سیزده بدر، کـه بـه آن روز طبیعت نیز گفته می شود، یکی از جشنهای باستانی و ملی ایران اسـت کـه در سیزدهمین روز از فروردین ماه، مصادف با پایان تعطیلات نوروزی، جشن گرفته می شود. این روز، ایرانیان با خروج از خانهها و رفتن بـه دامان طبیعت، لحظاتی شاد و مملو از نشاط را درکنار خانواده و دوستان سپری می کنند.
سیزده بدر، کـه بـه آن روز طبیعت نیز گفته میشود، یکی از جشنهای باستانی و ملی ایران اسـت کـه در سیزدهمین روز از فروردین ماه، مصادف با پایان تعطیلات نوروزی، جشن گرفته میشود. این روز، ایرانیان با خروج از خانهها و رفتن بـه دامان طبیعت، لحظاتی شاد و مملو از نشاط را درکنار خانواده و دوستان سپری میکنند.
سنتها و آیینهای مختلفی دراین روز وجوددارد. یکی از مهمترین آنها، گره زدن سبزههای نوروزی اسـت کـه نمادی از بستن بدبختیها و ناخوشیها و آرزوی سالی پر از شادی و سعادت اسـت. همچنین، برخی از افراد فالگوش میکنند یا فال حافظ میگیرند تا ببینند سرنوشت درسال جدید چه در پیش دارد.
مقدمه:
سیزده بدر، یکی از جشنهای باستانی ایرانیان اسـت کـه در روز سیزدهم فروردین، آخرین روز نوروز برگزار میشود. دراین روز، مردم ایران با رفتن بـه دامن طبیعت، بـه استقبال فصل بهار میروند.
بدنه:
تاریخچه سیزده بدر بـه دوران پیش از اسلام باز میگردد. در آن زمان، مردم ایران اعتقاد داشتند کـه عدد سیزده نحس اسـت. بنابر این، در روز سیزدهم فروردین، سبزهای کـه در طول عید نوروز در خانه نگه میداشتند را بـه دشت یا صحرا میبردند و در آب جاری میانداختند تا نحسی آن دور شود. با گذشت زمان، معنای سیزده بدر تغییر کرد و بـه روز طبیعت تبدیل شد. دراین روز، مردم ایران با رفتن بـه طبیعت، بـه پاسداشت نعمتهای خداوند و سپاسگزاری از او میپردازند.
آداب و رسوم سیزده بدر:
سفره سیزده بدر: مردم ایران در روز سیزده بدر، سفرهای در طبیعت پهن میکنند و انواع خوراکیها، از جمله
سبزی خوردن، کاهو، سکنجبین، آجیل و شیرینی را بر آن می گذراند.
گره زدن سبزه: گره زدن سبزه از دیگر آداب سیزده بدر اسـت. مردم با گره زدن سبزه، آرزوهای خودرا برآورده می کنند.
پرواز بادبادک: پرواز بادبادک در روز سیزده بدر، نماد آزادی و رهایی اسـت.
بازیهای گروهی: مردم در روز سیزده بدر، بـه بازیهای گروهی مانند هفت سنگ، طناب کشی و قایم موشک میپردازند.
نتیجه:
سیزده بدر، فرصتی برای مردم ایران اسـت تا از نعمتهای خداوند و زیباییهای طبیعت لذت ببرند. این روز، همچنین فرصتی برای گذراندن وقت با خانواده و دوستان اسـت.
مطالب مشابه: آداب و رسوم جالب در سیزده بدر + تاریخچه و نکات جالب 13 بدر
در ایران باستان مردم با فرارسیدن عید نوروز، 12 روز را بـه خاطر 12 ماه سال بـه جشن و شادی می گذراندند و با رسیدن بـه روز سیزده فروردین، این روز را پایان تعطیلات میدانستند و با رفتن بـه طبیعت آنرا جشن میگرفتند. امروزه هم مانند گذشته مردم سرزمینمان ایران، در روز سیزده فروردین در شهرها و روستاها بـه دامان طبیعت می روند و این روز را درکنار دوستان و خانواده خود بـه تفریح و بازی می پردازند.
روز سیزده فروردین در تقویم «روز طبیعت» نام گذاری شده اسـت و هدف از این نام گذاری احترام بـه طبیعت و تلاش برای حفظ و نگهداری آن اسـت اما متاسفانه تعداد زیادی از افرادی کـه در روز سیزده بـه در، بـه طبیعت می روند از خودشان فقط خرابی و ویرانی بر جای می گذارند.
دراین روز می توان تعدادی از افراد بی مسئولیت را در گوشه و کنار پارک ها، باغ ها و حتی دشت ها دید کـه در حال شکستن شاخه های درختان و سپس استفاده ازآن ها برای برافروختن آتش هستند، افرادی هم وجود دارند کـه حتی بـه گل های تازه سبزه شده هم رحم نمیکنند و با کندن آنها زیبایی طبیعت بهاری را از بین می برند.
اما بدترین قسمت ماجرا زباله های پلاستیکی هستند کـه با رفتن انسانها در دامان طبیعت رها میشوند؛ کمتر کسی اسـت کـه دراین روز کیسه زباله با خود بیاورد و هنگام رفتن بـه خانه زباله هایش را همراه ببرد، بیشتر افراد زباله ها را همان جایی کـه بودند رها می کنند و بـه خانه باز میگردند.
همیشه از خود می پرسم با این رفتار چه چیزی از طبیعت کشورمان باقی میماند و آیندگان چگونه درباره ي ما قضاوت می کنند؟! تمام چیزی کـه در حال حاضر در اختیار ماست باید برای آیندگان و فرزندانمان نیز حفظ شود تا انها هم بتوانند از این همه ی نعمت و زیبایی بهره مند شوند.
