علت و درمان انواع سردرد + روش مقابله با سردرد

علت و درمان انواع سردرد

امروزه سردرد بـه یک درد رایج تبدیل شده و حتی اگر کسی مطلع شود میگرن دارد تعجب نمیکند زیرا با پیشرفت تکنولوزی لازمه هر کاری نگاه کردن بـه ال سی دی و مانیتور و صفحه ي گوشی اسـت و حتی اگر خیاطی و کارهایی کـه نیاز بـه دقت مداوم داشته باشد انجام بدهیم با توجه بـه نیاز بـه بینایی و ضعیف شدن طبیعی ان ممکن اسـت سردرد هاي‌ رایجی بـه سراغ ما بیایند.

علاوه بر این در علت همه ی بیماری ها استرس و یا عصبی شدن حرف اول را می‌زند . تنش هاي‌ موجود در محیط یکی از علل رایش سردرد هستند.

چرا سرم درد میکنه ؟

بر اثر آسیب یا تحریک یا فشار و کشش روی بافت هاي‌ دارای حس درد از جمله پرده ي مننژ کـه مغز و نخاع را احاطه کرده اسـت، پدید می‌آید. زیرا مغز خود هیچ عصبی ندارد کـه موجب احساس درد «الیاف درد» شود.

بافتهای خاصی فقط دارای دارای گیرنده ي درد هستند

لایه نازک بافتی «پری اوستیوم» کـه استخوان ‌ها را احاطه کرده، عضلات جمجمه، سینوس ها، چشم ها و گوشها و پرده هاي‌ نازکی کـه سطح مغز و نخاع را احاطه کرده «مننژ» در اثر التهاب یا تحریک سردرد ایجاد می کند. درد ممکن اسـت خفیف، تیز، کسل کننده، ثابت، متناوب یا شدید باشد.

حس هایی  در ناحیه سر که به خاطر سردرد ایجاد میشوند

خستگی، احساس فشردگی سر، دردی کـه بـه صورت بی وقفه یا متناوب وجوددارد. محل درد ممکن اسـت دریک قسمت چهره یا جمجمه باشد، یا ممکن اسـت در تمام سر باشد. بروز سردرد ممکن اسـت بـه خودی خود یا با انجام فعالیتی مرتبط باشد. ممکن اسـت شروع سردرد، حاد بوده یا بـه تدریج افزایش یابد . سردرد گاهی ممکن اسـت با حالت تهوع و استفراغ همراه باشد.

انواع سردرد و درمان ان ها

 سردردهای تنشی و یا سردرد های اولیه

سردرد تنشی، یکی از انواع سردرد اولیه میباشد کـه طبق معمول در بین زنان بیش از مردان رخ می دهد. طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، از هر 20 نفر در کشور های توسعه یافته یک نفر از سردرد تنشی روزانه رنج می برد. روش هاي‌ درمانی شامل استراحت و روش هاي تسکینی نظیر طب سوزنی و ماساژ، انجام یوگا و ریلکسیشن و نهایتا مصرف داروهای مسکن بدون نیاز بـه نسخه دکتر «OTC» و همچنین داروهایی اسـت کـه توسط دکتر متخصص مغز و اعصاب تجویز میشود.

علایم سردرد تنشی

ردی کـه بـه سردرد تنشی مبتلاست ممکن اسـت این علائم را تجربه کند:

احساس این‌که یک باند محکم دور سرش پیچیده شده اسـت
درد مداوم و خفیفی در دو طرف سر
احساس سفت شدن عضلات خصوصا در ناحیه پیشانی، فک، گردن یا شانه‌ها
افراد مبتلا بـه سردرد تنشی اغلب این سردرد را نادیده میگیرند زیرا درد ان خفیف تا متوسط ​​اسـت، با فعالیت فیزیکی روزانه تشدید نمیشود و سبب ناتوانی نمی شود.

بااین‌حال، اگر سردرد تنشی درمان نشود ممکن اسـت بـه یک اختلال مزمن «طولانی‌مدت» تبدیل شود کـه سبب بروز علائم و عوارضی هم چون این موارد میشود:

اختلال خواب
اختلال در عضلات و مفاصل فک
اضطراب
افسردگی

دردی کـه از پشت سر و بخش فوقانی گردن شروع می شود و افراد ان را بـه صورت یک نوار فشار دهنده توصیف می کنند. این درد ممکن اسـت دور تا دور سر را نیز در بر بگیرد.

بیشترین فشار در ناحیه شقیقه ها یا ابروها احساس می شود یعنی جایی کـه عضلات تمپورالیس و فرونتالیس قرار گرفته اند.

شدت درد متغیر اسـت اما طبق معمول ناتوان کننده نیست. بـه این معنا کـه مانع انجام فعالیت‌هاي‌ روزانه فرد نمی شود. درد دراین نوع سردردها طبق معمول دو طرفه اسـت.

درد با هاله، تهوع، استفراغ و یا حساسیت بـه نور و صدا همراه نیست.

درد بـه صورت گه گاه اتفاق میوفتد. با این حال در برخی افراد هرروز و بـه صورت مکرر بروز مییابد.

درد اختلالی در عملکرد اکثر افراد ایجاد نمیکند.

