دانستنی های قورباغه؛ خصوصیات انواع قورباغه های موجود در دنیا

آشنایی با انواع قورباغه 

در دنیا حدود ۳۷۰۰ گونه از قورباغه‌ها و وزغ‌ها وجوددارد. اینگونه‌ها بـه جز در قاره قطب جنوب، در تمام نقاط دنیا یافت می شوند ودر محیط‌هاي‌ مختلفی از جمله جنگل‌هاي‌ بارانی، مناطق مرطوب و حتی بیابان‌ها زندگی میکنند. برخی از اینگونه‌ها شامل قورباغه‌هاي‌ درختی، قورباغه‌هاي‌ سمی، وزغ‌هاي‌ سبز و قورباغه‌هاي‌ نیزه‌اي سمی هستند.

فهرستی از انواع قورباغه ها

انواع مختلف قورباغه‌ها شامل گونه‌هاي‌ متنوعی هستند کـه برخی از ان‌ها عبارتند از:

• قورباغه سبز «Green Frog»
• وزغ بیلچه پای «Spadefoot Toad»
• قورباغه نیزه سمی «Poison Dart Frog»
• قورباغه چشم طلایی درختی «Golden Tree Frog»
• وزغ سبز «Green Toad»
• ریزغوک «Tiny Frog»
• قورباغه درختی چشم سرخ «Red-eyed tree frog»
• قورباغه آبی سمی «Blue poison dart frog»
• رانیتومیا آمازونیکا «Ranitomeya amazonica»
• قورباغه سمی توت فرنگی «Strawberry poison-dart frog»
• قورباغه شیشه‌اي «Glass frog»
• قورباغه پلنگی «Tiger monkey frog»
• قورباغه دلقک «Atelopus varius»
• قورباغه سمی شبحی «Phantasmal poison frog»

 قورباغه ای که در زمستان می میرد و دوباره زنده می شود «عکس»

قورباغه سبز «Green Frog»

دانستنی هاي‌ قورباغه

قورباغه سبز، کـه با نام علمی Lithobates clamitans شناخته میشود، یکی از انواع قورباغه‌هاي‌ رایج در آمریکای شمالی اسـت. اینگونه از قورباغه‌ها بـه دلیل رنگ سبز زیبا و پررنگ خود مشهور هستند ودر محیط‌هاي‌ مرطوب نزدیک بـه آب‌هاي‌ شیرین زندگی می کنند. ویژگی‌هاي‌ بارز قورباغه سبز عبارتند از:

• طول بدن: می تواند تا 11 سانتی‌متر برسد.
• رنگ پشت: طبق معمولً سبز اسـت، گاهی با لکه‌هاي‌ کوچک سفید.
• شکم: سفید رنگ.
• چشم‌ها: دارای مردمک افقی و عنبیه‌اي بـه رنگ طلایی.
• انگشتان: سه چهارم انگشتان دارای غشاء شنا هستند و هردو دارای دیسک‌هاي‌ بزرگی برای چسبیدن بـه سطوح هستند.

این قورباغه‌ها طبق معمولً در نزدیکی حوضچه‌ها، دریاچه‌ها، و رودخانه‌ها یافت میشوند و بـه دلیل صدای بلند و مشخصی کـه تولید میکنند، بـه اسانی قابل شناسایی هستند. در لیست قرمز IUCN، وضعیت حفاظتی اینگونه بـه عنوان “کمترین نگرانی” طبقه‌بندی شده اسـت، کـه نشان ‌دهنده پایداری نسبی جمعیت ان‌ها در طبیعت اسـت.

