چگونه چرب شدن کبد و راهکار های آن برای سالم بودن
چه اطلاعاتی درمورد کبد چرب دارید؟
کبد چرب متاسفانه یکی از مشکلات شایع در میان ایرانیان اسـت. چرا کبد چرب میشود تنها یک پاسخ دارد و ان هم تغذیه نامناسب اسـت ودر لابه لای مواد غذایی مضر برای کبد یکی از آن ها اصلی ترین دلایل ابتلا بـه “کبد چرب” هستند.
بیماری کبد چرب بـه هیچ گروهی محدود نمی‌شود و بـه نظر نمی‌رسد تفاوت هاي جنسیتی مشخصی وجود داشته باشد, اما مطالعات نشان میدهد کـه آمریکایی هاي لاتینی بـه طور بی قواره تحت تاثیر این بیماری قرار میگیرند. این وضعیت در درجه اول در دوران میانسالی رخ میدهد, اگرچه کودکان هم ممکن اسـت ان را داشته باشند.
بیماری کبد چرب در آسیا بـه سرعت در حال افزایش اسـت. کبد چرب ریشه در تغذیه و عادات غلط غذایی دارد کـه در تازه ترین یافته هاي محققان اصلی ترین عامل اصلی ابتلا بـه کبد چرب مصرف نوشیدنی هاي شیرین اسـت.
سلول هاي کبد چرب و روندی کـه موجب چرب شدن کبد میشود
نظریه رایج این اسـت کـه این مشکل بـه دلیل مقاومت انسولین شروع میشود و بـه نوبه خود اغلب نتیجه چاقی و بافت چربی اضافی در شکم اسـت.
هنگامی کـه افراد نسبت بـه انسولین مقاوم هستند, ماهیچه, چربی و کبد بـه طور طبیعی بـه انسولین واکنش نشان نمیدهند, بـه این ترتیب میزان هورمون و قندخون, باعث ایجاد سلول ها در خون میشود در نتیجه خطر ابتلا بـه دیابت و بیماری هاي قلبی افزایش مییابد اما مقاومت انسولین یک حالت متابولیکی پیچیده اسـت کـه شامل افزایش میزان اسیدهای چرب آزاد در خون اسـت.
بیماری کبد چرب وقتی رخ میدهد کـه عده اي از مولکول هاي چربی داخل سلول هاي کبد تجمع کنند. وجود این سلول هاي چربی میتواند منجر بـه التهاب کبد و آسیب بـه بافت اطراف کبد شود.
زمانی کـه این اتفاق میوفتد, اگر الکل اضافی درگیر نباشد, بـه این مشکل استاتو هپاتیت غیر الکلی می‌گویند, بـه این دلیل کـه کبد ملتهب اسـت کـه نام ان بـه صورت مخفف عبارت اسـت از NASH.
برآوردها کمی متفاوت هستند، اما بـه نظر می‌رسد کـه 5 تا 10 درصد افراد مبتلا بـه بیماری کبد چرب بـه رشد و توسعه NASH ادامه میدهند.
NASH اغلب یک وضعیت نسبتاً ثابت و کم درجه اسـت کـه افراد برای سال‌ها با این مشکل زندگی میکنند اما چنانچه دربخش سلامت تالاب اشاره شده اسـت میتواند آسیب جدی بـه کبد برساند و اختلال در عملکرد کبد – بیماری بـه نام سیروز اسـت.
سیروز غیر قابل برگشت اسـت و منجر بـه نارسایی کل کبد میشود همچنین با افزایش خطر ابتلا بـه سرطان کبد همراه اسـت. برخی مطالعات نشان داده اند کـه 3 % از افراد مبتلا بـه NASH رو به پيشرفت سیروز هستند, در حالی کـه برخی دیگر این اندازه را 26 %می‌دانند.
هیچ تست یا فاکتور ریسکی وجود ندارد کـه پیشبینی کند چه کسی سیروز را توسعه خواهد داد و چه کسی نه. واضح اسـت کـه پیشبینی NASH بسیار بهتر از استاتو هپاتیت اسـت کـه نتیجه مصرف الکل سنگین اسـت. شاید نیمی از کسانی کـه مبتلا بـه استاتو هپاتیت الکلی هستند «کـه فاقد یک لغت دستی اسـت» سیروز را توسعه دهند.
علاوه بر مشکلات کبدی, افراد مبتلا بـه کبد چرب و NASH بیشتر نگران بیماری هاي قلبی و سکته هستند ؛ خطر مرگ ان ها از بیماری هاي قلبی و عروقی دوبرابر افرادی اسـت کـه NASH را ندارند.