بـه یاد داشته باشیم طبیعت، آب و خاک این کشور همیشه برای نیاکان ما بسیار ارزشمند بوده، پس ما هم باید مانند گذشتگان خود بـه طبیعت احترام بگذاریم و برای حفظ آن تلاش کنیم. سیزده بـه در یا روز طبیعت بهترین زمان برای تمرین مهربانی و درست رفتار کردن با طبیعت اسـت، از این فرصت استفاده کنیم و رفتارهای درست با طبیعت را بیاموزیم و آنها را بـه دیگران بـه خصوص بـه کوچک ترها آموزش دهیم.
مقدمه:
با نام خدا انشایم را آغاز میکنم و درباره سیزده بدر چند سطر می نویسم.
ابتدا درباره سیزده بدر عرض کنم کـه سیزده بدر بـهمعنای سیزده بـه در بـه رفتن بـه دره و دشت اسـت. با نگاهی کلی می توان گفت کلمه سیزده بدر بـه معنی سیزدهم بـه سوی در و دشت شدن می باشد کـه همان معنی گردش در دامان طبیعت سرکردن را می دهد.
آیینهای ویژه ي سیزده بدر شامل گره زدن سبزه، سبزه بـه رود سپردن، پختن خوراکهای گوناگون بـه ویژه آش رشته، پرتاب ۱۳ عدد سنگ بـه ویژه در مناطق کرد نشین میباشد. جشن سیزده بدر بیش از یکی دو سده دیرینگی ندارد. در منابع مکتوب، و در تمامی منابع مربوط بـه دوران قاجار بـه برگزاری سیزده بدر در فروردین اشاره شده اسـت.
در ایران باستان پس از برگزاری مراسم نوروزی سیزدهم کـه بـه ایزد باران تعلق داشت مردم بـه دشت و صحرا و کنار جویبارها میرفتند و بـه شادی و پایکوبی میپرداختند و آرزوی بارش باران را از خداوند می نمودند. اکنون نیز در ۱۳ فروردین ماه هر سال مردم، سفره نوروزی را جمع میکنند، خوردنیها و مقداری آجیل و شیرینیهای باقیمانده در سفره نوروز رابا خود بـه طبیعت می برند، و سبزهٔ خودرا درکنار جویبارها بـه آب روان میسپارند و آرزو میکنند کـه سالی پربرکت و خرم داشته باشند.
از آداب و رسوم ۱۳ بدر، گره زدن سبزه، سبزه بـه رود سپردن، خوردن کاهو و سکنجبین، پختن خوراکهای گوناگون بـه ویژه آش رشت، هپرتاب ۱۳ عدد سنگ بـه ویژه مناطق «کرد نشین» و … از جمله مراسم این روز اسـت.
نتیجه:
در اخر بـه دوستان عزیزم سفاش میکنم کـه مواطب طبیعت و درختان باشیم و در روز سیزده بدر باعث آسیبب بـه فضای سبز نشویم.
مقدمه
عموماً در بین جشنهای ایرانی، سیزده بدر از نظر ریشه تاریخی کمی مبهم اسـت. منشأ آن با جشن های دیگر مشترک نیست. در کتب تاریخ بـه طور مستقیم بـه چنین جشنی اشاره ای نشده اسـت. اما در منابع کهن بـه روز سیزدهم فروردین اشاره شده اسـت. باور عمومی این اسـت کـه ایرانیان باستان سیزدهمین روز نوروز را پس از دوازده روز جشن گرفتن جشن میگرفتند. پایان رسمی نوروز و آغازی بر دوازده ماه باقیمانده از سال بود.
در زمان های قدیم برای هرروز از ماه یک نام وجود داشت. مثلا روز اول هرماه «اورمزد روز» و روز سیزدهم هرماه «تیر روز» و متعلق بـه «ایزد تیر» «خدای تیر» بود. کلمه روز در فارسی بـه معنای روز اسـت. کلمه تیر در زبان اوستایی تیشتریه نامیده می شود. این همان نام تیشتر خدای باران اسـت. پس می توان گفت کـه تیر در بین ایرانیان باستان نماد مهربانی الهی بوده اسـت زیرا باران در فرهنگ ایرانی بـه طور نمادین با مهربانی و سخاوت خداوند برابری می کند. روز طبیعت سنت باستانی ایرانیان در جشن گرفتن مناسبت پیروزی خدای باران بر دیو خشکسالی اسـت.
نتیجه گیری
بر اساس باور برخی ایرانیان کـه ریشه تحت تأثیر فرهنگ اروپایی در عصر صفویه داشت، عدد سیزده شوم بود. بنابر این سیزده بـه در بـه معنای «رهایی از شوم روز سیزدهم» اسـت. رفتن بـه پیک نیک در دل طبیعت و مکان های طبیعی یکی از راه های اینکار اسـت. یعنی با شادی حال بد این روز را از بین ببریم.
اما اگر عمیقتر شویم و ریشه این واژهها را در لغت نامه دهخدا جستوجو کنیم، متوجه میشویم کـه «دار» مخفف «دره و دشت» و «بـه» بـه معنای «بـه سوی» اسـت. در نتیجه می توان گفت « سیزده بدر » بـه معنای «بـه سوی دره و دشت در روز سیزدهم» اسـت. پس بـه دشت و دل طبیعت میرویم تا درکنار مردمی کـه دوستشان داریم روز را بگذرانیم.
سیزده بدر، یا سیزدهمین روز از ماه فروردین، یکی از محبوبترین جشنهای نوروزی در ایران اسـت. در تقویم رسمی کشورمان، این روز بـه عنوان روز طبیعت شناخته میشود و از تعطیلات رسمی اسـت. برخی افراد باور دارند کـه در روز سیزده بدر، برای تبدیل کردن اتفاقات بد سال گذشته بـه خیر و برای بیرون راندن نحسیها، باید از خانه خارج شده و نحسیها را در طبیعت بـه در کنند.
