در فصل سرمای پاییز که در هوی سرد زمستان هم قرار دارد برای سفر گردی در ایران باید به مناطق گرمسیر و خوش آب و هوا سفر کنیم .
شیراز، اصفهان، يزد و شهرهاي شمالي طبق معمول اولين اسمهای مناطق گردشگري ايران است كه به ذهن بسياري از مردم كشورمان ميرسد.
سفر در پاییز , اينكه ما واژه گردشگري را مساوي تختجمشید، حافظیه و شاهچراغ شيراز و بادگیرهای يزد، نصفجهان و سيوسهپل اصفهان و جنگل و دريا شمال ميشناسيم؛ شايد دليل توسعه تامتوازن و مغفول ماندن صنعت گردشگري ايران است.
گردشگري ايران تنها مازندران، گيلان، شيراز، اصفهان و يزد نيست. هزاران پتانسيل و گنجايش گردشگري در دل اين سرزمين نهفته است. مناطقي بكر با چشم انداز و طبيعت فوقالعاده كه ميتواند طلاييترين خاطره زندگي را براي گردشگران رقم زند.
پاييز ، يكي از بهترين دورانهای ممكن براي سفر است؛ چرا كه ديگر از ترافيكهای سنگين چند ساعته جادهها و ازدحام جمعيت خبري نيست. از سوي ديگر ميتوان هتل يا اقامتگاههايي با تخفيفهای حتي پنجاه درصد؛ براي اسكان انتخاب كرد.
در پاييز بهكجا سفر كنيم؛ سوالي است كه بسياري از ايرانيها اين روزها از يكديگر ميپرسند. دراين گزارش چندين مكان گردشگري سرزمين اسطورهای سيستان و بلوچستان براي فصل پاييز معرفي ميشود كه با هم مي خوانيم.
سيستان و بلوچستان استاني كه بايد هفتهها براي ديدن صدها جاذبه طبيعي و تاريخي آن وقت گذاشت، بهگفته غالباً گردشگراني كه به اين استان سفر كردهاند، بارها و بارها به آنجا بازگشتهاند، چراكه در آنجا زيباييهايي را ديدهاند كه بينظير بوده است.
سیستان و بلوچستان، سرزمین اسطورهای ایران که اسم آن در کتاب اوستا، بهعنوان یازدهمین سرزمینی یاد میشود که اهورامزدا آفریده، در شاهنامه و تعداد زیادی از متون کهن آمده است؛ سرزمین بلوچستان به آن «ماکا» می گفتند ودر کتیبه بیستون نیز با همین اسم ازآن یاد شده ودر نوشتههای هرودت، تاریخنگار یونانی ازآن به اسم «گدروزیا» ياد شده است.
امروزه بلوچستان به محل اقامت قوم بلوچ اطلاق می شود كه پس از اسلام این سرزمین به «مکران» مشهور شد.
مردمان اين استان بسيار سختكوش، پرتلاش، صميمي و مهماننواز هستند. اين استان حاوی ۱۸ شهرستان ایرانشهر، چابهار، خاش، دلگان، زابل، زابلی، زاهدان، زهک، سراوان، سرباز، سیب سوران، قصرقند، کنارک، هیرمند، نیکشهر، میرجاوه، نیمروز و هامون است که هر کدام به لحاظ تاریخ و موقعیت جغرافیایی دارای مناطق گردشگری و باستانی بسیاری هستند.
11 درصد مساحت ايران در سيستان
سیستان و بلوچستان بيش از 11 درصد از مساحت كشور را تشكيل ميدهد؛ وسعت اين استان بهاندازه فاصله استان قزوين تا مشهد است. بهدليل گستردگي اين استان از تنوع اقليمي بالاي برخوردار از شمال تا جنوب آن برخوردار است.
سيستان دروازه ورود ايران به اقيانوس و آبهای آزاد است. بهدليل شرايط اقليمي مناسب جنوب استان و شمال آن، كشاورزي رونق بسياري دارد. بسياري از ميوههای گرمسيري كشور درحدود 40 روز زودتر از مابقي نقاط كشور دراين استان برداشت ميشود.
مرواريدي بهاسم سواحل مكران
يكي از گنجايشهای مغفول مانده سيستان و بلوچستان گردشگري است. سواحل مكران در سيستان و بلوچستان يكي از چشمنوازترين، سواحل در دنياست.
