بزرگترین و مهم ترین معادن ایران کدام اند؟
بزرگترین و مهم ترین معادن ایران کدام اند؟ ایران یکی از بزرگترین تولید کنندگان سنگ آهن و دیگر مواد معدنی در خاورمیانه اسـت و ذخایر آهن ان بیش از 5/4 میلیارد تن تخمین زده می شود. ذخایر سنگ آهن ایران در سراسر کشور پراکنده اسـت و برخی از بزرگترین معادن آهن در استان‌هاي کرمان، یزد و خراسان قراردارند. ما دراین قسمت از مجله تالاب بـه جزئیات بیشتری در مورد معدن پرداخته ایم.
معدن چیست؟
بـه طور کلی، در پاسخ بـه سوال معدن چیست و تعریف معدن بـه مکانی گفته می شود کـه در ان انباشتگی قابل توجهی از انواع فلزات و سنگ ها کـه دارای ارزش اقتصادی بالایی هستند، بـه چشم میخورد. دریک تعریف دقیق تر، اجتماع و پراکندگی بیش از حد معمول یک کانی دریک سنگ را معدن می‌نامند. معادن عمدتا بـه صورت لود، رگه، درز، صخره یا ذخایر پلاسر در درون سنگ ها رخنمون پیدا می کنند.
میزان بهره برداری از این ذخایر مواد خام، بر اساس صرفه اقتصادی، میزان سرمایه گذاری، نیروی کار تخصیص یافته و انرژی مورد نیاز جهت استخراج، پالایش و انتقال مواد استخراج شده از معادن، متفاوت و منحصر بـه فرد خواهد بود. در ادامه بـه شرح هر یک از انواع معادن، ساختارها و ویژگی هاي ان ها و بـه طور کلی بـه پاسخ سوال معدن چیست میپردازیم.
مطالب مشابه: تصاویری از معدن زیبای نمک در روسیه
ساختارهای معادن
1. لود
در زمین‌شناسی، لود بـه رسوباتی از سنگ معدن فلزی کـه شکاف یک سازند سنگی یا رگه‌اي از سنگ را کـه در میان لایه‌هاي سنگ رسوب یا تعبیه شده اسـت، پر می کند و یا درون ان قرار می گیرد، گفته می شود.
2. رگه
در زمین شناسی، رگه بـه ورقه هاي متمایز از کانی هاي متبلور درون یک سنگ گفته می شود. رگه زمانی بـه وجود می‌آید کـه موادمعدنی حمل شده توسط آب جاری حاصل از بارش، در درون توده سنگ رسوب می کنند. جریان یافتن محلول، طبق معمولً بـه دلیل گردش هیدروترمال درون سنگ اسـت.
3. درز
زغال سنگ کـه بـه دلیل بهره برداری از انرژی حاصل از ان؛ بسیار ارزشمند اسـت دراین دسته از معادن قرار می گیرد. از این سنگ معدن، از سال 1880 بـه طور گسترده برای تولید توان الکتریکی در کاربردهای گوناگون استفاده شده اسـت. معادن زغال سنگ در نقاط مختلف جهان از جمله بریتانیا، آفریقای جنوبی، استرالیا و ایران قراردارند.
4. صخره
از جمله معادنی کـه دارای این ساختار هستند، می توان بـه صخره هاي کوارتز اشاره نمود. کوارتز یکی از رایج ترین و فراوان ترین کانی هاي موجود در پوسته زمین اسـت.
در بیشتر ذخایر کوارتز، رگه هاي طلا رخنمون پیدا می کنند. در بیشتر مناطق کم عمق و اکسید شده صخره هاي کوارتز، طلا در حالت فلزی خود ظاهر شده و بـه اسانی می توان ان را استخراج و از ان بهره برداری نمود. از جمله این معادن، می توان بـه معادن طلای ویکتوریا و اوتاگو مرکزی در نیوزیلند اشاره کرد.
5. ذخایر پلاسری
کانسار یا پلاسر در زمین‌شناسی، شامل تجمعی از کانی‌هاي ارزشمند در معدن اسـت کـه در طی فرآیندهای رسوبی تشکیل میشوند. این نام، از کلمه اسپانیایی placer بـه معنای شن آبرفتی برگرفته شده اسـت. پلاسرها منابع مهمی جهت استخراج طلا هستند.