یک دلیل ممکن اسـت مربوط بـه فاکتورهای التهابی و دیگر عوامل پمپ شده توسط سلول هاي کبد مبتلا بـه چربی باشد کـه آسیب بـه درون سرخرگ ها را افزایش داده و خون را بیشتر بـه لخته تبدیل میکند, ترکیبی کـه ممکن اسـت منجر بـه حمله قلبی یا سکته شود.
کبد چگونه چرب می شود؟
-چاقی شکمی و سندرم متابولیک, مقاومت انسولین را ایجاد میکنند.
-مقاومت انسولین در خون میزان اسید چرب را افزایش میدهد
-چربی در سلول هاي کبد تجمع مییابد
-طبق معمولً علامتی برای این بیماری وجود ندارد
-کاهش وزن میتواند چربی کبد را کم تر کند
-مصرف بیش از حد الکل نیز باعث میشود کـه کبد چرب شود
-چربی در کبد باعث التهاب و آسیب بـه بافت کبد میشود
-اصطلاح دکتری اش استاتو هپاتیت می باشد ؛ استاتو هپاتیت کـه بـه الکل مربوط نیست، استاتو هپاتیت غیر الکلی، یا NASH می‌باشد.
-نمونه برداری از کبد تنها راه تشخیص قطعی این بیماری اسـت.
-کاهش وزن و ورزش، درمان هاي اصلی هستند.
-آسیب بیشتر کبد بـه فیبروز کبدی و سیروز منتهی میشود
-فیبروز، تجمع بافت فیبری اسـت. سیروز از بافت زخم تشکیل میشود.
-بین 3 تا 26 درصد از بیماران مبتلا بـه NASH سیروز میگیرند.
-تعداد کمی از افراد مبتلا بـه سیروز، سرطان کبد را توسعه میدهند
NASH -با افزایش خطر حمله قلبی و سکته پیوند یافته اسـت.
-کبد مبتلا بـه NASH ممکن اسـت عوامل التهابی تولید کند کـه فرآیند آترواسکلروز را ترویج میکند کـه رگ هاي خونی را محدود میکند.
-ممکن اسـت NASH یک جنبه دیگر از سندروم متابولیک باشد.
مواردی که باید درباره کبد چرب بدانید
چگونه نوشیدنی ها و غذاهای حاوی شکر اضافه شده، می توانند منجر به کبد چرب شوند؟
بیش ترین افزایش قندخون، ناشی از مصرف نوشیدنی هاي گوناگون اسـت این شامل آب میوه و شیر و همچنین قهوه یا چای با شکر اسـت.
غذا هاي تهیه شده با قند نیز موجب افزایش سطح قندخون میشوند.
وقتی سطح قندخون بالا میرود، قند برای انرژی بـه کار میرود و مقدار کمی در ماهیچه و کبد شـما ذخیره میشود ؛ همانگونه کـه دربخش سلامت تالاب بیان شده اسـت پس از ان؛ قند اضافی در جریان خون فوراً بـه نوعی چربی بـه نام تری گلیسیرید تبدیل میشود درست چند دقیقه بعد از خوردن نوشیدنی حاوی شکر، تری گلیسیرید خون افزایش مییابد.
تری گلیسیریدها پس از ان در سلول هاي چربی، ماهیچه ها ودر خود کبد ذخیره میشوند.
بدن در تعداد زیادی از مناطقش چربی را بـه عنوان انرژی و عایق ذخیره میکند. کبد تا حدی از چربی تشکیل شده اسـت، اما اگر مقدار چربی در کبد بسیار بالا باشد، ممکن اسـت نشانه بیماری کبد چرب باشد.
دو نوع بیماری کبد چرب وجود دارد:
بیماری کبد چرب الکلی و بیماری کبد چرب غیرالکلی.
بیماری کبد چرب بـه کبد آسیب می‌زند و از انتقال سموم و تولید صفرا برای سیسستم گوارشی جلوگیري میکند.
وقتی کبد قادر بـه انجام موثر این کارها نباشد، فرد را در دسترس خطر توسعه مشکلات دیگر در بدن قرار میدهد.
یک رژیم غذایی برای بیماران کبد چرب شامل انواع مختلفی از غذاها اسـت.
کاهش کالری و خوردن فیبر بالا نقطه شروع خوبی هستند.
خوردن غذاهایی حاوی کربوهیدرات پیچیده، فیبر و پروتیین میتواند بـه بدن کمک کند تا احساس سیری داشته و انرژی پایدار را فراهم کند.
برخی افراد تصمیم میگیرند برنامه هاي رژیم غذایی خاصی مانند رژیم غذایی گیاهی را دنبال کنند.
متخصص رژیم میتواند بـه فرد کمک کند تا یک برنامه رژیم غذایی را فراهم کند کـه برای سلایق، نشانه ها و وضعیت سلامتی فرد مناسب باشد.
