خواندن نماز قبل از باز کردن روزه یا بعد از آن (آداب باز کردن روزه)
آیا خواندن نماز قبل و بعد از افطار تفائتی دارد؟
در ماه مبارک رمضان و روزداری هستیم شاید بـه دنبال دانستن باز کردن روزه هستید ! خوب چگونه باید افطار کرد و آیا قبل و بعد از افطار نماز خواندن توفیقی دارد ؟ روزه یکی از فروع دین اسـت کـه در ماه مبارک رمضان بر انسان بالغ و عامل واجب میشود و شرایطی دارد کـه با توجّه بـه انها باید روزه گرفت. بعضی از این شرایط باید بـه جا آورده شوند.
و بعضی از این شرایط بهتر اسـت بـه جا آورده شوند، آداب فراوانی برای افطار آورده شده اسـت کـه با رعایت آ‌ن‌ها می توان بهره‌مندی از این ایام را چند برابر کرد. این سئوال ناظر بـه قسمت دوّم شرایط می باشد.
نماز اول وقت یکی از ویزگی‌هاي انسان مشتاق بـه پرستش اسـت و لذا علماء و عرفاء بـه افراد مشتاق عرفان و معنویت توصیه نماز اول وقت داشته‌اند.
امام صادق علیه السلام فرمودند:
«برای روزه دار مستحب اسـت در صورتی کـه قدرت بدنی دارد، قبل از ان کـه افطار کند، نماز بخواند.»
«التهذیب، ج۴؛ ص۱۹۹»
امام باقر علیه السلام فرمودند:
«در ماه رمضان ابتدا نماز بخوان سپس افطار کن مگر آنکه گروهی منتظر افطار با تو باشند … زیرا هم افطار بر تو واجب اسـت و هم نماز، پس بـه امری اقدام کن کـه افضل و بهتر باشد و ان نماز اسـت. این‌که با حالت روزه نماز بخوانی نزد من محبوبتر اسـت.»
«وسائل الشیعه، ج۱۰؛ ص۱۵۰»
«اگر می‌توانی بدون افطار کردن نماز رابا رعایت تمام حدودش بجا آوری پس افضل تقدیم نماز بر افطار اسـت و اگر گرسنگی و میل بـه غذا خوردن مانع از بجا آوردن کامل نماز می شود ؛ ابتدا افطار کن سپس نماز بخوان.»
«وسائل الشیعه، ج۱۰؛ ص۱۵۱»
یکی از موارد مستحب، در باب روزه، ان اسـت کـه روزه‌دار، پس از اقامه نماز مغرب و عشا روزه خودرا افطار نماید، تا از ثواب نماز شخص روزه‌دار برخوردار گردد، مگر این‌کـه جهت افطار، کسى منتظر او باشد و یا بـه جهت تحمل روزه، نتواند نماز رابا حال خضوع و توجه بجا آورد. کـه دراین صورت، بهتر اسـت افطار را مقدّم بر نماز نموده و بـه قدر امکان مواظب باشد کـه وقت فضیلت نماز، نگذرد.
امام باقر«ع» دراین رابطه فرمودند:
«اگر میل تو بـه افطار و غذا خوردن، تورا از نماز باز‌می‌دارد ابتدا افطار کن تا دور شود از تو وسوسه هاي نفس ملامت‌گر ودر زمان دیگری نیز فرمودند؛ در ماه رمضان ابتدا نماز بخوان، سپس افطار کن مگر این‌که گروهی منتظر تو باشند.»
بر این اساس خواندن نماز قبل از افطار دو استثنا دارد، طاقت نداشتن شخص روزه دار و وقتی گروهی منتظر او باشند.
اگر با جماعتی هستی و انها اول افطار می کنند و سپس نماز می خوانند، تو با انها مخالفت نکن و اول افطار بکن و سپس نماز بخوان!
«الوسائل – الباب – ۷ – من أبواب آداب الصائم الحديث»
استفتائات آیت الله مکارم شیرازی
با توجّه بـه این‌که در مراسم حجّ عمره، در ماه مبارک رمضان، در مسجدالحرام و مسجدالنّبى«صلى الله علیه وآله» قبل از اذان مغرب، سفره افطار گسترده شده و بـه محض شروع اذان مغرب «کـه با اذان مغرب واقعى بـه نظر اکثر علماى امامیّه یک ربع فاصله دارد» همه ی شروع بـه افطار نموده و از دیگران نیز دعوت بـه افطار مى نمایند، ودر صورت عدم افطار موجب انگشت نما شدن و بعضاً وهن شیعه مى شود و تقیّه مداراتى در این جا ضرورى تر از شرکت در نماز مغرب بـه نظر مى رسد، آیا اجازه مى فرمائید کـه شیعیان در هتل ها بمانند و هنگام مغرب در ماه مبارک در مساجد حاضر نشوند؟ یا این‌که حضور یافته و تقیّةً افطار نمایند؟
پاسخ : بهتر اسـت براى نماز مغرب در مسجد حضور یابند و اگر بـه انها اصرار بر افطارشود، مى توانند افطارکنند و روزه انها صحیح اسـت.
«استفتائات آیت الله مکارم شیرازی»
فتوای آيت الله سيستاني
مستحب اسـت روزه دار نماز مغرب را قبل از افطار كردن بخواند؛ ولی اگر كسی منتظر اوست یا میل زیادی بـه غذا دارد كه نمیتواند با حضور قلب نماز بخواند، بهتر اسـت اول افطار كند؛ ولی تا ممكن اسـت نماز را در وقت فضیلت ان بـه جا آورد.
«رساله توضيح المسائل جامع آيت الله سيستاني»