تشخیص سردردهای تنشی

کلید تشخیص هر نوع سردردی، شرح حالی اسـت کـه بیمار در اختیار دکتر قرار می دهد. دکتر در خصوص سردرد یکسری سوالات مطرح خواهد کرد تا بـه تشخیص برسد. این سوالات، کیفیت، کمیت و مدت زمان درد و علائم همراه را مشخص خواهند کرد.

افراد مبتلا بـه سردرد تنشی طبق معمول شدت درد خودرا بـه صورت دردی خفیف تا متوسط توصیف می کنند کـه در دو طرف سر احساس می شود و با فعالیت بدتر نمی شود. همچنین عنوان می کنند کـه درد انها با علائمی مانند تهوع، استفراغ یا حساسیت بـه نور همراه نیست.

معاینه فیزیکی، بـه ویژه بخش عصبی در سردرد هاي‌ تنشی بسیار حائز اهمیت اسـت. چرا کـه دراین نوع سردردها معاینات عصبی کاملا طبیعی هستند. باید توجه کرد کـه گاهی مواقع ممکن اسـت ناحیه گردن یا اسکالپ در اثر لمس احساس درد کند.

اگر دکتر در معاینات عصبی یافته غیر طبیعی را مشاهده کند باید تشخیص سردرد تنشی را بـه صورت موقت کنار بگذارد و دیگر دلایل ایجاد سردرد را مورد بررسی قرار دهد. پس از رد دیگر انواع سردرد میتوان تشخیص سردرد تنشی را برای فرد مطرح کرد.

درمان سردرد های تنشی

سردردهای تنشی دردناک هستند و افراد ممکن اسـت با شنیدن این‌که نوع سردرد آن ها فقط از نوع تنشی اسـت ناراحت شوند. گرچه این نوع سردردها تهدید کننده حیات فرد نیستند. با این حال ممکن اسـت انجام فعالیت‌هاي‌ روزمره را تا حدی با مشکل روبه‌رو کنند. ا

کثر افراد با استفاده از مسکن هاي‌ بدون نسخه سردرد تنشی خودرا بازرسی می کنند. داروهای ضد درد زیر برای اکثر افراد مفید هستند:

آسپیرین
ایبوبروفن
استامینوفن
ناپروکسن

در صورتی کـه این داروها موثر واقع نشوند، درمان هاي‌ حمایتی دیگری نیز در معرض هستند. درمان هاي‌ جسمانی، ماساژ، بازخورد زیستی و نظارت استرس از جمله روش هاي‌ تکمیلی برای کاهش سردردهای تنشی هستند.

توجه بـه این نکته حائز اهمیت اسـت کـه گرچه داروهای بدون نسخه ایمن هستند اما بـه هرحال دارو هستند و همانند همه ی داروهای دیگر دارای عوارض جانبی و تداخلات مختص خود هستند. اگر در خصوص مسکن مصرفی تان سوالی دارید بهترین کار این اسـت کـه با دکتر خود مشورت کنید. این موضوع بسیار حائز اهمیت اسـت چرا کـه مصرف داروهای مسکن بدون نسخه بسیار متداول اسـت.

هر سردردی میگرن نیست !

سایر سردردهای اولیه عبارتند از میگرن و سردرد خوشه اي.

میگرن و سردرد میگرنی

سردرد میگرنی دومین نوع از سردردهای اولیه اسـت. این سردرد، بیشتر کودکان و بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می دهد. قبل از بلوغ، پسران و دختران بـه طور مساوی دچارسردرد میگرنی می شوند، اما بعد از بلوغ، زنان بیشتر از مردان آسیب می‌بینند.

سردردکلاستر و یا درد ناشی از سردرد خوشه ای

یک نوع نادر از انواع سردرد، سردرد اولیه اسـت کـه بیشتر درسنین 20 سالگی آغاز می شود ودر مردان شایع تر میباشد هرچند زنان و کودکان نیز ممکن اسـت از این نوع سردرد رنج ببرند. طول زمان هر سردرد کوتاهتر از میگرن بوده به‌صورت دوره اي آغاز و ممکن اسـت حدود یک تا سه ماه روزانه چند نوبت فرد بـه ان دچار شود. طبق معمول همراه با احساس پری و سنگینی یکطرفه مخاط چشم و پلک و بینی و همراه با اشک ریزش از یک چشم و آبریزش همان طرف بینی اسـت.

سردرد خوشه‌اي طبق معمول بین ۱۵ دقیقه الی ۳ ساعت طول می کشد و ممکن اسـت ۱ الی ۸ بار در روز رخ دهد. این سردردها ممکن اسـت بـه طور مکرر بـه مدت ۴ الی ۱۲ هفته رخ دهند و سپس ناپدید شوند. سردردهای خوشه‌اي، تقریباً دریک‌زمان مشابه در هرروز اتفاق می‌افتند.

بین اپیزودهای این سردرد طبق معمول فرد هیچ علائمی ندارد. دوره‌هاي‌ بهبودی موقت ممکن اسـت ماه‌ها یا حتی سالها طول بکشند.

سردردهای خوشه‌اي اغلب شامل درد کوتاه اما شدیدی در اطراف یا پشت چشم ودر یک سمت صورت هستند. این درد ممکن اسـت بـه سایر قسمت‌هاي‌ صورت نیز منتشر شود.

