تفاوت آراستگی زن و مرد از نظر اسلام
بیان تفاوت آراستگی زن و مرد از نظر اسلام
مسلمان ومومنی که دارای آراستگی نماینده ای از دین او محسوب می شود آراسته بودن ویژگی انسان‌های مؤمن است؛ اما توجه به این نکته ضروری است که از نظر اسلام، آراسته بودن زن و مرد متفاوت است و دین مبین اسلام با توجه به روحیات و تفاوت احساسات در زن و مرد به نکات ظریفی اشاره دارد؛
به گزارش تالاب : تصور برخي بر آن است كه ايمان محكم و باطني پاك، براي فرد مؤمن كافي است و رسيدگي به شكل ظاهر، اهميت چنداني ندارد؛ در حالي كه نه تنها چنين گماني صحيح نيست؛ بلكه به عكس، بخشي از برنامه‌ها و دستورهاي اسلام درباره نظافت، زيبايي و آراستگي ظاهر، مثل بهداشت، لباس، رنگ و بوی بدن و … است. اهميت اين دستور، زماني آشكار مي‌شود كه اسلام، پيروانش را از هر گونه بي‌توجهي به آراستگي ظاهري منع مي‌كند.
رسول خدا صلی الله علیه وآله مي‌فرمايد: «إِنَّ اللهَ تَعَالَي يُبْغِضُ الْوَسَخَ وَ الشَّعْثَ؛(1) خداي تعالي شخص چركين و ژوليده را دشمن مي‌دارد.» بنابراين اگر ناآراستگي، دشمني با خداوند است، آراستگي مؤمن، دوستي با خداوند است
تفاوت آراستگی زن و مرد از نظر اسلام
.
تفاوت آراستگی زن و مرد
آراسته بودن ویژگی انسان‌های مؤمن است؛ اما توجه به این نکته ضروری است که از نظر اسلام، آراسته بودن زن و مرد متفاوت است و دین مبین اسلام با توجه به روحیات و تفاوت احساسات در زن و مرد به نکات ظریفی اشاره دارد؛ برای نمونه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آ له درباره کوتاه کردن ناخن به مردان توصیه می‌کند: «قُصُّوا أَظَافِیرَکُمْ؛ ناخنهای خود را کوتاه کنید.» ولی به زنان می‌فرماید: «اُتْرُکْنَ فَإِنَّهُ أَزْیَنُ لَکُنَّ؛ (2)ناخنها را بلند نگه دارید؛ زیرا برای شما زیباتر است.»
اسلام، پیروان خویش را به آراستگی ظاهر به دور از هر گونه افراط و تفریط توصیه می‌فرماید؛ نه تعلّق و دلبستگی به زینت‌های دنیا را می‌پسندد و نه آشفتگی ظاهری را نشانه‌ی ایمان می‌داند.
آراستگی ظاهر زنان
مـراد از آراسـتـگـی ظـاهرِ زنان نیز مرتب ، پاکیزه و آراسته بودن سر و وضع ، لباس ، استعمال بوی خوش و مانند آن است ؛ اعم از اینکه هنگام عبادت و در محضر خدا باشد، یا در محیط خانه و یا در عرصه اجتماع ، از جمله محیط کار.آراسـتـگـی ظـاهـری برای زنان در هر یک از عرصه های یاد شده ، تابع موازین و حدودی است که در شرع تعیین شده است .
1 ـ. آراسته بودن هنگام عبادت
به این نوع از آراستگی برای زنان سفارش شده است و آیه شریفه ((خُذُوا زِینَتَکُمْ عِندَ کـُلِّ مـَسـْجـِدٍ؛ زیـنـت خـود را بـه هـنـگـام رفـتـن بـه مسجد با خود بردارید)) (اعراف : 31) شامل آنان نیز می شود. حدود پوشش و حجاب اسلامی در عبادت و از جمله نماز در که دور از چـشم نامحرم به جا آورده شود مانعی ندارد(3) و حتی مستحب شمرده شده است . طبق فتوای مرجع بزرگ تقلید، حضرت امام خمینی (ره ):بـرای زن در نـمـاز مـسـتـحـب است با زیور آلات ، خود را زینت دهد و استفاده از مواد و لوازم آرایـشی اشکال ندارد. ولی برای وضو باید چیزهایی مانند لاک ناخن که مانع رسیدن آب بـه اعـضـای وضـو اسـت و یـا مـوادی کـه مـانـع گـذاشـتن پیشانی بر مهر است بر طرف شوند.(4)
2 ـ. آراسته بودن در محیط خانه
دربـاره تـجـمـل و آراسـتـگـی زن بـرای شوهر تاءکید و سفارش شده و از حقوق شرعی و اخـلاقـی شـوهـر بـه شـمـار رفـتـه اسـت . امـام بـاقـر(ع ) مـی فـرمـایـد زنـان حداقل زیور، یعنی حنا را داشته باشند:لا یـَنـْبـَغـی لِاءمْراءَةٍ اَنْ تُعَطِّلَ نَفْسَها و لَوْ اَنْ تُعَلّقَ فی عُنُقِها قِلادَةً وَ لا یَنْبَغی اَنْ تَدَعَ یَدَها مِنْ الْخِضابِ وَلَوْ اَنْ تَمْسَحَها مَسحا بِالْحِناءِ وَ اِنْ کانَتْ مُسِنَّةً(5)
بـرای زن ـ اگـر چـه سـالخـورده باشد ـ سزاوار نیست که بدون زیور باشد و دستش را بی رنگ و ساده بگذارد؛ اگر شده گردنبندی به گردن آویزد و حنایی به دست بکشد.همان حضرت ، همه گونه آرایش و آراستگی زن برای شوهرش را جایز می دانند: … لا بَاءْسَ عَلَی الْمَرْاءَةِ بِما تَزَیَّنَتْ بِهِ لِزَوْجِها(6)
هر آرایشی که زن برای شوهرش بکند مانعی ندارد و جایز است .
