تعداد زیادی از باورهای رایج در مورد چگونگی تأثیر ماه کامل بر همه ی چیز از کیفیت خواب گرفته تا سلامت روان و سلامت قلب وجوددارد. با این حال، تنها تعداد کمی از این موارد در مطالعات بـه اثبات رسیده اسـت.
در «اتللو» شکسپیر، خدمتکار امیلیا بـه اتللو میگوید کـه ماه خیلی بـه زمین نزدیک شده اسـت و مردان را دیوانه کرده اسـت. این ایده کـه ماه کامل می تواند احساسات را برانگیزد، رفتارهای عجیبوغریب را تحریک کند، و حتی باعث بیماری جسمی شود، فقط یک داستان ادبی نیست. این یک باور قوی اسـت، حتی امروز.
در واقع، یک مطالعه میگوید کـه تقریبا 81٪ از متخصصان سلامت روان بر این باورند کـه ماه کامل می تواند افراد را بیمار کند. بـه همان اندازه کـه این باور باستانی نیرومند بـه نظر میرسد، علم کمی برای تأیید این نظریه وجوددارد کـه ماه کامل باعث افزایش سریع مراجعات بـه اورژانس یا پذیرش دربخش سلامت روان می شود. دراین این مقاله از مجله تفریحی تالاب انچه محققان در مورد تأثیرات ماه بر بدن و رفتار انسان یافته اند آمده اسـت.
بیشتر بخوانید: انرژی های ماه در طول چرخه
برای قرنها، پزشکان و فیلسوفان تغییرات رفتاری را عامل کشش ماه می دانستند. کلمه “دیوانه” از این ایده سرچشمه میگیرد کـه تغییرات در وضعیت ذهنی مربوط بـه چرخه هاي ماه اسـت. ارتباط بین این دو حتی در رساله هاي حقوقی تاریخی نیز تأیید شده اسـت. بـه عنوان مثال، ویلیام بلکستون، حقوقدان معروف بریتانیایی، نوشت کـه مردم توانایی استدلال خودرا بر اساس مراحل تغییر ماه بـه دست می آورند و از دست می دهند.
“اثر قمری” بر این باور اسـت کـه سلامت و رفتار در طول مراحل خاصی از چرخه قمری تغییر میکند و برخی ادعا میکنند کـه میتواند بر همه ی چیز از سلامت باروری گرفته تا کیفیت خواب و فراتر از ان تأثیر بگذارد.
این ایده کـه ماه بر جنبه هاي خاصی از سلامت جسمی و روانی تأثیر می گذارد را میتوان بـه یونان و روم باستان ردیابی کرد ودر نوشته هاي نویسندگان کلاسیک مانند ارسطو و لوسیلیوس بـه خوبی مستند شده اسـت. در طول دهه 1970؛ رواندکتر آرنولد لیبر این نظریه را مطرح کرد کـه ماه بر “جزر و مد بیولوژیکی” بدن تأثیر می گذارد و رفتار انسان را تغییر می دهد و منجر بـه افزایش نرخ خشونت و قتل میشود.
در حالی کـه تعداد زیادی از این نظریه ها از ان زمان رد شده اند، این احتمال کـه انسانها می توانند تحت تأثیر چرخه هاي ماه قرار گیرند، کاملاً بی اساس نیست. جزر و مد اقیانوس در زمان فازهای ماه بالا و پایین میرود و چندین گونه دریایی – از جمله مرجانهاي صخرهاي با منبع مورد اعتماد، کرمهاي ساکن دریا و برخی ماهیها – چرخههاي تولیدمثلی دارند کـه تقریبا با چرخههاي قمری هماهنگ شدهاند.
با این حال، مطالعات زیادی ماه را بـه رفتار انسان و شرایط سلامتی مرتبط نمی دانند. در این جا انچه محققان می توانند در مورد ارتباطاتی کـه بین مردم و ماه کامل وجوددارد بـه ما بگویند.
