باران اسیدی یک نظریه تویط دانشمندان هست در ادامه میتوانید ببیشتر آشنا شوید .
عامل اصلی این آلایندهها صنایع، حمل و نقل و کارخانههاي مختلفند که سبب افزایش شدید میزان اسیدیته بارش و آسیب رساندن به انسانها، گیاهان و ساختمانها میشوند.
بیشتر شهرهای بزرگ صنعتی مورد تهدید غبارهای اسیدی قرار دارند. شهر لندن در زمستان سال ۱۹۵۲ مورد تهاجم شدید غبارهای اسیدی قرار گرفت و این امر موجب مرگ زودرس ۴۰۰۰ نفر از افراد بیمار گردید.
این سانحه باعث شد که مسئولین شهر اقدامات پیشگیرانهاي را در جهت بازرسی آلودگی هوا به عمل آورند. در نتیجه، امروزه لندن در زمره شهرهایی به شمار می رود که هوای نسبتاً تمیزی دارند.
نتایج تحقیقات نشان داده هست که وجود ذرات کوچک در هوا به تنهایی عامل مرگ 350.000 نفر در سال 2000 در 25 کشور اتحادیه اروپا بوده هست.مواد آلودهکننده هر قدر در فضا بیشتر بمانند ترکیبات زیادتری حاصل میشود که اسیدها یکی از آنهاست.
اسیدها به کمک بادهای شدید میتوانند برای روزهای متوالی در هوا باقی بمانند و صدها کیلومتر مسافت را طی کنند و به این ترتیب از کشوری به کشور دیگر انتقال یابند.
اگر غبار اسیدی با ذرات آب موجود در اتمسفر هوا مخلوط شود، به صورت باران اسیدی فرو میریزد و به محیط زیست آسیب می رساند.
باران اسیدی مستقیماً روی درختان و روییدنیها اثر میکند، در خاک فرو میرود و تعادل شیمیایی آن را به هم میریزد. این باران پس از فرود به داخل رودخانهها و دریاچهها راه مییابد و حیوانات و گیاهان آبزی را به هلاکت میرساند.
باران اسیدی بر رشد درختان اثر کرده، جنگلها را شدیداً در معرض نابودی قرار می دهد.باران اسیدی از چند راه به درختان آسیب میرساند.
-یکی آن که اختلالاتی در روزنه برگهاي درختان ایجاد میکند که سبب ازدیاد تعریق و کمبود آب درخت می شود.
-خاک را اسیدی می کند و به ریشههاي درختان آسیب می رساند بنابر این جذب آب و مواد تغذیهاي درخت کاهش مییابد. همین طور مواد معدنی مورد نیاز خاک را می شوید، این مواد به آبهاي زیرزمینی رانده می شوند و بالاخره ساختارهای سطحی پوست و برگها را تخریب می کند. موجب می شود آنها مورد حمله حشرات و مریضیهاي گیاهی قرار گیرند و از رشد و نمو باز بمانند.
سیلابی که از بارش باران اسیدی جاری می شود، بر روی زمین مسیر خود را میشوید و سرانجام به دریاچهها میریزد. بارانهاي اسیدی با اسیدی کردن آب دریاچهها و رودخانهها موجب مرگ ماهیها و دیگر آبزیان می شوند.
دریاچههاي مرده «بدون ماهی» در بیشتر مکانها به همان صورت قبلی وجود دارند ولی هیچ گونه ماهی در آب اسیدی شده آنها نمیتواند زندگی کند.
ماهی قزلآلا و ماهی خاردار در PH کمتر از 5 و صدفها در PH کمتر از 6/5 میمیرند. درضمن این فرسایش خاک، فلزات سمی که از آن آزاد شدهاند مثل آلومینیوم به همراه آب وارد دستگاه تنفسی ماهیها شده و موجب مرگ آنها می گردد.
در مناطقی که دارای فضای آلوده به مواد اسیدی میباشند، در فصل بهار، دریاچهها آلودهترین آبها را دارند زیرا با ذوب شدن برفهاي زمستان، اسید همراه آنها روانه دریاچهها میگردد.
سایش شیمیایی
بارانهاي اسیدی آسیبهاي ویرانکننده و غیرقابل جبرانی بر بناهای تاریخی و گنجینههاي فرهنگی وارد میسازند و میراث فرهنگی ملتها تحلیل را میبرند.باران اسیدی رویههاي سنگی ساختمانها، پلها، سدها و… توسط باران اسیدی، ساییده و نابود می شوند.
ساختمانهاي مشهوری مثل پارتنون در آتن، مجسمه آزادی در نیویورک، کلیسای سن پول در لندن، تاج محل در هندوستان، بنای ترایان در رم و کلیسای قدیمی کلن در شهر کلن کشور آلمان به وسیله باران اسیدی مورد حمله قرار گرفتهاند و رویه آنها در اثر سایش شیمیایی، تغییر شکل یافته هست.
رویه این ساختمانها معمولاً از سنگهاي آهکدار هست. غبار و باران اسیدی وقتی بر چنین ساختمانهایي فرو مینشیند با کانیهاي سنگها فعل و انفعالات شیمیایی انجام داده و آنها را به ماده پودر مانندی تبدیل می کند.
به علت همین واکنشهاست که از ضخامت مجسمه مرمری آبراهام لینکلن در واشنگتن طی ۸۰ سال، بیش از ۸ میلیمتر کاسته شده هست. به جز رویه این ساختمانها و بناها که در معرض سایش قرار میگیرند، شیشههاي رنگی آنها نیز از آسیب در امان نیستند.