علائم سردرد خوشه‌اي عبارت‌اند از:
قرمز شدن یا آبریزش چشم
افتادگی یا ورم پلک
مسدود شدن بینی یا آبریزش بینی
کوچک‌تر «منقبض شدن» مردمک یک‌چشم
عرق کردن پیشانی
سوزش چشم و سردرد خوشه‌اي نیز گاهی باهم رخ میدهند.

چرا به آن سردرد خوشه ای میگویند؟

دلیل این نامگذاری این اسـت کـه این نوع سردردها چند هفته یا بیشتر بروز پیدا می کنند و پس از ان بـه مدت چندین ماه تا چندین سال ناپدید می شوند. این سردردها در زمان مشخصی از روز اتفاق می افتند و طبق معمول فرد را نیمه شب از خواب بیدار می کنند. علت قطعی این نوع سردردها هنوز مشخص نیست اما ممکن اسـت ناشی از آزادسازی ناگهانی هیستامین یا سروتونین در مغز باشد.

هیپوتالاموس کـه در قاعده مغز قرار گرفته اسـت، مسئول تنظیم ساعت بیولوژیک بدن اسـت و میتواند منشأ این نوع سردردها باشد. اسکن مغز بیماران، در هنگام تجربه این نوع سردردها، نشان دهنده فعالیت غیر طبیعی هیپوتالاموس می‌باشد. نکات زیر در مورد سردردهای خوشه‌اي صدق میکند:

بـه صورت خانوادگی بـه ارث می‌رسند کـه این موضوع مطرح کننده دخالت احتمالی عوامل ژنتیکی اسـت.
ممکن اسـت با تغییرات الگوی خواب تشدید شوند.
ممکن اسـت با مصرف برخی داروها «نظیر نیتروگلیسرین کـه برای بیماران قلبی استفاده می شود» بدتر شوند.
اگر فردی در دوره اي با احتمال بالای وقوع سردرد خوشه اي قرار دارد باید بداند کـه این نوع سردرد با مصرف سیگار، الکل و برخی مواد غذایی خاص تشدید می شود.

تشخیص سردردهای خوشه ای 

تشخیص سردرد خوشه اي با شرح حال ممکن اسـت. توصیف درد و عود ان دریک ساعت مشخص بـه تنهایی برای تشخیص سردرد خوشه اي کافی اسـت. اگر فرد در حین تجربه سردرد معاینه شود می‌توان آبریزش بینی یا چشم ها را در وی مشاهده کرد. در دیگر مواقع کـه بیمار دچار سردرد نیست، معاینه کاملا طبیعی می‌باشد. بنابر این تشخیص بر اساس شرح حال میسر خواهد بود.

درمان سردرد خوشه ای

درمان سردردهای خوشه اي ممکن اسـت بسیار دشوار بوده و با آزمون و خطا همراه باشد تا بهترین درمان اختصاصی برای هر بیمار شناسایی شود. از آنجایی کـه سردرد هرروز اتفاق میوفتد. بنابر این از دو نظر نیازمند درمان اسـت: نظارت درد و پیشگیری از وقوع مجدد سردرد. گزینه هاي‌ درمانی اولیه این نوع از سردرد عبارتند از:

غلظت هاي‌ بالای اکسیژن 

تزریق داروهای خانواده تریپتان ها نظیر سوماتریپتان، زولمیتریپتان و ریزاتریپتان کـه از داروهای متداول درمان میگرن هستند.
استفاده از اسپری یا قطره لیدوکائین در بینی کـه یک بی حس کننده موضعی اسـت.
دی هیدرو ارگوتامین کـه باعث انقباض عروق می شود.

سردرد  ثانویه با علت های عفونی

سردرد ثانویه یکی از انواع سردرد اسـت کـه بـه علت مشکل اساسی ساختاری یا عفونی در سر و گردن پدید می‌آید. این گروه شامل دسته بسیار گسترده اي از علت ها اسـت کـه درد و ناراحتی ان از یک درد دندانی ناشی از دندان هاي‌ پوسیده یا سینوس آلوده، تا شرایط خاصی مانند خون ریزی در مغز یا عفونت هایي مانند انسفالیت یا مننژیت را شامل میشود.

همان طور کـه اشاره شد، سردرد ثانویه طبق معمول در اثر آسیب یا بیماری خاص ایجاد میشود. بـه عنوان مثال، سردرد سینوسی بـه علت افزایش فشار و یا عفونت در سینوس ها، میباشد.

سردردهای ناشی از تروما یکیدیگر از انواع سردرد ثانویه هستند کـه به‌ دنبال ضربه مغزی ایجاد می شوند.

این گروه از سردردها شامل سر درد هاي‌ مرتبط با سوء مصرف مواد یا حتی مصرف بی رویه انواع مسکنها نیز می شود «سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو یا Medication overuse headache ».

تشخیص سردرد ثانویه

درصورت وجود وقت کافی، تشخیص سردردهای ثانویه با اخذ یک شرح حال کامل و سپس انجام معاینه فیزیکی و بررسی هاي‌ آزمایشگاهی و رادیولوژی انجام می شود.