مهم اسـت کـه بدانید هیچ دانشمند مشهور یا شخصیت مهمی تا بـه حال درباره روز سیزده بدر و باورهای نحس آن چیزی نگفته اسـت. در عوض، بسیاری معتقدند کـه روز سیزده نوروز بسیار شاد و پربرکت اسـت. در روز سیزده بدر، خانواده ها بـه صورت گروهی با هم ناهار را آماده می کنند و آجیل ها و خوردنی های سفره هفت سین را همراه خود بـه دامان طبیعت و صحرا می برند و سبزه هفت سین را بـه آب روان می سپارند. تفریح، شوخی، بازی های گروهی از سرگرمی های روز سیزده بدر اسـت.
یکی از رسوم جالب این روز، گره زدن سبزه بـه نیت باز شدن گره دشواری ها و برآورده شدن آرزوها اسـت. همچنین، برخی معتقدند کـه دختران دم بخت با گره زدن سبزه، میتوانند شانس خودرا در ازدواج و همسریابی افزایش دهند. «البته لازم بـه توضیح نیست کـه این ها بیشتر رسم های قدیمی اسـت کـه هم اکنون جنبه سرگرمی پیدا کرده اند».
روز سیزده بدر فرصتی خوب برای یادآوری اهمیت حفاظت از طبیعت اسـت. این روز می تواند فرصتی مناسب برای گرد آوری زبالهها در طبیعت و پاک سازی محیط زیست باشد. روز سیزده بدر می تواند یک فرصت مناسب برای آگاهی دادن در مورد حفظ محیط زیست و کثیف نکردن طبیعت باشد؛ در نتیجه، کثیف نکردن طبیعت در روز سیزده بدر میتواند بـه عنوان یکی از رسالتهای این روز در جهت حفظ محیط زیست و طبیعت شناخته شود.
عید نوروز مراسمات و آیینهای ویژهای دارد. آخرین روز تعطیلات سیزده بدر اسـت کـه امروزه بـه نام روز طبیعت شناخته میشود و خانوادهها بـه دامان طبیعت می روند. من نیز همراه خانوادهام سیزده بدر امسال بـه تفریح پرداختم.
از چند روز قبل همه ی ي بـه هم دیگر تلفن میزدند و با هم هماهنگ می شدند، می خواستند با هم باشند. هرکس جایی را پیشنهاد میداد. از کیلومترها آنطرفتر تا همین پارک نزدیک خانه، آخرش قرار شد دو تا از جوانترها صبح خیلی زود بروند تا مناسبترین جا برای نشستن این همه ی ي آدم را پیدا کنند و فرش پهن کنند.
آخرش فهمیدیم در بزرگترین پارک شهر جایی برای نشستن انتخاب شده اسـت. تا ما آمدیم برویم بقیه فامیل رسیده بودند. در ده قدمی ما خانوادهای دیگر نشسته بود. دایی بزرگم اول مقداری چپ چپ نگاهشان کرد و بعد گفت کـه چقدر قدیمها بهتر بود کـه آدمها با غریبهها چسبیده بـه هم نمینشستند.
مادرم مقداری از آجیلهای عید راکه اضافه آمده بود، جلوی دایی گرفت و بـه او گفت کـه بهتر اسـت بـه جای حرص خوردن، بیخیال شود و خوش بگذراند.بچههای یک خانواده دیگر توپ آورده بودند و فوتبال میکردند. بچههای خانواده ما توپ والیبال داشتند و البته هنوز از دایی بزرگم جرئت نمی کردند، شروع کنند.
تا اینکه دایی چشمش بـه توپ افتاد و گفت:«می خواهید بازی کنید، اون طرف…» و با دستش محوطه بازی صد متر آنطرفتر را نشان داد. ما هم تکلیف خودمان را فهمیدیم و از آنجا فاصله گرفتیم. وقتی برگشتیم بچههای آن خانواده را ندیدیم و حدس زدیم کـه دایی تذکر داده کـه اعصاب ندارد و باید رعایت حالش را بکنند.
موقع ناهار گرسنه سر سفره نشستیم و جوجه کبابهایی راکه نصف انها سوخته بود و نصف دیگر نپخته بود، با گوجههای سوخته خوردیم. البته پدرها کلی از دست و پختشان تعریف کردند و مادر ها هم به نظر میرسید راضی باشند؛ همین کـه بـه جای غذا پختن، دور هم نشسته و صحبت کرده بودند، خودش برایشان جای خوشحالی داشت.
آخرش بعضی از دخترهای جوان فامیل سبزه گره زدند و شعرهایی مثل «سال دگر، سیزده بدر، خونه شوهر، بچه بغل» خواندند و خندیدند. مادربزرگم هم خم شد و سبزه گره زد. یکی از نوهها پرسید کـه او دیگر چرا سبزه گره می زند؛ مادربزرگ جواب داد: گره زدن سبزه فقط برای باز شدن بخت کـه نیست، برای برآورده شدن آرزوهای همه ی ي بچهها و نوهها سبزه گره میزنم و وقتی گره باز شود، همه ی ي آرزوهایتان برآورده می شود.
دم غروب خسته و کوفته با صورتهای سوخته از آفتاب بـه خانه برگشتیم. همه ی ي راه برگشت تا خانه بـه صبح روز چهاردهم فروردین فکر میکردم کـه باید صبح زود بیدار شوم و بـه مدرسه بروم و این مرا ناراحت می کرد.سیزده بدر پایان خوبی برای تعطیلات عید نوروز اسـت، روزی کـه بـه هر صورتی کـه برگزار شود، لازم اسـت در آن بـه طبیعت توجه کنیم و در محافظت ازآن بکوشیم.
