درمان پرخاشگری در نوجوانان

امروزه، یکی از مشکلات رایج اغلب والدین در تعامل با نوجوانان، پرخاشگری است. نوجوانان درحال ‌رشد و تغییر هستند و هورمون‌هایی که بلوغ را تحریک می‌کنند، می‌توانند تأثیر زیادی بر خلق‌وخوی آن‌ها داشته باشند. مشکلات نوجوانی اگرچه ممکن است در نظر بزرگسالان احمقانه و ساده به‌نظر برسد، اما در نوجوانان احساساتی ایجاد می‌کند که واقعی و دردناک هستند. ازاین‌رو، والدین باید سعی کنند خشم نوجوانان را بخشی عادی از هویت او بدانند و به‌جای متوقف کردن احساسات خشم در نوجوانان، به درمان پرخاشگری در نوجوانان اقدام کرده و به آن‌ها کمک کنند تا از راه‌های ایمن‌تر و بهتری برای ابراز خشم خود استفاده کنند.

 نوجوانانی که دچار افسردگی، اضطراب و تروما هستند و یا سابقه اختلالات سوءمصرف مواد دارند، رفتارهای پرخاشگرانه بیشتری از خود بروز می‌دهند؛ بنابراین، والدین باید برای حمایت بهتر و بیشتر از آن‌ها، دلیل پرخاشگری نوجوانان و راه‌های مواجه با آن را بدانند. بدون شک، مدیریت بهتر پرخاشگری نوجوانان مستلزم مراجعه به یک روانشناس نوجوان در تهران و مشورت و کمک گرفتن از او است. اگر شما هم به‌عنوان والد با رفتارهای پرخاشگرانه نوجوان خود مواجه هستید، پیشنهاد می‌کنیم در ادامه این مقاله که به راه‌های درمان پرخاشگری در نوجوانان می‌پردازیم، همراه ما باشید.  

رفتارهای پرخاشگرانه در نوجوانان

پرخاشگری در نوجوانان ممکن است به شکل‌های مختلفی ازجمله پرخاشگری کلامی، خشونت فیزیکی و رفتارهای ضداجتماعی بروز پیدا کند. سایر رفتارهای پرخاشگرانه نوجوانان نیز می‌تواند شامل موارد زیر باشد:  

  • داد زدن

  • توهین کلامی مانند طعنه و اهانت

  • خشونت فیزیکی

  • تحریک‌پذیری

  • عصبانیت شدید

  • عدم همدلی

  • کناره‌گیری از جمع همسالان و دوستان

  • افت عملکرد در مدرسه

  • رفتارهای خارج از کنترل مانند بیرون ماندن تمام شب یا کشیدن سیگار

  • قلدری و زورگویی

  • شایعه‌پراکنی

  • آسیب رساندن به اموال (کلید کشیدن روی ماشین‌ها، بریدن لاستیک‌ها)

  • دعوا با خانواده و همسالان

  • سوءمصرف الکل و مواد

   درصورتی‌که نوجوان شما هم رفتارهای پرخاشگرانه بالا را از خود نشان می‌دهد، احتمالاً دچار نوعی آسیب روانی شده است؛ بنابراین، بهتر است در اولین فرصت از یک روانپزشک و یا روانشناس کودک و نوجوان کمک بگیرید. گروه روانپزشکی و روان‌شناسی ویان ، گروهی متخصص و فعال درزمینه مشاوره روانشناسی است که به‌طور ویژه برای درمان پرخاشگری در نوجوانان می‌توانید از متخصصان این مجموعه کمک بگیرید.

انواع پرخاشگری در نوجوانان

 پرخاشگری در کودکان و نوجوانان می‌تواند شامل طیف گسترده‌ای از رفتارها مانند پرخاشگری فیزیکی، خلق‌وخوی تحریک‌پذیر، فریاد زدن، هل دادن، آسیب به اشیا پیرامون یا حیوانات، خرابکاری و تلاش برای صدمه زدن به دیگران یا خود باشد. این رفتارها در نظر بیشتر والدین عادی هستند و آن‌ها را به تغییرات هورمونی نسبت می‌دهند و اغلب اقدامی برای درمان پرخاشگری در نوجوان خود نمی‌کنند. درحالی‌که پرخاشگری در دوره نوجوانی می‌تواند بر زندگی نوجوانان، همسالان و اعضای خانواده آن‌ها تأثیر منفی بگذارد.

همچنین، به دلیل رفتارهای خشونت‌آمیز و پرخاشگرانه نوجوان ممکن است روابط فردی او نیز آسیب ببیند و دوستان نوجوان از او کناره‌گیری کنند؛ بنابراین بهتر است به‌عنوان والد، در صورت مشاهده هر نوع علائمی از پرخاشگری در نوجوانان با یک روانشناس نوجوان برای حل این چالش صحبت کنید. ازجمله انواع پرخاشگری در دوره نوجوانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پرخاشگری تکانشی که به‌عنوان پرخاشگری عاطفی نیز شناخته می‌شود و معمولاً غیرقابل‌کنترل و خود‌به‌خودی است.

• پرخاشگری ابزاری که به‌عنوان پرخاشگری شناختی نیز شناخته می‌شود. در این نوع از پرخاشگری، یک نوجوان برای رفتار پرخاشگرانه برنامه، قصد یا هدفی در ذهن دارد.