وزغ بیلچه پای «Spadefoot Toad»

وزغ بیلچه پای، کـه با نام علمی Pelobates Syriacus شناخته می شود، یکی از انواع وزغ‌هاي‌ جالب اسـت کـه در مناطق کویری و بیابانی ایران یافت میشود. اینگونه بـه خصوص بـه دلیل ویژگی‌هاي‌ منحصر بـه فرد خود و تطابق با شرایط سخت محیطی شناخته شده اسـت. برخی از ویژگی‌هاي‌ بارز وزغ بیلچه پای عبارتند از:

• مردمک چشم: عمودی.
• زبان: مدور یا کمی لب گرد و قسمت خلفی ان آزاد.
• دندان‌ها: دارای دو ردیف دندان تیغه‌اي کوچک.
• پرده صماخ: فاقد پرده صماخ.
• انگشتان: انگشتان اندام‌هاي‌ جلو فاقد پرده، در حالی کـه پرده‌هاي‌ مابین انگشتان اندام‌هاي‌ عقبی خوب رشدکرده.
• برآمدگی کف پا: بزرگ، برآمده و بیلچه‌مانند.

این وزغ‌ها روزها را در سوراخ‌هاي‌ زیرزمینی می‌گذرانند و شب‌ها برای تغذیه از حشرات و سایر بی‌مهرگان بیرون می آیند. وزغ بیلچه پای در مناطق پست و زمین‌هاي‌ نرم و روشن یافت می شود ودر ایران، از سطح دریا تا ارتفاع 2000 متری دیده میشود.

قورباغه نیزه سمی «Poison Dart Frog»

قورباغه‌هاي‌ نیزه سمی، کـه بـه خانواده Dendrobatidae تعلق دارند، گروهی از دوزیستان کوچک و رنگارنگ هستند کـه بومی مناطق گرمسیری آمریکای مرکزی و جنوبی هستند. این قورباغه‌ها بـه دلیل توکسین‌هاي‌ قوی کـه از پوست خود ترشح می کنند شناخته شده‌اند و بـه همین دلیل، نام “نیزه سمی” را بـه خود گرفته‌اند. ویژگی‌هاي‌ بارز قورباغه‌هاي‌ نیزه سمی عبارتند از:

• اندازه: طبق معمولً بین 2.5 تا 5 سانتی‌متر.
• رفتار: فعال در طول روز و بسیار زمینی.
• رژیم غذایی: عمدتاً حشره‌خوار، شامل مورچه‌ها، مگس‌ها، عنکبوت‌ها و کرم‌هاي‌ ابریشم.
• تولید مثل: تولید مثل فصلی، طبق معمولً در ماه‌هاي‌ فوریه یا مارس.

رنگ‌هاي‌ درخشان و متنوع این قورباغه‌ها، کـه گاهی بـه ان‌ها “جواهرات جنگل‌هاي‌ بارانی” گفته میشود، بـه عنوان هشداری برای شکارچیان عمل می کند کـه این قورباغه‌ها سمی هستند و باید از ان‌ها اجتناب کرد. این مکانیسم بقا بـه نام آپوزماتیسم «رنگ هشدار» شناخته میشود.

یکی از مشهور‌ترین انواع قورباغه‌هاي‌ نیزه سمی، قورباغه زهرآگین آبی «Dendrobates azureus» اسـت کـه در جنگل‌هاي‌ سیپالی‌وینی ساوانا، در جنوب سورینام و شمال بـه مرکز برزیل یافت می شود. اینگونه بـه دلیل رنگ آبی درخشان پوستش مشهور اسـت و بـه نام محلی اوکوپی‌پی «Okopipi» در هند شناخته می شود.

قورباغه چشم طلایی درختی «Golden Tree Frog»

دانستنی هاي‌ قورباغه

قورباغه چشم طلایی درختی، کـه با نام علمی Agalychnis annae شناخته می شود، یکی از گونه‌هاي‌ جذاب قورباغه‌هاي‌ درختی اسـت کـه در کاستاریکا و پاناما زندگی می کند. این قورباغه بـه دلیل رنگ‌هاي‌ درخشان و چشم‌هاي‌ برجسته‌اي کـه بـه رنگ طلایی هستند، نام خودرا گرفته اسـت. ویژگی‌هاي‌ بارز این قورباغه عبارتند از:

• زیستگاه: جنگل‌هاي‌ زمین پست مرطوب گرمسیری و نیمه گرمسیری.
• فعالیت: طبق معمولً حیواناتی شبگرد.
• تغذیه: از حشرات و سایر بی‌مهرگان کوچک تغذیه میکنند.