مكران و نواحی ساحلی جنوب شرقی ایران در روزگار مادها، به مخصوصاً سلطنت آستیاک یا ایشتوویگو «550-580قبل از میلاد» یکی از ساتراپهای «استان» شرقی آن دولت بوده و بهاسم سرزمین «پاریکانیان و حبشیان آسیایی» ازآن یاد شده است.
درسال 545 قبل از میلاد، ایالات شرق ایران، از جمله مکران، به وسیله کوروش کبیر فتح شد. در دوران سلطنت داریوش کبیر، سرزمین ماکا یا مکران جزء ایالات فلات ایران به شمار میرفت.
سواحل مكران در سيستان و بلوچستان يكي از چشمنوازترين، سواحل در دنياست
در دوره اشکانی، بهمخصوصاً سلطنت مهرداد اول، سرزمین مکران هم جزء قلمروي پارت به حساب میآمد. با تسلط ساسانیان، اردشیر ساسانی، کشور رابه 33 ناحیه مستقل تقسیم کرد که مکران نیز یکی ازآنها بود. حکمران مستقل و موروثی هر ناحیه را شاه می گفتند. مكران يكي از خارقالعادهترين سواحل دنياست كه درحال حاضر ناشناخته و بكر است.
يكي ديگر از خصوصيتهای اين ساحل سفيد و نرم، امكان قدم زدن تا فاصله هزار متري در داخل دريا آن هم با آب و هواي بسيار مطبوع داراي رطوبت است.
كوههای مينياتوري مكران
قرارگيري کوههای مینیاتوری در كنار ساحل جلوه بينظيري به ساحل بخشيده است. حدود 40 تا 50 کيلومتري پس از شهرستان چابهار به سوی بندرگواتر، کوههايي در سوی چپ جاده نمايان ميشود که به «کوه های مريخي» يا «مينياتوري» مشهور هستند. اين کوهها با دقت به منظره بطور كامل متفاوتي که در سوی راست جاده و رو به سوي دريا ايجاد کرده، يکي از زيباترين جادهها و مناظر طبيعي استان سيستان و بلوچستان و بلکه ايران را خلق کرده است.
قرارگيري کوههای مینیاتوری در كنار ساحل جلوه بينظيري به ساحل بخشيده است
اين کوه ها از منحصر به فردترين کوه های ايران است و منظره اعجاب برانگيز و چشم نواز انها از جمله مشهورترين جاذبه های شهرستان چابهار در جنوب سيستان و بلوچستان قلمداد مي شود اما به دليل معرفي نشدن کافي، کمتر مورد بازديد عموم قرار گرفته است.
کوههای مريخي، مناظري از کوه های کره ماه را براي انسان تداعي ميکند و جنس رسوبي آنها و همچنين فرسايش ناب کوه ها سبب ايجاد شيارها و تراشهای زيبايي شده است که گويي نقاشي ماهر آن ها رابه تصوير کشيده است.
اين کوهها چاک چاک هستند و اشکالي نامانوس و فاقد پوشش گياهي دارند. به علت همين غيرعادي بودنشان درسالهای اخير ودر ميان گردشگران، به«کوههای مريخي» شهرت يافتهاند و جزونمونههای بدبوم «بدلند» و پديده بومشناختي ويژهای است.
گلفشانهای خاش
همچنين وجود گل فشان پیرگل در نزديكي خاش حصار کوههای تفتان، نمونهای بیبدیل از خلقت را دراین منطقه به نمایش گذاشته است.
گلافشانها پدیده جالب و مهیجی هستند که با جزر و مد دریا از دل زمین گل به بیرون پرتاب می کنند
گلافشانها پدیده جالب و مهیجی هستند که با جزر و مد دریا از دل زمین گل به بیرون پرتاب می کنند. این جاذبه طبیعی در جهان امثال ندارد و برای تماشای این پدیده میتوان از هر جایي از جهان توريست جذب کرد. همینطور بزرگترین رود بلوچستان، بمپور، از شگفتانگیزترین رودهای جهان بهلحاظ گذر از زیرزمین ودر دل ریگزار است، گوشهای دیگر از جذابیتهای گردشگری این استان هستند.
تفتان، تنها آتشفشان فعال ايران
دامنه کوه تفتان، تنها آتشفشان فعال در سراسر ایران که پیوسته دود و بخار ازآن متصاعد میشود، از دیگر شاهکارهای طبیعت این استان بهشمار میروند. مناطق باستانی این سواحل بخش دیگری از جاذبههای توریستی بزرگترین استان ایران بهشمار می آید.
