بدترین زمين لرزه هاي تاریخ ایران دراین 30 سال را بشناسید ! بعضی از زمين لرزه ها در ایران بوده اند که آثار مخرب بسیار همراه با تلفات جانی به همراه داشته اند, از رودبار گرفته تا بم و اینک کرمانشاه. بلاهای طبیعی یکی از تلخ ترین و مخرب ترین حوادثی هست که بشر سالان زیادی هست درگیر آن هست.
به گزارش تالاب این رویدادها ناآگاه و بدون پیشبینی رخ میدهند و طبق معمولً اگر امکانات کافی برای آن نباشد فجایع بزرگی بر جای می گذارند.در کشور ما که بدبختانه روی خط زمین لرزه قرار گرفته تا به حال بارها شاهد فحایع سنگینی بعد از زمین لرزه بودیم.گزارش زیر نگاهی اجمالی به چند زمین لرزه هولناک در تاریخ ایران هست.
رودبار, منجیل
31 خرداد 1369 زمین لرزه اي 7,3 ریشتری, استان هاي گیلان و زنجان را لرزاند. دراین زمین لرزه بیش از 35,000 نفر کشته, 500,000 نفر بی خانمان شدند.پنجشنبه 31 خردادماه 1369 «برابر با 21 ژوئن 1990 » 30 دقیقه بامداد به وقت ایران,زمانی که خیلیها برای دیدن فوتبال جام جهانی 1990 بیدار بودند زمین لرزه اي به بزرگی بیش از 7 ریشتر ,در نزدیکی شهر رودبار و روستاهای اطراف در استان گیلان و شمال غرب استان زنجان در ناحیه طارم علیا در شمال ایران رخداد افتاد.
این زمین لرزه تا شعاع 100 کیلومتری از مرکز زمین لرزه سبب خسارات جانی و مالی فراوانی شد. ارتعاشات حاصل از امواج لرزهاي در استانهاي زنجان و گیلان ودر بخشهایی از استانهاي آذربایجان شرقی, استان تهران, مرکزی, مازندران, سمنان, همدان و کردستان به مدت حدود ۶۰ ثانیه احساس شد و سبب وحشت عمومی و فرار مردم به خیابانها شد.
این زمین لرزه اضافه بر روستاهای منطقه چندین شهر مهم کشور را نیز تحت تاثیر خودش قرار داد. در پی این زمین لرزه اضافه بر آن که حدود 35,000 نفر از هموطنانمان جان خودرا از دست دادند, بیش از 200,000 واحد مسکونی ویرانی شد و خسارات فراوانی به تأسیسات و اماکن عمومی در استانهای گیلان و زنجان وارد آمد و حدود 500,000 نفر بی خانمان شدند.تصاویر آن روزها سیاه وسفیدند ولی گودی فاجعه ودرد مردم رابه خوبی نشان میدهند.
مشهد, قائن
زمین لرزه قائن یا اَردِکول زمین لرزهاي مهیب بود که در 20 اردیبهشت سال 76 ساعت 12:27 به وقت محلی استان خراسان را لرزاند. بزرگی این زمین لرزه که شدیدترین زمین لرزه منطقه از سال 1979 تا آن دوران بود, ۷,۳ اندازهگیری شد و مرکز آن درروستای اردکول در 270 کیلومتری جنوب مشهد قرار داشت.
بر اثر این زمین لرزه منطقه بیرجند – قائن ویران شد. 1,567 نفر کشته, بیش از 2,300 نفر زخمی و 50,000 نفر آواره شدند 15,000 واحد مسکونی ویرانی شد یا آسيب دید. سازمان زمین شناسی کشور کشور آمریکا زمین لرزه قائن را مرگبارترین زمین لرزه سال 1997 وصف کرد. 215 پس لرزه بر شدت خرابیها افزود و شمار زیادی از بازماندگان را وادار به ترک منطقه کر
بعد ها مشخص شد که زمین لرزه بر اثر گسیختگی در امتداد گسلی که در زیر خط مرزی ایران–افغانستان واقع بود, ایجاد شدههست. در انتها میزان ضررها 100 میلیون دلار کشور کشور آمریکا برآورد شد, و شمار زیادی از کشورها با اهدای پتو, چادر, لباس, و مواد غذایی به یاری زمین لرزهزدگان شتافتند.
گروههاي نجات به منطقه اعزام شدند تا داوطلبان محلی را در یافتن بازماندگانی که زیر آوارها مدفون شده بودند, یاری کنند. میزان ویرانیها در اطراف رومرکز زمین لرزه تقریباً 100 درصد اعلام شد که عمدتاً ناشی از شیوهٔ ناصحیح ساخت و ساز در مناطق روستایی بود.