با این حال گاهی مواقع بیمار با علائم شدید و کاهش سطح هوشیاری یا ناپایداری علائم حیاتی ناشی از بیماری زمینه اي مراجعه می کند. دراین شرایط، دکتر بـه جای منتظر ماندن تا آمدن نتایج آزمایشات تشخیصی باید بـه دنبال درمان یک عامل خاص باشد.

بـه عنوان مثال بیماری کـه با سردرد، تب، سفتی گردن و گیجی مراجعه کرده اسـت، ممکن اسـت بـه مننژیت مبتلا شده باشد. از آنجایی کـه مننژیت میتواند بسیار کشنده باشد، بنابر این باید قبل از رسیدن نتیجه آزمایش‌ها و انجام پونکسیون کمری بـه منظور تایید تشخیص، درمان آنتی بیوتیکی آغاز شود.

هر چند ممکن اسـت در نهایت مواردی نظیر تومور مغزی یا خون ریزی زیر عنکبوتیه تشخیص داده شود، با این وجود تجویز سریع آنتی بیوتیک بهتر از عدم تجویز ان میباشد.

 آزمایش‌های سردرد ثانویه 

شرح حال بیمار و معاینه فیزیکی نخستین سرنخ برای شناسایی علت سردرد ثانویه میباشد. بنابر این دریافت خدمات دکتری و محاسبه سردرد برای همه ی بیمارانی کـه سردرد آن ها بـه تازگی شروع شده، الزامی اسـت.

نوع آزمایش‌هایي کـه ممکن اسـت بـه تشخیص بیماری زمینه اي عامل سردرد کمک کنند بـه محاسبه دکتر و نوع بیماری یا آسیب احتمالی بستگی دارد. متداول‌ترین ایت آزمایش‌ها عبارتند از:

آزمایش‌های خونی برای سردرد

توموگرافی کامپیوتری گردن
MRI مغزی
پونکسیون کمری
آزمایش‌هاي‌ خونی

آزمایش‌هاي‌ خونی درکنار شرح حال و معاینه فیزیکی اطلاعات کمک کننده اي را در روند تشخیص بیماری در اختیار دکتر فوق تخصص مغز و اعصاب قرار می دهند. بـه عنوان مثال عفونت یا التهاب در بدن ممکن اسـت منجر بـه افزایش تعداد گلبول هاي‌ سفید، سرعت رسوب گلبول هاي‌ قرمز«ESR» و پروتئین واکنش دهنده نوع C «بـه اختصار CRP» شود.

این دو یافته بسیار غیر اختصاصی هستند بـه این معنا کـه ESR و CRP بـه دنبال هر گونه مورد غیرطبیعی نظیر التهاب یا عفونت افزایش پیدا می کنند. ولی علت اصلی بیماری را مشخص نمیکنند. ESR طبق معمول برای تشخیص تجربی آرتریت تمپورال بـه کار می‌رود. آرتریت تمپورال طبق معمول در افراد بالای ۶۵ سال ایجاد می شود بـه نحوی کـه فرد با یک سردرد شدید و ضربان دار مراجعه می کند.

علت این بیماری، التهاب شریان تمپورال دریک سمت سر میباشد. آزمایش‌هاي‌ خونی ممکن اسـت برای محاسبه اختلالات آب و الکترولیت و تعداد دیگری از مشکلات بالفعل کـه کبد، کلیه‌ها و غده تیروئید را درگیر می کنند، مورد استفاده قرار بگیرند. آزمایش‌هاي‌ زهر شناسی نیز ممکن اسـت در مواردی نظیر سوء مصرف الکل یا مواد مخدر و برخی داروهای خاص مفید باشند.

وموگرافی کامپیوتری سر «CT-scan»

سی تی اسکن قادر اسـت هر گونه خون ریزی، تورم و تومور در مغز را شناسایی کند. همچنین می تواند شواهدی مبنی بر وجود سکته مغزی ارائه نماید. با تزریق داخلی وریدی ماده کنتراست «آنژیوگرام»؛ سی تی اسکن می تواند برای محاسبه عروق مغز از نظر وجود آنوریسم مورد استفاده قرار بگیرد.

MRI مغز

ام آر آی قادر اسـت تا آناتومی مغز، نخاع و لایه هاي‌ پوشاننده انها را بـه خوبی نشان دهد. ام آر آی بسیار دقیق تر از سی تی اسکن اسـت ولی در همه ی بیمارستان ها موجود نمی باشد. علاوه بر این، انجام ام آر آی نیازمند زمان بیشتری اسـت. همچنین برای انجام ان بیمار باید بی حرکت بماند و فاقد هر گونه جسم فلزی در بدن خود باشد.

پونکسیون کمری

میتوان مایع مغزی – نخاعی رابا استفاده از فرو کردن سوزن دربخش تحتانی کمر بـه دست آورد. این مایع از نظر وجود عفونت و خون در ان مورد بررسی قرار می گیرد. تقریباً در تمام موارد، قبل از انجام پونکسیون کمری، بـه منظور خاطرجمعی از عدم وجود خون ریزی، تورم و یا تومور در مغز، سی تی اسکن انجام می شود.