مهم ترین معدن های ایران
ایران با دارا بودن ذخایر غنی معدنی خود بـه بهشت معادن دنیا مشهور شده و توانسته نظر بسیاری از سرمایه گذاران این حوزه را طی دهه‌هاي گذشته بـه خود جلب کند.
1. معدن مس سرچشمه
معدن مس سرچشمه یکی از اصلی ترین معادن مهم ایران می باشد کـه در شهر کرمان وجوددارد. این معدن در 160 کیلومتری جنوب غربی شهر کرمان قرار گرفته اسـت. اینجا را بـه عنوان یکی از بزرگ ترین تولید کنندگان مس در ایران می‌شناسند. این معدن مهم ایران بـه عنوان یکی از بزرگ ترین معادن روباز مس جهان شناخته میشود.
در خاورمیانه این معدن را بـه عنوان یکی از بزرگ ترین معادن روباز معرفی میکنند. استخراج دراین معدن بـه اینگونه اسـت کـه بعد از عملیات انفجار سنگهاي معدن را بر اساس مشخصات و نوع بـه محل مناسب انتقال می‌‌دهند. بعد از ان با توجه بـه برنامه مربوط بـه تولید معدن ،سنگ شکن اولیه و بارگیری انجام خواهد شد. در حال حاضر باید بدانید کـه این معدن مهم نخستین تولید کننده مس در کشور ایران بـه شمار میرود.
در فهرست معادن ایران این معدن تحت پوشش شرکت ملی صنایع مس میباشد. بهره برداری از این معدن از سال 1380 آغاز شده اسـت. بر اساس طرح توسعه معدن کـه بـه وسیله کارشناسان تدوین گشته اسـت بهره برداری از این معدن انجام میگردد. کانسنگ خروجی روزانه از این معدن بـه روش روباز میباشد.
میزان تولید این معدن درسال 120 هزار تن اسـت کـه همه ی ساله این مقدار افزایش پیدا میکند. بر اساس این طرح، ظرفیت استخراج روزانه از این معدن مس حدود چهل هزار تن الی هشتاد هزار تن اسـت.
2. معدن مس سونگون
معدن مس سونگون بـه عنوان یکیدیگر از معادن مهم ایران معرفی می شود. این معدن دارای بیشتر از یک میلیارد تن سنگ مس اسـت. عناصر همراه با کانی سنگ مانند نقره، طلا و غیره از جمله محصولات این معدن بـه شمار می رود. سابقه معدن کاری دراین معدن بـه دو قرن پیش کـه مربوط بـه دوره قاجاریه اسـت باز میگردد.
آثار فعالیت‌هاي قدیمی کـه دراین معدن انجام شده اسـت قابل مشاهده می باشد. هر یک از فعالیت‌هاي قدیمی دراین معدن بـه صورت استخراج زیرزمینی بوده کـه در امتداد طول رودخانه سونگون انجام می‌‌شده اسـت. در محدوده پر عیار تمامی فعالیت‌هاي استخراج زیرزمینی این نمونه معادن مهم ایران قابل مشاهده میباشد. بهره برداری کردن از سنگهاي پر عیار دراین معدن از سال 1351 بـه صورت دائم انجام میگردد.
عملیات اکتشافی این معدن ایران با استفاده از روش‌هاي جدید و تجهیزات بـه روز از سال 1325 آغاز شده و تا سال 1356 این روند ادامه پیدا کرده اسـت. درسال 1356 ذخایر مس این معدن از نمونه‌هاي باکیفیت بوده کـه تمامی ان را استخراج کرده اند. اکنون این معدن مانند گذشته ذخایر زیادی دارد کـه قابل برداشت اسـت.
3. معدن مس میدوک کرمان
معدن مس میدوک کرمان یکیدیگر از معادن ایران اسـت. این معدن در فاصله 132 کیلومتری شمال غرب شهر کرمان قرار گرفته اسـت. نام قدیمی این معدن را لاچاه می‌نامیدند. بـه دلیل نزدیکی معدن بـه روستای میدوک ان را معدن میدوک معرفی میکنند. میزان ذخیره زمین شناسی این معدن حدود 170 میلیون تن میباشد. عیار مساین معدن 83 صدم درصد ارزیابی شده اسـت.