بوئین زهرا, آوج
زمین لرزه اي در تاریخ 1 تیر سال 81 در بوئینزهرا ساعت 7,28 دقیقه صبح به وقوع ضمیمه. مرکز این زمین لرزه در نزدیکی شهرستان بوئینزهرا و چنگوره در جنوب استان قزوین بود. بزرگی زمین لرزه 6,5 ریشتر اندازهگیری شده هست. در زمین لرزه بوئین زهرا دستکم 261 نفر کشته و 1500 تن دیگر نیز زخمی شدند. این زمین لرزه ۲۰ پسلرزه داشت.
بهگزارش پژوهشگاه بینالمللی زمین لرزه شناسی و مهندسی زمین لرزه «IIEES», این زمین لرزه در استان تهران هم که در 290 کیلومتری شرق مرکز زمین لرزه قرار داشت,بهخوبی احساس شد. اکثر خانههاي ویرانی شده در منطقه زمین لرزه از جمله منازل یک طبقه با ساختار بنایی بودند که کمابیش همگان فروریختند.
کندی مسئولین فرمایش در رسیدگی به قربانیانی که نیازمند کمک بودند, خشم مردم محلی را برانگیخت. ساکنین آوج از سر ناامیدی, به پرتاب سنگ بهسوی اتوموبیل وزیر کشور وقت و کاروان همراه وی در دوران بازدیدشان از مناطق آسيبدیده پرداختند.
کرمان, بم
زمین لرزهاي به شدت ۶,۶ ریشتر که در ساعت ۵:۲۶ بامداد ۵ دی ۱۳۸۲ شهر بم و مناطق اطراف آن در شرق استان کرمان را لرزاند.شهری که ۹۰ هزار نفر جمعیت داشت تنها یک سوم از ساکنانش تندرست ماندند ودر آمار رسمی و خوش بینانه ۲۶ هزار ۲۷۱ نفر کشته, ۳۰ هزار نفر زخمی و هزاران زن و طفل بی سرپرست شدند.
به معنای حقیقی ۷۰ درصد شهر بم کامل از بین رفت و تراژدی رقم خورد که هنوز پس لرزه هایش دل مردم شهر بم را می لرزاند و به قول مدیرکل بهزیستی کرمان پس لرزه هاي روحی و روانی بم هنوز هم دراین شهر قربانی می گیرد.۲۶,۰۰۰ و ۲۷۱ نفر که شب قبل سر بر بالین گذاشته بودند روزبعد بیدار نشدند
و جمعیت قبرستان این شهر دریک روز چندین برابر شد.ارگ بم یکی از بناهای مهم تاریخی این شهر بود که برای شمار زیادی از مردم ایران به لحاظ قدمتش ارزش دارد اما برای مردم بم نماد زنده بودن شهر هست.
این بنای تاریخی در سالهای بعد از زمین لرزه آوار برداری و مرمت آن آغاز شد اما وقتی که قرار بود دروازه هاي حاکم نشین به روی مردم باز شود با کمبود شدید اعتبار روبهرو شد. استاد شجریان نیز در ساخت این طرح با مردم مشارکت کرد و با اعلام فراخوانی برای بازسازی این اثر از مردم کمک گرفت.او در همان سال کنسرتی نیز به یاد قربانیان برگزار و درامدش رابه بم اهدا کرد.
برای نخستین بار در تیر ماه سال ۹۵ کارگرها دست از کار کشیدند چون چهار ماه دست مزد دریافت نکرده بودند و پس از رسانه اي شدن دشوار, دست مزد آن ها تا مرداد پرداخت شد. اما مجددا این رخداد تکرار شد و این گونه هست که مرثیه بی پولی اینبار یقه بزرگترین بنای خشتی جهان را گرفته هست و چشم انداز مناسبی در مقابل بازسازی کامل این بنا دیده نمیشوند.
بعد ار ویرانی ارگ بم بر در اثر زمین لرزه, کشور های بسیاری به بازسازی آن کمک کردند. از جمله, ایرینا بوکووا, دبیر کل یونسکو که در بازدید دورهاي از اماکن تاریخی ۸ اردیبهشت ماه ۹۳ به بم رفته بود گفت: «یونسکو نخستین سازمانی بود که پس از زمین لرزه بم به این شهر آمد. من آثار تاریخی استان کرمان و بم رابه خوبی میشناسم.
به گزارش تالاب در مورد ارگ بم نیز اقدامات کارشناسان نخست شده و تا سال ۲۰۱۷ ادامه دارد. برای جذب پشتیبانیهاي مالی کشور های خارجی بیش از پیش تلاش میکنیم ودر این مورد از صندوق امانی ژاپن و سایر کشورها بهرهگیری میکنیم.ژاپن و ایتالیا نیز هر کدام یک میلیون دلار برای بازسازی ارگ بم خرج کردهاند.»