فشار مایع مغری – نخاعی را می‌توان با استفاده از سوزن وارد شده سنجید. پرفشاری این مایع درکنار شرح حال و معاینه فیزیکی مناسب می تواند مطرح کننده فشار داخل جمجمه اي ایدیوپاتیک باشد.

سردرد بعد از بارداری

مطالعات نشان داده‌اند کـه حدود ۳۹ درصد از افراد، در نخستین هفته پس از زایمان، سردرد را تجربه میکنند. دلیل سردرد بعد از زایمان طبیعی و سزارین، تغییرات در سطح استروژن اسـت.

پس از بارداری، سطح استروژن بـه طور قابل‌توجهی کاهش پیدا می کند کـه این یکی از دلایل افسردگی پس از زایمان نیز هست.

اصلی‌ترین علل سردرد بعد از بارداری عبارت‌اند از:

استرس
کمبود خواب
خستگی مفرط
کم‌آبی بدن

گاهی اوقات، سردرد پس از بارداری میتواند نشان ‌دهنده اختلالات جدی اي نظیر این موارد باشد:

پره اکلامپسی یا اکلامپسی
مننژیت
تومور
سردرد نخاعی
واکنش بـه یک دارو

نحوه تشخیص انواع سردرد

ممکن اسـت دکتر برای تشخیص سردرد، یک معاینه فیزیکی انجام دهد. سایر مراحل برای تشخیص این عارضه عبارت‌اند از:

تجزیه‌وتحلیل تاریخچه دکتری بیمار

دکتر سوالات مفصلی در مورد سردردهایتان می‌پرسد هم چون:

زمان شروع انها
تکرر اپیزودها
ویژگی‌هاي‌ درد
محرک‌ها یا عوامل تشدیدکننده
علائم اورا
سابقه مصرف داروهای پیشگیرانه
مقایسه علائم با مقیاس طبقه‌بندی بین‌ المللی اختلالات سردرد «ICHD-3»
پزشکان از مقیاس ICHD-3 برای تشخیص صحیح سردرد استفاده میکنند، زیرا انواع گوناگونی از سردرد وجود دارند کـه عده اي از انها علائم مشترکی دارند.

تعیین وجود اورا یا هاله
اگر قبل از بروز سردرد، اورا را تجربه می کنید، این نشانه‌اي اسـت از این‌که سردردتان از نوع میگرنی اسـت.

روش‌هاي‌ تصویربرداری برای رد سایر علل

اگر دکتر شک کند کـه سردرد ثانویه دارید، ممکن اسـت آزمایش‌هاي‌ تصویربرداری از مغز «هم چون سی‌تی‌اسکن یا MRI» را تجویز کند تا خاطرجمعی حاصل کند کـه دلیل سردردتان اختلالاتی نظیر سکته مغزی یا تومور نیستند.

معاینه چشم

ازآنجایی‌کـه خستگی چشم و سردرد باهم در ارتباط‌اند، یک معاینه معمول چشم می تواند مشکلات بینایی کـه سبب بروز سردرد شده‌اند را تشخیص دهد. بـه یاد داشته باشید کـه مشکلاتی نظیر ورم ناشی از تومور مغزی یا التهاب نیز میتوانند سبب بروز تغییراتی شوند کـه در طول معاینات چشم تشخیص داده میشوند.

آزمایش خون

آزمایش خون می تواند بـه دکتر نشان دهد کـه آیا مشکلی هم چون عفونت وجوددارد یا خیر.

پونکسیون نخاعی

در برخی موارد، اختلالات مغزی نظیر التهاب و خون ریزی ممکن اسـت سبب بروز سردرد شوند. پونکسیون نخاعی شامل استفاده از یک سوزن بلند برای نمونه‌برداری از مایع مغزی نخاعی اسـت. این نمونه سپس در آزمایشگاه مورد تجزیه‌وتحلیل قرار میگیرد.

درمان سردرد

هر سردردی نیاز بـه دارو ندارد. طبق معمول درمان‌هاي‌ گوناگونی در معرض‌اند کـه دکتر بسته بـه نوع سردرد، تکرر و علت ان؛ نوع مناسبی را بـه شـما توصیه می کند.

گزینه‌هاي‌ درمانی عبارت‌اند از:

مدیریت استرس، بـه شـما راه‌هاي‌ مقابله با موقعیت‌هاي‌ استرس‌زا را یاد میدهد. برای کاهش استرس نیز تکنیک‌هاي‌ ریلکسیشن انتخابی عالی هستند. میتوانید از تنفس عمیق، آرام‌سازی ذهن و عضلات، تصویرسازی ذهنی و موسیقی برای کاهش سطح استرستان استفاده کنید.

بیوفیدبک بـه شـما کمک می کند کـه تشخیص دهید چه زمانی فشار عصبی در بدن تان ایجاد شده اسـت. در طول این پروسه درمانی یاد می گیرید کـه چگونه بدن بـه موقعیت‌هاي‌ استرس‌زا واکنش نشان می دهد و چگونه می توانید این واکنش‌ها را آرام کنید. در طول بیوفیدبک، سنسورهایی بـه بدن متصل میشوند. این سنسورها پاسخ‌هاي‌ فیزیکی غیرارادی بـه سردرد را بازرسی میکنند کـه شامل افزایش دراین موارد اسـت:

سرعت تنفس
نبض
ضربان قلب
دمای بدن
تنش عضلانی
فعالیت مغز
داروهای مفید برای درد سر

طبق معمول سردردها بـه‌خوبی بـه داروهای بدون نسخه پاسخ میدهند. اما توجه داشته باشید کـه استفاده زیاد از این داروها می تواند منجر بـه بروز سردرد طولانی‌مدت روزانه شود.