   پیامدهای پرخاشگری نوجوانان

 نوجوانانی که رفتار پرخاشگرانه دارند، معمولاً در کنترل و بیان احساسات خود مشکل دارند. وقتی یک نوجوان نسبت‌به همسالان، اعضای خانواده یا بزرگسالان دیگر رفتارهای پرخاشگرانه نشان می‌دهد، معمولاً این رفتارها پیامدهایی را هم به دنبال دارد. برای مثال، اگر پرخاشگری در مدرسه اتفاق بیفتد، می‌تواند به تعلیق یا حتی اخراج فرد از مدرسه منجر شود. والدین باید رفتارهای پرخاشگرانه نوجوانان را جدی بگیرند و به او کمک کنند تا ریشه رفتار پرخاشگرانه خود را پیدا کند.

درمان پرخاشگری در نوجوانان نه‌تنها برای خود نوجوان، بلکه برای اعضای خانواده، گروه همسالان و دوستان او نیز مفید است و کمک می‌کند تا زندگی آرام‌تر و سلامت روان بیشتری داشته باشند. اغلب نوجوانان ممکن است رفتار پرخاشگرانه را به‌عنوان روشی ناسالم برای مقابله با پریشانی و احساسات دشوار نشان دهند. در این‌گونه شرایط، والدین نوجوان باید برای ریشه‌یابی، تشخیص علل و درمان تروماها و آسیب‌های روانی او به یک روانشناس نوجوان مجرب مراجعه کنند و از او برای نحوه تعامل با نوجوان و مدیریت شرایط کمک بگیرند.

  علل پرخاشگری در نوجوانی

 تشخیص علل پرخاشگری قدم اصلی در درمان پرخاشگری در نوجوانان است. همان‌طورکه گفتیم، پرخاشگری در نوجوانان می‌تواند نشانه‌ای از مسائل مربوط به ‌سلامت روان، به‌ویژه در نوجوانان پسر باشد. ازآنجایی‌که به پسران در همه دوران تأکید می‌شود که سرسخت باشند، آن‌ها تمایل دارند از نشان دادن یا صحبت درمورد احساساتی مانند غم و اندوه خود اجتناب کنند. درنتیجه، احساسات آن‌ها ممکن است به‌صورت‌ پرخاشگری ظاهر شود. بااین‌حال، این فقط پسرها نیستند که رفتار پرخاشگرانه را در دوره نوجوانی نشان می‌دهند و دختران نوجوان نیز ممکن است در این دوران رفتارهای پرخاشگرانه داشته باشند. از دیگر دلایل پرخاشگری در دوره نوجوانی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیش‌فعالی

• اختلالات خلقی

• اختلالات رفتاری (ازجمله اختلال سلوک)

• ناتوانی‌های یادگیری

• اختلال طیف اوتیسم

• آسیب‌های تروماتیک مغزی (TBIs)

• سوءاستفاده فیزیکی یا جنسی

• اعتیاد به مواد مخدر

• مشکلات خانوادگی مانند طلاق والدین، تنش در خانه و …

• تجربه یک ترومای سنگین و شدید

 درمان پرخاشگری در نوجوانان

 برای پرخاشگری و سرکشی در دوره نوجوانی درمان‌های مختلفی وجود دارد که می‌تواند بسیار مؤثر باشد و به‌طور قابل‌توجهی نشانه‌های پرخاشگری را در نوجوان کاهش دهد. اما بااین‌حال، اکثر والدین معمولاً توجهی به رفتارهای پرخاشگرانه نوجوان نمی‌کنند و آن را به‌عنوان یک دوره‌ای کوتاه از ویژگی‌های نوجوانی در نظر می‌گیرند. برنامه درمانی مناسب برای نوجوانان پرخاشگر شامل درمان فردی، گروه‌درمانی، CBT ،DBT و EMDR است. در طول پروسه درمان از خانواده‌درمانی مبتنی‌بر دلبستگی نیز استفاده می‌شود. این سبک درمانی به نوجوانان و والدین آن‌ها کمک می‌کند تا اعتماد و احترامی را که رفتار پرخاشگرانه یا خشونت‌آمیز نوجوان به آن آسیب رسانده است، بازسازی کنند.

 کلینیک روانپزشکی ویان با کادری مجرب از روانپزشکان و روانشناسان متخصص، در پروسه درمان پرخاشگری در نوجوانان، به تشخیص و درمان تخصصی علل اصلی پرخاشگری پرداخته و به نوجوانان و خانواده‌هایشان کمک می‌کند تا بتوانند علائم پرخاشگری را بهتر مدیریت کنند. در کلینیک ویان، مهارت‌های مقابله سالم به نوجوانان آموزش داده می‌شود و روش‌های تجربی مانند ماجراجویی درمانی و هنرهای رزمی ترکیبی نیز ارائه می‌شود تا بتوانند انرژی خود را به روش‌های سازنده تخلیه کنند.

نتیجه‌گیری

 پرخاشگری در دوره نوجوانی یکی از مشکلات بسیار رایجی است که اکثر والدین امروزه با آن مواجه هستند. عوامل متعددی در پرخاشگری و خشونت نوجوانان نقش دارند و پرخاشگری و خشونت نوجوانان می‌تواند نشانه‌ای از آزار جسمی، عاطفی یا جنسی باشد. اگر شما هم به‌عنوان یک والد شاهد رفتارهای پرخاشگرانه در فرزند خود هستید، باید مراقب علائم هشداردهنده پرخاشگری مانند افزایش تحریک‌پذیری، رفتار انفجاری و تکانش‌گری باشید؛ چراکه پرخاشگری در دوره نوجوانی اغلب با اختلالات سلامت روان مرتبط است و باید جدی گرفته شود. بهترین اقدام برای درمان پرخاشگری در نوجوانان مراجعه به یک روانشناس یا روانپزشک مجرب و متخصص در حوزه کودک و نوجوان است. برای این منظور می‌توانید از گروه تخصصی روانپزشکی و روانشناسی ویان کمک بگیرید.