بیشتر بخوانید: 10 حقیقت جالب در مورد ماه
وقتی ماه کامل و روشن اسـت، ممکن اسـت بر کیفیت خواب شـما تأثیر بگذارد.
جالب اینجاست کـه یک مطالعه سال 2021 نشان داد کـه مردم دیرتر بـه خواب میروند ودر کل شبهاي قبل از ماه کامل کمتر میخوابند. تحقیقات دیگر نشان می دهد کـه ماه کامل ممکن اسـت با خواب عمیق کمتر و افزایش تاخیر REM «حرکت سریع چشم» مرتبط باشد.
تأخیر خواب دوره بین نخستین بار بـه خواب رفتن و ورود بـه مرحله اول خواب REM اسـت. بنابر این، افزایش تاخیر بـه این معنی اسـت کـه زمان بیشتری برای رسیدن بـه خواب REM طول میکشد. سایر دلایل تاخیر خواب REM می تواند شامل منبع مورد اعتماد باشد:
آپنه خواب
مصرف الکل
عده اي از داروها
عمیق ترین خواب درست قبل از شروع خواب REM اتفاق میوفتد.
یک مطالعه درسال 2015 از 205 نفر نشان داد کـه ماه کامل ممکن اسـت بر خواب در مردان و زنان تأثیر متفاوتی بگذارد. تعداد زیادی از زنان کمتر می خوابند و خواب REM کمتری در زمانی کـه فاز ماه کامل نزدیک اسـت، دارند، در حالی کـه مردان خواب REM بیشتری نزدیک بـه ماه کامل دارند.
درسال 2016؛ گروهی از محققان چرخه خواب کودکان را در 12 کشور بررسی کردند. انها دریافتند کـه کودکان در مرحله ماه کامل 1٪ کمتر می خوابند. با این حال، انها هیچ ارتباطی بین این تغییر در خواب و تفاوت هاي قابل توجهی در رفتار در ان دوره پیدا نکردند.
با این حال، اگر چه تعداد زیادی از مطالعات بـه ارتباط بین خواب و چرخه هاي قمری اشاره می کنند، اما همه ی آن ها اینطور نیستند. یک مطالعه درسال 2015 با شرکت 2125 نفر هیچ ارتباطی بین ماه کامل و تغییر در الگوهای خواب پیدا نکرد.
بدن انسان با اعصار قرار گرفتن در دسترس نور روز و تاریکی سازگار شده اسـت. این منجر بـه ایجاد ریتم هاي شبانه روزی شده اسـت کـه بر تعداد زیادی از سیستم هاي بدن شـما تأثیر می گذارد – نه فقط چرخه خواب و بیداری شـما. ریتم شبانه روزی بر سلامت جسمی و روانی شـما نیز تأثیر می گذارد.
اما استفاده گسترده از نور الکتریکی بـه این معنی اسـت کـه تعداد زیادی از ریتم هاي شبانه روزی شـما با الگوهای نور و تاریکی جدید سازگار می شوند. وقتی ریتمهاي شبانهروزی متلاطم میشوند، می توانند باعث یا افزایش علائم منبع مورد اعتماد عده اي از اختلالات سلامت روان شوند، از جمله:
اضطراب
اختلال دو قطبی
افسردگی
روانگسیختگی
آیا ماه کامل هنوز این قدرت را دارد کـه ریتم شبانه روزی شـما را بـه هم بزند؟ در مقایسه با یک چراغ خیابان «15 لوکس» یا یک صفحه نمایش تلفن همراه، آسمان رابا منبع مطمئن 0.1 تا 0.3 لوکس روشن می کند. بنابر این، آیا ماه کامل واقعاً با تغییرات خلق و خو و سلامت روان مرتبط اسـت؟
شواهد علمی غالب میگوید نه. محققان در مطالعهاي درسال 2017 سوابق اورژانس را دریک بیمارستان 140 تختخوابی تجزیه و تحلیل کردند و دریافتند کـه افراد بـه دلیل یک بیماری روانپزشکی بـه تعداد تقریبا مساوی در طول هر چهار مرحله از ماه بـه اورژانس مراجعه کردند.