این قورباغه‌ها بـه دلیل توانایی‌هاي‌ خاص خود در چسبیدن بـه سطوح و پریدن بین شاخه‌ها، برای زندگی در محیط‌هاي‌ درختی سازگار شده‌اند. صفحه‌هاي‌ چسبناکی کـه روی انگشتان دست و پای ان‌ها وجوددارد، بـه ان‌ها این امکان را می دهد کـه بـه اسانی روی شاخه‌ها و برگ‌هاي‌ نرم حرکت کنند.

وزغ سبز «Green Toad»

وزغ سبز، کـه با نام علمی Bufo Virdis Virdis شناخته می شود و گاهی بـه عنوان Changeable Toad یا Green Toad نامیده میشود، یکی از انواع وزغ‌هایي اسـت کـه در مناطق مختلفی از جهان یافت می شود. ویژگی‌هاي‌ بارز وزغ سبز عبارتند از:

• اندازه: نرها بین 55 تا 75 میلیمتر و ماده‌ها بین 59 تا 82 میلیمتر.
• رنگ پشت بدن: دارای قسمت‌هاي‌ سبز رنگ.
• پرده صماخ: کاملاً بزرگ ودر بیشتر موارد قابل رویت.
• زیستگاه: این وزغ در جنگل‌ها، باغ‌ها، مزارع و چمن‌زارها زندگی میکند و از نواحی جنگلی دوری میکند.

وزغ سبز طبق معمولً در طول روز در جاهای مخفی و تاریک بدون حرکت باقی می ماند و فقط شب‌ها برای شکار بیرون می آید. این وزغ بـه طور کلی کمتر از وزغ معمولی از نور دوری می کند و گاهی اوقات حتی بـه هنگام روز در مکان‌هاي‌ باز نیز دیده میشود.

ریزغوک «Tiny Frog»

ریزغوک‌ها یا قورباغه‌هاي‌ کوچک، بـه دسته‌اي از قورباغه‌ها اطلاق میشود کـه بـه خاطر اندازه بسیار کوچک‌شان شناخته شده‌اند. یکی از اینگونه‌ها کـه بـه تازگی مورد مطالعه قرار گرفته، قورباغه برگ‌ریز «Haddadus binotatus» اسـت کـه در جنگل‌هاي‌ بارانی اطلسی برزیل یافت می شود و می تواند صدایی با فرکانس فراصوتی تولید کند کـه توسط انسان‌ها شنیده نمیشود.

این قورباغه‌ها طبق معمولً بسیار کوچک هستند، بـه طوری کـه بزرگ‌ترین نمونه‌هاي‌ ان‌ها، کـه ماده‌ها هستند، بـه ندرت بـه طول 64 میلی ‌متر «2.5 اینچ» می رسند. زمانی کـه مورد حمله قرار میگیرند، بـه جای مبارزه، با تولید فریادی فراصوتی بـه عنوان دفاع از خود استفاده میکنند.

در مجموع، قورباغه‌هاي‌ کوچک بـه دلیل تنوع بالا و تطابق با محیط‌هاي‌ مختلف، از جمله جنگل‌هاي‌ بارانی گرمسیری، مناطق مرطوب و حتی بیابان‌ها، اهمیت زیست‌محیطی و اکولوژیکی قابل توجهی دارند و میتوانند نقش مهمی در زنجیره غذایی ایفا کنند.