تعطیلات عید با تمام خوشی هایش بـه اتمام میرسد و پایان آن روز سیزدهم، یعنی روز سیزده بدر اسـت؛ روزی کـه با تمام شدنش تعطیلات هم تمام می شود پس باید قدرش را بدانیم! سیزده بدر را روز طبیعت نیز نامیده اند طبیعتی کـه در آن روز هزاران نفر میهمان آنند و بـه تفریح مشغول. البته نه تفریحی کـه لطمه بـه زیبایی طبیعت بزند.
در روز سیزده بدر بیشتر از روزهای قبل انرژی مصرف میکنیم و هیجان داریم چرا کـه آخرین روز تعطیلات اسـت و فردایش شروع درس و کار و مدرسه! ما روز سیزده بدر خیلی زود بیدار می شویم و وسایلمان را جمع کرده و بـه پارک میرویم. بیشتر اوقات درخت بزرگی را انتخاب میکنیم کـه زیر سایه اش بنشینیم.
روزهای بهار، درختان سرسبز و شکوفه زده اند و هوای بهاری هوای فوق العاده ایست. تفریح در پارک و لذت از دیدن سرسبزی اش آرامش عجیبی بـه انسان می دهد. زیرانداز را پهن کردیم و وسایلمان را چیدیم. هر کس در گوشه ای مشغول سرگرمی بود. ما هم دسته جمعی والیبال بازی کردیم. در طی بازی هم چند نفر از خانواده های دیگر هم بـه ما ملحق شدند و یک بازی هیجان انگیز بـه راه انداختیم.
در وقت اذان نمازهایمان را در نمازخانه پارک خواندیم و بعد ازآن مشغول درست کردن نهار شدیم. بوی جوجه و دود کردن آن از هر طرف پارک بـه مشام می رسید. کم کم بارش باران بهاری آغاز شد ما هم کـه از همان ابتدا عاشق نشستن روی چمن بودیم از ترس خیس شدن وسیله هایمان بـه آلاچیق ها پناه بریدم. آلاچیق هایی کـه صفایشان کم هم نبود و خیلی هم در آن خوش گذراندیم.
بازی و حرف زدن و تخمه شکاندن هایمان کـه تمام شد نزدیک غروب بود. غروب سیزده بدر. حال و هوایش مانند غروب آخرین روز شهریور اسـت فردایش هم کـه مدرسه ها منتظر ما هستند حتی اگر ما منتظرشان نباشیم!! بالاخره تعطیلات عید بـه زودی سپری شدند و ما هم نهایت لذت را بردیم.
مقدمه :
بار و بنه و لوازم را بسته اند و سوار بر ماشین و گاهی هم پیاده در حرکت؛ گروه گرو ه مردم از خانه ها بیرون میآیند. درحالی کـه خوش و خرم و لب خندان دارند. بساط ناهار و گشت و گذار در طبیعت رو بـه راه اسـت و انگار سال جدید روزهای خوب را بـه همراه آورده اسـت.
بدنه :
روزها می گذرند وما فرصت با هم بودن نمییابیم، مگر در مناسبت های اجباری و عید و دید و بازدید و سیزده بدر ؛ کم کم همه ی اهل فامیل بـه مکان یا جای مشخص شده برای سیزده بـه در میرسند. هر کس غذایی و وسایلی همراه خود آورده اسـت و چه بهتر آن کس کـه با خود مهربانی و عشق و همدلی آورده اسـت.
هر کس بـه اندازه وسع و نیاز خودش لوازم همراه آورده اسـت. مردان فامیل مسئولیت غذای ظهر را بر عهده می گیرند و بانوان مثل همیشه در حال حرف زدن وتعریف کردن از زندگی و حواشی آن هستند. دنیای کودکان چه قدر جذاب اسـت، بازی با آن توپ پلاستیکی و گاهی تاب و هفت سنگ و بازی های دیگر، انگار از روزی کـه همه ی دنیا مجازی شد، بازیها هم تغییر پیدا کرد.
کودکان گوشه گیر شدند و دست در گریبان در دنیای بازی های موبایل نشستند. اما دراین روز حتی موبایل هم ممنع اسـت . سبزه ها را در روی شیشه ماشین بسته اند و تزئین کرده اند تا شاید در آب روانی رها کنند و دعایشان مستجاب گردد. چه قدر این حال و هوای یک رنگی را دوست دارم. من عاشق روزهای خوب و خوش دور همی هستم.
بعد از اینکه ناهار و پذیرایی انجام شد، هرکس برای گره زدن سبزه بـه گوشه ای میرود، دختران دم بخت کـه عاشق هستند، پسران دلداه کـه هوای یار دارند و مادران آرزومند دردی را بـه خدا میگویند و سبزه گره میزنند. هر کس دلی دارد و آرزویی، دلها را در حوالی سبزه ها بـه درگاه خدا وصل می کنند و دعایی می کنند. کاش این روزهای دورهمی همیشه ادامه داشته باشند و همیشه از حال و هوای هم خبر دار شویم.
انگار سیزده بدر برای عاشقان هم رنگ و رویی متفاوت دارد، در داستانی خواندم کـه شهریار بزرگ در سالی کـه از عشقش دور افتاده بود، بـه طور اتفاقی وی را در یکی از باغهای تهران میبیند و این شعر زیبا را می سراید.
نتیجه گیری:
زندگی یک رویداد زیباست کـه دارای روزها و شرایط متنوعی اسـت. گاهی خوبی و خوشی و روزهای جذاب مانند سیزده بدر اسـت کـه بهتر اسـت از هر لحظه آن بـه خوبی استفاده شود. از روزهای خوب و خوش زندگی خوب استفاده کنیم و خدا را شاکر باشیم.
«وقتی صحبت از سیزده بدر می شود، همه ی آن رابا نام آخرین روز تعطیلات نوروز می شناسیم کـه با تفریح و گردش سپری می شود، اما در واقع این روز آداب و سنت های شناخته شده فلسفی نیز دارد. در واقع سیزده بدر سنتی از ایران باستان اسـت کـه بـه مناسبت پیروزی خدای باران بر دیو خشکسالی آیوش، جشنی برپا شده اسـت. این جشن حتی قبل از دوران زرتشت یعنی 1800 سال قبل از میلاد مسیح وجود داشته اسـت.
