امیدوارم با جمع کردن هفت سین نوروزی
قرآنش نگهدارتان
آینه اش روشنایی زندگیتان
سکه اش برکت عمرتان
سبزیش طراوت و شادابی دل تان
ماهی اش شوق ادامه زندگیتان را
بـه شما هدیه دهد
پیشاپیش سیزده بدر مبارک
این رویداد دارای آیینهای ویژهای است که در درازای تاریخ پدید آمده و اندک اندک چهره سنت به خود گرفته است. از آن جمله میتوان آیینهای زیر را برشمرد.
1- گره زدن سبزه
2- سبزه بـه رود سپردن
3- خوردن کاهو و سکنجبین
4- پختن غذا های متنوع بـه ویژه آش رشته
5- بررسی علف گره زدن
افسانهی آفرینش در ایران باستان و موضوع نخستین بشر و نخستین شاه و دانستن روایاتی دربارهی «کیومرث» دارای اهمیت زیادی است. در «اوستا» چندین بار از کیومرث سخن بـه میان آمده و او را نخستین پادشاه و نیز نخستین بشر نامیده است.
سیزده بدر ، سال دگر
هیچ کس نباشد در به در
از عشق و مهر و عاطفه
قلبی نباشد بی اثر
خاموش و سرد و ناامید
هرگز نباشد یک نفر
هرگز نیفتد یک درخت
از ضربه ی سرد تبر
از جنگ و خونریزی ، زمین
خالی بماند سر به سر
هرگز نماند کودکی
بی سایه ی سبز پدر
تنها دلی که عاشق است
باشد به هر جا معتبر
از جان پاک عاشقان
باشد جدا شر و خطر
چشم انتظار هر آن که هست
آید عزیزش از سفر
بی غصه باشند مردمان
سال دگر سیزده بدر
پیشاپیش سیزده بدر مبارک
مشهور است که هر کس در روز سیزدهم نوروز در خانه بماند، نحسی این روز دامن او را میگیرد و برای همین باید از خانه بیرون برود. در میان ایرانیان باستان هیچ روزی به عنوان روز نحس شناخته نمیشد.
انها تنها چند عدد را به عنوان اعداد مقدس میدانستند مثل عدد هفت؛ اما درکتابهای تاریخی آمده است که در سال پنجاه و دو میلادی یونانیان روز سیزدهم سال نو را به عنوان عددی نحس وارد فرهنگ ایرانیان کردند.
دروغ سیزده تو این باشد که “دوستم داری”!
و دروغ سیزده من هم این که “تو هستی”!
خوبیِ سیزده بدر اینست
من هرکجا باشم مشغولِ از شکوفه و چمن عکس گرفتن،
و تو هرکجا باشی مشغولِ والیبال بازی کردن و بگو بخند و آجیل خوردن،
هر دو زیرِ یک آسمانیم
روی سر هردویمان یا آفتاب میبارد یا باران!
باهم هم سقفیم و شاید دروغِ سیزدهمان خیلی هم دروغ نیست!
راستی جای دوری که موبایل آنتن ندهد نروی،
شاید زیر نور آفتاب صفحه موبایلم را خوب ندیدم و یکباره شماره ات را اشتباهی گرفتم!
بـه این ترتیب از آن سال ها بـه بعد و با استناد به همین اعتقاد، روز سیزدهم فروردین تمام ایرانیان دست از کار روزمره می کشند و پس از برداشتن غذا و میوه و تنقلات که از شب پیش برای سفر یک روزه خود تدارک دیده بودند، راهی دشت و صحرا و باغ شده و ان روز را به این طریق سپری میکردند.
در روزگاران قدیم که شهرها دروازههای متعدد داشت، در روز سیزدهم هر کس از دروازهای بیرون میرفت و از دروازه دیگری بـه شهر وارد می شد تا بـه این وسیله دیو شریری که بـه همراه او دم دروازه خروجی مانده است، در بقیه سال پشت دیوار شهر بـه انتظار باقی بماند و او با رها شدن از دست دیو پلید سال خوبی داشته باشد. بـه این صورت از خانه بیرون رفتن را برای دور کردن دیوان و شیاطین پلید از زندگی خود مؤثر میدانستند.
شاید شما هم پیش خود خود میگویید روز سیزده بدر چرا سبزه را به آب می اندازند؟ در گذشته رسم بر ان بوده است که دوازده ستون از دوازده نوع غله بـه تعداد دوازده ماه سال سبز میکردند. «در مواردی هفت ستون بـه نشانه هفت امشاسپند» در هنگام سال نو هر کدام از غلهها راکه رشد بهتری داشت، بـه فال نیک می گرفتند و برای کشت ان سال از آن نوع غله بیشتر میکاشتند.