تصاویر دیدنی از ترفند قورباغه ها برای فرار از باران

قورباغه درختی چشم سرخ «Red-eyed tree frog»

دانستنی هاي‌ قورباغه

قورباغه درختی چشم سرخ، کـه با نام علمی Agalychnis callidryas شناخته می شود، یکی از گونه‌هاي‌ دوزیستان جذاب و رنگارنگ اسـت کـه بومی مناطق زیستی جنگل‌هاي‌ بارانی آمریکای مرکزی می باشد. این قورباغه بـه خاطر چشم‌هاي‌ سرخ رنگ و پوست سبز با خط‌هاي‌ آبی در کناره‌هاي‌ بدن و انگشتان نارنجی‌اش مشهور اسـت. ویژگی‌هاي‌ بارز قورباغه درختی چشم سرخ عبارتند از:

• چشم‌ها: سرخ رنگ با مردمک‌هاي‌ مشکی و بیضی شکل.
• پوست: سبز رنگ با خط‌هاي‌ آبی در کناره‌ها و انگشتان نارنجی.
• زیستگاه: جنگل‌هاي‌ بارانی آمریکای مرکزی، از جنوب مکزیک تا پاناما.
• تغذیه: گوشتخوار، شامل حشرات مانند جیرجیرک‌ها، پروانه‌ها، و مگس‌ها.

این قورباغه‌ها طبق معمولً شب‌ها فعال هستند ودر طول روز بر روی درختان استراحت می کنند. ان‌ها بـه ندرت بر روی زمین دیده می شوند و بیشتر وقت خودرا بر روی شاخه‌ها و برگ‌هاي‌ درختان می‌گذرانند.

قورباغه آبی سمی «Blue poison dart frog»

قورباغه آبی سمی، کـه با نام علمی Dendrobates tinctorius “azureus” شناخته میشود، یکی از انواع قورباغه‌هاي‌ نیزه سمی اسـت کـه بومی جنگل‌هاي‌ بارانی آمریکای مرکزی و جنوبی می باشد. این قورباغه بـه دلیل پوست آبی روشن و درخشان خود کـه بـه عنوان هشداری برای شکارچیان احتمالی از سمی بودن ان‌ها عمل میکند، شناخته شده اسـت. ویژگی‌هاي‌ بارز قورباغه آبی سمی عبارتند از:

• رنگ: آبی شفاف با خال‌هاي‌ مشکی روی پشت.
• اندازه: بین 3 تا 4.5 سانتی‌متر.
• رفتار: بسیار زمینی و تهاجمی، بـه هم‌نوعان خود و گونه‌هاي‌ دیگر حمله میکنند.
• تغذیه: عمدتاً حشره‌خوار، شامل مورچه‌ها، مگس‌ها، عنکبوت‌ها و کرم‌هاي‌ ابریشم.

این قورباغه‌ها بیشتر زمان بیداری خودرا در طول روز بـه جهش‌هاي‌ کوتاه اختصاص می دهند ودر مناطقی کـه منابع آب وجوددارد باقی می مانند. تولیدمثل ان‌ها بـه صورت فصلی اسـت و طبق معمولً در ماه‌هاي‌ فوریه یا مارس در هنگام باران اقدام بـه تولیدمثل می کنند.

رانیتومیا آمازونیکا «Ranitomeya amazonica»

رانیتومیا آمازونیکا «Ranitomeya amazonica» یکی از انواع قورباغه‌هاي‌ زهرآگین اسـت کـه در جنس Ranitomeya قرار دارد و بومی مناطق آمازونی اسـت. اینگونه ابتدا توسط راینر شولته درسال 1999 بـه عنوان Dendrobates amazonicus توصیف شد، زمانی کـه از Dendrobates ventrimaculatus جدا شد، عمدتاً بر اساس ویژگی‌هاي‌ صدای ان. ویژگی‌هاي‌ بارز رانیتومیا آمازونیکا عبارتند از:

• اندازه: طول ان‌ها بین 16 تا 19 میلیمتر اسـت.
• پوست: دارای پوستی صاف و سیاه، با نوارهای جانبی نارنجی یا قرمز و پاها و دست‌هایي با شبکه‌اي از آبی، خاکستری یا سبز روی زمینه سیاه.
• زیستگاه: زیستگاه ان‌ها در جنگل‌هاي‌ بارانی آمازون اسـت و بیشتر از بروملیادها برای تولیدمثل استفاده میکنند.

