رئیس اورژانس بیمارستانی لرستان بیان کرد: متاسفانه جسد 5 کوهنورد در زیر برف ارتفاعات اشترانکوه از زیر بهمن خارج شد و با هماهنگیهاي انجام شده توسط بالگرد جمعیت هلالاحمر «استان مرکزی» منتقل میشوند. دراین قسمت از مجله تفریحی تالاب بـه جزئیات این حادثه دلخراش پرداخته ایم.
کوهنوردی در اشترانکوه بازهم حادثه ساز و بـه دلیل ریزش بهمن تعدادی از کوهنوردان کشته و مجروح شدند. ساعت 11:30 ظهر 4 آذر در منطقه اشترانکوه و قله “سنبران” حادثه بهمن منجر بـه گرفتار شدن 9 نفر از کوهنوردان استان لرستان شد. این حادثه برای یک تیم کوهنوردی از استان لرستان از شهر های درود، ملایر و بروجرد اتفاق افتاده و تعدادی از آن ها در زیر بهمن گرفتار شدند.
بعد از وقوع حادثه گزارش ان بـه نیروهای امداد و نجات استان لرستان اطلاع داده شد و بلافاصله یک تیم امدادی از هلال احمر و کوهنوردان امدادگر استان با بالگرد بـه منطقه اعزام شدند و تیم هاي دیگری هم زمینی بـه منطقه حرکت کردند.
جسد 5 کوهنورد در زیر برف ارتفاعات اشترانکوه
رئیس جمعیت هلالاحمر ازنا با اشاره بـه مفقود شدن 9 کوهنورد در اشترانکوه، اظهار داشت: یک تیم 9 نفره کوهنوردی شامگاه پنجشنبه از شهرستان دورود بـه قله سنبران اشترانکوه عازم شدند و از صبح امروز صعود خودرا آغاز کردند. وی عنوان کرد: از تعداد 9 کوهنورد 2 نفر مصدوم و 2 نفر سالم پیدا شدند، ولی پنج نفر دیگر از کوهنوردان زیر بهمن گرفتار شدند.
مطالب مشابه: چگونه وقتی در جنگل گم شده ایم زنده بمانیم ؟
محسن آدینهوند، رئیس اورژانس لرستان گفت: اجساد 5 کوهنورد گرفتار در ارتفاعات اشترانکوه از زیر بهمن خارج شدند و با هماهنگیهاي انجامشده توسط بالگرد جمعیت هلالاحمر بـه استان مرکزی منتقل شدند.
وی با بیان این کـه اورژانس هوایی لرستان 4 سورتی پرواز را برای نجات کوهنوردان از صبح امروز آغاز کردهاسـت، افزود: در مسیر برگشت 5 فوتی، 3 مصدوم توسط بالگرد بـه بیمارستان اعزام شدند.
رئیس اورژانس لرستان با تأکید بـه این کـه یک مصدوم بـه بیمارستان ولیان و 2 مصدوم بـه بیمارستان امام جعفر صادق «ع» الیگودرز منتقل شدند، عنوان کرد: یک نفر از تیم 9 نفره کوهنوردان همان گونه مفقود اسـت.
پس از انتشار این خبر، در تماس خبرنگار با سلیمانی رئیس جمعیت هلالاحمر شهرستان ازنا اظهار کرد: بنده در محل حادثه هستم و تا کنون تنها اجساد دو نفر از مفقود شدگان پیدا شدهاسـت و جستجو برای پیدا شدن سه مفقودی دیگر ادامه دارد.
این صحبتها در حالی مطرح شد کـه رسانه ها و مردم دراین تناقضگوییها سردرگم شدهاند و همین امر رسانه ها را در انعکاس اخبار سرگردان کردهاسـت.
مصدومان: کیانوش خادمی، سبحان نیک آبادی، مهدی فولادوند و همایون موحدی
مفقود شدگان: امیرحسین دهقانی، کیارش لشنی، جواد نصرالهی، جواد نجفی، حامد حسینی
مهمترین عوامل ریزش بهمن را میتوان بـه شیب کوه، لایهبندی برف، آبوهوای منطقه و عوامل انسانی خلاصه کرد.
شیب کوه، از عوامل تاثیرگذار در وقوع بهمن اسـت و طبق آمار اکثر بهمنهاي تختهاي در شیبهاي محدب بین 30 تا 45 درجه اتفاق میافتند. در شیبهاي کوژ، نوارهای صخرهاي، شیبهاي بادگیر و… پشته برف ناپایدارتر اسـت. در برخی نقاط مثل دهلیزهای پرشیب و باریک نیز برف مانند یک کاسه جمع شده و تبدیل بـه دامی برای کوهنوردان میشود.