سیزدهمین روز از ماه فروردین را تشتر یا تیر مینامند. در واقع خدای تیر همان خدای باران اسـت و زرتشتیان بر این باورند کـه بـه علت پیروزی خدای باران درسال جدید و شکست دیو خشکسالی، مردم باید جشن گرفته و از خداوند بزرگ یاد کرده و وی را شکر کنند. همچنین جشن نوروز بـه زمان جمشید باز می گردد. درباره سیزده بدر نیز اینگونه نقل شده اسـت کـه جمشید کـه شاه پیشدادی بود، در روز سیزده بدر در دشت سرسبز خیمه بـه پا کرد و روز سیزده بدر را در آنجا گذراند.
جمشید اینکار را چندین سال پیاپی تکرار کرد و در نتیجه هر ساله ایرانیان نیز این روز از خانه بیرون رفته و آنرا در دامان طبیعت سپری می کنند. در واقع ایرانیان باستان در روز سیزده بدر بـه علت پیروزی خدای باران بـه جشن و پایکوبی در دامان طبیعت می پرداختند و طلب بارش باران از خداوند می کردند.
برخی نیز صحبت از نحسی روز سیزده بدر می کنند و معتقدند کـه پس از 12 روز در خانه ماندن، روز سیزدهم نحسی بـه همراه دارد و بـه همین دلیل روز سیزدهم ماه فروردین را در بیرون از خانه سپری می کنند. از تمام این ها می توان نتیجه گرفت کـه ایرانی ها جشن های زیادی را از نیاکان خود بـه ارث برده اند و سیزده بدر یکی ازآن جشن های زیبا اسـت. چه خوب اسـت کـه این سنت دیرینه را همواره زنده و پایدار نگه داریم».
مطالب مشابه: اس ام اس سیزده بدر | عکس و متن زیبای 13 بدر
تعطیلات عید با تمام خوشی هایش بـه اتمام میرسد و پایان آن روز سیزدهم، یعنی روز سیزده بدر اسـت؛ روزی کـه با تمام شدنش تعطیلات هم تمام می شود پس باید قدرش را بدانیم ! سیزده بدر را روز طبیعت نیز نامیده اند طبیعتی کـه در آن روز هزاران نفر میهمان آنند و بـه تفریح مشغول. البته نه تفریحی کـه لطمه بـه زیبایی طبیعت بزند.
در روز سیزده بدر بیشتر از روزهای قبل انرژی مصرف میکنیم و هیجان داریم چرا کـه آخرین روز تعطیلات اسـت و فردایش شروع درس و کار و مدرسه! ما روز سیزده بدر خیلی زود بیدار می شویم و وسایلمان را جمع کرده و بـه پارک میرویم. بیشتر اوقات درخت بزرگی را انتخاب میکنیم کـه زیر سایه اش بنشینیم.
روزهای بهار، درختان سرسبز و شکوفه زده اند و هوای بهاری هوای فوق العاده ایست. تفریح در پارک و لذت از دیدن سرسبزی اش آرامش عجیبی بـه انسان می دهد. زیرانداز را پهن کردیم و وسایلمان را چیدیم. هر کس در گوشه ای مشغول سرگرمی بود. ما هم دسته جمعی والیبال بازی کردیم. در طی بازی هم چند نفر از خانواده های دیگر هم بـه ما ملحق شدند و یک بازی هیجان انگیز بـه راه انداختیم.
در وقت اذان نمازهایمان را در نمازخانه پارک خواندیم و بعد ازآن مشغول درست کردن نهار شدیم. بوی جوجه و دود کردن آن از هر طرف پارک بـه مشام می رسید. کم کم بارش باران بهاری آغاز شد ما هم کـه از همان ابتدا عاشق نشستن روی چمن بودیم از ترس خیس شدن وسیله هایمان بـه آلاچیق ها پناه بریدم. آلاچیق هایی کـه صفایشان کم هم نبود و خیلی هم در آن خوش گذراندیم.
بازی و حرف زدن و تخمه شکاندن هایمان کـه تمام شد نزدیک غروب بود. غروب سیزده بدر. حال و هوایش مانند غروب آخرین روز شهریور اسـت. فردایش هم کـه مدرسه ها منتظر ما هستند حتی اگر ما منتظرشان نباشیم!! بالاخره تعطیلات عید بـه زودی سپری شدند و ما هم نهایت لذت را بردیم.
عید نوروز مراسمات و آیینهای ویژهای دارد. آخرین روز تعطیلات سیزده بدر اسـت کـه امروزه بـه نام روز طبیعت شناخته میشود و خانوادهها بـه دامان طبیعت می روند. من نیز همراه خانوادهام سیزده بدر امسال بـه تفریح پرداختم.
از چند روز قبل همه ی بـه هم دیگر تلفن میزدند و با هم هماهنگ میشدند، می خواستند با هم باشند. هرکس جایی را پیشنهاد میداد. از کیلومترها آنطرفتر تا همین پارک نزدیک خانه، آخرش قرار شد دو تا از جوانترها صبح خیلی زود بروند تا مناسبترین جا برای نشستن این همه ی آدم را پیدا کنند و فرش پهن کنند.
آخرش فهمیدیم در بزرگترین پارک شهر جایی برای نشستن انتخاب شده اسـت. تا ما آمدیم برویم بقیه فامیل رسیده بودند. در ده قدمی ما خانوادهای دیگر نشسته بود. دایی بزرگم اول مقداری چپ چپ نگاهشان کرد و بعد گفت کـه چقدر قدیمها بهتر بود کـه آدمها با غریبهها چسبیده بـه هم نمینشستند. مادرم مقداری از آجیلهای عید را کـه اضافه آمده بود، جلوی دایی گرفت و بـه او گفت کـه بهتر اسـت بـه جای حرص خوردن، بیخیال شود و خوش بگذراند.