این قورباغه‌ها بـه دلیل رنگ‌هاي‌ درخشان و زیبایی کـه دارند، بـه عنوان یکی از جذاب‌ترین گونه‌هاي‌ قورباغه‌هاي‌ زهرآگین شناخته می شوند ودر عین حال، بـه دلیل سمی بودنشان، باید با احتیاط با ان‌ها برخورد شود.

قورباغه سمی توت فرنگی «Strawberry poison-dart frog»

قورباغه سمی توت فرنگی، کـه با نام علمی Oophaga pumilio شناخته میشود، یکی از انواع قورباغه‌هاي‌ زهرآگین کوچک اسـت کـه در آمریکای مرکزی یافت میشود. اینگونه در سراسر منطقه خود، کـه از شرق مرکزی نیکاراگوئه تا کاستاریکا و شمال غربی پاناما امتداد دارد، رایج اسـت. ویژگی‌هاي‌ بارز قورباغه سمی توت فرنگی عبارتند از:

• رنگ: دارای رنگ‌هاي‌ درخشان و متنوع، اغلب بـه رنگ قرمز یا نارنجی با نقاط یا خال‌هاي‌ سیاه.
• اندازه: این قورباغه‌ها طبق معمولً کوچک هستند و اندازه‌شان بـه ندرت از چند سانتی‌متر تجاوز میکند.
• زیستگاه: ان‌ها بیشتر در جنگل‌هاي‌ بارانی و مناطق مرطوب زندگی می کنند.

این قورباغه‌ها بـه دلیل سمی کـه از پوست خود ترشح میکنند، شناخته شده‌اند و این سم میتواند برای شکارچیان احتمالی خطرناک باشد. با این حال، ان‌ها برای انسان‌ها طبق معمولً خطری ندارند مگر این کـه بـه طور مستقیم با پوست تماس پیدا کنند.

قورباغه شیشه‌ای «Glass frog»

قورباغه شیشه‌اي، کـه با نام علمی Centrolenidae شناخته میشود، یکی از دوزیستان اسـت کـه بـه خاطر پوست شفاف و بی‌نظیر خود مشهور اسـت. این قورباغه‌ها در جنگل‌هاي‌ مرطوب و کوهستانی در سرتاسر آمریکای مرکزی و جنوبی، از جمله کشورهایی مانند بلیز، کاستاریکا، گواتمالا، هندوراس، کلمبیا، مکزیک و پاناما یافت میشوند. ویژگی‌هاي‌ بارز قورباغه شیشه‌اي عبارتند از:

• پوست: پوست شکمی شفاف کـه از طریق ان احشاء داخلی مانند قلب، کبد و دستگاه گوارش قابل مشاهده اسـت.
• اندازه: طبق معمولً کوچک، با طولی بین 3 تا 7.5 سانتی‌متر.
• رنگ: رنگ زمینه عمومی اکثر این جانوران سبز لیمویی اسـت.
• زیستگاه: عمدتاً در درختان زندگی می کنند و تنها برای فصل جفت‌گیری بـه زمین می آیند.

این قورباغه‌ها طبق معمولً در هنگام شب فعال هستند و رنگ‌هاي‌ پس‌زمینه‌اي برگ‌ها از طریق پوست شفاف ان‌ها قابل مشاهده اسـت، کـه بـه ان‌ها کمک می کند تا از دید شکارچیان پنهان بمانند.

قورباغه پلنگی «Tiger monkey frog»

قورباغه پلنگی، کـه با نام علمی Phyllomedusa tomopterna شناخته میشود، یکی از انواع قورباغه‌هاي‌ جذاب اسـت کـه بومی حوضه آمازون و سایر مناطق آمریکای جنوبی اسـت. این قورباغه بـه دلیل ظاهر منحصر بـه فرد و رفتارهای جالبش، توجه دوستداران دوزیستان را در سراسر جهان بـه خود جلب کرده اسـت. ویژگی‌هاي‌ بارز قورباغه پلنگی عبارتند از:

• رنگ: سبز روشن با راه‌هاي‌ نارنجی و مشکی در کناره‌هاي‌ بدن.
• انگشتان: دارای انگشتانی میمون‌وار.
• رفتار: این قورباغه‌ها شب‌ها فعال هستند ودر طول روز استراحت می کنند.