این مقدار حدود 144 میلیون تومان برآورد می شود. عیار 83 صدم درصد هر یک از مس‌هاي استخراج شده این معدن بر اساس استانداردهای جهانی ارزیابی میگردد. عیار حد معدن حدود 25 صدم درصد می باشد. نسبت باطله معدن بـه ماده معدنی بـه یک صدم درصد می رسد. شیب نهایی معدن 38 درصد اسـت، ارتفاع هر یک از پله‌هاي این معدن 15 متر میباشد و شیب پله‌هاي ان ۶۴ درجه اسـت.
4. معدن زغال سنگ پابدانا
معدن زغال سنگ پابدانا در فهرست معادن ایران قرار گرفته اسـت. عمق این معدن حدود 600 متر می باشد. بـه عنوان عمیق ترین معدن زیرزمینی زغال سنگ در کشور ایران شناخته میشود. این معدن در شهرستان کوهبنان کـه در فاصله 170 کیلومتری استان کرمان قرار گرفته اسـت میباشد.
محصول اصلی این معدن زغال کک شو اسـت. بعد از استخراج این زغال، ان را بـه کارخانه زغالشویی زرند ارسال میکنند. تمامی فعالیت‌ها و استانداردهای مشخص شده برای تولید زغال سنگ بعد از استخراج زغال سنگ از این معدن انجام میشود.
زغال سنگهاي استخراج شده از این معدن کیفیت عالی و بی نظیری دارند. برخی از زغال سنگهاي استخراجی این معدن بـه کشور های متفاوت صادر میگردند. برای صادرات زغال سنگ این نمونه از معادن مهم ایران باید تمامی پروسه‌هاي استخراج و تولید بـه ترتیب طی شود. درجه کیفیت زغال سنگ ابتدا باید بررسی گردد و سپس محصولات تولیدی زغال سنگ استخراج شده بررسی شوند.
5. معدن سنگ آهن چغارت بافق
معدن سنگ آهن چغارت بـه عنوان یکیدیگر از معادن مهم ایران معرفی میشود. این معدن نخستین معدن سنگ آهن در کشور ایران اسـت. معدن سنگ آهن چغارت در استان یزد قرار گرفته کـه ان را بـه عنوان معدن تغذیه رسان ذوب آهن اصفهان معرفی میکنند. بلوک معدن مورد نظر با ذخیره بیشتر از یک سوم سنگ آهن بـه عنوان یکی از مهم‌ترین معادن کشور ایران شناخته میشود.
سنگ آهن تخلیه شده دراین معدن در ایستگاه تخلیه سنگ آهن چغارت توسط نوار نقاله انتقال داده می شود. از محل بستر خط تولید معدن چغارت بـه وسیله دستگاه ریکلایمر و همچنین نوار نقاله انتقال بـه صورت اصولی طی خواهد شد. عمل خردایش در آسیاب‌هاي خودشکن مانند خط تولید چغارت میباشد. بـه دلیل تفاوتی کـه بین مشخصات سنگ آهن هر یک از معادن مهم ایران وجوددارد، پروسه خط تولید با یک دیگر فرق خواهد کرد.
ماشین آلاتی کـه برای خردایش هر یک از انواع سنگ آهن‌ها مورد استفاده قرار میگیرند متفاوت هستند. دستگاه آسیاب گلوله اي یکی از مهم‌ترین دستگاه‌‌‌هایي بـه شمار میرود کـه جهت خردایش سنگ آهن استفاده می شود. ظرفیت تولید کنسانتره این معدن برابر با 245 تن می باشد.
تمامی عملیات انتقال کنسانتره دراین معدن جهت انباشت و برداشت شبیه خط تولید دیگر معادن مهم ایران اسـت. در میان فهرست معادن ایران، این معدن حجم زیادی از سنگ آهن را استخراج می‌سازد و نیاز بیشتر کارخانهها را فراهم می کند.
مطالب مشابه: تصاویر جیهاریا معدن شعله ور در هند
6. معدن سنگ آهن چادرملو
معدن سنگ آهن چادرملو یکی از دیگر معادن مهم کشور ایران اسـت. در فهرست معادن ایران این معدن بـه عنوان بزرگ ترین تولید کننده کنسانتره سنگ آهن معرفی می شود. ذخیره قابل استخراج این معدن حدود 320 میلیون تن اسـت. این معدن در کویر مرکزی ایران واقع شده و 180 کیلومتر با شهرستان یزد فاصله دارد. عمر ذخایر این معدن حدود 10 سال دیگر بـه اتمام خواهد رسید.