برای درمان سردرد شدید و مکرر، دکتر مصرف داروهای تجویزی را توصیه می کند.

داروهای پس از بروز سردرد

پس از شروع سردرد، می توانید از این داروها برای کمک بـه درمان سردرد و علائم ان استفاده کنید. عده اي از این داروها عبارت‌اند از:

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی «NSAIDs»
اسپری‌هاي‌ بینی
درمان‌هاي‌ پیشگیرانه
این داروهای پیشگیرانه باید بـه طور مرتب مصرف شوند تا تعداد دفعات بروز سردرد را محدود کنند و شدت علائم را کاهش دهند. این داروها عبارت‌اند از:

داروهای ضدتشنج
داروهای ضدافسردگی
داروهای تزریقی نظیر امگالیتی «Emgality»
داروهای ضد روان‌پریشی
مسدود کننده‌هاي‌ کانال کلسیم

طب سوزنی

طب سوزنی، بـه التیام جریان انرژی مثبت در سرتاسر بدن کمک می کند. همچنین ادعا بر این اسـت کـه این روش انرژی منفی کـه سبب بروز درد میشود را از بین می برد. از دیدگاه دکتری مدرن، طب سوزنی سیستم‌هاي‌ مختلفی را در بدن تحریک میکند. این روش ممکن اسـت واکنش التیام را نیز تحریک کند.

طب سوزنی، بدن را بـه یکسری نواحی و نقاط فشار تقسیم می کند. سوزن‌هاي‌ ان بسته بـه علائمتان در نقاط فشار گوناگونی وارد میشوند. این نقاط طبق معمول نزدیک عصب‌ها در بدن هستند. این سوزن‌ها، عصب‌ها را تحریک میکنند تا هورمون‌هایي نظیر اندورفین را ترشح کنند کـه سبب تحریک واکنشی در بدن می شوند. این تحریک سیستم ایمنی و گردش خون، همان چیزی اسـت کـه طبق ادعای طرف‌داران طب سوزنی، میتواند میگرن و سردردهای تنشی را تسکین دهد.

بر اساس نتایج بررسی ۲۲ آزمایش بالینی کـه روی ۴۹۸۵ نفر انجام شدند، طب سوزنی می تواند تکرر سردرد را در افراد مبتلا بـه میگرن کاهش دهد و ممکن اسـت تأثیری مشابه داروهای پیشگیرانه داشته باشد.

ماساژ درمانی

طبق نتایج عده اي از مطالعات، ماساژدرمانی می تواند یک درمان موثر برای میگرن باشد. ماساژدرمانی می تواند درد میگرن را کاهش دهد و کیفیت زندگی فرد را التیام بخشد. یک تحقیق کـه در ایالات متحده روی افراد مبتلا بـه میگرن صورت گرفت، ۲۶ شرکت‌کننده را در دو گروه قرار داد. گروه بازرسی، هیچ درمان دکتری اي را دریافت نکردند، این در حالی بود کـه گروه دیگر دو بار در هفته بـه مدت ۵ هفته ماساژدرمانی دریافت کردند.

طبق نتایج، گروه آخر نتایج بهتری را دریافت کردند. این گروه موارد زیر را گزارش کردند:

درد میگرن بسیار کمتر
روزهای زیادی کـه بدون سردرد و علائم بودند
مشکلات خواب کمتر
سطوح بالاتری از هورمون شادی «سروتونین»

راه های درمان خانگی سردرد

دراین قسمت بـه عده اي از رایج ‌ترین درمان‌هاي‌ خانگی برای سردرد اشاره کرده‌ایم:

مصرف آب کافی و تاثیر آن بر کاهش سردرد

طبق نتایج مطالعات صورت‌گرفته، کم‌آبی بدن از رایج ‌ترین علل سردردهای تنشی و میگرن اسـت. نشان‌داده‌شده اسـت کـه مصرف آب میتواند در عرض ۳۰ دقیقه الی سه ساعت علائم سردرد را تسکین دهد.

کمپرس های سرد

استفاده از کمپرس سرد بـه کاهش علائم سردرد کمک می کند. استفاده از کمپرس سرد یا یخ روی گردن یا سر، التهاب را کاهش می دهد، هدایت عصبی را کند می کند و رگ‌هاي‌ خونی را منقبض میکند. تمام این موارد بـه کاهش سردرد کمک میکنند. برای درست‌کردن کمپرس سرد، یک کیسه ضدآب رابا یخ پر کنید و ان را دریک حوله نرم بپیچید.

منیزیم

منیزیم یکی از موادمعدنی مهم برای بدن اسـت کـه برای عملکردهای زیادی «از جمله بازرسی قندخون و انتقال عصبی» نقش کلیدی دارد. منیزیم همچنین یک درمان ایمن و موثر برای سردرد درنظر گرفته می شود. طبق مطالعات، مصرف روزانه ۶۰۰ میلی‌گرم سیترات منیزیم خوراکی در روز بـه کاهش تکرر و شدت سردردهای میگرنی کمک می کند.