بچههای یک خانواده دیگر توپ آورده بودند و فوتبال میکردند. بچههای خانواده ما توپ والیبال داشتند و البته هنوز از دایی بزرگم جرئت نمی کردند، شروع کنند. تا اینکه دایی چشمش بـه توپ افتاد و گفت:«می خواهید بازی کنید، اون طرف…» و با دستش محوطه بازی صد متر آنطرفتر را نشان داد. ما هم تکلیف خودمان را فهمیدیم و از آنجا فاصله گرفتیم. وقتی برگشتیم بچههای آن خانواده را ندیدیم و حدس زدیم کـه دایی تذکر داده کـه اعصاب ندارد و باید رعایت حالش را بکنند.
موقع ناهار گرسنه سر سفره نشستیم و جوجه کبابهایی را کـه نصف آنها سوخته بود و نصف دیگر نپخته بود، با گوجههای سوخته خوردیم. البته پدرها کلی از دست و پختشان تعریف کردند و مادر ها هم بـه نظر می رسید راضی باشند؛ همین کـه به جای غذا پختن، دور هم نشسته و صحبت کرده بودند، خودش برایشان جای خوشحالی داشت.
آخرش بعضی از دخترهای جوان فامیل سبزه گره زدند و شعرهایی مثل «سال دگر، سیزده بدر، خونه شوهر، بچه بغل» خواندند و خندیدند. مادربزرگم هم خم شد و سبزه گره زد. یکی از نوهها پرسید کـه او دیگر چرا سبزه گره میزند؛ مادربزرگ جواب داد: گره زدن سبزه فقط برای باز شدن بخت کـه نیست، برای برآورده شدن آرزوهای همه ی بچهها و نوهها سبزه گره می زنم و وقتی گره باز شود، همه ی آرزوهایتان برآورده می شود.
دم غروب خسته و کوفته با صورتهای سوخته از آفتاب بـه خانه برگشتیم. همه ی راه برگشت تا خانه بـه صبح روز چهاردهم فروردین فکر میکردم کـه باید صبح زود بیدار شوم و بـه مدرسه بروم و این مرا ناراحت می کرد. سیزده بدر پایان خوبی برای تعطیلات عید نوروز اسـت، روزی کـه بـه هر صورتی کـه برگزار شود، لازم اسـت در آن بـه طبیعت توجه کنیم و در محافظت ازآن بکوشیم.
مقدمه:
روز آخر تعطیلات عیدانه کـه مصادف با روز طبیعت اسـت را بـه دل طبیعت میرویم تا هم از طبیعت …
تعطیلات عید با تمام خوشی هایش بـه اتمام میرسد و پایان آن روز سیزدهم، یعنی روز سیزده بدر اسـت؛ روزی کـه با تمام شدنش تعطیلات هم تمام می شود پس باید قدرش را بدانیم! سیزده بدر را روز طبیعت نیز نامیده اند طبیعتی کـه در آن روز هزاران نفر میهمان آنند و بـه تفریح مشغول. البته نه تفریحی کـه لطمه بـه زیبایی طبیعت بزند.
در روز سیزده بدر بیشتر از روزهای قبل انرژی مصرف میکنیم و هیجان داریم چرا کـه آخرین روز تعطیلات اسـت و فردایش شروع درس و کار و مدرسه! ما روز سیزده بدر خیلی زود بیدار می شویم و وسایلمان را جمع کرده و بـه پارک میرویم. بیشتر اوقات درخت بزرگی را انتخاب میکنیم کـه زیر سایه اش بنشینیم.
روزهای بهار، درختان سرسبز و شکوفه زده اند و هوای بهاری هوای فوق العاده ایست. تفریح در پارک و لذت از دیدن سرسبزی اش آرامش عجیبی بـه انسان می دهد. زیرانداز را پهن کردیم و وسایلمان را چیدیم. هر کس در گوشه ای مشغول سرگرمی بود. ما هم دسته جمعی والیبال بازی کردیم. در طی بازی هم چند نفر از خانواده های دیگر هم بـه ما ملحق شدند و یک بازی هیجان انگیز بـه راه انداختیم.
در وقت اذان نمازهایمان را در نمازخانه پارک خواندیم و بعد ازآن مشغول درست کردن نهار شدیم. بوی جوجه و دود کردن آن از هر طرف پارک بـه مشام می رسید. کم کم بارش باران بهاری آغاز شد ما هم کـه از همان ابتدا عاشق نشستن روی چمن بودیم از ترس خیس شدن وسیله هایمان بـه آلاچیق ها پناه بریدم. آلاچیق هایی کـه صفایشان کم هم نبود و خیلی هم در آن خوش گذراندیم.
بازی و حرف زدن و تخمه شکاندن هایمان کـه تمام شد نزدیک غروب بود. غروب سیزده بدر. حال و هوایش مانند غروب آخرین روز شهریور اسـت
نتیجه
نتیجه میگیریم کـه بالاخره تعطیلات عید هر چقدر طولانی باشد سپری شده و ما باید نهایت لذت را ببریم و بعد ازآن با انرژی درس هایمان را بخوانیم.
سیزده بدار مانند هر رویداد تاریخی دیگری دارای آیین هایی اسـت کـه در طول تاریخ تکامل یافته و شکل سنت بـه خود گرفته اسـت. یکی از آداب و رسوم این روز، شادی و خنده اسـت کـه بـه معنای دور انداختن افکار سیاه و پلیدی روح اسـت. اما باید بگوییم کـه برخی از این آداب و رسوم در شهر بـه شهر و استان بـه استان متفاوت اسـت.