هر یک از مصرف کنندگان محصولات سنگ آهن این معدن بـه روش احیا مستقیم محصولات فولادی را تولید میکنند. سنگ آهن بـه عنوان یکی از مواد اولیه اصلی در صنایع فولاد مورد نیاز اسـت. بـه همین دلیل مصرف کنندگان محصولات سنگ آهن باید حجم زیادی از سنگ آهن را خریداری کنند.
یکی از مهم ترین مزیت‌هاي اقتصادی فولاد هر یک از کشورها استفاده از سنگ آهن داخلی اسـت. بنابر این در ایران مجتمع‌هاي فولاد مانند مجتمع فولاد مبارکه و ذوب آهن اصفهان از این مزیت برخوردار هستند.
با استفاده از سنگ آهن‌هاي داخلی و با توجه بـه ملاحظاتی کـه مربوط بـه صرفه جویی‌هاي ارزی اسـت زمینه مربوط بـه قیمت فولاد برای کارخانه داران ایرانی فراهم می شود. ذخیره زمین شناسی این معدن حدود 400 میلیون تن میباشد. ذخیره اقتصادی قابل استخراج این معدن بـه 320 میلیون تن می رسد. میزان تولید کنسانتره سنگ آهن در میان انواع معادن مهم ایران دراین معدن 200 میلیون تن اسـت. میزان برداشت باطله سنگ آهن دو بـه یک تن می رسد.
7. معدن سنگ آهن گل گهر
معدن سنگ آهن گل گهر یکیدیگر از معادن مهم ایران می باشد. این معدن در شهرستان سیرجان قرار گرفته اسـت. ذخیره احتمالی این معدن 21 میلیارد تن اسـت و ذخیره قطعی ان 219 میلیون تن میباشد. بزرگ ترین معدن سنگ آهن در حال حاضر تولیدات بـه دست آمده از این معدن، سنگ آهن سنگ دانه بندی و کنسانتره سنگ آهن میباشد.
تولیدات استخراجی این معدن شامل کنسانتره، سنگ آهن، گندله سنگ آهن و سنگ دانه بندی اسـت. این معدن با ذخیره زمین شناسی حدود یک میلیون تن ذخیره سنگ آهن را بـه خود اختصاص میدهد. برای خرید و فروش انواع سنگ آهن می توانید بـه ماناماین مراجعه نمایید.
ذخیره قطعی و ذخیره احتمالی ان بـه قدری اسـت کـه توانسته بـه عنوان بزرگ ترین معدن شناخته شود. این معدن در حال حاضر ظرفیت تولید بیشتر از 15 میلیون تن کنسانتره آهن و همچنین بیشتر از 10 میلیون تن گندله را بـه خود اختصاص داده اسـت. با اجرای پروژه‌هاي مربوط بـه بهینه سازی و توسعه، مجموعه تولیدات سالانه این معدن حدود 30 میلیون تومان می باشد. بـه طور کلی باید بـه خوبی بدانید کـه این معدن بـه عنوان یکی از معادن مهم ایران بـه شمار می رود.
8. معدن طلای زرشوران
معدن طلای زرشوران یکی از معادن ایران می باشد. این معدن بـه عنوان یکی از بزرگ ترین معادنی اسـت کـه در 35 کیلومتری شهرستان تکاب قرار گرفته اسـت. 15 کیلومتر با مجموعه میراث فرهنگی و گردشگری تخت سلیمان فاصله دارد. این معدن مهم ایران 150 تن ذخیره طلای خالص را بـه خود اختصاص داده اسـت. کارخانه زرشوران میزان تولید این معدن را بـه دو برابر میرساند.
در فهرست معادن ایران معدن زرشوران از نظر تکنیکی بهترین معدن شناخته میشود. فلز همیشه در طبیعت پیدا خواهد شد اما فلز طلا گران بهاتر از دیگر فلزات اسـت. اگر میخواهید بـه خوبی بدانید کـه این فلز گران بها در کجا پیدا میشود باید گفت کـه معدن زرشوران بـه عنوان یکی از مهم‌ترین مکان‌‌هاي طلا بـه شمار میرود. واحد اندازه گیری این فلز بر اساس اونس می باشد. تبدیل فلز طلا بـه آلیاژ طلا بر اساس استاندارد ها مشخص شده اسـت.
