همه جاي بدن انسان به استثناي کف دست و پا داراي مو است. در خانمها صورت و بازو، موهاي نازک و تقريبا غيرقابل رويتي دارند که عموما جلب توجه نميکنند. اما بعضي اوقات اين موها چنان زبر و ضخيم و يا تيرهاند که کاملا ديده ميشوند.
عوامل ژنتيکي و خانوادگي در ميزان رشد موي صورت و بدن افراد، دخالت دارند، مثلا نژاد سامي و مديترانهاي پُرموتر از نژاد آنگلوساکسون است و سفيدپوستان از سياهپوستان پرموترند. شرقيها و بوميان آمريکايي بيشترين مو را دارند. اين اختلاف به خصوص در خانمهاي مسن مشخصتر است. اکثر خانمهاي نژاد مديترانهاي در 80 سالگي روي صورت خود موهاي زبري درميآورند.
چون ازدواج بين گروهها و نژادهاي مختلف کاملا عادي شده است، اين خصوصيات چنان درهم آميختهاند که حتي افراد يک خانواده ممکن است انواع منختلف رشد مو را نشان دهند.
اگر نگران غيرعادي بودن ميزان موي صورتتان هستيد، با پزشک مشورت نماييد تا معلوم شود که آيا رشد موي شما عادي است و يا بيش از حد.
هورمونها و پرمويي
اگر در خانمها زمينه خانوادگي براي ابتلا به پرمويي صورت وجود نداشته و افزايش مو نسبتا ناگهاني يا سريع باشد، ممکن است ناراحتي هورموني در کار باشد. هورمونهاي مردانه و زنانه هر دو، در بدن مرد و زن توليد ميشوند. ميزان متوسط توليد هورمون مردانه در خانمها حدود دو سوم توليد آن در آقايان است. ممکن است بدن يک خانم در اثر مشکلات غدد فوق کليوي يا تخمدانها، هورمون مردانه بيشتري توليد کند و علايم مردانه مثل موهاي زبر و تيره در صورت او پديد آيد. رشد غيرطبيعي مو در صورت، قسمت پايين شکم و اندامها نيز پيش ميآيد.
يادآوري اين نکته مهم است که اغلب اوقات، پر مويي در خانمها با هيچ نوعي بيماري داخلي يا عدم تعادل هورموني همراه نيست. اکثر خانمهاي مبتلا به پرمويي، از نظر جسمي کاملا «زن» هستند و سيکل قاعدگي و بارداري آنها طبيعي است. تستهاي آزمايشگاهي نيز در اکثر موارد، ازدياد هورمون مردانه را نشان نميدهند.
داروها و پرمويي
کورتونها مثل پردنيزولون که در ناراحتيهاي التهابي مثل آرتريت روماتوييد مصرف ميشوند، ممکن است باعث افزايش مو گردند. داروهاي ديگري مانند ماينوکسيديل نيز اين عارضه را به دنبال دارند.
افزايش مو ممکن است در خانمهايي که از داروهايي با خواص هورمون مردانه استفاده ميکنند نيز پيش آيد. در برخي بيماريهاي ساده زنانه که عدم تعادل يا کمبود هورموني ايجاد ميکنند، مقدار دارو حايز اهميت است. مقادير کم هورمون مردانه را ميتوان بدون آنکه عوارض جانبي نامطلوب نشان دهد، تجويز نمود. ممکن است بيماريهاي شديدتر، مقادير زيادي از هورمون مردانه را لازم داشته باشند که با پرمويي صورت و ساير علايم مردانه مثل کلفت شدن صدا و ريزش موي سر از نوع مردانه همراه خواهد بود.
افزايش مو، ناشي از مصرف داروها معمولا با قطع مصرف دارو قابل برگشت است، ولي ماهها وقت لازم خواهد داشت. اما اگر استفاده از داروها تا مدتهاي نامعلوم ادامه يابد، بايد يکي از روشهاي موقت از بين بردن مو را استفاده کنيد.
پرمويي صورت پس از يائسگي
افزايش موي صورت پس از يائسگي نسبتا شايع است، به خصوص در خانمهاي نژاد مديترانهاي يا نسل سامي. موهاي بالاي لب و چانه و اطراف صورت، تيرهتر، ضخيمتر و زبرتر ميگردند. علت دقيق اين افزايش مو، که غيرطبيعي هم تلقي نميشود، معلوم نيست.
اين افزايش مو ممکن است ادامه يابد، ولي در اکثر خانمها حدي دارد و بعيد است که به ريش درآوردن کامل منتهي گردد.
پرمويي در بچهها
بچهها بهطور طبيعي در بدن خود مقدار معيني مو دارند که معمولا تا دوران بلوغ ديده نميشوند. تعداد مو از ويژگي هاي ارثي است.
اگر در خانوادهاي، زمينه ي ابتلا به پرمويي وجود نداشته باشد (در بازوها، ساق پاها و پشت) و مقدار موها، غيرطبيعي به نظر برسد، مراجعه به پزشک لازم است.
پيدايش زودرس مو در نواحي از بدن کودک که بايد هنگام بلوغ مو درآيند (چانه، صورت و زير بغل) هميشه مايه نگراني از اين است که کودک، بلوغ زودرس خواهد داشت.
اگر کودک (چه پسر و چه دختر) دچار پُرمويي شود، بايد براي کشف مشکلات و بيماري هاي جسمي، تحت آزمايشات مناسب قرار بگيرد.
اگر بيماريهاي غدد داخلي وجود داشته باشند و با درمانهاي پزشکي يا جراحي معالجه شوند، در عرض چند ماه، معمولا تعداد موها کمتر شده يا مقدار آنها طبيعي ميگردد، هر چند امکان دارد يک تا دو سال طول بکشد.
گاهي عليرغم درمان پزشکي، افزايش مو هنوز وجود دارد، اما حداقل بيشتر نمي شود.
تهیه و تنظیم :بخش سلامت تالاب