برف تازه احتمال وقوع بهمن را افزایش میدهد و متعاقبا وزش باد با انباشتهکردن حجم زیادی برف روی یک شیب، این خطر را مضاف می کند. خطرناکترین زمان برای ریزش بهمن، اغلب اولین روز آفتابی بعد از بارش برف اسـت؛ زیرا افزایش زیاد دمای هوا مانع از انسجام برف تازه شده و از همین رو وقوع بهمن محتملتر می شود.
در صورتی کـه حجم برف تازه دو سانتیمتر یا بیشتر باشد یا برف در حال بارش حجمی بیشتر از دو سانتیمتر در ساعت داشته باشد، احتمال بهمن افزایش می یابد. باران نیز ممکن اسـت بـهعنوان یک روانکننده یا سنگینکننده برف عمل کند.
پس از بارش برف، عواملی نظیر باد و دمای متغیر هوا روی برف تازه اثر میگذارند و منجر بـهشکل گیری لایههایي از برف با استحکام متفاوت روی شیب کوه میشوند. این لایهبندی نقش بسزایی در وقوع بهمن دارد ودر صورتی کـه یک لایه برف تازه روی بستری ناپایدار باشد، امکان لغزش لایه رویی و بهمن، دور از ذهن نیست.
بهمنهاي زیادی در اثر اشتباه کوهنوردان و طبیعتگردان بـه وجود می آید کـه این موضوع بـهدلایل متعددی از جمله نحوه تصمیمگیری، نگرش نادرست، آموزش نامناسب، عدم آگاهی، انتخاب مسیر اشتباه، بیتوجهی بـه علائم هشداردهنده وقوع بهمن و… بستگی دارد.
بـهعنوان مثال شیب تندی کـه در سایه ودر نزدیکی خط الراس کوه قرار دارد یا وجود حجم زیادی برف تازه میتواند از نشانههاي هشداردهنده درباره بهمن باشد کـه فقط افراد آموزشدیده و ماهر بـه ان واقف هستند. در واقع دوری از بهمن یا زندهماندن پس از وقوع ان؛ مستلزم کسب اطلاعات درباره دلایل و شرایط ریزش بهمن، داشتن تجربه صعود در مسیرهاي برفی و همینطور انتخاب مسیر صعود و فرود مناسب اسـت.
1. صعود و تمرین در مناطق کوهستانی و برفگیر باید با وسایل، لوازم و ابزار کوهنوردی همراه باشد.
2. از یک مربی مجرب راهنمایی بگیرید و از مسیرهای شناخته شده عبور کنید.
3. هنگام کوهنوردی با خود وسایل ارتباطی چون بیسیم، تلفنهمراه و… ببرید ودر تمام طول مسیر، دیگران و خانواده را در جریان وضعیت راه قرار دهید.
4. بهترین راه عبور از مناطق بهمنخیز این اسـت کـه بـه طرف بالا صعود کنیم تا حجم برف کمتری بالای سرمان باشد.
5. از یک شیب برفی، خیلی نرم و سبک قدم بردارید تا فشار و ضربه، بـه برف مسیر وارد نشود و باعث شکست برف و جریان بهمن نشود.
6. هنگام عبور از بهمن بدون عجله و با فاصله از یک دیگر حرکت کنید تا درصورت ریزش بهمن همگی گرفتار نشوید و بتوانید هم دیگر را نجات دهید.
7. از ریسمان یا طناب مخصوص کوهنوردی «نخ بهمن» استفاده کنید. نخ بهمن طناب قرمز رنگی بـه طول 15 تا 50 متر اسـت کـه روی ان فلشی دریک جهت وجوددارد. نخ باید بـه گونهاي بـه بدن وصل شود کـه جهت فلش بـه سمت فرد باشد. اگر بهمن سقوط کند، گروه امداد با پیدا کردن نخ بهمن و دیدن جهت فلش ان؛ زودتر مصدوم را مییابند.
در هنگام بارش طبق معمول در بستر هایي کـه شیب آن ها بالای 45 درجه باشد بـه صورت بهمن پوسته اي و یا در شیب هاي کمتر 45 درجه بـه علت یخ زده بودن روی لایه و عدم چسبندگی برف تازه بـه لایه قدیمی بهمن تخته اي فرومی ریزد ودر هر 2 نوع ان بهمن صورت میگیرد.