١٣ تا بدی
١٣ تا بلا
١٣ تا زشتی
١٣ تا نحسی
١٣ تا غصه
١٣ تا ناكامی
١٣ تا مریضی
از وجودتون دور بشه
و در عوض 1396 دونه شادی؛ زیبایی؛ لطافت و خوشی های پایدار تقدیم وجودتون
به امید لذت بردن از طبیعت و احترام به طبیعت و حفظ منابع طبیعی
سیزده بدر مبارك
چون معتقد بودند این نوع غله در ان سال برکت بیشتری بـه همراه خواهد داشت. انها در پایان سیزدهمین روز نوروز سبزهها را در کنار نهرها میگذاشتند یا بـه جوی آب روان میسپردند. بعضی معتقدند که دادن سبزه بـه آب خاطرات کهنه سال قبل را می شوید یا اینکه با این عمل سبزی بهار از طریق رود بـه سراسر زمین منتقل میشود و طراوت و شادابی بـه زمین بازمیگردد.
حتماً بخوانید: اس ام اس سیزده بدر | عکس و متن زیبای 13 بدر 1398
از دیگر آداب و رسوم سیزده بدر، گره زدن سبزه بـه منظور برآورده شدن آرزوهاست که شاید بیشتر برای جوانان دارای جذابیت بوده و منظور از آن برآورده شدن آرزو و باز شدن بخت انهاست.
بـه اعتقاد بعضیها نحسی روز سیزدهم سال نو در صورتی برطرف میشود که هر کسی سیزده سنگریزه بـه پشت سر خود پرتاب کند و از پروردگار خود بخواهد که بلا و آفت را در سال نو از سر او و عزیزانش دور کند. این رسم بیشتر در مناطق کرد نشین کشور اجرا میشود. مردم قزوین نیز بـه درون چشمه و جویبار سنگ پرتاب میکنند.
یکی دیگر از آداب و رسوم سیزده بدر پختن نوعی آش است که در بعضی از نقاط در شب قبل از سیزده بـه در بـه نیت در امان ماندن از حوادث روز سیزده تهیه و بین سیزده تا از همسایهها تقسیم میکنند. به طور کلی رسم پختن آش رشته و خوردن ان در دل طبیعت در میان اغلب ایرانیان رایج است. از دیگر خوراکیها که بـه ویژه خوردن انها در میان مردم کردستان رایج است، میتوان بـه دلمه برگ مو اشاره کرد.
این کار هم اکنون نیز در میان بسیاری از مردم در نوروز رایج است. «گفتنی است در طب سنتی ایران؛ خوردن سکنجبین که طبع گرمی دارد، بـه همراه کاهو که دارای طبیعت سرد است، تجویز شده است.»
یکی از آیینهایی که در گذشته سخت بـه ان پایبند بودهاند، شادی و خنده و نقل لطیفهها و سخنان طنزآمیز و حکایات بوده است. چون معتقد بودهاند خنده موجب از میان رفتن بدیها و پلیدیها در سال جدید میشود.
در این روز بازیهای مختلف گروهی بسیار رایج است. تاب بازی، هفت سنگ، طناب کشی، وسطی، خواندن ترانهها و رقصهای محلی که اغلب بـه صورت گروهی و هماهنگ اجرا میشود نیز بسیار پرطرفدار است. در میان بعضی از اقوام کشور بادبادک پرانی، سوارکاری، کشتی و دیگر انواع هماوردجویی در میان پسران جوان نیز دیده میشود.
از دیگر تفریحات این روز میتوان بـه آب بازی و پاشیدن آب بـه یکدیگر اشاره کرد. گفتنی است پاشیدن آب بـه یکدیگر رسمی باستانی و مربوط بـه روز اول یا ششم بهار بوده که با گذشت زمان بـه روز سیزدهم نیز سرایت کرده است و فلسفهای جالب دارد.
در مناطق مختلفی از کشورمان که صحراها یا جنگلهای سبزی وجود دارد، مردم محلی از خواص گیاهان خودرو در طبیعت محل زندگی خود آگاهند و در روز سیزده بدر انها را برای مصارف خانگی گردآوری میکنند یا حتی در همان روز با این سبزیها آش میپزند.
اینم تدارکاتِ سیزده بدر مدیر برای اعضا فعال گروه
جعفر شهری درکتاب خود بنام «طهران قدیم» بـه جادوهای سیاه مربوط بـه روز سیزدهم اشاره کرده است و میگوید مردم از طریق سرخاب و سفیداب کردن دو سوسک سیاه و انجام اعمالی سعی در تفرقه افکنی میان مردم داشتند.
