در ماه مبارک رمضان هستیم و برای خیلی ها که زودتر دچار تشنگی و گرسنگی میشوند اهمیت دانستن بهترین غذا برای سحر مهم است. ما بـه شما در این مقاله خواهیم گفت بهترین غذا و خوراکی ها در سحر چیست و توصیه هاي مهمی را برای شما روزه داران عزیز خواهیم داشت.
1- وعده سحري، معادل ناهاري است كه در روزهاي عادي ميخورديد؛ يعني انواع غذاهاي برنجي را ميتوانيد در اين وعده بگنجانيد.
2- ميتوانيد 10 تا 12 قاشق غذاخوري برنج پخته «البته كمي چربشده با روغن زيتون يا روغن كانولا» را همراه انواع خورشهاي سنتي در اين وعده ميل كنيد.
3- خوردن سالاد در اين وعده، بخشي از آب مورد نياز بدنتان را تامين خواهد كرد و البته بهتر است که چاشني آن، آبليموي تازه يا سركه بالزاميك و روغن زيتون باشد.
4- اگر جزو آنهايي هستيد كه در اين وعده اشتهاي كمي دارند، بهتر است حجم مختصري از غذاهاي پركالري و البته مغذي را براي اين وعده انتخاب كنيد؛ مانند حليمي كه با كمي كره و دارچين طعمدار شده است.
5- خوردن مخلوط ميوههاي فصل با لبنياتي مانند شير و ماست يکي از گزينههاي مناسب براي شروع اين وعده است تا اشتهايتان براي خوردن سحري بيشتر شود.
6- مصرف نوشابههاي گازدار و غذاهاي شور و پرادويهاي مانند انواع فستفودها را در اين وعده بـه کلي فراموش کنيد تا در طول روز دچار تشنگي نشويد.
7- بهترين نوشيدني براي جلوگيري از تشنگي در طول روزهاي روزهداري، آب است که البته ميتوانيد آن را با كمي آبليموي تازه طعمدار كنيد.
8- از مصرف سير، پياز و حتي سبزي خوردن در اين وعده بپرهيزيد تا بوي دهانتان براي اطرافيان، آزاردهنده نباشد.
حتما بخوانید: تغذیه بهترین و بدترین خوراکی ها هنگام سحر
وی با بیان این که بـه تجربه ثابت شده، افرادی که بـه اندازه و بـه طور منظم غذا میخورند نسبت بـه کسانی که بـه طور نامنظم و بیش از حد نیاز غذا میخورند، سالمترند، تصریح کرد: بنابراین ماه رمضان، فرصت مغتنمی برای نظم بخشی بـه برنامه غذایی و تمرکز بیشتر بر روی مقدار و نوع وعدههاي غذایی مصرفی است. در نتیجه با کسب اطلاعات کافی، میتوانیم علاوه بر بهرهگیری معنوی، بـه سلامت جسم هم بپردازیم.
وی ادامه داد: از دیگر مزایای روزه این است که افراد بـه کمتر غذا خوردن و در نتیجه کاهش دریافت انرژی و در نتیجه کاهش وزن تشویق میشوند. روزه گرفتن همچنین میتواند بـه کاهش کلسترول تام خون بخصوص کلسترول بد «LDL-c» کمک کرده و باعث افزایش کلسترول خوب خون «HDL-c» شود که مجموعه این تغییرات میتواند بـه پیشگیري از بیماریهایی مانند پرفشاری خون، چاقی و افزایش چربیهاي خون کمک کند.
وی با تاکید بر نکات ضروری در مورد چند گروه خاص، اظهار کرد: بـه طور کلی بیمارانی که نیاز بـه مصرف منظم دارو در طول روز دارند، برای روزه گرفتن حتماً باید با پزشک معالج خود مشورت کنند، زنان باردار و شیرده و همچنین کودکانی که احیاناً دچار سوءتغذیه یا مشکلات جسمی باشند نیز باید مورد توجه خاص قرار گرفته و با نظر پزشک و متخصص تغذیه تصمیمگیری کنند.
کاویانی، اولین و مهم ترین مساله را خوردن سحری عنوان کرد و گفت: برخی از روزهداران بدون سحری روزه گرفته و یا نیمه شب مختصر غذایی خورده و تا افطار روز بعد هیچ غذایی نمیخورند.
این در حالیست که نخوردن سحری باعث میشود نیازهای تغذیهاي افراد تأمین نشده و بویژه سلولهاي مغزی که سوخت اصلی انها قند «گلوکز» است، دچار کمبود این ماده مغذی شده و بدن بـه ناچار برای جبران این مسئله، چربیهاي بدن را بـه طور ناقص میسوزاند که این امر موجب تولید ترکیبات سمی بنام ترکیبات ستونی در بدن میشود. وجود این ترکیبات در بدن عوارضی نظیر بوی بد دهان و سردرد ایجاد میکند.
وی ادامه داد: مشکل دیگری که در صورت حذف وعده سحری میتواند توأم با افت قند خون «هیپوگلیسمی» ایجاد شود، کاهش تمرکز و یادگیری، بیحوصلگی و خستگی است که در نتیجه آن شخص قادر بـه انجام امور و فعالیتهاي روزمره خود بـه نحو مطلوب نخواهد بود.
این متخصص تغذیه، بـه تعویق انداختن احساس گرسنگی را از دیگر مزایای خوردن سحری عنوان کرد و گفت: همان طور که گفته شد، صرف وعده سحری برای همه ی ي روزهداران بـه خصوص نوجوانان در حال رشد ضروری است و باید شامل یک وعده غذای کامل برای هرفرد باشد.