یک بررسی سال 2019 از نزدیک بـه 18000 پرونده دکتری از مراکز مختلف یکسان را نشان داد: هیچ رابطه اي بین چرخه هاي قمری و طول مدت اقامت در بیمارستان یا تعداد پذیرش یا ترخیص بیماران بستری در مراکز روانپزشکی وجود ندارد.
بیشتر بخوانید: تصاویری دیدنی و عجیب از ماه برای پروفایل اینستاگرام و واتساپ
یک استثنا مشخص برای این نتیجه گیری کلی وجوددارد. محققان دریافتهاند کـه افراد مبتلا بـه اختلال دوقطبی ممکن اسـت تحت تأثیر تغییرات چرخه ماه قرار بگیرند. بـه طور خاص، مطالعهاي درسال 2018؛ 17 نفر را مورد بررسی قرار داد کـه اختلال دوقطبی انها بـه سرعت از افسردگی بـه شیدایی تغییر می کرد.
این مطالعه نشان داد کـه ضربان ساز شبانه روزی «گروه کوچکی از اعصاب» دراین افراد با الگوهای قمری هماهنگ شده اسـت. این باعث تغییراتی در خواب انها شد کـه سپس باعث تغییر از علائم افسردگی بـه علائم شیدایی شد.
دریک مطالعه موردی درسال 2019 از یک زن مبتلا بـه اختلال دوقطبی II، محققان پیشنهاد کردند کـه این ارتباط ماه و خلق و خوی را میتوان با تغییر برخی داروها «بـه ویژه داروهای تیروئید و داروهای ضد افسردگی» و استفاده از نور درمانی درمان کرد.
با نزدیکتر شدن ماه بـه زمین، کشش گرانشی ان تغییر میکند و تودههاي آبی بزرگ زمین با جزر و مد بالاتر پاسخ می دهند. دانشمندان بـه این فکر کرده اند کـه آیا تغییر کشش گرانشی ممکن اسـت بر نحوه واکنش مایعات در بدن شـما نیز تأثیر بگذارد. در این جا چیزی اسـت کـه آن ها پیدا کردند.
در مطالعه اي درسال 2013 بر روی دانشجویان پسر دانشگاه، محققان اثرات تغییر چرخه ماه را بر سیستم قلبی عروقی شرکت کنندگان اندازه گیری کردند. انها دریافتند کـه فشار خون در طول ماه نو و ماه کامل حدود 5 میلی متر جیوه کاهش مییابد. دانشآموزان در آزمون مرحلهاي نیز شرکت کردند. ضربان قلب و فشار خون آن ها در طول ماه کامل و ماه نو کمتر بود. علاوه بر این، ضربان قلب آن ها در ماه کامل و ماه جدید سریع تر بـه سطح طبیعی بازگشت.
دراین مطالعه، محققان بـه این نتیجه رسیدند کـه انسانها در ماه هاي کامل و جدید از نظر فیزیکی کارآمدتر هستند. با این حال، این یافته تا حدودی با تحقیقات دیگر – از جمله مطالعه سال 2020 منبع معتبر روی ورزشکاران مرد کـه تفاوت قابل توجهی در عملکرد ورزشی در مراحل مختلف قمری پیدا نکرد، در تضاد اسـت.
مطالعه دیگری در افراد مبتلا بـه دیابت نوع 2 نشان داد کـه چرخه هاي قمری بر فشار خون تأثیر نمیگذارد، اما بر سایر عملکردهای مرتبط از جمله سطح قندخون و ضربان قلب تأثیر می گذارد.