3 ـ. آراسته بودن در عرصه اجتماع
حـضـور زن در جـامـعـه و محیط کار، از نظر اسلام حدودی دارد که باید رعایت شود؛ برای مـثـال زن از نـظـر شـرع مـقـدّس اسـلام ، حـق نـدارد بـا آرایـش در اجـتـمـاع و محل کار حضور یابد.
امـام صـادق (ع ) بـه نـقل از پیامبر اکرم (ص )، آرایش زن برای غیر شوهر را برابر با آتش دوزخ می دانند:
نـَهی رَسُولُ اللّهِ(ص ) اَنْ تَتَزَیَّنَ الْمَرْاءةُ لِغَیْرِ زَوْجِها، فَاِنْ فَعَلَتْ کانَ حَقّا عَلَی اللّهِ عَزَّوَجَلَّ اَنْ یُحْرِقَها بَالنّارِ(7)
امام خمینی (ره )، درباره حدّ و حدود زینت زنان چنین فتوا می دهند:
زیـنـت را واجـب اسـت از نامحرم بپوشانند. (بنابراین ) اگر در صورت (زن ) آرایش موجود بـاشـد بـایـد پـوشـانـده شـود… و هـمـچـنـیـن در کـفـّیـن اگـر دارای زیـنـت ولو مثل انگشتر باشد. (سرمه نیز) اگر عرفا زینت محسوب شود، باید پوشانده شود.(8)
مقامِ معظم رهبری نیز درباره آرایش های جدید چنین می فرماید:
زنـان مـی تـوانـند ناخنهای خود را نسبت به مردان اندکی بلندتر نگه دارند.(9) البته با در نظر گرفتن روایاتی که در خصوص نظافت ناخنها و عدم تشبّه مسلمانان به کفار وارد شـده اسـت ، بـایـد در بـلنـد گـذاشـتـن نـاخـن ، حـدّ معمول و متعارف را مراعات نمایند(10)
در صـورتـی کـه نـاخـنـهـا را بـا لاک و یـا حـنـا زیـنـت داده بـاشـند، باید آن را از نامحرم بپوشانند(11) و قبل از وضو یا غسل ، آنها را از لاک ، پاک نمایند تا مانعی برای رسیدن آب به ناخن ها نباشد (حنا مانع نیست).
بنابراین زنان در برابر همسران خود می توانند ـ و باید ـ تمیز و آراسته و با آرایش بـاشـند، امّا به هنگام حضور نامحرم ـ چه در خانه یا اداره یا خیابان و… ـ موظف به رعایت سـادگـی و دوری از آرایـش و زینت هستند، و اگر نمی توانند آرایش یا زینت را از خود دور نـمـایـنـد، بـایـد آنـهـا را از نـامـحـرم بـپوشانند.
منابع:
- 1- الجامع الصغير، جلال الدين سيوطي، دار الفكر، بيروت، چاپ اول، 1401 ق، ج 1، ص283.
- 2- مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج 73، ص 123، موسسه دار الوفاء، بیروت: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص) لِلرِّجَالِ قُصُّوا أَظَافِیرَکُمْ وَ لِلنِّسَاءِ اتْرُکْنَ مِنْ أَظَافِیرِکُنَّ فَإِنَّهُ أَزْیَنُ لَکُنَّ».
- 3-. ر.ک . دعائم الاسلام ، ج 2، ص 166.
- 4- استفتاءات از محضر امام خمینی (ره )، ج 3، ص 256 ـ 257.
- 5- . وسائل الشیعه ، ج 7، ص 118.
- 6- . همان ، ص 135.
- 7-. بحار الانوار، ج 76، ص 329.
- 8-. ر.ک . اسـتـفـتـاءات از محضر امام خمینی (ره )، ج 3، ص 256 ـ 257 و احکام خانواده ، عبدالرحیم موگهی ، ص 304 ـ 308
- 9-. من لا یحضره الفقیه ، ج 1، ص 128.
- 10- نرم افزار پرسمان ، دفتر نمایندگی ولی فقیه در سپاه ، واژه ناخن .
- 11- ر. ک . احکام خانواده ، عبدالرحیم موگهی ، ص 304 ـ 306