این قورباغه‌ها بـه دلیل ظاهر جذابشان، گاهی اوقات بـه اسارت گرفته می شوند، اما باید توجه داشت کـه نگه‌داری از ان‌ها در محیط اسارت نیازمند شرایط خاصی اسـت تا بتوانند بـه خوبی زندگی کنند.

قورباغه دلقک «Atelopus varius»

قورباغه دلقک، کـه با نام علمی Atelopus varius شناخته میشود، یکی از گونه‌هاي‌ قورباغه‌هاي‌ بسیار زیبا ودر عین حال در دسترس خطر انقراض اسـت. اینگونه کـه بـه خانواده Bufonidae تعلق دارد، بومی مناطقی از آمریکای مرکزی مانند کاستاریکا و پاناما اسـت. ویژگی‌هاي‌ بارز قورباغه دلقک عبارتند از:

• رنگ: پوستی نازک و بدنی بـه رنگ زرد با طرح‌هایي مشکی.
• شکم: می تواند بـه رنگ‌هاي‌ زرد، قرمز، سفید، آبی یا سبز باشد.
• وضعیت حفاظتی: در لیست سرخ IUCN بـه عنوان گونه‌اي در بحران انقراض طبقه‌بندی شده اسـت.

متأسفانه، این قورباغه بـه دلیل تغییرات اقلیمی و بیماریهایی مانند قارچ کیتریدیومایکوتا «Batrachochytrium dendrobatidis» کـه با تغییرات دمای هوا و الگوهای جریان آب مرتبط اسـت، بـه شدت در دسترس خطر اسـت. اینگونه اکنون تنها در جمعیت‌هاي‌ کوچک و پراکنده در مناطقی از کاستاریکا و پاناما یافت میشود.

قورباغه سمی شبحی «Phantasmal poison frog»

قورباغه سمی شبحی، کـه با نام علمی Epipedobates tricolor شناخته می شود، یک گونه از قورباغه‌هاي‌ سمی اسـت کـه بومی اکوادور ودر دامنه‌هاي‌ آندین مرکزی این کشور در استان بولیوار یافت میشود. اینگونه بـه دلیل رنگ‌هاي‌ درخشان و زیبایی کـه دارد، بـه عنوان یکی از جذاب‌ترین قورباغه‌هاي‌ سمی شناخته میشود. ویژگی‌هاي‌ بارز قورباغه سمی شبحی عبارتند از:

• اندازه: طول ان‌ها بـه زحمت بـه دو سانتی‌متر میرسد.
• رنگ پوست: قرمز با راه‌هایي سفید رنگ.
• وضعیت حفاظتی: اینگونه بـه عنوان گونه‌اي در دسترس خطر انقراض شناخته شده و تنها در چند مکان در حیات وحش شناخته شده اسـت.

قورباغه سمی شبحی بـه دلیل محدودیت مکانی و کاهش تعداد اینگونه، در لیست قرمز IUCN بـه عنوان گونه‌اي آسیب‌پذیر طبقه‌بندی شده اسـت. این قورباغه‌ها در برگ‌هاي‌ افتاده روی زمین جنگل‌هاي‌ گرمسیری، بـه ویژه نزدیک جریان‌هاي‌ آب ودر تالاب‌ها زندگی میکنند.

حقایقی در مورد قورباغه های شیشه ای «عکس»

در پایان

قورباغه‌ها همه ی ساله بـه محل تولید مثل خود بازمی‌گردند. نرها محدوده جفت‌گیری خودرا مشخص کرده و بـه‌وسیله آوازهای مخصوص ماده‌ها را بـه درون آبگیر دعوت می کنند. تخم‌ریزی ماده‌ها و بارورسازی تخم‌ها توسط نرها در خارج ازبدن اتفاق می‌افتد.