فیروز آباد, کجور
در ساعت ۵:۸:۴۶ بعدازظهر روز جمعه ۱۳۸۳/۳/۸ زمينلرزهاي به بزرگی ۶/۳ ریشتر ناحيه وسیعی از استان هاي شمالی ايران را لرزاند. ناحيهاي كه بيش از همه تحت تاثير زمينلرزه قرار گرفت از شمال به دريای خزر, از خاور به جاده هراز, از جنوب به استان تهران و از باختر به طالقان محدود میشد.
گستره زمينلرزه فيروزآباد كجور در ارتفاعهاي البرز مركزی بود. قرار گرفته بوده هست, جايی كه گسلههاي مهمی در آن قرار گرفته اند. آمارهای هلال احمر و مراكز دولتی نشان دهنده ۳۵ كشته و ۲۵۰ زخمی در ناحيه مهلرزهاي بودند. در استان مازندران ضرر هاي حاصل از زمين لرزه ۱۲۳/۵ ميليارد ريال برآورد شد. بيشترين شدت خرابی دیدن شده درروستای فيروزآباد بود.
خانههاي قديمی روستا از مصالح سنگ و گل ساخته شدهاند كه در بعضی از انها اسكلت چوبی وجود داشت. دراين روستا درحدود ۳۰% از خانه ها كه بيشتر آن ها از نوع سنگ و گلي بودند بطور كامل تخريب شدند و دو نفر در زير آوار جان سپردند.خانه هاي نوساز بد طراحی شده نيز در ميان اين خانه هاي ويران شده ديده می شد.
بقيه خانههاي روستا به مقدار كمتری تخريب شده بودند كه بعضی از انها قابل بهرهگیری نبود. درحدود ۵۰% خانه هاي روستا هنوز قابل بهرهگیری بودو خرابی در آن ها تنها به ترك هايی محدود مي شد.
زرند
به فاصله کمی از زمین لرزه مهیب بم,در ساعت ۵/۵۵ دقیقه و ۲۴ ثانیه بامداد روز ۴ اسفند ۱۳۸۳, زمین لرزه سهمگین و مخربی به مدت ۱۱ ثانیه شهرستان زرند رابه لرزه در آورد. زمین لرزه اي به بزرگی ۶,۴ درجه در مقیاس ریشتر در زرند به وقوع ضمیمه.این لرزه اضافه بر شهر زرند, روستاهای مناطق بهشت وحدت«تاج آباد, بهاء آباد, عبدل آباد, فتح آباد و…» در جنوب و روستاهای داهوئیه, هتکن, ریحان شهر, خانوک, گتکوئیه و… در جنوب شرقی رابه شدت لرزاند.شدت زمین لرزه ها به حدّی بود که روستاهای داهوئیه و هتکن بطور کامل ویران شدند.۶۱۲ نفر در آن کشته شدند و ۱۰ روستا ویرانی شد
بارش باران در شهرستان زرند و روستاهای زمین لرزه زده, عملیات امداد رسانی و آوار برداری و بیرون آوردن اجساد را از زیر خروارها خاک با دشوار روبهرو کرده بود. ریزش برف و کولاک و مه و رانش زمین و بند امدن و ایجاد شکاف در جاده هتکن باعث شد تا عزیمت و امداد رسانی به آن روستا به تعویق بیفتد. با بازشدن جاده بار دیگر در پی پس لرزه ها کوه ریزش کرد و مانع تردد و عزیمت امدادگران به هتکن«که مرکز اصلی زمین لرزه به شمار به شمار می رفت» شد.
آذربایجان شرقی
روز شنبه ۲۱ مرداد ۱۳۹۱ مناطقی از استان آذربایجان شرقی به شدت لرزید. زمین لرزهاي به بزرگی ۶,۴ ریشتر در ساعت ۱۶:۵۳ به وقت محلّی در ۱۷ کیلومتری اهر و زمین لرزهاي به بزرگی ۶,۳ در ساعت ۱۷:۰۴ به وقت محلّی در ۱۰ کیلومتری ورزقان.
مؤسّسهٔ ژئوفیزیک دانشگاه شهر تهران و سازمان زمینشناسی ایالات امریکا, کانون هردو زمین لرزه را در گودی حدود ده کیلومتری زمین عنوان کردند.زمین لرزه, در استانهاي آذربایجان غربی , گیلان, زنجان و اردبیل نیز احساس شد. هم چنین این زمین لرزه در باکو, پایتخت جمهوری آذربایجان, نیز احساس شد.