اثر بر صنعت حمل و نقل
هر دو صنعت راهآهن و هواپیما سالانه به علت ریزش باران اسیدی مقدار زیادی هزینه میکنند. خطوط راهآهن و حتی خودروها به علت قرار گرفتن در فضای آزاد، بیشترین آسیب را از غبار و باران اسیدی، متحمل می شوند. رویه آنها در اثر باران اسیدی، ساییدگی شیمیایی پیدا میکند و پلهاي فلزی به علت فرسایش کارآیی خود را از دست می دهند.
انسان نیز در اثر باران اسیدی به طور جدی آسیب میبیند تا حدی که ممکن اسن منجر به مرگ او شود. در اثر باران اسیدی تعداد زیادی از مردم به خصوص افرادی که آسم دارند، مشکل تنفسی پیدا میکنند. تاثیر گازهای SO2 و Nox ها بر روی انسان، سرفههاي خشک، سر درد، گلو درد و عصبانیت هست.
مصرف گیاهانی که از طریق خاک یا به طور مستقیم باران اسیدی را جذب کردهاند و جاندارانی که این گیاهان را خوردهاند، روی مغز و کلیه اثر گذاشته و می تواند موجب مریضی آلزایمر در انسان شود.
یکی از روشهاي ساده پیشگیری از آلودگی اسیدی، تصفیه کردن ذغال گذشته از سوختن آن هست. برای این منظور، ذغال را گذشته از مصرف خرد کرده و در آب میشویند، یا ضمن عملیات خاصی، گوگرد آن را میگیرند. در مورد نفت نیز عمل تصفیه کردن صورت می گیرد و با روشهاي معینی آن را از گوگرد تصفیه میکنند.
بهرهگیری از روشهاي اصولی در مصرف مواد سوختی نیز نقش مهمی در پیشگیری از آلودگیهاي اسیدی دارد. بهرهگیری از فیلترها برای این منظور طریقه بسیار مناسبی هست.
بهرهگیری از این روش در اتومبیلها، کامیونها و وسایل نقلیه موتوری، آلودگیهاي اسیدی محیط زیست را به مقدار قابل توجهی کاهش می دهد. همین طور نظارت ایمنی موتور و وسایل نقلیه جهت پیشگیري از انها، در کاهش آلودگیهاي اسیدی، نقش بسزایی دارد.
از همۀ مهمتر، دقت در برنامهریزی برای تأمین انرژی هست. چرا که هرجا انرژی مصرف می شود، در کنار آن نیز آلودگی اسیدی- در مواردی بسیار اندک و در مواردی بسیار چشمگیر و خطرناک- ایجاد میشود.
در حقیقت از آنجا که باد و باران اسید با گردش چرخ کارخانهها و خودروها ارتباط مستقیم دارد، جایگزینی ماده دیگری که بتواند جانشین سوختهاي فسیلی گردد، در بلند مدت، اندیشه معقولی برای پیشگیری از آلودگی هاي زیست محیطی هست. در این راستا می توان از منابع انرژیهاي نو همچون انرژی خورشیدی و انرژی بادی نام برد که مصرف انها، عوارضی از قبیل آلودگی هوا را به همراه ندارد.
یکی از موارد دیدنی در مورد آلودگی اسیدی آن هست که ممکن هست کشوری دارای منابع عظیم ساخت کننده غبار اسیدی نباشد اما به شدت تحت حمله بارانهاي اسیدی قرار گیرد. برای مثال، کشور کانادا که همۀ ساله غبارهای اسیدی فراوانی از آمریکای شمالی به سمت آن حرکت میکنند.
موضوع آلودگی اسیدی، بیشتر گریبانگیر کشور های صنعتی و پیشرفته هست و مردم این کشورها به طرز ناگواری از آلودگیهاي اسیدی رنج میبرند. جنگلها و منابع گیاهی این کشورها در حال نابودی هست و از این رو از طرف مردم مقاومت بسیار شدیدی در مقابل این پدیده بسیار خطرناک زیستی ایجاد شده هست.
حتی در بعضی از کشور های غربی، گروهها و احزاب سیاسی تشکیل شدهاند که هدف انها مقابله با گسترش آلودگیهاي اسیدی و جلب دقت مسئولان کشور های مربوطه برای مبارزه در این جهت هست.
گرچه لازم به ذکر هست که آلودگی در کشور های در حال توسعه به پای آلودگی در کشور های صنعتی نمی رسد و کشور های دارای صنعت کمتر، آلودگی کمتری دارند.
کشور های در حال توسعه بر خلاف کشور های ثروتمند، نمی توانند از عهده هزینههاي سنگین پیش گیری از آلودگی اسیدی برآیند. از این رو لازم هست همراه با توسعه صنعت خود، به نظارت آلودگی هوا نیز دقت داشته باشند تا بعداً مجبور نشوند برای مبارزه با آلودگی ترسناک اسیدی، هزینههاي سرسامآوری را متحمل شوند.
در رابطه با کشوری همانند ایران، عوامل پایه آلودهکننده را نمیتوان تنها وجود کارخانهها و مسایلی از این قبیل در نظر گرفت. در حقیقت کشوری مثل ایران که مساحت آن چندین برابر مساحت کشور آلمان هست، علت آلودگیها به علت حجم چندان کارخانهها نیست بلکه به علت تمرکز غیر اصولی آنها در مناطق مرکزی و گسترش غیر ضروری بعضی از آنهاست.
منبع :javanehha.sch.ir