استخراج طلا از معدن زرشوران بـه عنوان مهم ترین معادن ایران بـه صورت روباز و پلکانی انجام می گردد. ذخیره ان حدود 600 هزار تن درسال میباشد. نکته اي کـه دراین مورد اهمیت دارد این اسـت کـه هر یک از فرآیندهای استخراج دراین معدن طلا بـه صورت مکانیزه انجام می گردد.
درکنار معدن طلای زرشوران کارخانه دیگری کـه مربوط بـه فرآوری طلا می باشد احداث شده اسـت. این کارخانه تعداد بیش از هزار نفر را مشغول بـه کار کرده ودر کنار ان حدود 5 هزار نفر را بـه صورت غیرمستقیم برای تولید طلا مشغول بـه فعالیت کرده اسـت. معدن طلای زرشوران بـه عنوان بزرگ ترین کارخانه طلای کشور ایران شناخته میشود.
9. معدن فیروزه نیشابور
معادن بزرگ ایران را کجاست
معدن فیروزه نیشابور را بـه عنوان یکیدیگر از معادن مهم ایران می توان معرفی کرد. معدن فیروزه نیشابور نه تنها در کشور ایران بلکه در سطح تمامی دنیا بـه عنوان مهم‌ترین معدن فیروزه شناخته می شود. مرغوب ترین و بهترین سنگ‌ها دراین معدن قرار گرفته اسـت.
تمامی کشورها ارزش فیروزه خودرا با ارزش فیروزه نیشابور مقایسه می‌نمایند. این معدن 9000 تن ذخیره دارد و سالانه حدود 19 تن تولید فیروزه انجام میدهد. این معدن در 55 کیلومتری شمال غربی شهر نیشابور قرار گرفته اسـت. طبق محاسبات نشان داده شده کـه از هر تن سنگ فیروزه خام این معدن می توان 8 الی 10 کیلو گرم فیروزه بـه دست آورد.
در میان انواع معادن ایران و بسیاری از دیگر معادن جهان، باید بدانید کـه این معدن از نظر سنگ فیروزه حرف اول را میزند. سنگهاي فیروزه این معدن بـه دو دسته سنگی و خاکی تقسیم بندی میگردند. سنگهاي فیروزه خاکی رنگ مرغوبیت بهتری نسبت بـه فیروزه سنگی دارند.
فیروزه شجری، فیروزه عجمی و فیروزه چغاله از دیگر نمونه‌هاي سنگهاي فیروزه این معدن هستند. روش سنتی استخراج انواع سنگهاي فیروزه از این معدن موجب میگردد کـه عملیات آتش بار در انواع سنگ‌ها بـه وجود بیاید. برهمین اساس امروزه از استاندارد ها و تکنولوژی‌هاي خاصی برای استخراج فیروزه از این معدن استفاده میکنند.
10. معدن سرب و روی انگوران
معادن شگفت انگیز ایران
معدن سرب و روی انگوران از دیگر معادن مهم ایران هستند. در فهرست معادن ایران، این معدن را معرفی میکنند. معدن سرب و روی انگوران در 138 کیلومتری قسمت غرب شهرستان زنجان قرار گرفته اسـت. این معدن را بـه عنوان بزرگ ترین معدن روی و سرب می‌شناسند.
ذخیره این معدن حدود 9 میلیون تن میباشد. این معدن می‌تواند تا 12 سال آینده خوراک بسیاری از کارخانهها را تامین نماید. اما با توجه بـه این مسئله کـه این معدن ذخایر خودرا از دست می دهد، باید معدن مهدی آباد را جای گزین ان کرد. این معدن ایران بـه دلیل خلوص بسیار بالایی کـه دارد یکی از استثنائی ترین معادن جهان شناخته میشود.
هر یک از انواع سنگهاي استخراج شده از این معدن کیفیت عالی دارند. میزان ذخایر این معدن دربخش روباز حدود 8 میلیون تن میباشد. دربخش زیرزمینی میزان ذخایر این معدن بـه 4 میلیون تن میرسد. با احتساب استخراج سالانه این معدن باید بدانید کـه حدود 12 سال دیگر عمر ان تمام میشود.