زنجبیل 

یک مطالعه اخیر نشان داد کـه مصرف زنجبیل، بـه همراه داروهای مسکن بدون نسخه، میتواند سردرد را افراد مبتلا بـه میگرن کاهش دهد. عده اي از مطالعات دیگر نشان دادند کـه زنجبیل عملکردی هم چون داروهای تجویزی میگرن دارد.

ویتامین‌ ب کمپلکس و کاهش سردرد

ویتامین‌هاي‌ B گروهی از میکرونوترینت‌هاي‌ محلول در آب هستند کـه نقش‌هاي‌ مهمی در بدن ایفا میکنند. برای مثال، بـه سنتز «ترکیب» انتقال‌دهنده‌هاي‌ عصبی و تبدیل مواد غذایی بـه انرژی کمک میکنند.

عده اي از ویتامین‌هاي‌ B نقش محافظت‌کننده در برابر سردرد دارند. چندین مطالعه نشان داده‌اند کـه مکمل‌هاي‌ ویتامین B نظیر ریبوفلاوین «B2»؛ فولات، B12 و پیریدوکسین «B6» بـه کاهش علائم سردرد کمک میکنند.

ویتامین‌هاي‌ B کمپلکس حاوی هر هشت ویتامین B هستند و روشی بی‌خطر و مقرون‌بـه‌صرفه برای درمان طبیعی علائم سردرد محسوب می شوند.

کافئین 

میتوانید برای التیام سردرد، چای، قهوه یا هر چیز دیگری کـه حاوی کمی کافئین اسـت را مصرف کنید. اگر فورا پس از شروع درد کافئین مصرف کنید، این ماده میتواند سردرد را بـه طرز چشمگیری کاهش دهد. کافئین همچنین می تواند بـه مسکن‌هاي‌ بدون نسخه نظیر استامینوفن کمک کند کـه عملکرد بهتری داشته باشند.

درمان سردرد بعد از بارداری

برای درمان سردردهای بعد از بارداری نیز می توانید از روش‌هاي‌ درمانی کـه در قسمت بالا ذکر شدند استفاده کنید.

چگونه سردرد نگیریم 

نکته کلیدی در پیشگیری از سردرد این اسـت کـه بفهمید چه چیزی سبب بروز سردرد شده اسـت. محرک‌هاي‌ سردرد برای هر فردی با دیگری متفاوت‌اند. برای مثال چیزی کـه سبب بروز سردرد در شـما می شود، ممکن اسـت برای دیگران مشکل‌ساز نباشد. هنگامی کـه محرک‌ها را شناسایی کردید، میتوانید از آن ها اجتناب کنید یا آن ها را بـه حداقل برسانید.

برای مثال، ممکن اسـت متوجه شوید کـه عده اي از رایحه‌هاي‌ قوی سبب بروز سردرد شدید در شـما میشوند. دراین شرایط، پرهیز از استفاده از عطرها و محصولات خوشبو میتواند تفاوت زیادی در تعداد سردردهایی کـه تجربه میکنید ایجاد کند. همین موضوع در مورد سایر محرک‌هاي‌ رایج مانند مواد غذایی مشکل‌ساز، کمبود خواب و وضعیت نامناسب بدن نیز صدق می کند.

بااین‌حال، تعداد زیادی از افراد قادر بـه پرهیز از محرک‌ها یا تشخیص انها نیستند. دراین شرایط دکتر می تواند بـه شـما کمک کند.

اگر این علائم را دارید اینها عوارض سردرد هستند!

در بیشتر مواقع سردردها سبب بروز عوارض جدی نمی شوند. اما گاهی اوقات عده اي از انواع سردرد «خصوصا سردردهایی کـه ناشی از ضربه بـه سر یا عفونت هستند» سبب بروز عوارض خطرناکی نظیر این موارد میشوند:

گیجی یا نامفهوم بودن گفتار
تب
تشنج یا ازدست‌دادن هوشیاری
سفتی گردن، یا درد در گوش یا چشم
ضعف یا بی‌حسی
درصورت مشاهده این علائم فورا بـه دکتر مراجعه کنید.

سردرد بعد از استعمال مشروب و دخانیات «قلیون»

سردردهای هیجانی نیز دراین دسته قرار میگیرند. افرادی کـه بیش از حد الکل مصرف می کنند بـه علت اثرات الکل و کم آبی بدن، دچار سردرد می شوند. درمان سر درد بعد از مشروب با خوردن آب کافی یا در بعضی موارد حاد، دارو مسکن رفع می شود.

درد ناشی از سردرد ثانویه

مصرف بیش از حد دارو «مسکن ها» می تواند منجر بـه درد مداوم سر شود. سردرد ممکن اسـت پس از مدتی بعد از مصرف دارو التیام یابد و سپس بـه حالت عادی بازگردد «اصطلاح “سردرد برگشتی”» همچنین در صورتی کـه سردرد بـه همراه علائمی نظیر تب، سفتی عضلات گردن ؛ احساس ضعف، تغییر احساس دریک طرف بدن، اختلال در بینایی، استفراغ یا تغییر رفتار همراه باشد، ممکن اسـت ناشی از عفونت هاي‌ جدی باشد .