دامنه کوه تفتان، تنها آتشفشان فعال در سراسر ایران که پیوسته دود و بخار ازآن متصاعد میشود
شهر سوخته؛ اولين شهر پيشرفته دنيا
در روزگاران دور که بشر تازه یکجانشین شده بود، شهری در سیستان پدید آمد که به گفته باستانشناسان به لحاظ بافت شهری، جمعیت، برنامه ریزی شهری و … اولین شهر جهان بود. شهر سوخته و تمدن هوشمند و خلاق آن با بیش ازپنجهزار سال قدمت، بهعنوان بزرگترین استقرار شهرنشینی در نیمه شرقی فلات ایران، نمونهای منحصر به فرد و حکایتگر واقعی علم، صنعت و فرهنگ گذشتههای دور این مرز و بوم است.
شهر سوخته؛ اولين شهر پيشرفته دنيا بوده اسیت
شهر سوخته در ۵۶ کیلومتری زابل در استان سیستان و بلوچستان ودر حاشیه جاده زابل – زاهدان واقع شده است. این شهر در ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد پایهگذاری شده و مردم این شهر در چهار دوره بین سال های ۳۲۰۰ تا ۱۸۰۰ قبل از میلاد در آن سکونت داشته اند. محوطه باستانی شهر سوخته در هزاره دوم و سوم قبل از میلاد، توسط مهاجرانی كه از چهار گوشه به آن مهاجرت كردهاند، بنا شده است.
سند یا کتیبه ای که اسم واقعی و قدیمی این شهر را مشخص کند، هنوز به دست نیامده و به علت آتشسوزی در دو دوره زمانی بین سال های 3200 تا 2750 قبل از میلاد «شهر سوخته» نامیده می شود.«کلنل بیت» یکی از مأموران نظامی بریتانیا از اولین کسانی است که در دوره قاجار و پس از بازدید از سیستان به این محوطه اشاره کرده و اولین کسی است که در خاطراتش این محوطه را شهر سوخته نامیده و آثار باقی مانده از آتشسوزی را دیده است. پس از او «سر اورل- اشتین» با بازدید از این محوطه در اوایل سده حاضر، اطلاعات مفیدی در خصوص این محوطه بیان کرده است.
بعد از او شهر سوخته توسط باستانشناسان ایتالیایی به سرپرستی«مارتیسو توزی» از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۷ مورد بررسی و کاوش قرار گرفت.شهر سوخته دارای تشکیلات مرتب و منظمی بوده و از بعد سازماندهی اجتماعی نیز جزء شهرهای پیشرفته دوران خود بوده است. وجود نظام مرتب و منظم آبرسانی و تخلیه فاضلاب، دانش دکتری پیشرفته و صدها عامل دیگر بر اهمیت این منطقه افزوده است. برای اولینبار در شهر سوخته یك چشم مصنوعی متعلق به 4800 سال پیش كشف شد. این چشم مصنوعی متعلق به زنی 25 تا 30ساله بوده که در یکی از گور های شهر سوخته مدفون شده بوده است. چشم مصنوعی روی جمجمه او دیده میشود. Top of Formشهر سوخته با قدمت پنج هزار ساله ثبت جهاني شده است.
سراوان
شهرستان سراوان مشهور به سرزمین نخلها و نگارههاست. نخلستانهای وسیع و سبز و همینطور سنگوارههای متعدد در توابع این شهرستان سبب شده است تا به نگارخانه سنگوارههای ایران مشهور شود. سفال کلپورگان واژه اسمآشنای تمامی هنرمندان ایران و جهان است که درروستای کلپورگان در ۳۰ کیلومتری شهر سراوان واقع شده است. اگر تصمیم دارید سری به این شهر بزنید، بازدید از «تپه مهتاب خزانه »، « تپه کلاتک آسپیچ»، «تپه روباهک» ،«تپه میل مارد»، «تپه سد میرعمر»، «قلعه سیب»، «سنگنگاره های کوه مهرگان»، «دره نگاران» ، «کشتگان» و همینطور موزه مردمشناسی سراوان را فراموش نکنید.
شهرستان سراوان مشهور به سرزمین نخلها و نگارههاست
روستای دَرَک
اين روستا در جنوب سیستان و بلوچستان ودر سواحل مکران ازجمله روستاهای بکر و زیبای گردشگری واقع شده است که علاوه بر مردمی مهربان و مهمان نواز، از چهار نمونه ساحل صخرهای، ماسه ای، شنی و مرجانی در فاصله نزدیک به هم برخوردار است.روستای دَرَک دربخش زرآباد شهرستان کنارک با داشتن بکرترین، پاک ترین و زیباترین ساحل ایران اسلامی و حتی جهان، علاوه بر چهار نمونه ساحل یادشده، از جنگل های حرا و خور باستانی گالک به طول 6 کیلومتر و وسعت 52 هکتار برخوردار است.