سخن آخر
درست است که روز سیزده بدر روزی برای شادی و پناه بردن بـه دل طبیعت است؛ اما باید بدانیم رها کردن زبالهها در طبیعت، شکستن شاخه درختان، آتش روشن کردن، شکار حیوانات و چیدن گلها به همین طبیعت آسیب جدی وارد میکند و برای نگه داری از محیط زندگی خود باید از اقدام بـه این موارد خودداری کنیم.
رسمی که در سالهای اخیر بـه سیزده بدر اضافه شده، رها کردن ماهی قرمز در جویبارها و رودخانههاست. از آنجا که ماهی قرمز گونهای غیر بومی است که بـه اکوسیستم مـا وارد میشود، بسیار آسیب زننده است و تأثیر مخربی بر طبیعت دارد و توصیه میشود انها را در استخرها و حوضهای پارکهای درون شهری رها شوند.
روز سيزدهم فروردين يا همان سيزدهبدر از جمله روزهايي است که حکايتها و روايتهای فراوانی درباره ان گفته شده و جالب آنکه متداولترين حکايت درباره اين روز، نادرستترينِ اين تعبيرهاست و سيزدهمين روز نوروز، روزی مقدس نزد ايرانيان باستان بودهاست. در این راستا کوشش بر این بوده است تا خردورزانه ترین و مستندترین گفتارها، نوشتارها و نگرشها را در این زمینه گردآوری کنیم.
گفته میشود ایرانیان باستان در آغاز سال نو پس از دوازده روز جشن گرفتن و شادی کردن که بـه یاد دوازده ماه سال است، روز سیزدهم نوروز راکه روز فرخندهایست بـه باغ و صحرا میرفتند و شادی میکردند و در حقیقت با این ترتیب رسمی بودن دوره نوروز را بـه اتمام میرسانیدند. میتوان گفت معقولترین موردی که درباره سیزده بـه در گفته میشود همین است.
بهتر است در آغاز، پیشگفتاری پیرامون عدد 13 و روز سیزدهم و اینکه آیا این عدد و این روز در ایران و فرهنگ ایرانی نحس است داشته یا نه فراهم آوریم: نخست باید بـه این موضوع توجه داشت که در فرهنگ ایرانی، هیچ یک از روزهای سال «نحس» و «بد یمن» یا «شوم» شمرده نشده، بلکه چنانچه می دانیم هر یک از روزهای هفته و ماه نامهایی زیبا و در ارتباط با یکی از مظاهر طبیعت یا ایزدان و امشاسپندان داشته و دارند.
روز سیزدهم هر ماه خورشیدی در گاهشماری ایرانی نیز «تیر روز» نام دارد که از آن ِستاره ی تیشتر، ستارهی باران آور میباشد و ایرانیان از روی خجستگی، این روز را برای نخستین جشن تیرگان سال، انتخاب کردهاند. همچنین در هیچ یک از متون کهن و هیچ دانشمند و نویسندهای، از این روز بـه بدی یاد نکردهاند بلکه در بیشتر نوشتارها و کتابها، از سیزدهم نوروز با عنوان روزی فرخنده و خجسته نام بردهاند.
امروز …
پر ڪار ترين
روز سال است برای من
بايد گره از تمام
سبزه های اين
شهر باز ڪنم !
مبادا ڪسی تو را آرزو
ڪرده باشد…
سیزده بدر مبارک
هیچ دانشمندی ذکر نکرده که سیزده نوروز نحس است بلکه قریب بـه اتفاق روز سیزده نوروز را بسیار سعد و فرخنده دانستهاند. برای مثال در آثار ابوریحان بیرونی، جدولی برای سعد و نحس بودن روزها قرار دارد که در ان برای سیزدهم نوروز که تیر روز نام دارد، کلمه سعد بـه معنی نیک و فرخنده آمده است. بعد از اسلام چون سیزدهم تمام ماه ها را نحس میدانند، بـه اشتباه سیزدهم عید نوروز نحس شمرده شد.
مشهور است که واژه ی سیزده بـه در بـه معنای «در کردن نحسی سیزده» است. اما وقتی بـه معانی واژهها نگاه کنیم برداشت دیگری از این واژه میتوان داشت. «در» به جای «دره و دشت» میتواند جایگزین شود. به عنوان مثال علامه دهخدا، واژه «در و دشت» را مخفف «دره و دشت» میداند.
یکی از معانی واژه «بـه» ؛ « طرف و سوی » میباشد. مانند اینکه میگوییم «بـه فروشگاه». پس با نگاهی کلی میتوان گفت واژه «سیزده بـه در» بـه معنای «سیزدهم بـه سوی در و دشت شدن» میباشد که همان معنی بیرون رفتن و در دامان طبیعت سر کردن را میدهد.