 علت تیر کشیدن لحظه ای سر و یا درد ناشی از نورالژی ها

نورالژی بـه معنی درد تیر کشنده، ناگهانی، بسیار کوتاه مدت و تکرار شونده در حوزه ي یک عصب خاص اسـت. نورالژی می تواند بـه علت تحریک یا التهاب یکی از اعصاب دوازده گانه در مغز کـه سیگنال هاي‌ حسی «مانند درد» را بـه سر و گردن ارسال می کند، ایجاد شود.

نورالژی عصب سه قلو «عصب زوج پنجم مغزی یا تریجمینال کـه مسئول تامین حس صورت از پیشانی تا چانه می‌باشد» نوعی نورالژی میباشد کـه باعث درد صورت میشود. درصورت تحریک یا التهاب درد یک نیمه ي صورت میشود.

چرا  سردرد میگرنی دارم ؟ علل سردرد میگرنی

این سردرد یکطرفه یا دوطرفه، طبق معمول ضربان دار و ممکن اسـت همراه با حالت تهوع و استفراغ بوده با برخی بوهای خاص مثل بوی دود یا عطرهای تند یا سر و صدا و یا نور زیاد تشدید شود و با استراحت در محیط تاریک و ساکت و گاهی کمپرس سرد یا گرم تخفیف یابد.

علائم رایج سردرد میگرنی 

احساس سبکی سر
اختلالات حسی نظیر تغییراتی در بینایی کـه بـه‌عنوان “هاله یا اورا” شناخته می شود. تاری دید و سردرد میگرنی نیز باهم در ارتباط‌اند.
حساسیت بـه نور یا صدا
حالت تهوع
استفراغ
این سردردها میتوانند بـه طور قابل‌توجهی روی کیفیت زندگی فرد تاثیر بگذارند. درصورت عدم درمان، یک اپیزود میگرن ممکن اسـت بین ۴ الی ۷۲ ساعت طول بکشد. تکرر اپیزودها در هر فردی متفاوت اسـت، اما تعداد زیادی از افراد در هرماه، ۲ الی ۴ اپیزود میگرن را تجربه می کنند.

سردرد های خطرناک که باید در زمان احساس به پزشک معالج مراجه کنید

هر ناحیه از سر کـه دچار درد می شود علایم خاص خودش را دارد.در عکس زیر انواع سر درد را مشاهده میکنید.

میگرن می تواند باعث سردرد شدید دریک طرف سر شود و اغلب با حالت تهوع، استفراغ و حساسیت شدید بـه نور و صدا همراه اسـت. حملات میگرن می تواند ساعتها تا روزها طول بکشد و درد می تواند آن قدر شدید باشد کـه در فعالیت هاي‌ روزمره شـما تداخل ایجاد کند.

داروها می توانند بـه جلوگیري از برخی میگرن ها کمک کرده و درد انها را کاهش دهند. داروهای مناسب و تغییر در سبک زندگی ممکن اسـت بـه درمان میگرن کمک کنند. سردردی ناگهانی و شدید همراه با علائم زیر نشانه این اسـت کـه باید فوراً بـه دکتر مراجعه کنید:

ضعف، سرگیجه، از دست دادن تعادل ناگهانی یا افتادن، بی حسی یا گزگز
مشکل در گفتار، گیجی، تشنج، تغییر شخصیت یا رفتار نامناسب
تاری دید، دو بینی
تب، تنگی نفس، سفتی گردن یا بثورات پوستی
درد شدید سردرد کـه شب شـما را بیدار می کند
حالت تهوع و استفراغ شدید
سردردهایی کـه پس از آسیب دیدگی سر یا تصادف اتفاق میوفتد
نوع جدیدی از سردرد کـه برای نخستین بار پس از 50 سالگی شروع می شود
سردردهایی داشته باشید کـه در اثر سرفه، خم شدن، فعالیت جنسی یا سایر فعالیتهای بدنی شدید ایجاد شوند
سابقه سردرد داشته باشید اما اخیراً متوجه تغییر علائم شده اید.

استرس و سردرد

سردردهای اضطرابی یکیدیگر از علائم جسمی رایج اسـت. اگر استرس دارید یا از چیزی نگران هستید، ممکن اسـت سردردهای تنشی داشته باشید. تجربه سردردهای شدید یا مکرر نیز می تواند علائم اضطراب را بدتر کند.

سردرد های طبیعی

سردردهای طبیعی طبق معمولً بـه دلیل کم آبی، تنش عضلانی، درد عصبی، تب، ترک کافئین، نوشیدن الکل یا خوردن برخی غذاها ایجاد می شوند. همچنین ممکن اسـت در اثر دندان درد، تغییرات هورمونی یا بارداری یا بـه عنوان عارضه جانبی دارو اتفاق بیفتد.

سردرد انواع مختلفی دارند و خودسرانه نباید برای انها درمانی درنظر بگیریم.

سایت تالاب برای شـما عزیزان ارزوی سلامتی و پیروزی دارد . امید اسـت این مطالب مفید بوده باشند .