در تحقیقات انجام شده برروی بازاریابی و نیز مشاغل حرفه اي دنیا به نتیجه دیدنی دست یافته اند برای موفقیت در کسب و کار ابزارهای گوناگونی وجود دارد. بهبود کیفیت و افزایش کمیت کالا فی النفسه امری مثبت تلقی میشوند اما چه بسیارند تاجرانی که بدون شناخت سلیقه و در یک کلام «نیاز مخاطب»، اقدام به ساخت یا عرضه کالایی کرده اند که خریدار نداشته و در نتیجه اسباب ورشکستگی کسب و کار خود را رقم زده اند. راز موفقیت در تجارت چیست؟ در این نوشتار سعی شده تا به این سوال مهم پاسخ داده شود.
اندازه بازار چقدر هست؟
نرخ رشد آن چقدر هست؟
سودآوری آن چقدر هست؟
بخش هاي متمایز بازار کدامند؟
تمایزهای آن ها چیست؟
رقبای اصلی که میباشند؟
ایده یابی برای محصولات و خدمات اخیر
بخش بندی بازار اخیر محصولات
در قیاس با رقبای خود، کجای بازار قرار داریم؟
استراتژی هاي رقبای ما چیست؟
آیا بازار از جذابیت کافی برخوردار هست یا باید به بازارهای دیگری برویم؟
ادراک مصرف کنندگان از محصول/ خدمت شرکت
برداشت مصرف کنندگان از محصول/ خدمت ما چیست؟
ادراک برداشت شده چه رضایت مندی را به بار خواهد آورد؟
چه انگیزاننده هایي، مصرف کنندگان را به خرید ترغیب میکنند؟
ادراک مصرف کنندگان از نام محصول ما چیست؟
چگونه میتوانیم محصول خود را متمایز کنیم؟
قیمت رقبا چقدر هست؟
مصرف کنندگان آمادگی پرداخت چه مبلغی را دارند؟
آن ها انتظار دارند در ازای قیمت پرداختی چه چیزی دریافت کنند؟
قیمت میتواند چه اثری بر فروش به جا گذارد؟
پیام آن چیست؟
مخاطب آن کیست؟
هزینه آن چقدر هست؟
کدام رسانه بیشترین اثربخشی را دارد؟
چه پیام هایي دریافت میشوند؟
به چه سطحی از آگاهی مصرف کنندگان دست یافته ایم؟
کمپین چه اثری بر فروش به جا گذاشته هست؟
فرآیند انجام تحقیقات بازاریابی شامل 6 مرحله مطابق شکل زیر هست:
درک مشکلات و مسائل بازاریابی مستلزم شناخت محیطی هست که مسئله در آن اتفاق افتاده و پس از گفتگو با تصمیم گیرندگان سازمان و خبرگان صنعت و همینطور مطالعه اطلاعات و مستندات موجود در داخل یا بیرون سازمان را میتوان بیان کرد. تنها پس از تعریف دقیق مسئله تحقیق هست که محقق میتواند با اطمینان خاطر به طراحی و اجرای فرآیند به تحقیق بپردازد.
تدوین روش، شامل تعیین عوامل موثر بر طرح تحقیق هست. عنصر کلیدی این مرحله، گزینه، تطبیق و توسعه یک چارچوب نظری مناسب برای پایه ریزی طرح تحقیق هست. درک ویژگی هاي متقابل پاسخگویان و موضوعاتی که باید از آن ها اخذ شود و بستری که این اتفاق در آن رخ خواهد داد، باید برگرفته از یک تئوری منسجم باشد. تئوری منسجم به محقق در اتخاذ تصمیم درمورد اینکه چه چیزی را باید اندازه گیری کرده و چگونه به برترین نحو یافته ها را تجزیه و تحلیل و منتقل نماید، کمک میکند.
طرح تحقیق یک چارچوب با برنامه برای انجام پروژه تحقیقات بازاریابی هست. جزییات اقدامات لازم برای کسب اطلاعات مورد نیاز در این طرح ارائه خواهد شد. هدف از تدوین این طرح آن هست که چنان چارچوبی طراحی شود که با آن بتوان فرضیات تحقیق را تست کرد یا پاسخ هاي احتمالی پرسش هاي تحقیق را با آن تعیین کرد و در نهایت اطلاعات مورد نیاز تصمیم گیری را بتوان فراهم ساخت.
انجام هرگونه اي از تکنیک هاي اکتشافی و تعریف دقیق متغیرهایی که باید اندازه گیری شوند و طراحی مقیاس هاي مناسب برای اندازه گیری متغیرها نیز میتواند بخشی از طرح تحقیق باشد. باید به نحوه اخذ داده ها از پاسخگویان «انجام پیمایش یا مطالعه تجربی و …» نیز اشاره شود.
این مرحله با گردآوری و تحلیل داده هاي دست دوم آغاز میشود. چنین داده هایي هم میتواند در داخل سازمان موجود باشد «در ادوار گذشته برای منظور دیگری گردآوری شده باشد»، هم از منابع بیرونی فراهم سازی شود. مطالعه و بهرهگیری از این داده ها از دوباره کاری هاي غیرضروری پیش گیری میکند و همینطور شالوده مستحکمی را برای گردآوری داده هاي دست اول فراهم می آورد.
آماده سازی داده ها شامل ویرایش، کدگذاری، ثبت و بازبینی داده ها هست. فرآیند آماده سازی و تجزیه و تحلیل داده ها در هر دو روش کمی و کیفی و همینطور داده هاي گردآوری شده از منابع دست اول یا دست دوم به یکسان اعمال میشود.
پس از به اتمام رسیدن پروژه، گزارش آن برای ارائه به ذینفعان آن تهیه و ارائه میشود. گزارش پروژه حاوی پرسش هاي تحقیق، روش تحقیق، طرح تحقیق، روش گرد آوری و تحلیل داده ها و نتایج و یافته هاي اصلی هست.