بعد از بارش عوامل زیادی مانند باد ؛ تابش نور، زاویه ،عوامل انسانی ،ارتعاش ،لایه هاي برف ،تغییر دمای ناگهانی روی شکل کریستال برف تاثیرگذار بوده و باعث بـه وجود آمدن بهمن می شود
مطالب مشابه: مسدود شدن محور کرج – چالوس براثر سقوط بهمن
جسد 5 کوهنورد در زیر برف ارتفاعات اشترانکوه
اولین اقدام در هنگام ریش بهمن، فرار بـه یک سو یا چسبیدن بـه نزدیکترین درخت اسـت. با فرار بـه یک سو، یا کاملا از مسیر بهمن دور میشویم یا بـه جایی میرسیم کـه سرعت و قدرت بهمن کمتر اسـت. فرار بـه سوی پایین کار خوبی نیست؛ زیرا همواره سرعت بهمن بیش از انسان اسـت. بـه محض آگاهی از ریزش بهمن، باید فریاد زده سپس دهان را ببندیم تا ضمن هوشیار کردن دیگران، از ورود برف بـه دهان جلوگیری کنیم.
برای شناور ماندن در برف باید لوازم سنگین و دست و پا گیر را از خود دور کرد. هدف از شنا کردن، ماندن در سطح برف اسـت و هرگونه حرکت دست و پا بـه این امر کمک می کند. اگر سرپایین اسـت شنای سینه توصیه می شود و اگر پاها پایینند، بـه پشت برگشتن سودمند تر اسـت.
هنگامی کـه کند شدن حرکت بهمن را حس میکنیم، یک تا دو ثانیه فرصت داریم کـه خودرا بـه سطح برف برسانیم. دراین لحظه بحرانی فرد باید با شنا کردن خودرا بالا بکشد و سعی کند کـه حداقل یکدست خودرا از برف بیرون آورد. اگر این اتفاق هم نیفتد نزدیک سطح بودن شانس بقا را افزایش می دهد. از یکدست باید برای ایجاد فضایی در جلوی دهان و تسهیل تنفس کمک گرفت.
بهمن یکی از بلایای طبیعی اسـت کـه ناگهان در ارتفاعات کوهستانی بـه حرکت در می آید و بـه خاطر سنگینی و نیروی جاذبه زمین از بالا با پایین سرازیر میشود و بـه تدریج با افزایش سرعت و توده برف، ناآرام و متلاطم می شود، این مخاطره طبیعی تهدیدی جدی برای ساختمانهاي واقع در پهنههاي کوهستانی، اسکیبازان، کوهنوردان و روستانشینان محسوب می شود و خسارت زیادی بـه ساختمانها وارد کرده و جاده را مسدود میکند.
این بلایا و خطرات بخشی از زندگی بشر اسـت کـه با رشد فکری جوامع بشری و درک علل وقوع حوادث، انسان درصدد برآمد تا راههای مقابله و کاهش خطرات را بیابد و با اتخاذ تدابیری اثرات بلایا و مخاطرات ان را کاهش دهد.
بر اقدامات پیشگیرانه و جلوگیری از وقوع سوانح تاکید بیشتری بشود. حوادث طبیعی، غیر طبیعی و انسان ساخت، مخاطرات دوره اي، تهدیدات جدید، حجم گسترده خسارات وارده و افزایش درجه آسیب پذیری جامعه همگی دال برآنند کـه در پیش گرفتن سیاست پیشگیری از سوانح فاجعه بار امری ناگزیر و اجتناب ناپذیر بوده و باید در دستور کار جامعه و مدیریت بحران و سوانح قرار گیرد.
بخش عمده اي از کشور ایران را مناطق کوهستانی پوشانده و با توجه بـه شرایط اقلیمی اینگونه مناطق و جان باختن بسیاری از کوهنوردان از ابتدای سال جاری تا کنون شناخت مناطق بهمن خیز و بهمن گیر ضروری اسـت زیرا سقوط بهمن کـه یکی از پدیده هاي مناطق برف گیر اسـت کـه اگر بـه صورت علمی با ان برخورد نشود ممکن اسـت خطرات فراوان و مشکلات جبران ناپذیری در مسیرهای ارتباطی کوهستانی، تفرج گاه ها و راههای روستایی بـه وجود بیاورد کـه دراین راستا شناخت این مخاطره طبیعی و راههاي پیشگیری، مقابله و احیاناً گریز از ان؛ بـهخصوص برای اسکی بازان، کوهنوردان و ساکنین مناطق کوهستانی حائز اهمیت اسـت.