برای دههها – احتمالاً حتی قرنها – مردم بر این باورند کـه حملات، آسیبها و خودکشیهاي بیشتری در دورههاي ماه کامل وجوددارد. محققان متعددی بـه این پرسش ها پرداخته اند. انها سوابق را مرور کرده اند، مطالعات خودرا انجام داده اند و بـه این نتیجه رسیده اند: ماه کامل باعث افزایش این رفتارهای انسانی نمی شود.
در واقع، یک مطالعه نشان داد کـه در طول ماه کامل، وقوع قتل اندکی کاهش یافته اسـت. بـه طور مشابه، مطالعه دیگری بـه منبع مورد اعتماد نشان داد کـه هیچ تفاوت قابل توجهی در پذیرش دریک مرکز تروما در طول ماه کامل وجود ندارد.
چرخش ماه بـه دور زمین تقریبا یک ماه طول میکشد. از آنجایی کـه تعداد زیادی از چرخههاي قاعدگی تقریبا یکسان هستند، مردم بین ماه و تأثیر ان بر دورههاي قاعدگی ارتباط برقرار کردهاند – اما در واقع هماهنگ نیستند.
یک منبع مورد اعتماد درسال 2021 این را تایید می کند. دراین مطالعه، محققان 529 زن را در شش دوره قاعدگی دنبال کردند – و هیچ ارتباطی بین فازهای قمری و شروع چرخه هاي قاعدگی پیدا نکردند. در مورد چرخههاي تولیدمثلی انسان، ممکن اسـت دانستن این موضوع کـه ماه کامل درصورت بارداری شـما را بـه یک زایمان ناگهانی سوق نمی دهد، بـه شـما آرامش دهد.
همبستگی وهمی نوعی خطای فکری اسـت. وقتی نتیجهگیری اشتباهی می کنید، منبع قابل اعتماد می شود، زیرا همه ی دادهها را درنظر نگرفتهاید – فقط عده اي از انها. برای مثال، اگر از یک شهر جدید دیدن کنید و چند برخورد ناخوشایند با مردم محلی داشته باشید، ممکن اسـت بـه این فکر کنید کـه همه ی افراد ان شهر بی ادب هستند.
برای رسیدن بـه این نتیجه، تعداد زیادی از تعاملات مثبت یا خنثی کـه داشتید را نادیده می گیرید و فقط بر روی انها تمرکز می کنید.بـه طور مشابه، مردم ممکن اسـت متوجه یک اپیزود رفتاری یا یک حادثه آسیبزا شده باشند و ان را تا ماه کامل بـه زبان بیاورند، زیرا افسانههایي درباره ارتباط بین این دو شنیدهاند.
بیشتر بخوانید: تصاویر طولانی ترین ماه گرفتگی قرن از سراسر دنیا
در پایان
از آنجایی کـه چرخههاي ماه بر پدیدههاي طبیعی مانند جزر و مد تأثیر میگذارند، برخی فرهنگها این باور دائمی – اما عمدتاً غلط – ایجاد کردهاند کـه فازهای ماه نیز بر احساسات، رفتارها و سلامت انسان تأثیر می گذراند. در بیشتر موارد، ماه کامل باعث نمی شود افراد پرخاشگرتر، خشنتر، مضطربتر یا افسردهتر شوند.
بـه نظر میرسد بین مراحل ماه و تغییرات علائم اختلال دوقطبی ارتباطی وجوددارد. همچنین شواهدی وجوددارد کـه نشان می دهد ماه کامل می تواند منجر بـه خواب عمیق کمتر و تاخیر در ورود بـه خواب REM شود. علاوه بر این، عده اي از مطالعات تغییر جزئی را در شرایط قلبی عروقی در طول ماه کامل نشان دادهاند.
دانشمندان همان گونه بـه مطالعه چگونگی تأثیر ماه بر سیستم هاي مختلف فیزیولوژیکی و روانی ادامه می دهند. با این حال، در حال حاضر، بـه نظر میرسد کـه تأثیر این بدن آسمانی بر بدن شـما کمتر از ان چیزی اسـت کـه تصور می شد.