دربارهی سیزده بـه در «سیزده بدر» روایت هست که: «جمشید، شاه پیشدادی، روز سیزده نوروز را در صحرای سبز و خرم خیمه و خرگاه بر پا میکند و بارعام می دهد و چندین سال متوالی این کار را انجام میدهد که در نتیجه این مراسم در ایران زمین بـه صورت سنت و آیین درمیآید و ایرانیان از آن پس سیزده بدر را بیرون از خانه در کنار چشمه سارها و دامن طبیعت برگزار میکنند».
اما برای بررسی دیرینگی جشن سیزده بدر از روی منابع مکتوب، تمامی منابع مربوط بـه دوران قاجار میباشند و گزارش بـه برگزاری سیزده بـه در در فروردین یا صفر دادهاند. از همین رو برخی پژوهشگران پنداشتهاند که این جشن بیش از یکی دو سده دیرینگی ندارد اما با دقت بیشتر در مییابیم که شواهدی برای دیرینگی این جشن وجود دارد.
مراسم مشابهای که بـه موجب کتیبههای سومری و بابلی از آن آگاهی داریم، آیینهای سال نو در سومر با نام «زگموگ» و در بابل با نام «آکیتو» دوازده روز بـه درازا میکشیده و در روز سیزدهم جشنی در آغوش طبیعت برگزار میشده. بدین ترتیب تصور میشود که سیزده بدر دارای سابقهای دست کم چهار هزار ساله است.
ای کاش این عکس امروز به دست تمامی سیزدهبدریان برسد
حادثههای بزرگ گیهانی در روزگاران كهن، بارها فلاكت و بلاهای بسیار برای دنیای خاكی مـا پدید آورده اند. از این حادثهها و بلایا در متون كهن نام برده شده است. در بعضی كتب مذهبی مانند اوستا، ودا، تورات، انجیل و كتابهای پهلوی و. . . اشارهای بـه این حادثهها شده است. زمین لرزه و سیل و طوفان بسیار اتفاق افتاده، اما همواره بدترین انها در خاطر مردمان پایدار مانده است.
یكی از حادثههای سهمگین گیهانی كه ذكر ان در تورات آمده، در روز سیزدهم سال نو مصری كه مانند جشن فروردین ایرانی بـه هنگام تعادل بهاری خورشید گرفته می شد بـه وقوع پیوسته و موجب مرگ عده زیادی شده است. این روز مصادف با روز سیزدهم ماه ایرانی است. در ان روز سیزدهم سال نو، گویا ستارهای دنباله دار در فضای زمین درخشیده است به طوری كه در افق ایران نیز آن را دیدهاند.
بر اثر برخورد این ستاره با زمین، آتشفشانها آغاز آتشفشانی كردهاند و زمین لرزهای سهمگین روی داده است و كاخها ویران گشتهاند . این حوادث، این اندیشه را در ذهن مردم پدیدار كرد كه هر چند هزار سال یك بار واقعه ای این چنینی رخ خواهد داد. از همین رو است كه مردم به طور سنتی در هر سال بـه هنگام روز سیزدهم فروردین منتظر واقعهای سهمگین بودهاند.
از این جهت خانمان خود را رها میكردند و در این روز زیر سقف و بام نمیماندند، تا اگر زمین لرزهای رخ دهد در امان بمانند. رفته رفته روز سیزدهم سال و در پی ان عدد سیزده، رنگ نحوست گرفت و مردم در همـه جای دنیا از عدد سیزده پرهیز كردند اما امروز دیگر مدتهاست که پلاک خانهها و مغازهها را به صورت 1+12 نمینویسند و حتی برعکس دیده میشود که عدد سیزده برای بعضیها به جای نحوست، خوش شانسی میآورد!
سیزده تون بدر
دشمنانتون در به در
رفقاتون گل به سر
گرفتاریاتون زود بدر
خوشیهاتون هزار برابر
سیزده بدرتون مبارک
نوروز هم به پایان رسید . . .
سیزده بدر هم تمام شد ..
امیدوارم شروع زیبایی در فروردین داشته باشید …
امیدوارم عشقی واقعی را در اردیبهشت پیدا کنید …
امیدوارم از خرداد تا تیر ،زندگی پر از هیجان و لذت بخشی داشته باشید
امیدوارم از مرداد تا شهریور هرگز مشکلات به سراغت نیایند …
امیدوارم مهر و آبان و آذر خبرهای خوبی برایتان داشته باشند …
امیدوارم دی و بهمن خاطرات لذت بخشی برایتان به جا بگذارند …
و در آخر امیدوارم در اسفند ماه به یک سال گذشته تان نگاه کنید و بگید”چه سال شگفت انگیز و خوبی داشتم.”
آمین