دلیل هاي وجود دارد برای بوی بد دهان که میتوان نام یکی از دلیل ها را بیان نمویکی از دلایل بوی بد دهان ناشی از رفلاکس اسیدی معده هست
گاهی بوی بد دهان مربوط به بهداشت دهان و دندان نیست و می تواند ناشی از مشکلات گوارشی مثل ریفلاکس معده باشد. در این مطلب با علل ریفلاکس و تغذیه مناسب برای آن آشنا می شوید.
بوی بد دهان «oral malodor , bad breath یا halitosis» مشکل آزار دهندهاي برای فرد و اطرافیان هست که شکل طولانی مدت آن را معمولا 50 درصد جمعیت تجربه میکنند.
این عارضه می تواند توسط غذاهایی که فرد می خورد، بهداشت ضعیف دهان و دندان، دهان خشک، مصرف محصولات مرتبط با تنباکو، یا بعضی از مریضیها مثل دیابت، رفلاکس معدی، عدم تحمل به لاکتوز، مریضی لثهها و تعداد زیادی از عوامل دیگر ایجاد شود.
البته حفظ بهداشت دهان و دندان میتواند در بعضی موارد موثر باشد ولی درمان قطعی بوی بد دهان بسته به دلیل ایجاد آن متفاوت هست.
اغلب افراد دورههایي از بوی بد دهان را تجربه میکنند که از وجود بعضی از باکتریها در دهان ناشی میشود.
این باکتریها که در باقیمانده مواد خوراکی چسبیده به دندانها، لثه، سطح زبان و… زندگی میکنند، وقتی بهداشت دهان و دندان رعایت نشود میتوانند با ساخت مواد سولفور دار، بویی نمونه سیر ایجاد کرده و منجر به بوی بد دهان شوند.
ولی بر خلاف تصور همگانی, بوی بد دهان همۀ وقت علامت مشکلات دهان و دندان نیست و می تواند زنگ خطری برای وجود ناراحتیهاي گوارشی در افراد باشد.
در ادامهي این مطلب, به موضوع بوی بد دهان ناشی از رفلاکس اسیدی معده می پردازیم که مصداق بارز علل گوارشی و غیر دهانی بوی بد دهان هست و دیدنی اینجاست که در این موارد، بهرهگیری از دهان شویهها، نخ دندان، و حتی مسواک زدن نیز کمکی به حل مسئله نمی کند.
برای یافتن راه حل، ابتدا باید ببینیم که ریفلاکس اسیدی چطور موجب بوی بد دهان میشود چرا که فهمیدن این که بوی بد دهان از کجا نشات میگیرد اهمیت فراوانی در درمان آن دارد.
همانگونه که اشاره شد، در چنین شرایطی بهداشت دهانی و حتی بهرهگیری از دهان شویههاي آنتی باکتریال کمکی به بهبود شرایط نمی کند, چرا که بوی بد دهان ناشی از ریفلاکس اسیدی از قسمتهاي خیلی پایینتری از دستگاه گوارش نشات میگیرد.
ریفلاکس اسیدی در اثر بسته نشدن یا شل شدن گیره ابتدای معده ایجاد شده و نمیتواند محتویات معده را داخل آن حبس کند، بنابراین با کوچکترین انقباض معده، ترشحات، اسید و… داخل آن به راحتی از دریچه فوقانی معده به سمت بالا «مری» حرکت کرده و موجب مریضی ریفلاکس میشوند.
1» مصرف غذا هاي اسید ساز: نوع خوراکی که می خوریم یکی از مهم ترین عوامل ایجاد ریفلاکس اسیدی به شمار میرود.
غذاهاي چرب، غذاهاي سرخ شده، گوشتهاي چرب «این مواد خوراکی چون هضم شان دشوار هست» مرکبات، چای، قهوه و الکل؛ همگی موجب افزایش ساخت اسید در معده شده و اسیدساز به شمار میروند.
2» مقدار غذای مصرفی: حجم چندان غذا موجب ساخت اکثر اسید شده و منجر به سوءهاضمه نیز میشود.