نمونه آن پرتاب 13 سنگ بـه عقب در مناطق کردنشین اسـت. آنها با هر سنگ آرزوی دور شدن فاجعه و پریشانی را دارند. در استان لرستان بـه آن «سیزده غریب» میگویند. این روز را در خانه می گذرانند و روز چهاردهم بـه پیک نیک می روند. این روز را چهارده بدر مینامند.
گره زدن برگ «یا بستن سبزه» عمل پیچاندن برگهای گندم طبق معمولً سبز اسـت. این کاری اسـت کـه جوانان انجام میدهند و هنگام انجام اینکار آرزوی چیزی دارند. طبق باور عمومی، آرزوی آنها درسال جدید محقق خواهد شد. گره زدن سبزه، بر اساس اسطوره آفرینش در اساطیر ایرانی، گواهی طبیعت بر پیوند زن و مرد اسـت. روایت های مختلفی از نخستین مرد و شاه وجوددارد و بسیاری معتقدند کیومرث نخستین شاه و مرد اسـت.
او یک دختر و پسر دوقلو داشت. و در روز سیزدهم فروردین با هم ازدواج کردند. این نخستین بار در دنیا بود و از آنجایی کـه در آن زمان مراسم ازدواج وجود نداشت، دو شاخه را بـه هم بستند تا تعهدات ازدواج خودرا با یک دیگر انجام دهند. ایرانیان باستان این داستان را از روی قلب میدانستند و نسل بـه نسل بـه ما منتقل کردند. انجام اینکار، بـه ویژه توسط دختران جوان در سن ازدواج، یک سنت خوب اسـت. این سنت در زمان کیانیان تقریبا بـه فراموشی سپرده شد و در دوره هخامنشی دوباره شروع شد. تا بـه امروز بدون تغییر باقیمانده اسـت.
مردم در پایان نوروز سبزه خودرا بـه رودخانه میاندازند. این البته معنایی دوگانه دارد. بـه طور سنتی، این بدان معنی اسـت کـه آنها بـه الهه آب، آناهیتا هدیه میدهند. اما آنها همچنین میخواهند تأکید کنند کـه در نهایت انچه را کـه طبیعت بـه آنها بخشیده اسـت، با احترام و تحسین چرخه زندگی بـه آنها باز می گرداند.
همچنین سکنجبین یک نوشیدنی بسیار قدیمی ایرانی اسـت. ایرانی ها آن رابا سرکه و عسل و گاهی نعناع درست می کنند. در تابستان بسیار پرطرفدار اسـت اما جزء جدانشدنی سیزده بیدار نیز میباشد. ایرانی ها با سکنجبین کاهو میخورند. این عمل بـه طور نمادین وعده ای برای سالم ماندن درسال جدید اسـت.
مانند هر سنت دیگر پیک نیک، میتوانید از غذا های سنتی ایرانی مرتبط با سیزده بدر انتظار داشته باشید . آش رشته مانند چهارشنبه سوری و سوپ ماست بسیار محبوب هستند. درست کردن آنها برای افراد زیادی آسان اسـت «طبق معمول دو یا چند خانواده با هم بـه این پیک نیک می روند». آنها همچنین غذا های سبک هستند و بـه کسانی کـه آنها را میخورند این امکان را میدهند کـه بعد از ناهار با توپ بازی کنند.
دروغ روز سیزدهم و سنت دروغ گفتن دراین روز برای مسخره کردن و برانگیختن خنده طبق معمولً حول محور عقاید اجتماعی میچرخد و بـه دوران هخامنشیان برمی گردد. هدف آن فراموش کردن مسائل جدی زندگی در حین تفریح اسـت. حضور در طبیعت دراین روز قطعا بسیار لذت بخش اسـت. درکنار مردم مهمان نواز میتوانید ترکیبی از آداب و رسوم دیرینه و تفریحات امروزی را تجربه کنید. بسیاری از گردشگران نیز دراین روز سفر بـه مکان های خاص را درنظر گرفته اند تا گردشگران با تجربه بیشتر سنت های بومی بـه تفریح بپردازند.
سیزده بدر یکی از رسوم و آداب زیبایی اسـت کـه از گذشتههای دور در ایران ریشه دارد. این مراسم بـه در روز سیزدهم فروردین برگزار می شود و بـه یکی از مهم ترین رسوم ایران تبدیل شده اسـت. در واقع، سیزدهبدر سنت ایران باستان اسـت کـه بـه مناسبت پیروزی خدای باران بر دیو خشکسالی آیوش برگزار میشده اسـت. این جشن از قبل از دوران اشو زرتشت، یعنی حدود ۱۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، رواج داشته اسـت.
این روز فرصتی مناسب برای جمع شدن دوستان و خانواده، و لذت بردن از طبیعت و تفریح برای همه ی اسـت. روز سیزدهم فروردین با نام تشتر یا تیر شناخته می شود کـه بـه خدای باران یا تیر اختصاص دارد. بر اساس باور زرتشتیان، در روز تیر باید بـه یاد خدای باران بوده و برای پیروزی او در برابر دیو خشکسالی، از او بارش باران طلب شود.
سنت جشن نوروز از دوران جمشید شاه آغاز شده اسـت و در مورد روز سیزده بدر نیز روایتی وجوددارد کـه جمشید در دشت سرسبز و صحرا خیمه برپا کرده و این روز را در آنجا سپری میکرده اسـت. این سنت بـه مرور زمان بـه شکل آیینی برای ایرانیان تبدیل شده اسـت.
دراین روز، اکثر مردم ایران بـه دلیل تعطیلات، از خانه خارج شده و وقت خودرا در طبیعت سپری میکنند. در زمان باستان، پس از جشن نوروز، مردم بـه دشت و صحرا میرفتند و بـه شادی پرداخته و از خدا برای بارش باران تقاضای می کردند. امروزه، زرتشتیان همان گونه همانند گذشته در روز تشر، سفرههای نوروزی خودرا جمع کرده و آجیل و شیرینیهای باقیمانده رابا خود بـه طبیعت میبرند. در آنجا، تمام روز را بـه شادی و سرگرمی مس پردازند.