روستای دَرَک تا کنون برای گردشگران داخلی و خارجی ناشناخته مانده است
روستای دَرَک تا کنون برای گردشگران داخلی و خارجی ناشناخته مانده است، با دقت به این که سال 1396 استان سیستان وبلوچستان مقصد گردشگری ایرانیان معرفی شده، مهلت مناسبی برای معرفی بهتر مناطق مختلف گردشگری، تاریخی و دیدنی بلوچستان و سواحل مکران است.
روستای دَرَک در انتهای نقشه استان سیستان و بلوچستان و نزدیک مرز دریایی دو استان هرمزگان و سیستان وبلوچستان ودر حوزه بخش زرآباد شهرستان کنارک واقع شده است.
گردشگران میتوانند از طریق زمینی و هوایی به این منطقه بکر سفر کنند، از طریق هوایی بعد از انتخاب مقصد چابهار «فرودگاه کنارک» با پیمودن 135 کیلومتر و عبور از روستاهای کهیر بطرف زرآباد به روستای دَرَک خواهند رسید.
مسافرانی که از سوی هرمزگان نیت سفر به چابهار را دارند، بعد از طی مسیر 160 کیلومتری از جاسک به زرآباد به این روستای ساحلی زیبا خواهند رسید.
تماشای زیبایی های این روستا، هرگردشگری رابه وجد می آورد و باید ساعت ها از دیدن آن لذت ببرد، چون مشاهده سواحل ماسه ای بدون سنگ درکنار کوه، جنگل و نخلستان جذابیت خاصی به این منطقه داده است.دراین روستا مجموعه ای از درختان چش، کرت «انجیرمعابد»، تپه های رمل سفید، نخل سبزرنگ و دریای نیلگون آبی درکنار هم قراردارند. غروب قرمزگونه خورشید در میان نخلستان، سطح دریا، رمل ها و جنگل بسیار زیبا و دیدنی است و رنگ های متمایز غروب رابا جابجا شدن چند دقیقه ای خورشید مشاهده خواهید كرد.
دَرَک در زبان بلوچی به معنای سکونت درکنار دَرَک یا دره است که بعد ها به دَرَک مشهور شده است.دَرَک جایی است که در چند متری دریا انواع درختان گرمسیری به ثمر نشسته اند و با حفر چاه دو متری، آب شیرین و زلال وجوددارد که ساکنان محلی انواع هندوانه، ذرت، نخیلات و… را کشت و برداشت می کنند.تپه های ماسه ای چشم نواز، ساحل صخرهای، شنی و مرجانی، وجود کوه، جنگل و دریا دریک نقطه سبب حیرت گردشگران داخلی و خارجی شده است، در واقع در هیج منطقهای نمیتوان همه ی نوع ساحل رابه صورت یکجا مشاهده کرد اما روستای درک از این نعمت برخوردار است.
یکی از عجایب درروستای دَرَک، وجود آب شیرین در چند متری دریاست که سبب رویش جنگل و پوشش گیاهی انواع درختان گرمسیری شده است.این روستا هوای بهاری دارد و وزش بادهای موسمی و مونسون از اقیانوس سبب شده تا نسبت به مناطق دیگر هوای خنک تری داشته باشد.علاوه بر وجود جذابیت های یاد شده، در ساحل این روستا می توان موج سواری، قایق سواری، شنا، ورزش های آبی ساحلی را انجام داد.
روستای ساحلی دَرَک یک ژئوپارک«طبیعت بکر و بی امثال» طبیعی است که می توان آنرا ثبت و برای نسل های آینده پاک و دست نخورده نگه داشت.
شنهای کنار ساحل و تپه های ماسه ای و رملهای سفید برای دردهای عضلانی و استخوانی خاصیت درمانی دارد و خیلی از افراد صبح زود و زمانی که آفتاب می تابد، روی این شن ها دراز می کشند و یا در زیر خاک خودشان را چال می کنند تا دردهای پا، استخوانی و کمردردشان را درمان کنند.
گردشگران میتوانند با ساحلپیمایی شش کیلومتری از جذابیت های جنگلی، ساحل شنی، مرجانی، ماسه ای و بکر دیدنی لذت ببرند.