این مسئله موجب افزایش فشار داخل معده شده و مواد را به سمت بالا «دریچه فوقانی معده – که عملکرد آن نیز با مشکل مواجه هست» می رانند و این نیرو موجب باز شدن آن میشود.
با باز شدن این دریچه، اسید به سمت بالا فوران کرده و حتی میتواند تا حلق، حنجره و حتی دهان شما نیز بالا بیاید.
زمانی که اسید معده تا بزاق پوشش دهندهي سطح گلو و یا دهان, بالا آمده باشد، تنفس ما موقع بازدم بوی اسید میدهد که همان بوی بد دهان ناشی از رفلاکس اسیدی «acid reflux bad breath» هست.
بوی ناشی از ریفلاکس اسیدی کاملا تند و زننده هست چرا که از ترکیب اسید هیدروکلریک با مخلوط صفرا، آنزیمها، و همینطور بقایای غذاهاي هضم نشده حاصل می شود.
جهت درمان بوی بدن دهان ناشی از ریفلاکس اسیدی باید به این نکته دقت نمود که این بو، در واقع یک “نشانه” هست و به خودی خود یک مریضی نیست.
بنابراین باید ریشهاي با این مسئله برخورد کرد. ریفلاکس اسیدی خود نشان دهنده این هست که سیستم گوارشی ما از تعادل طبیعی خود خارج شده هست. گوارش نامتعادل زمانی رخ میدهد که 3 عملکرد زیاد دستگاه گوارش شامل هضم، جذب و دفع مواد زاید مختل گردد.
این مریضی نیز همچون بسیاری مریضیهاي دستگاه گوارش ناشی از خوردن غذا هاي غلط در مقادیر چندان هست.
به این ترتیب، درمان بوی بد دهان نیازمند دوباره متعادل کردن دستگاه گوارش با تنظیم نوع و مقدار غذای خورده شده هست.
غذا هاي فراوری شده که معمولا پر چرب و پر نمک، پر قند و پر از افزودنیهاي گوناگون میباشند، معمولا هضم دشواری دارند و منجر به ساخت اسید فراوان میشوند که حتی میتواند به التهاب و عفونت روده نیز بیانجامد.
چون این مواد خوراکی به دشواری هضم می شوند, مدت بیشتری در روده باقی میمانند و این تاخیر منجر به تخمیر انها و ساخت مواد سمی در نتیجهي این فرایند می شود.
این فرایند منجر به افزایش رشد جمعیت باکتریهاي مریضی زا شده و جلوی رشد و تکثیر باکتریهاي خوب دستگاه گوارش را می گیرد.
در صورتی که از رفلاکس اسیدی رنج می برید احتمال زیادی دارد که بخش زیاد باکتریهاي خوب دستگاه گوارش شما از بین رفته باشند.
خوشبختانه امکان این که با مصرف غذا هاي خوب، جمعیت باکتریهاي خوب را نسبت به باکتریهاي زیان آور افزایش دهیم وجود دارد.
در این راستا، فیبرهای طبیعی میتوانند موجب بهبود بوی تنفس شما شوند چرا که همراه با بهبود جمعیت باکتریهاي دستگاه گوارش بوی بد تنفس نیز تدریجی از بین خواهد رفت.
باکتریهاي خوب برای رشد خود نیاز به غذا و محیط مناسب روده اي دارند و این چیزی هست که مواد خوراکی پره بیوتیک برای انها فراهم میکنند.
غذا هاي پره بیوتیک موثرترین موادی میباشند که به طور طبیعی موجب تعادل دوبارهي دستگاه گوارش شما شده و ریفلاکس اسیدی را نیز بهبود میبخشند.
پره بیوتیکها در میوهجات، سبزیجات، غلات کامل، مغزها و دانهها وجود دارند.
پره بیوتیکها در روده بزرگ، تخمیر شده و به این ترتیب مواد خوراکی مورد نیاز باکتریهاي خوب فراهم میشود.
اضافه بر این فیبرهای موجود در پره بیوتیکها، با کمک به حمل مواد هضم نشدهي باقی مانده در روده، موجب پاک شدن محیط روده نیز میشوند.
تمام این عوامل به بهبود سیستم گوارشی شما و کاهش بوی بد دهان ناشی از عدم تعادل آن میانجامد.