معدن انگوران از نظر عیار فلزاتی کـه دارد بـه عنوان معادن نادر در جهان معرفی می گردد. استاندارد وزن هر یک از روی‌ها و سرب‌هاي استخراج شده این معدن طبق محاسبات جهانی اسـت. کاربردهای مدرن عنصر سرب و روی برای تولید شیشه اسلحه سازی و غیره میباشد.
11. معدن سرب و روی مهدی آباد
معدن سرب و روی مهدی آباد یکی از دیگر معادن ایران شناخته میشود. بعد از انگوران این معدن دارای بزرگ ترین ذخایر سرب و روی میباشد. در جهان این معدن را بـه عنوان بزرگ ترین ذخایر سرب و روی می‌شناسند. اکنون بـه عنوان یکی از معادنی کـه بالاترین میزان استخراج باریت را بـه خود اختصاص داده اسـت این معدن را معرفی میکنند.
با بـه اتمام رسیدن ذخایر معدن انگوران این معدن جای گزین معدن روی و سرب خواهد شد. احداث کارخانههاي 60 هزار تنی کنسانتره روی و همچنین کارخانههاي صد هزارتایی شمش روی از جمله برنامه‌هاي مهم این معدن بـه شمار میرود.
5 نکته شگفت انگیز که باید درباره معادن ایران بدانیم!
ایران یکی از مهم ترین کشورهایی اسـت کـه با داشتن ذخایر و معادن بسیار زیاد، بـه بهشت معادن دنیا مشهور شده اسـت. بنابر این معادن ایران دارای ویژگی هایي هستند کـه ان را از سایر کشور های جهان متمایز می کند. 5 مورد از وجه تمایزهای معادن ایران را در زیر میبینید.
1. ذخایر معادن ایران شامل طلا، سنگ آهن، زغال سنگ، کروم، سرب، روی، باریت، نمک، مولیبدن و… هستند کـه ارزش ان ها بـه بیش از 700 میلیارد دلار می رسد.
2. وزن تخمینی این معادن حدود 37 میلیارد تن اسـت کـه در سراسر جهان آمار بسیار شگفت انگیزی اسـت. از این آمار، حدود 2.7 میلیارد تن مطلق بـه معادن سنگ آهن بوده و یک درصد از ذخایر کل جهان را تشکیل می دهد.
3. ایران برای تولید سنگ آهن، در رتبه نهم جهانی قرار دارد.
4. بیشتر سنگ آهن هاي استخراج شده در معادن ایران، از نوع مگنتیت و هماتیت هستند کـه بیشترین عیار و خالصی را دارند.
5. بـه طور کلی با توجه بـه شرایط بازار جهانی آهن و فولاد، نیاز روز افزون دنیا بـه این محصولات و طولانی بودن بازده سرمایه گذاری دربخش معدن بـه ویژه صنعت فولاد، سرمایه گذاری دراین حوزه تضمین شده اسـت.
برای تولید مقاطع فولادی بـه مواد اولیه اي احتیاج داریم کـه دارای ترکیبات فلزی و آهنی باشند. سنگ آهن همان ماده اي اسـت کـه با داشتن ترکیبات آهنی، در صنایع فولادسازی مورد استفاده قرار می گیرد. کشور های متعددی مانند برزیل، استرالیا، هند، چین، روسیه، آفریقای جنوبی و آمریکا دارای معادن سنگ آهن هستند و کشور ایران یکی از مهم ترین ان ها اسـت.
مطالب مشابه: تصاویر دیدنی از سنگ معدنی شگفت انگیز سبز رنگ
در پایان
در نهایت میتوان گفت، ایران دارای منابع سنگ آهن قابل‌توجهی اسـت و ذخایر سنگ آهن بسیاری در سراسر کشور واقع شده اسـت. این ذخایر حاوی انواع سنگ آهن از جمله هماتیت و مگنتیت اسـت. با سرمایه‌گذاری و توسعه مستمر، صنعت سنگ آهن ایران پتانسیل تبدیل‌شدن بـه یک تأمین‌کننده بزرگ جهانی محصولات سنگ آهن را دارد.