مسئولان آمار دقیقی از شمار کشتهشدگان این پیشامد عرضه نکردهاند. رئیس سازمان مدیریت مساله شمار قربانیان را ۲۵۳ نفر, وزارت بهداشت ۳۰۶ نفر و دکتری قانونی ۱۶۹ نفر اعلام کردهاند. در محدوده این زمین لرزهها ۱۸ هزار و ۶۱۸ واحد مسکونی دچار آسيب شده که از این شمار ۵ هزار و ۳۲۹ واحد بطور کامل ویرانی شدهاند.
در مجموع ۴۱۰ روستا دچار ویرانی شده و ۶۵ روستا بطور کامل از بین رفتهاند. ۱۲ روستای شهرستان ورزقان بطور کامل ویرانی شد که هر یک از این روستاها حدود ۹۰۰ تا هزار نفر جمعیت داشتند که کمتر از ۴۰ درصد انها جان خودرا از دست دادهاند.
همه ی زیرساختهاي مخابراتی ناحیه ورزقان به هم ریخت و تمامی خطوط قطع شدند. 60 روستای منطقه میان 50 تا 70 درصد و شش روستای شهرستان اهر بهکلّی ویرانی شدند. ضررهاي واردشده به شبکهٔ برق 25 روستای زمین لرزهزدهٔ این استان 12 میلیارد تومان برآورد شد.
به گزارش تالاب علیرضا بیگی استاندار وقت آذربایجان شرقی, سه روز پس از پیشامد در جلسهٔ کارگروه مربوط به مناطق زمین لرزهزده که در استانداری آذربایجان شرقی تشکیل شده بود گفت از 580 روستای واقع در سه شهرستان زمین لرزهزده واحدهای مسکونی 300 روستا بین 60 تا 100 ضرر دیدهاند.
درست هست که زمین لرزه آذربایجان از لحاظ شدت با بم برابری می کند ولی بعلت شرایط منطقهاي و فصل کاری روستاییان تلفات جانی کمتری داشت ولی شدت ویرانی و آسيبهاي وارده به تأسیسات فراتر از زمین لرزه بم هست.
کرمانشاه,سرپل ذهاب
دیشب ۲۱ آبان ۱۳۹۶, در ساعت ۲۱,۴۸ دقیقه شب زمین لرزه اي به بزرگی ۷,۳ استان کرمانشاه – نزدیکی ها ازگله را لرزاند. این زمین لرزه در گودی 11 کیلومتری زمین و نزدیک شهر های ازگله, تازه آباد و باینگان بوده هست. زمین لرزه در همدان, اراک, زنجان, اهواز, ایلام, سنندج, کرمانشاه, تبریز, ارومیه, اردبیل و چند شهر دیگر نیز احساس شده هست.
بعضی خبرها هم چنین از وقوع زمین لرزه در استانهاي مرکزی, آذربایجانشرقی, آذربایجان غربی, کردستان, بوشهر و خوزستان حکايت دارد.زمین لرزه شدید در ایلام مردم را سراسیمه به خیابانها کشاند.در پی وقوع زمین لرزه بسیار شدید در قصرشیرین برق این شهرستان مرزی قطع شد و مردم در خیابانها سرگردان شدند.
اسماعیل نجار رئیس سازمان مدیریت مساله کشور اظهار داشت: به دنبال زمین لرزهاي به بزرگی 7,3 ریشتر کرمانشاه گروههاي امداد و نجات در حال تلاش میباشند تا به پیشامددیدگان خدماترسانی کنند. امدادرسانی از شب قبل نخست شده هست و این تلاش ادامه دارد و همه امکانات از نیروهای نظامی و انتظامی و دیگر سازمانها
در تلاش میباشند که به پیشامد دیدگان کمک کنند.بدبختانه به علت امکانات کم منطقه در ابتدای پیشامد امدادرسانی به کندی نخست شد, اما با حضور امدادگران از مناطق دیگر کمک به پیشامد دیدگان عجله بیشتری گرفته هست.به حکم رئیس جمهوری و برای رسیدگی به روال امدادرسانی به زمین لرزه زدگان, وزیران کشور و بهداشت و رئیس جمعیت هلال احمر به همراهی تیمی از نهاد ریاست جمهوری, عازم مناطق زمین لرزه زده شدند.
آخرین آمار کشته شدگان تا لحظه تهیه این گزارش 328 نفر و آمار مصدومان تا این لحظه 2504 تن اعلام شده هست.
از زمین لرزه و عشق خبر کس ندهد
آن لحظه خبر شوی که ویران شده اي
شفیعی کدکنی