1. قبل از صعود بـه کوه باید حتما برنامه داشته باشید و سرپرست مجرب، مسیر و منطقه صعود، ظرفیت و پتانسیل افراد از قبل تعیین شده باشد.
2. دیگران را در جریان برنامه صعود و کوهنوردی خود قراردهید.
3. وسایل ارتباطی «بیسیم، تلفن همراه و پیپس و …» باید حتما موجود باشد. « Pieps «پیپس» یک دستگاه کوچک الکترونیکی گیرنده و فرستنده اسـت. فردی کـه قرار اسـت از بهمن عبور کند با فشار دادن دکمه دستگاه ان را بـه وضعیت فرستنده و دیگران بر روی وضعیت گیرنده قرار میدهند.
5. صعود، تمرین و کار حتما باید با وسایل لوازم و ابزار کوهنوردی اعم از فنی، پوشاک، تغذیه، امدادی و… همراه باشد.
6. در صورتیکـه نمیتوان شیبی را دور زد تا حد امکان باید ارتفاع گرفت تا در مسیر طولانی بهمن قرار نگیرید.
7. در هنگام عبور ساکت باشید تا ارتعاشات صدا باعث ریزش بهمن نشود، ارتعاش یکی از عوامل مهم ریزش بهمن اسـت.
8. بنابر این، جاهاییکـه خطر ریزش بهمن وجوددارد باید از فریاد پرهیز کنیم درواقع سکوت موجب میشود کـه بهتر متوجه ریزش برف شده و بـه موقع اقدام کنید.
9. بهتر اسـت اعضای گروه در شیبهاي خطرناک در فاصله حداقل30-20 متری یک دیگر حرکت کنند تا همگی گرفتار بهمن نشوند و بتوانند هم دیگر را نجات بدهند
10. از یک شیب برفی باید خیلی نرم و سبک قدم بردارید تا فشار و ضربه بـه برف مسیر وارد نشود و باعث شکست برف و جریان بهمن نگردد.
11. از ریسمان یا طناب مخصوص کوهنوردی استفاده کنید.
12. در روی برف زیگزاگ راه نروید و تا حد امکان بـه صورت یک خط مستقیم روی برف بالا بروید.
13. بهترین راه عبور از بهمن این اسـت کـه بهمن را بـه طرف بالا صعود کنیم نه عرضی ودر صورتی کـه وادار شدیم عرضی بهمن را رد کنیم.
14. بستن نخ بهمن «نخ بهمن طناب 3 میلی متر ي بـه رنگ قرمز و بـه طول 15 تا 50 متر اسـت کـه بر روی پوسته ان فلشی دریک جهت وجوددارد. نخ بهمن را باید طوری بـه بدن وصل کرد کـه جهت فلش ان بـه سمت فرد باشد و ادامه نخ بهمن را طوری روی زمین میاندزیم کـه بر روی زمین کشیده شود.
15. حال اگر بهمن سقوط کند ؛ گروه امداد با پیدا کردن نخ بهمن و دنبال کردن فلش بـه مصدوم میرسند.
17. در هنگام عبور از بهمن باید تک تک گذشت و بدون عجله و با فاصله زیاد .
18. بین فواصلی کـه پا در برف فرو میرود نباید نفر بعد پا یا باتوم در برف فرو کند.
19. کوله پشتی را بـه سمت شیب و فقط یک بند ان را روی شانه میاندزیم، تا درصورت سقوط بهمن بـه توان بـه اسانی کوله را رها کرد.
20. اگر جاپای نفر قبلی خیلی عمیق اسـت برای پر کردن جاپا از برف هاي همان قسمت استفاده شود.
21. از مسیر هاي شناخته شده عبور کنید.
22. تا حد امکان از بالای محدوده بهمن و نزدیک بـه تاج بهمن عبور کنیم تا حجم برف کمتری بالای سرمان باشد با شنیدن کوچک ترین صدایی کـه حکایت از نشست برف دارد منطقه را ترک کنید.
مطالب مشابه: در منطقه جن ها در اشترانکوه چه گذشت؟ + فیلم و عکس
در پایان
بهمن تودههاي برفی اسـت كه ناگهان بـه حركت در می آید و بـه خاطر سنگینی و نیروی جاذبه زمین از بالا بـه پایین سرازیر می شود و بـه تدریج با افزایش سرعت و توده برف، ناآرام و متلاطم میشود. بهمن تهدیدی جدی برای ساختمانهاي واقع در پهنههاي كوهستانی، اسكی بازان، كوهنوردان و روستانشینان محسوب می شود و خسارت زیادی بـه ساختمانها وارد كرده و جاده را مسدود میكند.