نیاز روزافزون دستگاههای برنامه ریزی کشور به آمار و اطلاعات و ضرورت همکاری بسیار نزدیک سازمان اصلی تولیدکننده آمار با دستگاه برنامه ریزی ؛ موجب شد تا براساس قانون ۱۳۴۴ هجری شمسی ؛ اداره آمار عمومی از وزارت کشور جدا و با نام مرکز آمار ایران به سازمان برنامه و بودجه وابسته شود ..
درسال ۱۳۷۹ سازمان برنامه و بودجه کشور با سازمان امور اداری و استخدامی کشور ادغام شده و تحت عنوان سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور فعالیت خودرا ادامه داد.
درسال ۱۳۸۶ سازمان مدیریت و برنامه ریزی به معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری تغییر کرد. همین حالا مرکزآمار ایران وابسته به معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری است
هر نهاد وسازمانی جهت برنامه ریزی ونظم بخشیدن به امور داخلی وارائه بهتر وظایف خود نیاز به وسیله اي دارد تا موفق عمل کند واین نیاز همانا تهیه وتنظیم آماراست. ” روز آمار و برنامه ریزی خجسته باد “
یکم آبان ماه در تقویم کشورمان روز ملی آمار و برنامه ریزی نام گذاری شده ؛ گرچه در تقویم جهانی 20 اکتبر مقارن 28 آبان ماه، روز جهانی آمار است.
روز آمار و برنامه ریزی رو به همه ی ي اساتید ،کارشناسان و دانشجویان گروه آمار تبریک عرض مینمایم.
روزمون مبارک
درسال 1297 هجری شمسی به منظور ثبت وقایع چهارگانه ؛ اداره ثبت احوال کشور تاسیس شد. با ثبت اطلاعات مرتبط با تولد ؛ فوت ؛ ازدواج و طلاق توسط اداره مذکور ؛ ضرورت اطلاع از جمعیت کشور و تعیین سازمانی که به گرد آوری این اطلاعات بپردازد مورد توجه قرار گرفت و منجر به ان شد که درسال 1303 هجری شمسی آیینامه اي به تصویب برسد ودر این آیینامه اداره ایی مسول آمار ؛ و وظایف ان مشخص شود .
براساس این مصوبه مسولیت گرد آوری و متمرکز کردن آمارهای مورد نیاز به عهده وزارت کشور گذاشته شد. در خرداد ماه سال 1318 هجری شمسی نخستین قانون سرشماری در مجلس شورای ملی تصویب شد.
در اجرای این قانون سرشماری نفوس از دهم اسفندماه همان سال در شهر تهران ودر سال 1319 و 1320 هجری شمسی در 33 شهر کشور بتدریج به اجرا درآمد.
در ماه اسفند سال 1331 هجری شمسی سازمان همکاری آمار عمومی تشکیل شد ودر فروردین ماه سال 1332 هجری شمسی ؛ قانون آمار و سرشماری به تصویب رسید.
دراین سال اداره آمار و سرشماری از اداره کل آمار و ثبت احوال منتزع و به سازمان همکاری آمار عمومی ملحق شد. به این ترتیب برای نخستین بار سازمانی که منحصراٌ وظیفه گرد آوری آمار رابه عهده داشت به وجود آمد که درسال 1334 هجری شمسی به اداره آمار عمومی ؛ وابسته به وزارت کشور ؛ تغییر نام یافت و این اداره درسال 1335 هجری شمسی نخستین سرشماری عمومی نفوس را در کل کشور به اجرا درآورد.
با تاسیس اداره آمار عمومی ؛ فعالیتهای آماری وارد مرحله جدیدی شد و هرساله طرحهای گوناگون آماری در زمینه هاي مختلف اجتماعی – اقتصادی به اجرا درآمد که اهم آن ها به شرح زیر است :
– آمارگیری کشاورزی درسال 1339
– آمارگیری نمونه اي نفوس درسال 1342
– سرشماری صنعتی درسال 1342
– آمارگیری بودجه خانوار درسال 1342
نیاز روزافزون دستگاههای برنامه ریزی کشور به آمار و اطلاعات و ضرورت همکاری بسیار نزدیک سازمان اصلی تولیدکننده آمار با دستگاه برنامه ریزی ؛ موجب شد تا براساس قانون 1344 هجری شمسی ؛ اداره آمار عمومی از وزارت کشور جدا و با نام مرکز آمار ایران به سازمان برنامه و بودجه وابسته شود .
درسال 1379 سازمان برنامه و بودجه کشور با سازمان امور اداری و استخدامی کشور ادغام شده و تحت عنوان سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور فعالیت خودرا ادامه داد.
درسال 1386 سازمان مدیریت و برنامه ریزی به معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری تغییر کرد. الان مرکزآمار ایران وابسته به معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری است.
اول آبان ماه در تقویم کشورمان روز ملی آمار و برنامه ریزی نامگذاری شده، گرچه در تقویم جهانی 20 اکتبر مقارن 28 آبان ماه، روز جهانی آمار است.
