکتبر 2022 به جزیره حمله کرد، آسیب های جبران ناپذیری به بسیاری از مجسمه ها وارد کرد.
آتش سوزی در روز سه شنبه 4 اکتبر از جایی شروع شد ودر 148.26 هکتار از جزیره ایستر گسترش یافت. مقامات ادعا میکنند کـه هیچ مبلغی برای بازسازی مجسمه ها نمیتواند آسیب وارد شده را جبران کند.
مطالب مشابه: صخره ای بسیار شگفت انگیز شبیه فیل در ایسلند + تصاویر
در پایان
جزیره ایستر جزیره اي دورافتاده و مسکونی در اقیانوس آرام اسـت. این شهر بـه خاطر صدها سر سنگی غولپیکری کـه چشم انداز را پر کردهاند، مشهور اسـت. قرن هاست کـه مورخان، زمین شناسان، باستان شناسان و دانشمندان مجذوب این مجسمه ها بوده اند.