درباره اعتقاد بـه نحس بودن روز سیزده بدر، مختلف نظرات وجوددارد. تا بـه حال هیچ مدرک تاریخی بـه این موضوع اشاره نکرده اسـت کـه روز سیزده بدر نحس باشد، بلکه ایرانیان آنرا روزی نیکو و خجسته میدانند. برخی معتقدند کـه این اعتقاد از پیوند زرتشتیان با مسیحیان نشات گرفته اسـت کـه بـه مرور بـه مسلمانان منتقل شده اسـت. مسیحیان این باور را دارند کـه آخرین شام مسیح، کـه در آن بـه او خیانت شده بود، سیزده نفر حاضر بودند و بـه همین دلیل سیزده را عددی نحس می دانند.
همچنین، واژه سیزده بدر می تواند دو معنی داشته باشد. بـه گفته برخی افراد، سیزده بدر بـه معنای «در کردن نحسی سیزده» اسـت. با این حال، بادقت در واژهها، متوجه می شویم کـه می توان بـه معنای «سیزدهم بـهسوی در و دشت رفتن» اسـت، یعنی بیرون رفتن و گذراندن روز در طبیعت.
درباره دور انداختن سبزهها نیز می توان گفت کـه ایرانیان باستان اعتقاد داشتند بدیها و بیماریها دراین سبزه جمع شده و با بـه آب دادن یا دور انداختن آن، این پلیدیها و بیماری ها را از خود دور می کردند. در پایان یکی از ویژگیهای فرهنگ و تمدن ایرانیان، حفظ و نگه داری از رسوم و جشنهای زیباست کـه از نیاکانمان بـه ارث بردهایم. همچنین مهم ترین وظیفه ما دراین روز حفظ و نگه داری طبیعت اسـت و این یکی از بزرگترین وظایفی اسـت کـه دراین روز میتوانیم انجام دهیم.
سیزده بدر را بـه عنوان آخرین روز تعطیلات عید میشناسیم کـه بـه تفریح و گردش در طبیعت اختصاص دارد اما این روز علاوه بر آداب و سنتهای شناخته شده فلسفهای نیز دارد. سیزدهبدر در واقع سنت ایران باستان اسـت کـه بـه مناسبت پیروزی خدای باران بر دیو خشکسالی آیوش جشنی برگزار میشده اسـت. این جشن از قبل از دوران اشو زرتشت یعنی حدود ۱۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح رواج داشته اسـت.
سیزدهمین روز از ماه فروردین روز تشتر یا تیر نام دارد. خدای تیر همان خدای باران اسـت و بنا بر عقیدهي زرتشتیان برای پیروزی خدای باران درسال جدید و شکست دیو خشکسالی مردم باید در روز تیر از این خدا یادکرده و از او طلب بارش باران کنند.
پیشینه جشن نوروز را از زمان جمشید میدانند. درباره روز سیزدهبدر نیز روایتی وجوددارد کـه جمشید، شاه پیشدادی، در دشت سرسبز و صحرا خیمه برپا کرده و روز سیزده نوروز را آنجا سپری می کند. او برای چندین سال اینکار را تکرار کرد و بـهمرور بـه شکل آیینی برای ایرانیان درآمد. همه ی ساله ایرانیان نیز روز سیزده فروردین را از خانه بیرون رفته و در دامن طبیعت روز خودرا سپری میکنند
در ایران باستان پس از برگزاری مراسم نوروز مردم در روز سیزدهم کـه روز خدای باران بود بـه دشت و صحرا میرفتند و بـه شادمانی میپرداختند و طلب بارش باران از خدا می کردند. امروزه نیز زرتشتیان از صبح روز تشر سفرههای نوروزی خودرا جمع کرده، آجیل و شیرینیهای مانده رابا خود برداشته و بـه طبیعت میبرند.آنها تمام روز را در طبیعت بـه شادی می پردازند.
در مورد نحس بودن سیزده بدر عقاید مختلفی وجوددارد. تا کنون هیچ مدرک تاریخی یافته نشده اسـت کـه نشان دهنده نحسی روز سیزده باشد بلکه ایرانیان روز سیزدهم نوروز را روزی نیکو و خجسته میدانستهاند. بعضی معتقدند نحسی سیزده ناشی از پیوند زرتشتیان با مسیحیان اسـت کـه بـه مسلمانان نیز منتقلشده اسـت. مسیحیان معتقدند آخرین شام مسیح کـه در آن بـه او خیانت کردند سیزده نفر بودند و ازاینرو سیزده را عدد نحسی می دانند.
همچنین واژه سیزده بدر دو معنی را بـه ذهن متبادر می کند. گفته میشود سیزدهبدر بـه معنای «در کردن نحسی سیزده» میباشد. اما زمانی کـه کمی بـه واژهها دقت کنیم متوجه می شویم می توان از این لغت برداشت دیگری داشت. در معنای دره و دشت نیز میدهد پس سیزدهبدر بـه معنی «سیزدهم بـهسوی در و دشت رفتن» اسـت، این یعنی بیرون رفتن و گذراندن روز در دل طبیعت. دور انداختن سبزه ها هم بـه این دلیل بود کـه ایرانیان باستان عقیده داشتند بدیها و مریضیها دراین سبزه جمع شده و با بـه آب دادن یا بـه دور انداختن آن، این پلیدیها و مریضیها را از خود دور میکردند.
مطالب مشابه: سیزده بدر «تاریخچه سیزده بدر»
در پایان
ما ایرانیها جشنهای زیبایی را از نیاکانمان بـه ارث بردهایم و با برپایی آنها میراث آنها را زنده نگه میداریم و چه خوب کـه در سیزده بدر بـه فلسفه آن نیز دقت کنیم.