روز جهانی آمار
روز جهانی آمار برای نخستین بار در ۲۰ اکتبر۲۰۱۰ در سراسر جهان جشن گرفته شد. این روز توسط کمیسیون آمار سازمان ملل متحد «UNSD» تعیین و نامگذاری شد. بیش از ۱۰۳کشور و حداقل ۴۰ سازمان منطقه اي و بین المللی روز جهانی آمار ۲۰۱۰ را جشن گرفتند.
UNSD به تصویب رساند که این رویداد هر ۵ سال یک بار برگزار گردد. دومین رویداد روز جهانی آمار روز ۲۰ اکتبر سال ۲۰۱۵؛ پنج سال پس از نخستین روز جهانی آمار برگزار میشود.
هدف از برگزاری روز جهانی آمار، تاکید بر اهمیت استفاده از آمارهای رسمی در میان تصمیم گیران و سیاستگذاران در بالاترین سطح دولتی و توجه ملی به ان است.
من محصول شرایط نیستم،من محصول تصمیماتم هستم. «استیفن کاوی»
یکم آبان ماه روز آمار و برنامه ریزی گرامی باد
علم آمار
علم آمار، مبتنی است بر دو شاخه آمار توصیفی و آمار استنباطی. در آمار توصیفی با داشتن تمام اعضا جامعه به بررسی خصوصیتهاي آماری ان پرداخته میشود در حالیکه در آمار استنباطی با بدست آوردن نمونهاي از جامعه که خصوصیات اصلی جامعه را بیان می کند در مورد جامعه استباط آماری انجام میشود.
در نظریهٔ آمار، اتفاقات تصادفی و عدم قطعیت توسط نظریهٔ احتمالات مدلسازی می شوند. دراین علم، مطالعه و قضاوت معقول در بارهٔ موضوعهاي گوناگون، بر مبنای یک نمونه انجام می شود و قضاوت در مورد یک فرد خاص، اصلاً مطرح نیست.
آمار مفید است چون ابزار تصمیم گیری است، آمار در خدمت همه ی اقشار جامعه و بخصوص محققین و مدیران است. از این روست که بایست صاحبان این ابزار در مرحله اول مطمئن شوند هر فرد تصمیم سازی، خواه در حیطه علم و تحقیق، خواه در حیطه مدیریتی به خوبی به خدمات این ابزار واقف است.
۲۰ اکتبر، روز جهانی آمار است. این روز هر ۵ سال یکبار از سوی سازمانملل برگزار میشود و بر این موضوع تاکید دارد که اطلاعات آماری رسمی با کیفیت بالا در تجزیه،تحلیل و تصمیمگیری نقش مهمی دارند.
آمار وقتی در مقام حل مساله قرار می گیرد بنا به تنوع بسیار زیاد مسایل پیش روی بشر، بسیار متنوع و پیچیده می شود لذا حوزه هاي تخصصی آمار پدید میآید به نحوی که توان و شناخت کافی یک آمارشناس از همه ی این حوزه ها عملا غیر ممکن شده است.
حوزه هاي تخصصی آمار بیمه که به تئوری هاي ریسک و انواع بیمه ها میپردازند، حوزه آمار صنعت که به مباحثی مثل قابلیت اعتماد، نظارت کیفیت آماری میپردازد.
حوزه هاي آمار فضایی که به مباحث نمونه هاي وابسته در معادن و مطالعات شهری میپردازد، حوزه هاي آمار یا ریاضیات مالی که به ریسک و معادلات دیفرانسیل تصادفی و غیره میپردازد و بالاخره آمار محض که در حال پیش بردن نظریه هاي لازم برای همه ی این حوزه هاست.
زیر حوزه هاي تخصصی دیگر در آمار هست که شاید قابل اختصاص به رشته خاصی نباشند مثلاً سری هاي زمانی، مدل هاي خطی تعمیم یافته، آمارهای رتبه اي، مطالعات شبیه سازی و محاسبات پیشرفته، مباحث ژنتیک که در علوم مختلف از اقتصاد گرفته تا زیست شناسی و …
کاربرد هاي خاص خودرا مییابند، همه ی و همه ی بیانگر این نکته اند که آمار علمی نیست که هر شخصی همه ی فنون را مسلط باشد و لازم است در هر حوزه اي فقط به آمارشناس آشنا به ان حوزه مراجعه کرد.
در آمار همیشه تقریبهای ساده تری از مسایل را می شود ارائه داد ولی همیشه بهترین و خاص ترین فنون نیز ارائه شده اند و اگر ارائه نشده باشند نیز میتوان با صرف وقت و انرژی به پاسخهای مطلوب رسید.
در اینجا است که مفهوم حرفه اي گرایی پرمعنا تر می شود و لزوم تخصص گرایی در آمار مورد تاکید همه ی، خواه کسانی که در حوزه آمار فعالیت میکنند و خواه در دیگر حوزه ها که از خدمات پیشرفته آماری بهره میگیرند قرار می گیرد.
تبریک روز آمار و برنامه ریزی