بنابراین باید با گنجاندن منابع غذایی پروتئینی مانند انواع گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ، لبنیات و یا حبوبات بـه همراه غلات در وعده سحری، پروتئین مورد نیاز بدن را تأمین و احساس گرسنگی را بـه تعویق انداخت.
وی تأمین نیاز بدن بـه آب و بـه تعویق انداختن احساس تشنگی را هدف دیگر از خوردن سحری عنوان کرد و گفت: برای دستیابی بـه این هدف چند راهکار وجود دارد. یکی پرهیز از خوردن غذا هاي پرادویه، تند و همینطور غذا هاي شور و همچنین غذا هاي پرچرب که موجب ایجاد احساس تشنگی در طول روز میشود مانند کله پاچه یا سیرابی و شیردان.
کاویانی ادامه داد: راهکار دیگر برای تأمین آب مورد نیاز و بـه تعویق انداختن حس تشنگی، نوشیدن مقدار کافی آب و استفاده از انواع میوهها و سبزیها بـه صورت تازه، آبپز و بخارپز در وعده سحر است.
با این کار علاوه بر آب، ویتامینها و مواد معدنی نیز بـه بدن می رسد. بنابراین توصیه میشود حتماً کنار غذا، سالاد مصرف شده و برای چاشنی هم از موادی مثل آبلیمو بـه همراه روغن زیتون استفاده شود.
وی در این رابطه بـه ذکر نکتهاي بهداشتی اشاره کرد و گفت: یبوست یکی از مشکلاتی است که بـه دنبال نبود آب کافی برای دفع مواد زائد از بدن ایجاد میشود. بنابراین چنانچه در ماه رمضان دچار این حالت شدید، میتوانید از خورشتهاي ملین مانند خورشت آلو و انواع خورشتهاي حاوی سبزی استفاده کنید.
خوردن انواع سبزیهاي خام و پخته، میوهها و برگههاي خیسانده مثل آلو و هلو هم بـه بهبود این وضعیت کمک میکند. ضمناً روغن زیتون همراه سالاد هم در پیشگیري و درمان یبوست مؤثر است.
کاویانی با بیان این که وعده افطار بعد از چند ساعت طولانی استراحت دستگاه گوارش، صرف میشود، اظهار کرد: بنابراین برای فعال شدن مجدد دستگاه گوارش باید نکاتی رعایت شود تا دستگاه گوارش بـه بهترین نحو ممکن فعالیت خود را آغاز کرده و کمترین فشار را متحمل شود. در همین رابطه توصیه میشود شروع افطار با یک نوشیدنی گرم مانند چای شیرین و یا شیر باشد.
همچنین میتوان افطار را با یک ماده غذایی مثل خرما آغاز کرد تا ضمن نظارت اشتها و پرهیز از زیادهروی در خوردن غذا، بخشی از نیاز بدن بـه ویتامینها و مواد معدنی نیز تأمین شود.
مسئول آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور در پایان با تاکید بر این که معده خالی، تحمل غذای سنگین و حجیم را ندارد، افزود: توصیه این است که مقدار زیادی غذا بـه صورت یک باره مصرف نشود؛ چراکه این مساله عوارضی مانند سردرد، سرگیجه و تهوع را بـه دنبال دارد.
برای پیش گیری باید علاوه بر مقدار غذای مصرفی، بـه نوع مواد غذایی نیز توجه شده و از مصرف مواد نفاخ، حجیم و نوشیدنیهاي گازدار خودداری شود. همچنین از مصرف غذا هاي پرچرب مثل آش رشته با سیر و پیاز داغ فراوان و آبگوشت تهیه شده با دنبه، خودداری شود.
1- وعده افطار، معادل همان وعده صبحانهاي است که در روزهاي عادي ميخورديد؛ پس بهتر است بـه حضور تمام گروههاي غذايي در اين وعده غذاييتان توجه كنيد.
2- روزهتان را ميتوانيد با يك استكان شير گرم يا چاي كمرنگ و 2 عدد خرما يا يك قاشق غذاخوري عسل «طبيعي» باز كنيد.
3- ميتوانيد چند برش نان سنگك را همراه با 45 گرم پنير و چند برش گوجهفرنگي و خيار و يك عدد گردو در اين وعده ميل كنيد و البته ميتوانيد پنيرتان را از قبل با گردو يا ساير مغزها و سبزيجات معطر مخلوط كرده و طعمدار كنيد.
4- انواع سوپهاي سبك مانند سوپ شير نيز انتخاب مناسبي براي وعده افطاري هستند؛ البته در خوردن انها زيادهروي نكنيد تا حجم معدهتان پر نشود و اشتهايتان براي خوردن ساير غذاها از ميان نرود.
5- اگر احساس سنگيني يا دلدرد كرديد، كمي صبر كنيد و سپس كاسهاي ماست كه با كمي جوانهگندم و پودرمغزها «مانند مغزپسته، بادام و كنجد» مخلوط کردهايد، ميل كنيد. حتي مخلوط ماست و انواع ميوههاي فصل هم انتخاب مناسبي براي اين وعده هستند.
6- براي شام بهتر است از منابع پروتئيني استفاده كنيد؛ البته از انواع كمچرب. بـه طور مثال، تكهاي ماهي يا سينهمرغ كبابي همراه با انواع سبزيجات بخارپزشده مانند هويج، لوبياسبز، نخودفرنگي و ذرت.
7- حتماً بين افطار تا شام 2 تا 3 واحد ميوه ميل كنيد تا در پايان اين ماه دچار كمبود انواع ويتامينها نشويد.
8- در وعده افطار، زياد چاي نخوريد؛ زيرا اين نوشيدني مدر است و ممکن است شما را بـه كمآبي مبتلا كند.
در ماه مبارک رمضان از نکات مفید در مجله تالاب استفاده کنید. التماس دعا